|
2001
|
|
|
Kanpainan bertan hasi zen joera eta, emaitzak ikusita, areagotu egin da kanpainan hautemandakoa. Gero eta zabalagoa da
|
euskal
nazionalisten eta bestelako nazionalisten (espainiarren, edo Espainiako bidezidorretik joandako" internazionalisten") arteko amildegia. Biztanle guztiei heldu zaie definitzeko garaia eta nork bere hautua egin du.
|
|
2003
|
|
|
Eremu mistoarena ez du gustuko. Gure ikuspuntutik erdipurdiko sasieskubide batzuk eman, gainerakoak ukatzen dituen banaketa geografikoa bera,"
|
euskal
nazionalistei eginiko kontzesioa" da eskuin muturraren begietan. (Ez da ahaztu behar UPNrentzako euskaltzale guztiak, denak, euskal nazionalistak direla).
|
|
|
Gure ikuspuntutik erdipurdiko sasieskubide batzuk eman, gainerakoak ukatzen dituen banaketa geografikoa bera," euskal nazionalistei eginiko kontzesioa" da eskuin muturraren begietan. (Ez da ahaztu behar UPNrentzako euskaltzale guztiak, denak,
|
euskal
nazionalistak direla). Vade retro ka ari dira.
|
|
2005
|
|
|
|
Euskal
nazionalista batzuentzat dirua, karguak eta boterea dira lehenengo kontua, nazionalista kolorea hartzen badute ere. Beste politikari batzuek, berriz, euskararen eta independentziaren alde zintzo jokatzen dute, askotan beren askatasuna eta osasuna arriskutan ezarriz.
|
|
2006
|
|
|
Sentimendu horiek sinbolo bat dute, Olentzero, eta sehaska intelektual bat, Arantzazuko santutegia. Baina, oinarrian, aliantza politiko bat da, espainiar nazionalista liberalen eta
|
euskal
nazionalisten artekoa, gizartean sakon sustraitu zena eta gaur egun arte iraun duena, gorabehera handiak pairatu arren. Orain arteko lerroetan aletu ditugu aliantza horren deuseztapenaren alderdi batzuk eta beraz, ez goaz ezer errepikatzera.
|
|
|
Dudarik gabe hori da arriskurik handiena, hori baita espainiar nazionalista liberalek balizko akordio politiko berri batean errazen planteatuko dutena. Eta hori da ere, tamalez,
|
euskal
nazionalisten sektore indartsu batek begi onez ikusiko duen soluzioa.
|
|
|
Jakina denez, 36ko Gerra Zibila da gure historia hurbila ulertzeko gako nagusia. Bada, orain axola digun arazoari dagokionez, faxisten altxamenduak guztiz zigilatu zuen ordura arte franko problematikoa zen aliantza politiko intelektual bat, alegia, bat batean espainiar nazionalista liberalek kataluniar errepublikazaleekin eta
|
euskal
nazionalistekin ikusi zuten beren burua, guztiak itsasontzi berean, eta komunisten eta bestelako iraultzale batzuen eskutik. Aliantza hori (tazitoa edo esplizitua, orain berdin dio) berez urte batzuk lehenago Errepublika ezartzeko eta kudeatzeko abiatu bazen ere, gerrak halabeharrezkoa bihurtu zuen, baina, adi, ez zen erraza inorentzat.
|
|
|
Beraz, Hego Euskal Herriari dagokionez aliantza taktiko iraunkor bat izan dugu espainiar nazionalista liberalen eta
|
euskal
nazionalisten artean. Prieto eta Jose Antonio Agirre.
|
|
|
Adibidez, ezaguna da Euskal Herrian (eta Espainian) sozialista autodeitzen diren askoren erreferente ideologiko eta intelektualak sozialismoan baino liberalismoan bilatu behar direla (horrek ez du esan nahi ez dagoela osagai sozialistarik). Edo, baita ere,
|
euskal
nazionalisten artean aspaldi gauzatu zela zatiketa sakon bat, ezker abertzalea sortuz; baina gizartearen baitan oraintsu arte bederen neuk ez dut zinezko zatiketarik sumatu (azken urteotan bai, jakina). Horretaz gain, azpimarratu genuke Jose Antonio Agirrek, bere eskuindartasuna gorabehera (eta demokrata zen, jakina, baina eskuindarra), gai izan zela Alderdi Komunista bere gobernuan integratzeko, eta ildo hori gaur egun arte luzatzen dela.
|
|
|
Baina prolegomeno luze horien ondoren, bada ordua gaiari heltzeko. Zer da euskara, galdetzen genuen hasieran; bada, nire hipotesia da galdera horrentzat erantzun konpartitu bat izan dugula 1936tik aurrera, bai espainiar nazionalista liberalek (Euskal Herrian erruz daude), bai
|
euskal
nazionalistek (beren adar desberdinetan), bai Euskal Herriko sektore iraultzaile/ internazionalistek (komunistak, anarkistak...). Alegia, guztiok gutxi gorabehera antzeko erantzuna emateko gai izan gara, eta hori ez da kasualitatez gertatu, baizik eta 36an sortutako koalizio zabal batek gaur egun arte iraun duelako.
