|
2014
|
|
|
Sail bat azkarki lagundu behar dena bixtan da. Hau besterik da bainan agur bero bat ere Uztaritze herriari, Uzta Hitzan saila muntatu baitu
|
euskararen alde
eta zoin kartsuki! Urrats goresgarriak holakoak ere!
|
|
|
Dantzan Begiraleak elkartea osagarri onean dago. Beti berdin atxikia
|
euskarari
eta euskal ohidureri. Haste hartan antzerkiari emana balinbazen ere gehienik, orai dantzari egiten dio toki handiena.
|
|
|
Soinulariek beren musika aire ederrak zabaldu dauzkute eta koralak xaramelatu ditu kantika ederrak. Mezako irakurtze guziak, bai
|
euskaraz
eta bai erdaraz, musikari gazteek egin dauzkute.
|
|
|
Madrilen, gaur eginen dute, Euskal Etxeko Euskaltegiko ikasleek afaria antolaturik, eta Unibertsitate Konplutensean, haatik, hizkuntzeri buruzko mintegi bat obratuz. Mallorcan,
|
euskara
eta katalanari buruzko mahai inguru bat bururatu zaie. Erroman, Joseba Sarrionandiaren ‘Lagun izoztua’ italierara itzuliz eta euskara italiera hiztegia aurkezturik.
|
|
|
Australiako Sydneyn, bazkari baten inguruan bilduko dira, abendoaren 6an. Berlinen, Euskal Etxeak Gabriel Aresti eta Bertold Brecht-en testuak,
|
euskaraz
eta alemanez irakurtuz ospatuko du, 6an baita ere. Kanadako Burnabyn Zazpiak Bat Euskal Etxeak Olentzero ere gonbidatu du bere Euskararen Egunera.
|
|
|
Bartzelonan, ‘Koka Kola eta barea’ antzerkia ikusi ahal izanen dute. Eta Cancunen,
|
euskara
eta maia hizkuntzak loturik, eta" Kutsidazu bidea" euskal filma emanez.
|
|
|
Joanden astelehenean, Uruguaiko Cinemateca Nazionalak euskal zinemaldi bat abiarazi zuen Montevideon. Astelehenetik igandera, euskara entzunen da Cinematecako zinema geletan,
|
euskaraz
eta gaztelaniazko azpitituluekin ikus/ entzunen baitira hamar film, hala nola Amerikanuak, Bertsolari, Gazta zati bat, Aupa Etxebeste, Nun da Popo?, Barrura begiratzeko leihoak, Amaren eskuak, Emak Bakia, Urte Berri On amona, eta Gartxot. Kasu honetan, antolatzaile, Cinematecarekin batera, Aldaxka taldea dago, Leonat Egiazabal gazte euskal uruguaitarra buru duen Montevideoko talde euskaltzalea.
|
|
|
astekari hunek kide daukan Daniel Landart ohoratuko dutela ortzegun arrastiri huntan, Baionako Herriko Etxeko gela nagusian. Eusko Ikaskuntza eta Baiona Hiriaren ohorezko makila eskainia izanen zaio, bizi guzian
|
euskararen
eta euskal kulturaren alde hainbertze bermaturik. Gain gainetik merezitutako saria!
|
|
|
Sarako Etxeak: Liburu bat ateratua da
|
euskaraz
eta frantsezez: " Sarako etxeen arkitektura".
|
|
|
Facebook en, bilatu Euskaltzaleok. Ber denboran, Etxepare Institutua hiru irakasle/ irakurle bila ari da Txile (Santiago eta Valparaiso), Estatu Batuak (Chicago) eta Japoniarako (Tokio) unibertsitatetan
|
euskara
eta euskal kultura irakasteko. Kasu huntan, proposamenak aurkezteko epea urtarrilaren 4an bururatuko da.
|
|
|
Daniel Landartek
|
euskararen
eta euskal kulturaren ohorezko saria
|
|
|
Hiru sari dira banatu:
|
euskararen
eta euskal kulturaren alde bizi guzian lan egitea gatik ohorezko saria Daniel Landart adiskideari; kultura saria Lontzi Amado Borthayre ikerleari; eta bideo dokumental saria lau gipuzkoar zinegileri.
|
|
|
Gertakizun herrikoi kartsu frangok ukan dute arrakasta ederra, izan Xuberoko maskarada, Saran idazleen biltzarra," Akitaniako Alienor" pastorala Maulen, Herri Urrats Senperen," Gerezien denbora" pastorala Baionan, Zintzarrotsak kabalkada arraroa Urruñan, Roger Idiart zenari eskaini omenaldia Azkainen," Petti Buhame" pastorala Garindainen, toberak Lekornen, Biper Besta guziz jendetsua Ezpeletan, Xilaba Iparraldeko bertsularien xapelketa, Sustrai Colina xapeldun, eta zerrenda hau azkarki luzatzen ahal ere ginuke. Bestalde, hoinbeste bilkura eta urrats
|
euskararen
eta euskaldungoaren alde. Hodeien artetik ere atsegingarri da ikustea Euskal Herriak nahi duela aitzinerat egin, bere nortasuna arta handirekin begiratuz.
|
|
|
Bestalde bilduko dira ere buxunak, elektrika pila higatuak, baliatu ez diren erremediokiak eta beste muntadura xehe asko, horietarik ekarriz segurtatuko baita ikusgarri batzutarat sartzea. Ortzirale aratsean, patronaieko gelan, film bat guziz interesgarria," Iturritik itsasorat", bi aldiz emanen dena, lehenik
|
euskaraz
eta gero frantsesez. Larunbat aratsean," Tournée Verte" ikusgarria, untsalaz aroa alde izanez jauregiaren gibelaldean, Brassens famatuaren kantuekin.
