|
2000
|
|
|
ZABALO, J., (1996):
|
Euskal
nazionalismoa eta nazio lurraldea, Bilbo, Udako EuskalUnibertsitatea.
|
|
|
ZABALO, J., (1996):
|
Euskal
nazionalismoa eta nazio lurraldea, Bilbo, Udako Euskal Unibertsitatea.
|
|
2002
|
|
|
–
|
Euskal
nazionalismoaren eta espainiar nazionalismoaren artekoharremanak
|
|
|
Zabaleta Imaz, I. (1998):
|
Euskal
nazionalismoa eta hezkuntza(), EHU, Leioa.
|
|
|
Mateos, S. (1999):
|
Euskal
nazionalismoa eta hezkuntza publikoa: ikastolenpublifikazioa, EHU [argitaratu gabeko doktoretza tesia].
|
|
|
, (1998):
|
Euskal
nazionalismoa eta hezkuntza(), EHU, Leioa.
|
|
2004
|
|
|
452 Iñaki Zabaleta Imaz:
|
Euskal
nazionalismoa eta hezkuntza, Hik hasi, 1998, 13.
|
|
2007
|
|
|
inperioraren gainbeheran, periferiaeta kolonia ohiak batera ikusi behar dira. Espainiar nazionalismoaren argitaraulertu behar dugu
|
euskal
nazionalismoa eta biak Europan nagusi izan zen frantziarereduaren aldean. Guztiotan modernizazioaren eta estatalizazioaren ondoriozbaztertzen ari ziren klase eta taldeak nazioaren muina irudikatzeko baliatu ziren.Mailaka ikusi ahal dugu hau edo zentro periferia ardatz batean:
|
|
|
|
EUSKAL
NAZIONALISMOA ETA ESPAINIAR NAZIONALISMOA
|
|
2008
|
|
|
Bada besterik ere auzi honetan: Euskal Herrian aurrez aurre dauzkagun nazionalismoak ez dira bateko
|
euskal
nazionalismoa eta besteko espainiar edo frantziar nazionalismoak. Ez, hori ez da egia.
|
|
|
Egia da naturaltasunez bizi izan zutela egoera hura. Nazionalismoarekin,
|
euskal
nazionalismoarekin eta Espainiak ere estatu gisa sendotzeko ezinbesteko zuen nazionalismoaren eraginez,
|
|
|
b Ez da egia Legeak eta Kontsultak ETA zilegiztatzen dutenik. Horrelako baieztapenak, erraturik daudelako edo interesatzen zaielako,
|
euskal
nazionalismoa ETArekin identifikatzea bilatzen dutenek bakarrik egin ditzakete. Abertzale izateko, hau da, euskal nazionalista, ez dago zertan ETAkoa izanik, ezta ETAren helburu estrategikoak zertan edukirik ere, edo ETAren jokabide operatiboak zergatik onarturik.
|
|
2009
|
|
|
Ildo horretan, sozialistak epai baten ondorioz heldu direla Gobernura ziurtatu du Egibarrek: Alderdien Legeak eta PPren 13 botok egin dute bidea, nahiz eta gainerako guztiak ere lagundu?. Egibarrentzat, gaurkoa ez da Gobernu aldaketa, Estatu arrazoia da; izan ere, Ibarretxek eta Eusko Jaurlaritzak erabakitzen dutena
|
euskal
nazionalismoa eta Ibarretxe aldentzera behartzen dituen Estatu arazoa da. PSE EEJose Antonio Pastor PSE EEren legebiltzarkideak PP alderdiarekin sinatutako akordioa gogoratu du eta, Estatutua oinarri izanik, erantzukizunez gobernatuko dutela adierazi du, baina ez inoren aurka, baizik eta gizarte osoaren alde. Alderdiak eta trintxerak bukatu egin dira, esan du.Ibarretxeren legegintzaldiak kritikatu ditu Pastorrek:
|
|
|
PSE EEri ohartarazi zion, utopia? batean dabilela?
|
euskal
nazionalismoak eta Espainiakoak, bat egingo dutela uste badu.
|
|
|
Euskal Herriaren independentzia aldarrikatzea euskal nazioaren oinarri den euskal hizkuntza benetan babestu beharrak azalduko luke, beste arrazoi batzuen artean. Ipar Euskal Herrian beranduago garatu da
|
euskal
nazionalismoa eta, horregatik, teorizazio linguistikotik edan du gehienbat. Gainera, euskara zinez ari da atzera egiten bertan.
|
|
2012
|
|
|
Nazionalismoa eta abertzaletasuna kontzeptu desberdinak badira ere, lan honetan
|
euskal
nazionalismoa eta abertzaletasuna sinonimo gisa darabilzkigu.