|
|
2007
|
|
|
Errepresio bortitza jasan ondoren, haien esparru publikoa (termino horren erabilera, diktadura frankista odoltsu hartan, lelokeria ez bada) ez zen existitzen, erregimen diktatorialaren garaipen borobila izan baitzen justu hamarkada honetan zehar. Anarkistak eta errepublikarrak ia erabat desagerturik,
|
euskal
nazionalistak, sozialistak eta komunistak oso ahul, bazirudien oposizio klasiko edo historiko horren papera historiara pasatuko zela eta diktadura aldiz ukiezina bihurtuko zela eta urte askotan iraungo zuela. Horren frogatzat har dezakegu zenbait ikerketatan azaltzen zaiguna, hau da, barneko oposizioa desagertutzat eman behar zela (Heine 1983).
|
|
|
Aitzol, apeza, El Da... Gure historia,
|
euskal
nazionalisten historia. Nazionalismoa eta Jainkoa, elkarren ondoan hazi eta hezi, eta martiriak behar.
|
|
|
Artetari atsegin zaion ‘zentzuzko aberri maitasun’ horixe dela bere jomuga. Artetak ipintzen dituen baldintzak (demokrazia, konstituzioa, zentzuzkotasuna...)
|
euskal
nazionalistek onartzen diotenean, zer gertatzen zaio jarrera demokratikoaren nagusi bezala azaldu nahi izan duenari. Eskutatik desagertzen zaizkiola argumentu gehienak.
|
|
|
Horixe da Artetari gertatzen zaiona. Bera bezain demokrata, hiritar eta zentzuzko direla erantzuten diotela
|
euskal
nazionalistek. Artetaren ‘demokrazia’ kontzeptua subjektu guztien berdintasun politikoan oinarritzen bada, milaka nazionalista aurkituko dituela ideia hori defendatzeko prest.
|
|
|
Ametsa egia bihurtzea eta haiek, ondoren, naturaltzat ematea, ordea, espainiarrek bakarrik egin dezakete. Besteak beste,
|
euskal
nazionalisten ametsak ezaren erreinura eraman dituelako(" ese no lugar que unos pocos han soñado"). Zilegi da Espainian espainiar nortasuna eta espainiar hizkuntza nagusi izatea.
|
|
|
|
Euskal
nazionalisten nazioa existitzen da. Ez.
|
|
|
Eta ariketa bezala, onar dezakegu. Espainiar nazionalisten nazioa existitzen ez den bezala, ezta?, halaxe
|
euskal
nazionalisten nazioa ere ez dela existitzen. Nazionalismo espainiarra ere badelako, ezta?, Espainia handi eta batu eta gero eta handiago hobe eta gero eta batuago hobe batekin amesten duena.
|
|
|
Galdera da:
|
euskal
nazionalisten nazioa ez existitzeak euskal nazioa ez dela existitzen inplikatzen du. Artetak ez du erantzuten.
|
|
|
Jakin gabe geratu gara. Berak behin eta berriz iradokitzen du,
|
euskal
nazionalisten nazioa ez existitzeak euskal nazioaren inexistentzia dakarrela. Baina iradokizuna da, ez du esaten.
|
|
2009
|
|
|
Hizkuntza edo historia ez dira euskal nazionalismoak erabilitako argudio bakarrak. Horiekin batera,
|
euskal
nazionalistentzat pisuzkoak diren beste arrazoi batzuk ere badaude, indar handiz finkatuak, gainera. Arrazoi ekonomikoek —euskal aberastasunak alde egitea saihesteko— edo arrazoi nazional edo sentimentalek —kirol selekzioak edo euskal lurralde guztiak baturik ikusi nahia— azaltzen digute gatazka honen iraupena.
|
|
2010
|
|
|
Espainiar nazionalismoak, bestalde, euskal nazionalismoak etorkinen esklusioa bilatzen zuela defendatu du, eta egotzi izan dio
|
euskal
nazionalisten komunitate bereizi bat sortu eta etorkinak baztertu nahi izatea. Bazterketa hori bi modutan gertatzen dela teorizatu da.
|
|
2016
|
|
|
|
Euskal
nazionalistek batzarri egin ziguten euren inozotasun heroikoan: bi bozka gehiago.
|
|
2020
|
|
|
Hortik galdera asko sortzen dira: EAJk jasotako boto horietatik zenbat dira
|
euskal
nazionalista ez diren hautesleek emandakoak. Zenbat dira euskotar ez euskal hiztunenak?
|