|
|
|
Euskara.it da Erromako euskal etxearen webgunea eta hortik hedatzen da Italiako euskara klaseen eta, oro har, euskal kulturari lotu ekimenen berri. Elgarrekin dira lan hortan Erromako ACE (Associazione Culturale Euskara) euskal etxea, UPTER (Universita Popolare di Roma) unibertsitateko
|
Euskara
eta Euskal Kultura Saila, eta orai Roma3 unibertsitatea ere emendatu zaie euskara eta euskal kulturaren aldeko lanean. Baina euskara irakasleez gain, Euskara. it webgunerako koordinatzaile baten bila ere ari dira Erroman, euskal ikastaroen eta kultur programazioaren hedapena koordinatzeko.
|
|
|
Euskara.it da Erromako euskal etxearen webgunea eta hortik hedatzen da Italiako euskara klaseen eta, oro har, euskal kulturari lotu ekimenen berri. Elgarrekin dira lan hortan Erromako ACE (Associazione Culturale Euskara) euskal etxea, UPTER (Universita Popolare di Roma) unibertsitateko Euskara eta Euskal Kultura Saila, eta orai Roma3 unibertsitatea ere emendatu zaie
|
euskara
eta euskal kulturaren aldeko lanean. Baina euskara irakasleez gain, Euskara. it webgunerako koordinatzaile baten bila ere ari dira Erroman, euskal ikastaroen eta kultur programazioaren hedapena koordinatzeko.
|
|
|
Baina euskara irakasleez gain, Euskara. it webgunerako koordinatzaile baten bila ere ari dira Erroman, euskal ikastaroen eta kultur programazioaren hedapena koordinatzeko.
|
Euskara
eta italiera behar dituzte mintzatu hautagaiek. Interesatua bazira edo hala izaten ahal den norbait ezagutzen baduzu, idatzi otoi info@euskara.it helbidera edo sartu Euskara.it webgunean.
|
|
|
Euskal Herri osoko hautetsiak, Ipar eta Hegokoak, biltzen ditu bere baitan Udalbiltzak. Sarako kontseilu osoaren izenean, Battitt Laborde auzapezak adierazi du Udalbiltzarekin bat egin dutela" euskal herritarrak garelako, gure herriaren alde lan egin nahi dugulako,
|
euskara
eta gure kultura azkartzeko, eta sinesten dugulako Euskal Herriko gainerateko
|
|
|
Eskola sartzea Bertze tokietan bezala, irailaren 2an izan zen eskola sartzea Ainhoan ere. Aurten 50 haur dira eskolan, horietatik 39k bi mintzairetan segitzen dituzte eskolak,
|
euskaraz
eta frantsesez. Inguruko eskola guzietan aurten estreinatu dituzte delako" eskola erritmo berriak", hau da, eskola denborako tenoreen aldatzeak:
|
|
|
MONTEVIDEO, URUGUAI. Euskal Herria,
|
euskara
eta euskal kultura partaide izan dira Montevideoko Unibertsitatean, Humanitate Fakultateak antolaturiko" Cultura Fest" delakoan. Partaidetza, Unibertsitatean eta hiriburu uruguaitarrean lan euskaltzalea obratzen duen Aldaxka taldearekin eskutik jin da.
|
|
|
Bi hitzaldi, biak Antzuolan: urriaren 15ean (18:30), Eneko Bidegainena,''
|
Euskara
eta lehen mundu gerra", eta azaroaren 5ean, tenore berean, Xebax Christyrena,'' Euskoa, Iparraldeko tokiko moneta". Bi hitzaldi horiekin, Antzuolarrak hobeki jabetuko dira hemengo egoeraz.
|
|
|
Nafarroako Gobernuko Hezkuntza Departamentuak,'
|
Euskara
eta literatura' ikasgaiko 22 eskola liburu erretiratzea erabaki du, Nafarroako errealitate instituzionalarekin bat ez datozela argudiatuta. Ezker abertzalea hezkuntza zentroak" manipulazio politikorako eta adoktrinamendurako" erabiltzen ari ote den ikertuko dutela jakinarazi du gobernuko ordezkariak.
|
|
|
Eta prestatzen hasia da Hizkuntza Gutituen 2014ko bilkura, Olerki Eguna eta Liburu Askea ekimena (liburuak uzten ditu, kitorik, hiriko hainbat leku publikotan, jendeak irakurri eta berriz kalean utz ditzan), baita Euskararen Eguna ere. Elkarteko Txotx dantza taldea ere ari da errepika eta emanaldiekin eta Gerorako lehendakari Elba Mocoroak segitzen du
|
Euskara
eta Euskal Kultura eskolak ematen Cordobako Unibertsitatean.
|
|
|
Eta Aingeru Epaltza nafarra Finlandian dabil aste huntan, bere Rock’n’roll nobelaren suomierazko edizioa aurkezten.
|
Euskara
eta euskal literatura batere konplexurik gabe munduan duin ibiltzeko!
|
|
|
Gehigarri horri eman ginion titulua egun ere gure gain hartzen ahal dugu: " Urtez urte beti
|
euskararen alde
eta Euskal Herria maitez". Hori da nolazpait gure leloa.
