|
2003
|
|
|
Eskaria UETS etik (Udaletako Euskara Teknikarien Saretik) jaso zuten. Sare hori osatzen zuten udaletan
|
euskararen
erabilera esparru guztietara zabaltzeko ahalegin berezia ari ziren egiten, eta hutsune nabarmena ikusi zuten merkataritza sektorean. Siadecori laguntza eskatu, eta Ikerketa Elkarteak egitasmo bat prestatu zuen:
|
|
2005
|
|
|
Euskararen iraupenerako ezinbestekoa da batuaren finkapena baina funtsezkoa da, era berean,
|
euskara
erabilera esparru guztietara hedatzea. Euskarak estandarizatzeko bidean eman dituen urratsetan oso garrantzitsua izan da beren jardueran hizkuntza hau erabili duten zientzialari eta teknikarien ekarpena, estandarra behar duten komunikazio esparruetan mugitzen baitira.
|
|
2008
|
|
|
hau da, onik onenean, euskara alderdi mintzaira bihurtu bide zaie. Alegia, jardun politikoaren barne arautegiak edo kode moralak agindurik,
|
euskararen
erabilera esparru politikoaren esparruan agortzen da sarrienik, eskola umeen kasuan bezalatsu. Euskararen erabilera mota hori ez ote zaigu, modu horretan, euskal kutsuz zipriztintzeko soineko bihurtu, benetako euskal hitzaren lantegi baino areago?
|
|
2009
|
|
|
17
|
Euskararen
erabilera esparru publikoan: herritarren hizkuntza eskubideak eta herri administrazioen
|
|
2011
|
|
|
Eragileek garbi daukate: euskalgintza
|
euskararen
erabilera esparruek kezkatzen dute, eta horietako eremu garrantzitsu bat komunikazioarena da. Komunikazioa letra larriz idatzi dute, muga lausoak onartuz.
|
|
|
Baina nolakoa zen diglosia tradizional hori? gure herri euskaldunetan indarrean egon den hizkuntza elkarbizitza diglosikoak,
|
euskara
erabilera esparru formal eta idatzietatik bazter uzten zuenak ez zituen euskara eta erdara maila berean jartzen. zereginen banaketa hierarkikoak ondorioak izan zituen hizkuntzetan eta hiztunengan. gure iragan ez hain urruneko diglosia klasiko horri ez diot nik begi nostalgikoez behatzen. ez dakit lehenaldi idealizatua ote duen zalbidek buruan, edo une gune historiko zehatz zehatzei baizik ez ote ...
|
|
|
Gure herri euskaldunetan indarrean egon den hizkuntzaelkarbizitza diglosikoak,
|
euskara
erabilera esparru formal eta idatzietatik bazter uzten zuenak ez zituen euskara eta erdara maila berean jartzen.
|
|
|
Zaitegiren aldizkaria gerora etorri ziren Egan, Euskera eta Jakinentzat, bereziki Jakinentzat, aintzindari izan zen, eta maiz eredu, bi alorretan: batetik,
|
euskararen
erabilera esparruari zegokionez, Euzko Gogoa maila jasoko euskara hutsezko lehen aldizkaria izan baitzen; eta bestetik, hizkuntza ereduari zegokionez, Jakinekoek Euzko Gogoa aldizkariaren esperientziatik asko ikasi ahal izan zutelako. Jakinekoentzat oso baliagarria izan zen Euzko Gogoaren saioa, baita gerraurreko hizkuntza moldeak maila jasoan erabiltzean zein mugapen zituen ikusteko ere.
|
|
|
Azken finean, Koldo Zuazok bere tesian aipatzen zuenez, Krutwig-ek
|
euskara
erabilera esparru berrietara zabaldu nahi zuen, eta arlo berri horietan erabiltzeko euskara egokitzeko proposamena egin zuen (Zuazo, 1988: 363).
|
|
|
Ahozko
|
euskararen
erabileraren esparruan Txillardegiren proiektuko zinak beste 5 puntu zituen, besteak beste, hitzaldiak euskaraz egiteko beharra (ez bazen abertzaletasunari buruzkoa, orduan posible zelako erdarara jotzea), edota euskaldunekin, abertzale izan edo ez, euskaraz egiteko beharra. Ikusten denez, 60ko hamarkada hasierako Txillardegirentzat abertzaletasuna ezinbestekoa zen euskararentzat, baina hala ere, abertzaletasuna euskaldundu eta euskaltzaletu behar zen.
|
|
2012
|
|
|
Daukagunari eutsiz eta elkarlana indartuz sareak eraikitzen ahaleginduko gara hurrengo urteotan ere, organizazio eta eragile ezberdinen arteko gizartesareak eta sare birtualak, ahal den heinean bizirik diharduten
|
euskararen
erabilera esparruak babesteko eta dagoeneko zabaldu diren esparru berriak indartzeko.
