|
2004
|
|
|
Oñatin Eusko Ikaskuntzaren ardurapean egindako Lehen Biltzarrean (1918) aurkeztu ziren hainbat txosten hezkuntzaren gaia tratatzeko, eta, tartean, egia da, baziren hizkuntzari eta kulturari zegozkion kezkak jasotzen zituztenak. Baina, nolanahi ere, guk dakigula,
|
euskal
nazionalismoak ez du begi zorrotzik erakutsi, ez orduko hartan eta ez orain go honetan. Borroka politiko hutsaren lilurak estali izan du neurri handi batean hizkuntzaren eta kultur arazoaren gorria.
|
|
2007
|
|
|
Lehen
|
euskal
nazionalismoa ez zen autodeterminista, esentzialista zen. Euskal Herriak independentea izateko eskubidea zuen nazio edo, hobe, arraza bat zelako, Espainiatik eta Frantziatik bereizia, herritarren nahia sobera aintzakotzat hartu gabe.
|
|
2008
|
|
|
Zergatik hautatu dute ordea bide hori eskuineko eta ezkerreko mugimendu abertzaleek? Irakurri berri dugun pasarteari bagagozkio,
|
euskal
nazionalismoak ez du arriskurik nahi. Arriskutsua litzateke, nonbait, gehiengoa osatzen duen erdal komunitatearen identitate kontraesanak biluztea, komunitate horren izaera arrotza auzipean jartzea.
|
|
|
Espainia eta Frantziatik nolabait desberdintzea bilatzen du euskal nazionalismoak, eta hori euskararen bidez edo bestelako bidez egin dezake. Euskara eta
|
euskal
nazionalismoa ez daude elkarren menpe; elementu autonomoak dira. (...) Euskararen aldeko jarduera maila autonomo batera pasatu, eta euskal nazionalismoak euskararekiko mendekotasun teorikoa (praktikoa gutxiago izan baitu) gutxitu behar duela uste eta defendatu gura dut?.
|
|
|
Beste era batera esanda, euskal nazionalismoak, praktikan, lurralde irizpide bat hobesten du, teorian euskara aipatzen badu ere. (...) Kontraesana euskaldun ez diren herritarrak dira, baina oraingo
|
euskal
nazionalismoak ez du arazo hori sakonean aztertu nahi izan, kontziente baita arazoaz?.
|
|
2009
|
|
|
Hala eta guztiz ere,
|
euskal
nazionalismoak ez dio historiari bakarrik begiratzen bere diskurtso nazionala lantzeko. Zabalagoa da bere eztabaidagaien esparrua.
|
|
2011
|
|
|
Bide batez jeneralaren diktadura zorrotza diktablanda toleragarria izan zela iradokitzen du testuak, hortxe nonbait. Oroit
|
euskal
nazionalismok ez zuela orduan borroka armaturik praktikatzen, errepresioa pairatzen baizik.
|
|
2014
|
|
|
Dauzkan bitarteko guztiez etsaigoa kamuflatzeko ministerioak barne baliatzen da matrix honetan biziraun dezagun, normaltasun birtualean. Eta
|
euskal
nazionalismoak ez du asmatu koma induzitu horretatik ateratzen; eskuina ezkerra dialektikan galdua, parropietan zatikatua. Euskaldun guztien batasunaz galdetua, zera erantzun zuen EAJko buruzagiak:
|
|
2015
|
|
|
Hori dela eta, nahiko bazterturik dagoen kontzeptua da, baina oso baliagarria izan dakiguke sorterriarekiko maitasuna eta sorterriari arlo desberdinetan eusteko nahia zentzu politikoan azaltzeko; era horretara, nazionalismoa bera zer den hobeto atzeman ahal izango dugu. Euskal Herrira etorrita,
|
euskal
nazionalismoa ez da, besteak beste, sorterria maitatzea, euskararen alde jotzea, edo Euskal Herriaren onura bilatzea eta helburu horien alde lan egitea. Hori dena euskal nazionalistek bultzatzen dute, baina abertzale ez diren euskal herritarrek ere bai.