|
|
|
Bestalde itzulpenak baziren hizkuntza frankotan, hemen bistan dena
|
euskaraz
eta frantsesez baina nork irakurtzen zituen, eskolatu zenbaitek salbu. Gainera izkirio sainduen endelgatzea ez da beti errex:
|
|
|
Prentsaurreko bat muntatua izan da Durangon, Hegoaldeko jendeak ere untsa burutan har dezan zoin kezkagarria den Kaxkarotenea ikastolak jasaiten duen egoera. Bilkura hortan, Koldo Tellitu ikastola guzien elkargoaren buru denak salatu du egoera hori, azpimarratuz hori ez dela bakarrik ikastola baten kontrako erasoa bainan ba
|
euskararen
eta euskal kulturaren kontrakoa.
|
|
2015
|
|
|
Hazparneko lurraldean lehen aldikotz antolatzen dute antzerki festibala, nahikaria delarik hemengo biztanleeri kalitateko antzerkiak ekarraraztea. Lehen edizio honetan, 4 antzerkiren ikusteko parada emaiten daukute, hiru
|
euskaraz
eta bat frantsesez. Hau Aiherrako Denen Etxean ikusten da ortziralean, 21:00etan.
|
|
|
Behar da gogoratu idazle euskaldun hunen Bilbao New York Bilbao eleberria ere itzuli zutela duela hiru urte japoniarrera; eta itzuli ere, zuzenean itzuli zuela euskaratik Nami Kaneko japoniar euskaldunak. Asteburu huntan, Uribek poesia irakurraldia eginen du
|
euskaraz
eta japonieraz, Tokyon, Kejiro Suga poetarekin. Poetak poeten lagun.
|
|
|
|
EUSKARA
ETA GUARANIA. Euskarak aitzina nahi du egin, eta badu hortan lanik Euskal Herrian berean,
|
|
|
Alabaina, EEPk lortu du" Commission Nationale de Certification Professionnelle" (CNCP) erakundeak bi agiriak" Répertoire National des Certifications Professionnelles" deituaren ondoan 2015ean sortu duen zeharkako gaitasunen Inbentarioan ezar ditzan, eta biak" Comité Paritaire Nationale Emploi Formation" egiturak sortu lanbide arteko zerrenda nazionalean izendatuak izaiteko bidean dira. Ofizialtze horren ondorioz, beren lan denboran euskara ikasi nahiko luketen edozoin arloko langileentzat dirulaguntza handiak ardiets litzakete enpresek, ez baita garaipen ttikia
|
euskara
eta enpresa munduaren egoerak ikusirik egungo kontestu sozio-ekonomikoan. Esperantza atxik dezagun lorpen horiek hastapen bat baizik ez dutela osatuko euskararen ofizialtze orokorraren prozesuan, eta EEPk partaide ezberdinekin deraman orainarteko hizkuntza politika garatuz eta azkartuz joanen dela, gizartean funtsez errotuz.
|
|
|
Usaiako lehiaketak ere muntatuak dira, sari ederrak ba irabazteko. Quiz delakoak, bat haurrentzat eta bestea helduentzat,
|
euskaraz
eta frantsesez. Saltegi, etxe eta balkoin argiztatuen zoin gehiagoka bestalde.
|
|
|
Larunbatean, pilota plazako aterbean, selauru hustea eta jostagailu merkatua, Telethon ere lagunduz, aitzineko astean abiatu sailak segitzen baitu oraino bere bide... Larunbat goizean, 10 ak eta erdietan, herriko liburutegian, Eguberriko ipuin batzu
|
euskaraz
eta frantsesez. Larunbat aratsean, Jondoni Bixintxo elizan, 100 kantari eta 45 musikari elgarretaratuak Herriko Etxeak gomitaturik:
|
|
|
Urte guziz Abendoaren 3an jakinarazten da eta aurten Associazione Culturale Euskara di Roma elkarteari egokitu zaio. Izenean berean
|
euskara
eta kultura hitzak biltzen dituen elkarte hau Erromako euskal etxea da, eta bere lan eta helburua horixe du: euskara eta euskal kultura ezagutaraztea bere inguru italiarrean.
|
|
|
Izenean berean euskara eta kultura hitzak biltzen dituen elkarte hau Erromako euskal etxea da, eta bere lan eta helburua horixe du:
|
euskara
eta euskal kultura ezagutaraztea bere inguru italiarrean. Lan handia, bolondresa eta engaiatua egiten dute eta kideetarik andana polita italiar euskaltzaleak ditu.
|
|
|
Besta eta bozkarioa nagusitu zen hiriburu txiletarrean, eta Euskararen Eguna hiriko karriketan musika ibilaldi bat eginez ospatu zen abendoaren 5ean, larunbata, Eusko Etxea eta Euskadiren Ordezkaritza ere antolatzaile. Estitxu Unanue trikitilaria, Ane Diaz biolinjolea eta Lierni Ezenarro panderojolea ibili ziren jotzaile, eta Santiagoko San Cristobal muinoko" Euskal Plaza"," Plaza" ber bataiatu zuten sinbolikoki,
|
euskarari
eta euskaldunoi emaniko kontribuzioa azpimarraturik.
|
|
|
Haurren eguna ere denek laudatzen dute. Bestalde, eta joanden astean hori ja azpimarratua izana da sail huntan berean, urtetik urterat indar gehiago egiten da besta horien euskalduntzeko,
|
euskarari
eta euskal ohidureri toki zabalagoa eginez. Horrek ere ainitz munta du segur.