|
|
|
Urteak aurrera joan ahala, ordea, hautsitako harremanak berrosatuz doaz, zirrikitu posible guztiak aukera txiki bihurtzen dira, eta hala, 50eko hamarkadarenbigarren erdialdera, Euskal Herrian bertan eta erbestean horretan lanean dihardutenenahaleginari esker,
|
euskal
nazionalismoak eta ondorioz euskal kulturak indar pixkabat bereganatuko du, berrindartze eta biziberritze bat ezagutuz
|
|
|
Esperientzia horrek gutxi iraun zuen, Liga Monarkikoak, sendotzean, eskoletako jokamolde elebiduna aldatu egin zuelako 1922an eta auzo eskolak, testuliburuetako kutsu politikoa zela-eta debekuz itxi zituelako. Eusko Pizkundearengorakadarekin, eta
|
euskal
nazionalismoak eta euskaltzaletasunak estatu botereariirabazitako autonomiari esker, eskola sistema ofizialetik kanpo eta paraleloki hirusare gauzatzen dira. Batetik, aurrekari modura, Bilboko eta Donostiako ikastetxeak.Bilbon, Azkue Ikastetxea (1896), Plaza Berriko Ntra.
|
|
|
Esperientzia horrek gutxi iraun zuen, Liga Monarkikoak, sendotzean, eskoletako jokamolde elebiduna aldatu egin zuelako 1922an eta auzo eskolak, testuliburuetako kutsu politikoa zela-eta debekuz itxi zituelako. Eusko Pizkundearengorakadarekin, eta
|
euskal
nazionalismoak eta euskaltzaletasunak estatu botereariirabazitako autonomiari esker, eskola sistema ofizialetik kanpo eta paraleloki hirusare gauzatzen dira. Batetik, aurrekari modura, Bilboko eta Donostiako ikastetxeak.Bilbon, Azkue Ikastetxea (1896), Plaza Berriko Ntra.
|
|
2014
|
|
|
2 Artikulu honetan, kontzeptu berberak ez diren arren,
|
euskal
nazionalismo eta abertzaletasun sinonimotzat darabilzkigu.
|
|
|
Onarpen horrek immigrazioaren aurreko ikuspegiaren aldaketa adierazten du. Izan ere, ETAk eta, oro har, ezkerreko abertzaletasun berriak errotikako aldaketa ekarri zuen
|
euskal
nazionalismoaren eta etorkinen arteko harremanean. Shafirrek (1995:
|
|
|
14 Euskarak
|
euskal
nazionalismoaren eta batez ere Sabino Aranaren bilakaeran izan zuen garrantzia aztertu zuen besteak beste Kintanak (2007).
|
|
2015
|
|
|
|
Euskal
nazionalismoaren eta espainiar immigrazioaren arteko talka gertatu zen orduan, momentuan oso begi bistakoa ez bazen ere. Etorkin haiek Francoren erregimenaren estrategia politikoaren barruan kokatzen dituzte zenbait autorek, nahiz eta langileak eurak horren kontziente ez izan.
|
|
|
Aurreko zehaztapenak kontuan ez hartzeak okerbidera daramatza
|
euskal
nazionalismoa eta euskaltzaletasuna, nazionalista askok uste baitu bigarrena lehenaren barruan garatu (eta erabili) behar dela; eta euskaltzale askok, berriz, uste du euskal nazionalismoak ez duela nahikoa egiten euskararen alde eta ez duela betetzen, hortaz, haren berreskurapenaren alde hartutako konpromisoa. Ez dut esaten halako konpromisorik ezin denik itundu eta euskal nazionalismoak ezin duenik euskaltzaletasun hutsarekin bat egin, baizik eta orain arteko jokabidea ez dela izan hori praktikan, nahiz eta teorian antzeko zerbait iragarri.
|
|
|
ZABALO, Julen (1996):
|
Euskal
nazionalismoa eta nazio lurraldea, Bilbo: Udako Euskal Unibertsitatea
|
|
|
Euskal nazio nortasuna eta futbol ekitaldia elkar hartuta joan dira 1920ko hamarkadaz geroztik, industria iraultza berantiarraren garai berberean gizarteratu ziren
|
euskal
nazionalismoak eta harenhurbileko prentsa idatziak berena egin zutenetik. Frankismoaren lau hamarkadatako lozorroan euskalsinboloen azken gotorleku izatetik XXI.mendeko aro eraberrituan euskal nazioaren ispilu konplexuaizatera igaro da futbol ekitaldia.