|
|
|
Dudarik ez dut kasu horretan euskarak batuko zukeena adostasun gehiena. Baina, agerian horrela iragarri arren,
|
euskal
nazionalismoak ez du bakarrik defendatzen hizkuntzan oinarritutako naziorik. Askotan esan, eta esango?
|
|
|
dugunez, maila sinboliko eta afektiboa betetzen du baieztapen horrek, baina lurraldearen baldintzapen politikoa dago beti bere ondoan.
|
Euskal
nazionalismoak ez du, orain arte, benetako Hizkuntza nazionalismorik garatu; mugimendu politiko bezala, integrazio asmoaren kontra joan zitekeela uste izan du eta. Helburu politikoa beti egon da presente.
|
|
|
Apurka, kulturaz eta gizarteaz berba egitean, nazionalismoa agertzen ari zaigu berriro. Askotan berdintasuna eta unibertsalismoa nazionalismoarekin bateraezin direla esaten da, baina lan honetan denen arteko harremana azpimarratu gura da.15
|
Euskal
nazionalismoa ez da libratu akats horretatik, egia da. XX. mendearen lehenengo herenean erreibindikatzen zen Iberiako Konfederazioan, kasu, une hartan Espainiak eta Portugalek zeuzkaten koloniak ere exijitzen ziren konfederazioaren lurralde bezala, eta ez emantzipazioa eskaintzeko asmoz, kolonia gisa iraunarazteko baizik (horrela eskatzen zuen Agirrek berak).
|
|
|
Aurreko zehaztapenak kontuan ez hartzeak okerbidera daramatza euskal nazionalismoa eta euskaltzaletasuna, nazionalista askok uste baitu bigarrena lehenaren barruan garatu (eta erabili) behar dela; eta euskaltzale askok, berriz, uste du
|
euskal
nazionalismoak ez duela nahikoa egiten euskararen alde eta ez duela betetzen, hortaz, haren berreskurapenaren alde hartutako konpromisoa. Ez dut esaten halako konpromisorik ezin denik itundu eta euskal nazionalismoak ezin duenik euskaltzaletasun hutsarekin bat egin, baizik eta orain arteko jokabidea ez dela izan hori praktikan, nahiz eta teorian antzeko zerbait iragarri.
|
|
|
Espainia eta Frantziatik nolabait desberdintzea bilatzen du euskal nazionalismoak, eta hori euskararen bidez edo bestelako bidez egin dezake. Euskara eta
|
euskal
nazionalismoa ez daude elkarren menpe; elementu autonomoak dira, ordea. Hala ere, argi dago gaur egun euskaltzaletasuna eta abertzaletasuna batera joaten direla askotan, eta banaezin ematen dutela.
|
|
|
Argi dago
|
euskal
nazionalismoak ez duela jarrera zertan baretu, guztiz legitimoa da eta. Baina aintzat hartu luke euskara herri osoaren ondare dela edo izan lukeela eta, hortaz, komenigarriagoa litzatekeela euskararen aldeko borrokaren zama talde euskaltzaleek eramatea, gorago esan dudan bezala (ik.
|
|
2018
|
|
|
Eskuina nagusitu zen, eta Iruñea izan zen ezkerrak irabazi ez zuen bederatzi hiriburuetako bat. Ezkerra, dena den, Erriberan errotu zen.201
|
Euskal
nazionalismoak ez zuen zinegotzirik lortu, eta bozketaren aurka jo zuen auzitegietan, Elizak hautagaitza monarkikoaren alde esku hartu zuelako. Horrenbestez, maiatzaren 31n berriz ere hauteskundeak egin ziren.
|
|
|
Jada 1937an erabaki zuen frankismoak, zentsuran agertzen denez, Euskal Herria ez dela nazioa, baizik eta eskualdea.
|
Euskal
nazionalismorik ez dagoela, baizik eta separatismoa. Hona zergatik:
|