|
|
|
Japonieraz kantatzea aise da euskaldun batentzat. 1996 edo 1997 izango zen, Japonian Sho Hagio ezagutu nuenean, euskaraz ongi ikasi duen japoniarra bera; zenbait liburu idatzi ditu geroztik japonieraz
|
euskara
eta euskalduneri buruz. Zorionez, gaur erran dezakegu japoniar taldetxo bat badagoela euskararekin interesatua eta euskara ikasi duena, Sho bezala.
|
|
|
Ez zion bertzerik Lorea Agirre kazetariak, Jakin aldizkarriko zuzendariak, Bilbora heltzean irakurri duen mezuan: Herri honek
|
euskaraz
eta euskaratik behar du bizi. Korrikaren heltzea eta departamenduko bozkaldiaren trenkatzea egun berean gertatu dira.
|
|
|
Lau ikastetxetako ama eskoletan urratuko du Ikas Bik imertsioa, Arbona, Jatsu, Urdazuri (D. Lohizune) eta Azkainen, bainan beharden baliabiderik gabe. Ohargarri da, haatik, ez dela Ikas Bi hain bero imertsioa handizki zabaltzeko, bi hizkuntzak,
|
euskara
eta frantsesa, ttipi ttipitik erakatsi behar direla baitio. Oro har, Korsikako egoerari, adibidez, konparatzen duelarik Ikas Bik sail elebidunaren garapena, ohargarri zaio hemen berean aspaldiko urtetan ez dela kasik aitzinamendurik, Korsikan aldiz bai, hango Lurralde Kolektibitateak hortara azkarki bultzaturik, hemengo hautetsiak aldiz arrunt ixilik daudelarik.
|
|
|
Begiraleak elkarteak aurten ospatzen eta bere 80 urteak. Besta hori deitu dute Euskaralai, elgarri josiz
|
euskara
eta alai bi hitzak. Euskal besta izanen delakotz eta ahal bezen alaia edo alegera!
|
|
|
Baldintzak: adin hortako gaztea behar duzu izan eta
|
euskara
eta euskal kultura ezagutu (lengoaia, musika, dantza, kantua, kirola, gastronomia...) eta ezagutza horiek hango gazteekin partekatu, tailerretan. Ez da jakintsua izan behar, baina behar da ukan dakizuna partekatzeko nahikaria.
|
|
|
Laburbilduz, lizeoko ikasleek aipatzen dituzten telebistetako emankizunetan %84 frantsesezkoak dira, %12
|
euskarazkoak
eta %1 gaztelaniazkoa.
|
|
|
Internet komunikabide zabala da. Aktualitateari begira, 11 webgune
|
euskaraz
eta 10 erdaraz, erabilpena berdintsua da, bai eta erabiltzaileen aldetik ere (24 eta 27 hurrenez hurren). Nahiz hedabide gehienek webgune bat baduten, gure ikasleek ez dituzte biziki erabiltzen.
|
|
|
Ezagutuak dira Argentinako euskal etxeetan, bala, erromeria eta dantzaldietara ekartzen duten giro politarendako. Oraikoan, euskal parranda eta besta giroko kantuak grabatu dituzte,
|
euskaraz
eta espainolez. Erdarazkoetan," Apaga luz Mariluz"," Desde Santurce a Bilbao" eta gisako besteren bat.
|
|
|
Euskal Herri huntan ere, kolegioetako euskarazko irakasleek alarma gorria piztu dute. Horren aipamen laburra egina ginauzuen duela bi asteko kazetan,"
|
Euskarazko
eta euskararen irakaskuntza kolegioetan lanjerean" artikuluarekin. Gaur nahi ginuke gai hori gehixeago barnatu, irakasleak zinez griñatuak baitira, ohartuz euskal jendartea ez dela lanjer hortaz aski konturatzen.
|
|
|
Irakasleek hiru eskakizun nagusi plazaratzen dituzte:
|
euskararen
eta euskaraz egiten den irakaskuntzari kuadro legal eta erreglementarioa eman; euskara hautuzkoa egonkortu (mantendu) 6.enetik goiti; sare elebiduna egonkortu eta oren parekotasuna ardietsi. Hiru eskakizun horien inguruan, euskarazko irakasleek hitzordu bat galdegina die Euskal Kultur Erakundeari bai eta Parlamentarieri, erreformak, den bezala aplikatzen balinbada, euskara hilen baitu kolegioetan:
|
|
|
Nazioarte mailan Buenos Airesen izanen dira ekitaldi behinenak, besteak beste aurten 25 urte ari baita betetzen" Argentinan Euskaraz" egitasmoa. Karia hortara, iragan astelehenetik erakusketa da zabalik Liburutegi Nazionalean
|
euskara
eta Argentinari buruzkoa, Euskararen Historia’ bideoa ere emanik. Ortzegun huntan Sarandiko Euskal Echea eskolan hitzaldia eskainiko du Patxi Baztarrika Jaurlaritzako sailburuordeak euskararen azken 30 urteetako bilakaera azalduz eta liburua aurkeztuko Magdalena Mignaburuk ‘Euskara Argentinan, nortasuna eta sentimendua’ izenpean.
|
|
|
Inarrosaldi gaitza halere guretzat, gogoan ditugula hoinbeste denboraz Emile Larrek akulatu lan baliosak. Beti kar berarekin, alde bat
|
euskararen
eta euskaldungoaren griña handi batekin. Barkatu nihauren oroitzapen bat hemen hola aipatzea bainan ez dut ahantzia, ez behinere ahantziko ere, noiz eta nun elgarrekin mintzatu ginen lehen aldikotz.
