|
2007
|
|
|
Horrela ikus daiteke 1950eko hamarkadaren erdialdetik aurrera hazkunde ekonomikoak zekartzan arazo sozialei aurre egiteko zer erantzun eta soluzio asmatu ziren: ikusi dugun bezala, protesta eta grebak gero eta ugariago antolatzen hasi ziren, langileria berri bat sortuz eta denboraren poderioz langile mugimendua eta oposizio politikoaren berpizkundea (azken oposizio horren barruan
|
euskal
nazionalismo berri batekin kontatu da) agertoki politikoan aktiboki azalduz. Euskal gizartea fase ekonomiko berri baten atarian baldin bazegoen, klase borroken dinamika ere beste maila batean kokatzen ari zen.
|
|
2010
|
|
|
Hamarkada horren amaieran, ETAren sorrerarekin, euskal naziotasunaren ikuspegi berriak indarra hartu zuen, II. Mundu Gerra ostean Europan sorturiko nazionalismo berriaren olatuari loturik. Ezkerreko
|
euskal
nazionalismo berri horrek, hasierako eztabaida batzuen ondoren, naziotasuna hizkuntzan oinarritu zuen, eta ahalegin berezia erakutsi zuen etorkina euskal nazioan sartzeko (ikus, besteak beste, Garmendia, 1979; Jauregi, 1981). Oro har, euskara bilakatu zen euskal naziotasunaren oinarri, baina bere egoera ahularen eraginez, berori jakitearen ezinbestekotasunaren ordez, praktikan hizkuntzak maila sinbolikoan eragin zuen, funtsezko papera hartu zuen konpromiso politikoarekin batera (Zabalo/ Mateos, 2005).
|
|
|
Oro har, euskara bilakatu zen euskal naziotasunaren oinarri, baina bere egoera ahularen eraginez, berori jakitearen ezinbestekotasunaren ordez, praktikan hizkuntzak maila sinbolikoan eragin zuen, funtsezko papera hartu zuen konpromiso politikoarekin batera (Zabalo/ Mateos, 2005).
|
Euskal
nazionalismo berriak, sozialismoaren aldeko jarrerari loturik, aurrekoak baino dimentsio sozialagoa hartu zuen, eta euskal herri langilea formularen bidez, naziotasunaren irizpide natural eta esentzialistak gainditu, eta herritarrek egindako borondatezko hautua hobetsi zuen. ETAk eta, ondoren, ezkerreko abertzaletasunaren espresio desberdinek bultzatuko zuten ikuskera berri hori euskal nazionalismo osora hedatu zen apurka, eta mugimendu horren teorizazioetan hegemoniko bilakatu zen.
|
|
2012
|
|
|
Edonola ere, langile mugimendutik jaiotako ideologiek eta nazioartean arrazakhartutako kutsu negatiboak eragina izan zuten euskal nazionalismoan; eta eragin horiguztiz mahaigaineratu zen, hamarkada batzuk geroago, ezkerreko abertzaletasunaETArekin sortu zenean. 1960ko eta 1970eko hamarkadetako immigrazio aldiarenbaitan,
|
euskal
nazionalismo berria gorpuztu zen eta euskal herritartasunaren definizio berriak plazaratu ziren. Arraza guztiz alboraturik, etniak hartu zuen indarrahasiera batean eta, horri loturik, euskarak segidan (Jauregui, 1981:
|
|
2014
|
|
|
3
|
Euskal
nazionalismo berria: integrazioaren bila
|
|
|
Gure iritziz, hala ere, eztabaida handiak izan baziren ere, eta oinarri sozial abertzalearen jarrerak alde batera utziz,
|
euskal
nazionalismo berriak naziotasuna zedarritzeko modu berria ekarri zuela azpimarratu behar da, berarekin immigranteekiko diskurtso eta praktika irekia garatu ahal izan baitzen.
|
|
|
Naziotasunaren arraza ikuspegia gainditu gabe, mugimendua immigranteei irekitzeko lehen urrats teorikotzat har daitezke jarrera horiek. Horrekin batera,
|
euskal
nazionalismo berri bat sortu nahi zuen ildoa dugu, batez ere Eusko Abertzale Ekintzaren inguruan. EAEk naziotasunaren ikuspegi berriaren zirriborroa egin zuen, eta nazioaren definizioan arraza maila sinbolikora mugatu zuen, etorkinak bere mugimendura espresuki deitzearekin batera.
|
|
|
1959an abertzaletasunari haize berriak ekarri zizkion eragilea jaio zen, Euskadi Ta Askatasuna, 1952an ikasle talde batek sortutako Ekin taldearen jarraitzaile. Belaunaldi haustura gertatu zen abertzaletasunaren baitan, beraz, eta
|
euskal
nazionalismo berri bat agertu zen. Ezkerreko abertzaletasun hori, hasieran izaera akonfesionala izan zuen, baina laster sozialismoarekin eta, ondoren, marxismoarekin lerrokatu zen.
|
|
2017
|
|
|
Abertzale euskaltzaleak alde batera utzita, abertzale gehienen jokabidea guztiz etnikoa da gure nazio hizkuntzari eta kulturari dagokienez; aitzitik, nazio politikoaz den bezainbatean, halako erradikaltasun inkoherente bat agertu du joan den mendearen erdi aldera abian jarri zenetik. Abertzaletasunaren ardatza euskaran zetzala zioen
|
euskal
nazionalismo berriaren diskurtsoa, batez ere, hori izan zen, mamitu ez zen hitza, gerora praktikan mamitu ez zen ideologia abertzalea.
|