|
|
|
Laburbilduz beraz, daukagunari eutsiz eta elkarlana indartuz sareak eraikitzen ahaleginduko gara hurrengo urteotan ere, organizazio eta eragile ezberdinen arteko gizarte sareak eta sare birtualak, ahal den heinean bizirik diharduten
|
euskararen
erabilera esparruak babesteko eta dagoeneko zabaldu diren esparru berriak indartzeko. horri zuzenki lotuta ikusten dugu ulibarri programak arnasguneetan kokatuta dauden ikastetxeentzat berariazko lan taldeak, bitartekoak edo neurri operatiboak bilatzea. Batetik, berez, txikiak izan ohi diren ikastetxeok programan jarraitzeko baliabideak eta berariaz diseinatutako planak eta aholku gomendioak izan ditzaten, eta, bestetik, arnasguneetan kokatuta egonik, eta orain arte egin dutenez, euren ekarpenekin ulibarri programa osoaren oxigeno bolumena aberats dezaten. l eRRefeRenTziaK
|
|
2013
|
|
|
Hala ote da unibertsitateko euskarazko ikasgelen edo institutuko" D" ereduko ikasgelen aurreko pasilloak bat batean" A" ereduko bihurtzen direnean? Hala ote da
|
euskararen
erabilera esparru formaletan etengabe gorantz eta esparru ez formaletan oso makal areagotzen denean. Hala ote da euskararen erabilera ez formalaren neurria gehienetik gutxienera honelatsu denean:
|
|
|
Azken 30 urteetan Euskal Autonomi Erkidegoan (EAE), euskarari buruzko hizkuntza politika aktiboaren ondorioz, euskararen gainbeherako prozesuari itzulia eman zaio, gutxienez, hiztun kopuruari eta
|
euskararen
erabilera esparruen zabaltzeari dagokionean. Hala ere, euskara oso urrun dago egoera normalizatu batetik, eta oraindik ahula da oso, maila askotan.
|
|
2014
|
|
|
Historiarekin lotutako biak besteetatik aldentzen dira, baina azken sei hilabeteotan egindako gainerako jardunaldiak gaurkotasunari lotuta daude, eta erronka sakon eta handiei begira jartzen direla esanen nuke:
|
euskararen
erabilera esparru sozioekonomikoan, euskararen garapena Nafarroan, hizkuntza eta lurraldea, motibazioa, euskal kulturgintzaren erronkak eta gorpuztea, hiztun euskaldun eleaniztunak, administrazioaren esparrua euskalduntzeko jarduna, eta euskararen transmisioa eta sozializazioa. Beste gai ezinbesteko eta garrantzitsu batzuk egon litezke, ziur asko egonen dira, baina horiek ere izan badira garrantzitsu eta ezinbesteko.
|
|
2015
|
|
|
Uste dut euskal hiztunok geu garena izanez
|
euskararen
erabilera esparruak irabaztea lor dezakegula. Gehiegi pentsatu gabe geure benetakotasun hori agertzea da gakoa, eta konplexurik gabe guk geurea defendatzea, naturaltasun guztiarekin.
|
|
|
Hala, hizkuntza hautu horien estrategikotasunak erakusten digu indibidualizazio prozesuak gero eta modu nabarmenagoan gauzatzen direla hizkuntzen esparruan ere gazteen artean. Akademiko horien pertzepzioan, euskara hezkuntza sisteman eskuratutako hizkuntza da, batik bat, eta
|
euskararen
erabilera esparru profesionalari loturik agertzen da, oroz gain.
|
|
2018
|
|
|
Beste edozein hizkuntza bizi bezalaxe, euskara ere hizkuntza dinamikoa da eta, beraz, bizitzarako komunikazio tresna behar du izan, hala kultura nola gizarte komunikazioan. Foru Komunitatean gaur den egunean indarrean dagoen eremukako zatiketa linguistikoa alde batera uztea, horietarako guztietarako oztopo eta eragozpen besterik ez baita. Argi uztea euskara, hizkuntza ofiziala izateaz gainera, Nafarroako eta beste lurralde batzuetako hizkuntza berezkoa dela, eta, orobat, beste lurralde horiekin euskararen arloko gai komunetan lankidetza egokia antolatu behar dela. Hizkuntzaren etorkizunerako erabakigarriak diren erabilera esparruak finkatzea, nafarrek euskara erabiltzeko duten eskubidea bermatzeko. Hartara, esparru horien artean daude administrazio publikoa, justizia administrazioa, dokumentu publikoak, erregistro publikoak, kontsumitzaile eta erabiltzaileei emandako informazioa eta publizitatea eta, orobat,
|
euskararen
erabilera esparru sozioekonomikoan ere sustatzea. Euskara erabiltzeko printzipioa, kalitatezko euskaran oinarritua eta komunikazio testuinguru bakoitzari egokitua, betiere Euskaltzaindiaren irizpideei jarraikiz, Euskaltzaindia arlo honetan kontsultarako erakunde ofiziala baita eta, aldi berean, berretsiz Akademiak hizkuntza arloan duen aginpidea.
|
|
2019
|
|
|
Gakoa da kaleko komunikazioan arau soziala euskara izatea: laginaren %94k adierazi du kalean euskara hutsez aritzen dela.
|
euskara
erabilera esparru guztietan da nagusi —etxean, ikasgelan eta kalean—, eta modu nabarian gainera. euskara, beraz, erabilgarritasunarekin, erreferentzialtasunarekin, nortasunarekin, aisialdiarekin, informaltasunarekin eta dibertsioarekin ere lotzen da. kaleko arau sozial horrek domino efektua eragiten du beste erabilera esparruetan ere: etxean, esate baterako.
|
|
|
|
Euskararen
erabilera esparruz esparru
|
|
2022
|
|
|
Onartutako eta sustatutako ikastola horrek
|
euskararen
erabilera esparrua zabalduko duelako esperantzaz hazi behar gara, zeren eta, gure hizkuntzaren egoera etengabe larriagotuz baitoa Ipar Euskal Herri osoan oro har, eta Zuberoan bereziki. Eta horra hor, hain zuzen ere, paradoxa:
|
|
2023
|
|
|
Izan ere, hizkuntza gaitasun nahikoa izateak ez du berez segurtatzen hizkuntza hori esparru desberdinetan erabiliko denik. Bestalde,
|
euskarak
erabilerarako esparru desberdinak beharrezkoak ditu. Eskolatik kanpo ere, bestelako egoeretan aritzeko aukerak behar dira:
|