|
|
|
Aitzineko egun horietan oihartzun txarrak ere beharrietara etorriak zitzaizkigun eta ororen buru bere pausatzea librantza izan da. Kazeta huntan lankide izan dugun guziek gogoan atxikiko dugu
|
euskararen
eta astekari hunen zerbitzari nekaezina. Helduden astean eginen dugu hemendik beretik gure adiskideaz aipamen zabalagoa.
|
|
|
Komuniante horiek ezin hobeki moldatuak ziren beren katexista andereen ganik. Mezako irakurtze guziak eta kantika multxo ederra egin dituzte
|
euskaraz
eta erdaraz. Holakoetan gertatzen den bezala, gure eliza tanpez betea zen, gaina eta behera.
|
|
|
" Emil izan da eredu bat, izar bat, maixu bat"," ikaragarriko langilea zen, euskararen zerbitzari nandia" eta gisa bereko bertze solasik ere entzun zitekeela. Bai, gutarik asko Emil Larreri buruz zordun handi gira,
|
euskara
eta Euskal Herria zordun zaizkion bezala.
|
|
|
Iparraldean ezagutua den Josu Chueca historialariari emanen zaio aurtengo Manuel Irujo saria,
|
euskara
eta euskal kulturaren alde egin lanarentzat, bereziki historiaren alorrean: gerla zibila, bigarren errepublika, trantsizioa.
|
|
|
Azaldua izan zaio 1980garren urteetako egoera gogorra eta zer erantzun eman zion gizarte zibilak, nola ere Molères apezpikuak egin zuen sinodo bat, haren gomendioak idatziz bainan ez gauzatuz; aipatua izan zaio ere euskal kulturaren gaur egungo tirria, nola gazte ainitz hurbiltzen den bertsu xapelketetara eta abar...
|
Euskara
eta elizaren arteko lokarria azkarra izan dela beti, bizirik dela oraino, begien bixtakoa egiten dela ehorzketetan, berrikitan ikusi den bezala Emile Larreren entarramenduan, fedegabeek ere sentitzen baitute... eta, nork daki, preziatzen.
|
|
|
Izturitzeko eskola publikoa hautatu dute hortarako, inguruan dituen hornidura eta errextasunen gatik. Oporraldietan hartuko diren 3etarik 11urte artinoko haurrer kirol eta kultur aktibitate ainitz eskainiko dira
|
euskara
eta frantsesa 2 hizkuntzak erabiliz. Aurten" Arberoan Alaiki" aisialdi guneak bere ateak idekiko ditu uztailaren 6tik agorrilaren 15era.
|
|
|
" Nornahirekin euskaraz mintzatzeko gai naiz, dena ulertzen dut, gehienik batuaz dut baina egokitzen naiz beharrez euskalkieri, batzuri bederen; Baionan, jendearekin hemengo euskaran mintzo naiz, haatik zuberera adibidez oso zaila egiten zait" dauku erran Justinek. Eta lagunak toki askotan badauzka,
|
euskarak
eta bere aurpegi irripartsuak ateak idekirik. ' Ez da posible hemen bizia eramaitea euskararik jakin gabe, dio Justinek, premiatsuena gal nezake hori gabe".
|
|
|
Horietatik bi herenek (6.442) euskaraz egin dute eta gaineratekoek (3.110), aldiz, gaztelaniaz. Gipuzkoan 2.875 ikaslek egin dute selektibitatea euskal hizkuntzan eta 667k gaztelaniaz; Bizkaian, 2.814ek
|
euskaraz
eta 1.880ek gaztelaniaz; eta Araban 753k euskaraz eta 563k gaztelaniaz.
|
|
|
Horietatik bi herenek (6.442) euskaraz egin dute eta gaineratekoek (3.110), aldiz, gaztelaniaz. Gipuzkoan 2.875 ikaslek egin dute selektibitatea euskal hizkuntzan eta 667k gaztelaniaz; Bizkaian, 2.814ek euskaraz eta 1.880ek gaztelaniaz; eta Araban 753k
|
euskaraz
eta 563k gaztelaniaz.
|
|
|
Elizkizuna bururatzean, Peio Etcheber Pagolarrak eta Jean Mixel Bedaxagar xiberotar kantariak eskaini diote Xiberotarren omenaldia eta eskerrak.
|
Euskarari
eta euskal kulturari osoki atxikia zen Fabien. " Pette Basaburu" Pagolako pastoralean ere parte hartu zuen eta bere gostuko kantua zen pastoral hortako azken kantua, Roger Idiarten hitzekin," Oskaxeko lepo gainetik ageri duzu Pagola".
|
|
|
Gauza ezagutua da ondarreko urtetan gogor ari dela lanean mundu osoan Etxepare Euskal Institutua deitu erakundea. Erakunde honen helburua, bost kontinenteetako unibertsitateetan
|
Euskara
eta Euskal Kultura eskolak, ‘irakurletzak’ deituak direnak, ezartzea eta sustatzea da, euskara eta euskal kulturaren ezagutza hedatuz unibertsitate mailan. Donostian dauka egoitza Institutuak eta Eusko Jaurlaritzako Kultura Sailaren baitangoa da.
|
|
|
Gauza ezagutua da ondarreko urtetan gogor ari dela lanean mundu osoan Etxepare Euskal Institutua deitu erakundea. Erakunde honen helburua, bost kontinenteetako unibertsitateetan Euskara eta Euskal Kultura eskolak, ‘irakurletzak’ deituak direnak, ezartzea eta sustatzea da,
|
euskara
eta euskal kulturaren ezagutza hedatuz unibertsitate mailan. Donostian dauka egoitza Institutuak eta Eusko Jaurlaritzako Kultura Sailaren baitangoa da.
