|
2002
|
|
|
Azken hauek morfemen bitartez sortzea posible bada ere, batzuetan errazagoa eta azkarragoa da osorik ematea. Horrela gertatzen da, adibidez,
|
euskarazko
aditz laguntzailearekin.
|
|
|
lexc eta twolc erabiliz,
|
euskarazko
aditz laguntzailearen orainaldiaren deskribapen morfologikoa egin. Urruneko mendekotasunak ez dira kontuan hartuko (adib. n+ a+ u+ t); beraz, sistema gainsortzailea izango da.
|
|
2014
|
|
|
–
|
Euskararen
aditz inflexioan mintzakidearekin komunztadura egiten duenmorfema alokutiboa ager daiteke. Morfema hori aditzaren argumentuegituratik kanpo kokatzen da, nahiz eta formalki ergatibo nahiz datiboarenitxura bera ager dezakeen.
|
|
|
Aditzaren agerpenak PB VNk ematen duen informazioari jarraiki etiketatzendira. Ikusi dugunez, bai lehen adieran baita bigarrenean ere, ingelesezkoeta
|
euskarazko
aditzen egitura sintaktiko semantikoak oso antzekoak dira.Horrenbestez, informazio hori guztia baliatuta esan aditzaren corpusekoagerpenak etiketatzeko prest gaude.
|
|
|
Lehen azterketa honi esker, eta hiru aditzen (esan, adierazi, eskatu) 50 agerpenakarazorik gabe etiketatu ondoren, PB VN eredua
|
euskarazko
aditzak predikatu mailanetiketatzeko egokia dela egiaztatu ahal izan genuen (Agirre et al., 2006).
|
|
|
|
Euskarazko
Aditza
|
|
|
–
|
Euskarazko
aditzaren adiera eta dagokion PB VNko ordaina.
|
|
|
Tresna horrek hiru informazio mota ematen dizkigu
|
euskarazko
aditz jakin batiburuz galdetuz gero: i) BVIko informazioa; ii) aditz adiera bakoitzaren PropBank (PB), FrameNet (FN) eta Basque WordNet (BWN) loturak, eta iii) EPEC RolSemcorpuseko adibideak.
|
|
|
EADBren diseinua eta edukia Aldezabalen (2004) tesian azaltzen da sakonki.Aldezabalek bere lanean
|
euskarazko
aditzak lantzeko proposamena egiten du EPECcorpusa baliatuta eta Levinen (1993) eta Vazquez eta besteen (2000) teoria etairizpideak kontuan hartuta.
|
|
|
Behin preposizioen itzulpena lortu ondoren, bigarren mugimendu faseak (mugi2) aditzen itzulpenerako erregela multzoan erabili beharreko informazioa biltzen duesalditik. Gaztelaniatik euskarara itzultzean, aditz kateen transferentziarako erregelamultzoa aplikatzeko, aditzaren forma eta kategoria ez ezik, objektuei buruzkoinformazioa pasatzeaz arduratzen da, aditzak ez baitu informazio hori beregan, eta
|
euskarazko
aditza eratzeko, hau da, zein paradigmatakoa den erabakitzeko, beharrezkoa delako. Aditz transferentziarako erregela multzoak iturburuko aditzetik (eta datu gehigarrietatik) informazioa erauzten du eta xede hizkuntzako aditzbaliokidea sortzeko behar den informazio etiketak transferentzia lexikoan lortutakolemari eransten dizkio.
|
|
|
|
Euskarazko
aditz multzoek informazio ugari daukate barnean, hala nolasubjektuaren pertsona, zeharkako objektuarena, egonez gero, eta objektu zuzenarennumeroa, hori ere, egonez gero; denbora, aspektua eta modua. Horren esanguratsuada aditza ezen, solaskideak ezaguna badu, subjektua eta objektuak ez aipatzea posibleden.
|
|
|
Horiek, egonez gero, esplizitukiagertzen dira esaldian, gaztelaniazko objektuen antzera. Aditzaren transferentzian, beraz,
|
euskarazko
aditza sortzeko beharrezkoak diren informazio pieza guztiaklortzeko eguneratu behar da Mugimendurako 2 erregela multzoa (mugi 2).
|
|
|
esaldian esplizituki agertzen diren subjektu eta objektuenpertsona eta numeroa, eta aurreko pausoan, preposizioen tratamendutik jasotzenduen aditzaren iragankortasuna. Hizkuntzalariak erregelak idazterakoan, beraz,
|
euskarazko
aditza sortzeko behar den informazio guztia du. Behin esaldian duten pertsonen datuak emanda, aditzetik denborari, aspektuari eta moduariburuzko informazioa identifikatu eta euskarazko aditzerako beharrezkoak direnelementuekin ordezkatzeko erregelak sortzea da haren lana.
|
|
2015
|
|
|
Odriozola, J.C., 2010
|
Euskararen
aditz unitate fraseologikoen deskribapena. Unibertsitateko katedraplazarako lehiaketa.
|
|
2017
|
|
|
Hau da, atributuak finkatu ahal izateko garrantzizkoa dela gertaera barnean hartzen duensintagmari, bertako tokenei eta orokorrean hauek osatzen duten egitura sintagmatikoari, erreparatzea.Gertaera hauek askotan hiru edo lau tokenez osatutako sintagmen zati izaten dira.
|
Euskaraz
aditz formaperifrastikoaren erabilera (aditza eta aditz laguntzailea) oso arrunta da, eta, gainera, hitz bakarreko aditztrinkoak ere erabiltzen dira gertaerak deskribatzeko. Sintagma hauek eta aditz trinkoek gertaeren izaeragramatikala (atributuak) finkatu ahal izateko beharrezkoa den informazio linguistikoa eskaintzen duteeta horregatik lortzen dira, gure ustez, emaitzarik onenak bat eta hiru hitzetako testuinguru leihoekin.
|
|
2019
|
|
|
Bestalde, aditz iragangaitzetako subjektu eta objektuek kasu absolutiboa hartzen dute (Barreña, 1994). Hori delaeta,
|
euskarazko
aditz iragankorrek ergatibo markarekin eta aditz iragangaitzek marka absolutiboarekinbat egiten dutela esan daiteke.
|