|
|
|
Bainan denak ama euskarari atxikiak ginen. Bai
|
euskarari
eta Bai Euskal Herriari, gure hizkuntzari lotua dago.
|
|
|
Bidaxuneko lurraldea berezia da,
|
euskararen
eta gaskoiaren arteko mugan kokatua baita. Gaskoia sei herritan mintzatzen da/ zen:
|
|
|
Euskara normalizatzeko lanean ari diren eragileak biltzen ditu: IKA, AEK, Ikastolen Federakundea, Kontseilua, Administrazioan Euskaraz Taldea, Euskal Herrian
|
Euskaraz
eta Sortzen ek osatzen dute.
|
|
|
Horien artean dira Carlos Heguy k eta Luis Luquez Minaberrigarayk idatziak (maiatzaren 1ean aurkeztu ziren) eta Jorge Beramendirenak (maiatzaren 2an). Baina ‘euskal eguna’ azokan, asteazken hau izana da egiazki, liburuak aurkeztearekin batera euskarari buruzko hitzaldi bat emanik Daniel Oiarbide La Platako Unibertsitate Nazionaleko
|
Euskara
eta Euskal Kultura irakasleak, La Platako euskal korala ere ekitaldia edertzen, Evangelina Bertola zuzendari. Euskal stand a pabilioi horiko 1707 zenbakiduna da eta egun guziz da irekia 14:00etarik 22:00ak arte.
|
|
|
80 urte horiek ditu preseski ospatzen asteburu huntan. Emazte batzuek zuten sortu Begiraleak, emazteek ere behar zutela bermatu
|
euskararen alde
eta euskal kulturaren onetan. Hiru ziren, hiruak donibandarrak, bainan laugarren bat etzuten urrun, sustatzaile erne eta laguntzaile suhar, Madalena de Jaureguiberry xuberotarra, Donibanerat usu heldu zena, anaia bat baitzuen mediku plantatua zena hiri hortan.
|
|
|
12 urte da Estatu Batuetako Boisen bizi dela, baina hunako bizpahiru hilabete hauetan Brasilen da, besteak beste hitzaldiak eta euskara ikastaroak ematen, euskaraz, portugesez eta ingelesez. Boiseko BSU unibertsitatean irakasle den Izaskun aditua da
|
euskararen
eta hizkuntzen irakaskuntzan. Aste huntan ikastaro trinko labur bat Montevideon eman ondoren, Euskal Erria euskal etxekoekin, Brasilera itzuliko da, ikastaro gehiago ematera, interes handia atxeman baitu Sao Paulon, baina baita ere Rio Grande do Sul en, eskualde hortako euskal etxe gaztea eta Ana Luiza Panyagua Etchalus lehendakaria sustatzaile.
|
|
|
Eta Euskal Herriak ez zuen ezagutuko kazetari arrado bat, ibilbide berezia ukan duena. Kazetari elebidun bat,
|
euskaraz
eta frantsesez berdin trebe. Bere jornala frantsesez idatzi artikuluetarik ateratzen zuen, eta horrelaxe, euskaraz kitorik ari zen, amaren altzoan ikasi hizkuntzaren amodioz.
|
|
|
Bizkitartean, helduden igandean Herri Urrats dela eta urte guziz obratzen duten besta eginen dute Parisen, hiriburuko Euskal Etxekoek, Ipar Euskal Herriko ikastolen alde. Hitzordua, arratsaldeko hiru orenetarik goiti izanen da Santeneko (St Ouean) euskal egoitzan, bostehun metrako ibilbide bat eginik
|
euskara
eta euskarazko irakaskuntza gogoan.
|
|
|
|
Euskara
eta Euskal Herriaren kontrako gerla darama Nafarroako gobernuak. Nafarroa ‘Euskal Herria Basque Country’ izendapenarekin deitzen duten bide seinaleak estaltzeko edo kentzeko eskatu dio Euskal Autonomia Erkidegoko auzitegi nagusiak, Gipuzkoako diputazioari.
|
|
|
Beti
|
euskaraz
eta ardura omoretsu
|
|
|
aitzina, klubean Euskal Herritik joanik izanen duten
|
euskara
eta euskal kultura erakasle berriaren izena. Katina Goyheneix izanen da, Lekunberrikoa eta Dominique eta Bernadette Minaberrigarai bazkideen lehen kusia; eta Sebastien zenaren eta Anne Marie (Etchamendy) Minaberry ren iloba, beraz.
|
|
|
gizarte saila, ekonomia, aloimendua/ bizilekua, hezkuntza/ kirola/ kultura, antolaketa/ garapen iraunkorra, azpiegiturak/ garraioak. Ohartaraziko dugu ere kantonamenduko bi hizkuntzak(
|
euskara
eta gaskoia) indarrez sustatuko dituztela listakoek. Baina nork daki egun xeheki geroko Departamenduko kontseiluaren eskumenak zein izanen diren?
|
|
|
Kattin Bergara Olhain ikastolako lehendakariaren, irakasleen eta zaintzaileen partez milesker haundi bat. Aurten 38 urte (1977) Sarako ikastola antolatua izan zela 6 edo 7 haurrekin ama eskolan eta urtero emendatzen ari da, orai badira 105 haur. Ama eskolan eta CP mailan euskaraz ikasten dute bakarrik, CE1etik CM2 arte ikasten dute
|
euskaraz
eta frantsezez, hola seigarren mailan sartzen direlarik bi lengoaiak ongi egiten dituzte. Haurrak ongi segituak dira, ez eskolan bakarrik, parte hartzen dute ere herriko festibal guzietan (Olentzero, Ihauteri, Telethon, Korrika, bertsu eta bertze), egiten dute pedagogia herriko bertze eskolekin, bai eta auzokoekin.
|
|
|
Horrez gain, kooperatifa munduan inplikatua zen eta hainbaten sortzaile ere izana. Gerbasio, txistua, dantza,
|
euskara
eta Euskal Herriaren enbaxadore hoberenetarik zen, harentzat aspaldi huntan ez baitzen mugarik Ipar eta Hegoaldearen artean. Jakitate gose zen, Iparraldeaz kurios, Xiberoan ere ibiltzen zen pastoral eta maskaraden ikusten.
|
|
|
EUSKAL TALDEA ILLINOISen. Illinois State Unibertsitatean
|
euskara
eta euskal kultura irakatsi eta hedatu nahi duen talde bat sortu da, Chicagotik bi ordutara den unibertsitate horretan. Artaburu Basque Organization du izena, eta martxoaren 4an egin zuen bere lehenengo bilkura.
|
|
|
Jende multxo pollita bildu da Lekornen joanden igande eguerditan, Hodialdea gelan. Alabainan, Alkartasuna Fundazioak" sortzaile eta berritzaile" izan diren lau euskaltzale suhar nahi izan ditu ohoratu,
|
euskara
eta euskal kultura sustatzea gatik. Bi urtetarik iragaiten den sariztatzea.
|
|
|
Hitzaldi doi bat luzea, ohartu gabe menturaz ekitaldi kulturala zela eta ez mitin politikoa. Dena den, oro har oren goxoak bizi izan ditu Hodialdean bildua zagon jendeak,
|
euskara
eta euskal kultura suharki ohoratuz.
|
|
|
2 Huna Peio Uhalde, gutarteko hautetsia, Itsasun Alki enpresa kudeatzen duena, 1981ean sortu zuena, gaur 30 langile treberekin gogotik segitzen duela. Bai, hunek ere
|
euskara
eta EH Bai bihotz bihotzez maite dituena. 3 Hor zaitugu ere Itxaro Borda, idazle eta kanta egile adreta, gure ama hizkuntza lehena ongi ikasi eta ongi ahozkatzen duzuna, ikastoletaz ere osoki arduratu izanik.
|
|
|
Berez, ondarreko pare bat urtetan arizanak dira lanean, baina orai aurkeztu dituzte paperak euskal gobernuaren erregistro ofizialean sartzeko. Euskal etxe berriak" Munitxeko Euskal Elkartea" (sic) du izena nahiz eta Euskaltzaindiak dion hiri aleman horren izena Munich dela
|
euskaraz
eta partzuer dituen kideak Euskal Herrian sortu profesional gazteak dira, abantxu guziak euskaradunak. Mementuko buruzagi dira Oroitz Aldasoro (lehendakari), Mikel Sagardia (lehendakariorde) eta Haizea Amezaga (idazkari).
|
|
|
Iduritzen zaut Urepeleko artzainaren bertsuen irakurtzeko eta gogoz ikasteko gutizia sortuko duela belaunaldi berrietan. Hanbat hobe
|
euskararentzat
eta Euskal Herri osoarentzat!
|
|
|
Izendatu edo aipatu ditudan guziek gure eliza handia ederki betetzen zuten. Meza hortako urratsak eta irakurtzeak
|
euskaraz
eta erdaraz haur eta gazte horien kondu ziren. Meza hortan bazen usaiako kantikez bertzalde kantu asko.
|
|
|
Gilbert Dalgalianek zientifikoki frogatu dauku 0 eta 7 urte arteko haurren onetan dela mintzaira bat baino gehiagoren ikastea. Alabaina, haurrean bi edo hiru hizkuntza ikasteko xantza duen haurrak, demagun
|
euskara
eta frantsesa (eta, zergatik ez, gaztelera edo ingelesa), izpiritua idekiago eta erneagoa izanen du, eta errextasun gehiago izanen du eskolan; are gehiago, frantses mintzaira, haur elebidunak haur elebakardunak baino aise hobeki jakinen duela demostratu dauku Gilbert Dalgalianek.
|
|
|
Ondotik, bat bestearen ondotik, aldizka
|
euskaraz
eta frantsesez 4 axuantek hitza hartu dute joan den urteko gora-beheren eta aurtengo xedeen aipatzeko. Gozategia eraikin berria hor dago orain plaza zolan, On Egin ostatuarekin, eta zonbeit egunen buruan berriz irekiko den okindegiarekin, Saumont jaun andereek dute kudeatuko azken hau.
|
|
|
Antton Agiguren du izena, frantziskotarra da, eta bizpahiru hilabete darama Boisen.
|
Euskara
eta beste hamar bat hizkuntza mintzo ditu eta ibilbide luze eta aberatsa egina du bere 65 urteetan. Lovainako Unibertsitatean erakasle izatetik pasatu da Estatu Batuetako Boisera, euskaldunen omonier izateko.
|
|
|
Huna larunbat hortako egitaraua. 16:00 Amikuzen
|
euskara
eta euskaraz ikasten duten haurren besta (marrazki lehiaketa, kantu, bertsu, Patxin eta Potxin pailasoak, atsalaskaria). Bertzalde, arratsalde osoan salda lehiaketa nahi duten guzientzat.
|
|
|
Xiberoako mugan diren Behaskane eta Laphizketa herri batuak azken honen ardurapean zeuden. Halako bide seinale horiek kontseilu nagusiak egin zituen autobus aterpe guzietan departamenduko bi hizkuntzak(
|
euskara
eta gaskoia) balioztatzeko. Lana bete ote du?
|
|
|
Erran nahi baita, arras urrun egoiten ahal diren bi presunek euskaraz egiten duten mintzaldia da, pantailaren bidez: lagun izan eta mintzatzea
|
euskaraz
eta euskara praktikatuz, baina distantzian. Marije Barandiaran emazteak hartu du aurtengo ‘bidelagun’ onenaren saria (euskara praktikatu nahi dutenekin internetez euskaraz bolondres ari den euskalduna da bidelaguna) eta Raul Alfarok ‘bidelari’ onena saria (bidelaria, Skype bitartez euskara ikasten edo praktikatzen ari den ikasle edo da).
|
|
|
12:30 zintzur bustitzea denendako, ondotik jaten dira pintxo batzu prezio ttipian. 14:30" Biderbi, la place des 4 vents" ipuina, Koldo Amestoy k kondaturik
|
euskaraz
eta frantsesez. 16:00 liburutegiak eskainiko ditu sariak eta 17:00ak irian egunaren bururatzea.
|
|
|
Berrespenaren bitartez,
|
euskara
eta beste lurralde hizkuntzak Konstituzionalak izanen dira, ez bakarrik Frantziako ondare bezala (Konstituzioaren 75.1 artikuluan lurralde hizkuntzak ondare izendatzeak ez du eskubide berririk sortzen), baita hizkuntza erabilgarri bezala ere, irakaskuntzan, toponimian, komunikabideetan, kulturgintzan, ekonomia eta gizrte alorretan, mugaz gaindiko harremanetan. Hizkuntza hauen aldeko lege berriak ahalbidetzen dira.
|
|
|
Eskola giristinoetan beste hainbeste (1986). Baina diskurtsoetan irakaskuntza hizkuntza politikaren ardatz baldin bada ere, gaur egun
|
euskararen
eta euskarazko irakaskuntza negoziogai da beti eta Estatuarenganik kolperik txarrenak irakaskuntzak pairatzen ditu; hala Falloux legea aplikatuz ikastolen kontra, nola eskola publiko edo pribatu elebidunetan egoera tentsionatuz euskarazko postua idekitzeko tenorean.
|
|
|
|
Euskarazko
eta euskararen irakaskuntza kolegioetan lanjerean
|
|
|
Hiru Sareta elkartea (Seaska, Euskal Haziak, Biga Bai) kezkatsu agertu da, laster ateratuko den kolegioen erreformak
|
euskarazko
eta euskararen irakaskuntza lanjerean ezarriko baitu, eta hori euskara hautuzkoa duten elebidun pribatu eta elebidun publikoetan bai eta ere imertsio sisteman. Orain arte, euskara ikasgai gisa kontsideratua zen eta, ondorioz, dotazio berezi bat eskuratzen zuen.
|
|
|
Euskararentzat, izigarriko kolpea litzateke, diskriminatua geldi laiteke. Erreformaren elementu hori onartezina zaio Hiru Saretari," peko errekara bidal bailitzake azken hamar urteetan
|
euskararen
eta euskarazko irakaskuntzaren alde egin diren urrats eta indarrak".
|
|
|
PARISE, FRANTZIA.
|
Euskara
eta Euskal Kultura irakasle baten bila ari da Etxepare Euskal Institutua, eskolak Pariseko Sorbonne III Unibertsitatean emaiteko. Berehala hasteko litzateke, ikasurtean, irakasle hasi behar zenak ezustean utzi baitu.
|
|
|
Berehala hasteko litzateke, ikasurtean, irakasle hasi behar zenak ezustean utzi baitu. Hautagaiek
|
euskara
eta frantses maila egokia behar dute ukan eta unibertsitate tituludunak izan. 25.000 euro/ urteko buxeta du.
|
|
|
Juan Madariagaren obra gotorra (799 orrialde), Sociedad y lengua vasca en los siglos XVII y XVIII(
|
Euskara
eta euskal gizartea XVII. eta XVIII. mendeetan), plazaratu du Euskaltzaindiak. Nafarroako Unibertsitate Publikoko erakaslea da Juan Madariaga.
|
|
|
BIGA BAI elkarteak ikasturteko bilana egin berri du.
|
Euskararen
eta euskarazko erakaskuntzari lotutako gaietan, aipatu ditu lehen maileko murgiltze esperimentazioak eta irakasleen formakuntza, bigarren maileko programak, kolegioen erreforma eta profesional euskaradunen beharra.
|
|
|
Hegoaldean
|
euskara
eta elkarbizitza
|
|
|
Herritarren iritziak" askotarikoak" direla erran du. Halaber, idatziaren arabera herritarrentzat elebitasuna eta eleaniztasuna" balio positiboak" dira eta ez dute hizkuntza bat bestearen aitzinetik jartzen, baizik eta
|
euskara
eta gaztelania" aukeratzearen" alde daude. Inkestak erakusten duenez, herritarren ustez" zilegi da" egungo egoera soziolinguistikoan euskararen aldeko politikak garatzea, eta elebitasuna" berdintasunarekin eta bizikidetzarekin" lotzen dute.
|