|
|
|
Hemen," aberri ttipia" (Euskal Herria) urtu da" aberri handian" (Frantzia), bereziki bi gerla handien eraginez, jendea sendi daitekela memento berean euskaldun eta frantses. Hegoaldean, aldiz, gerla zibilak eta diktadurak bereziki indartu baizik ez dute
|
euskal
nazionalismoa eta, nola ez, 1979ko autonomia estatutuak han edo euskaldun edo espainol sendi dela jendea, bainan biak betan ez edo hain guti. Hor dugu bigarren asimetria.
|
|
2016
|
|
|
Dena dela, futbolak eta Euskal Selekzioak euskal nazioaren konplexutasuna adierazten dute barnera begira ere. Euskal Herrian industrializazio berantiarraren testuinguruan gizarteratutako
|
euskal
nazionalismoak eta futboleko ekitaldiaren erabilerak balio izan dute Espainiako estatu nazioaren proiektutik berezko nazio nortasuna bereizi ahal izateko. Alabaina, ez dute lortu euskal nazioaren bateratzailea izaterik.
|
|
|
Nazioartean lehiatzen zen estreinako aldia zen, eta futbolaren eragina hauspotu zuen ondorioz Espainian. Bestalde,
|
euskal
nazionalismoaren eta futbolaren arrakasta ia elkarrekintzan gauzatu ziren ordutik, futbol klubak beren inguruko komunitateen ordezkari sinbolikoak bihurtu ziren neurrian. Handik gutxira, 1923an abiatutako Miguel Primo de Riveraren diktadurapean, eta euskal nazionalismoaren ideien ildotik, Euskal Herrian sortu zen estatuko lehen kirol egunkaria, Excelsior izenekoa.
|
|
|
Horrez gain, Waltoni jarraikiz, industrializazio prozesuak Hego eta Ipar Euskal Herrian eragin zuen hausturak ere eragin nabaria eduki zuen futbolaren eta errugbiaren arteko bereiztean, eta, halaber, euskal nazionalismoaren gizarte hedapen ezberdinduan ere bai. Bilboko itsasadarraren industriagunearen testuinguruan, gizarte babes handiko
|
euskal
nazionalismoa eta futbola garatu ziren. Ipar Euskal Herria, ostera, industriagunerik gabe, turismo goiztiarraren jomuga eta nekazaritza eremua izango zen, eta euskal nazionalismoarentzat nahiz futbolarentzat hainbeste jarraitzailerik edo sostengurik gabeko ingurumena.
|
|
|
Euskal nazio nortasuna eta futbol ekitaldia elkar hartuta joan dira 1920ko hamarkadaz geroztik. Orduan, Industria Iraultza berantiarraren garai berberean gizarteratu ziren
|
euskal
nazionalismoak eta haren joerako prentsa idatziak berena egin zuten futbola. Frankismoaren lau hamarkadako debekuaren aldian euskal sinboloen azken gotorleku izan zen.
|
|
2017
|
|
|
Boterearen lurralde banaketa konstituzionalizatuak eta lurralde historikoen autonomia politikoak, demokrazia federalaren modu bereizgarria ekartzeaz gain, moldatu egin dituzte euskal nazionalismoaren esanahia eta horren eskakizunak EAEn. Ikerketak agertuko duen moduan,
|
euskal
nazionalismoaren eta nazionalismo espainolaren arteko konfrontazioa ez da bi nortasun nazionalen arteko konfrontazioa, baizik eta bi demokrazia proiektu dibergenteren arteko konfrontazioa.
|
|
2018
|
|
|
219. Zabalo Bilbao, J. (1996):
|
Euskal
nazionalismoa eta nazio lurraldea. Bilbo:
|
|
|
Zabalo Bilbao, J. (1996):
|
Euskal
nazionalismoa eta nazio lurraldea. Bilbo:
|
|
2020
|
|
|
Oharrean, Navarra Sumak adierazi du foru parlamentuan lege proposamen bat aurkeztu duela" ikur propioen babesa berreskuratzeko eta ikurrina Nafarroako erakundeetan jartzea eragozteko,
|
euskal
nazionalismoak eta PSNko egungo gobernu kideek nahi duten bezala".
|
|
2023
|
|
|
Beraz, Chuecak ez du uste liburuak erretzeko arrazoia ikastola horiek mehatxutzat jotzea zenik; gorroto ekintza bat izan zela uste du: «Ekintzak erakusten du nolabaiteko gorrotoa zietela
|
euskal
nazionalismoari eta euskal kulturari. Ez da soilik liburuak erretzea:
|
|
|
Lehenik, pare bat kontu. Batetik, gaur egun Espainiako Gobernuan ez badago eskuinaren eta eskuin muturraren gehiengorik, hori independentismo katalanari, eta
|
euskal
nazionalismoari eta independentismoari esker da hala. Hori bistakoa da, eta estatuan aitortua egon luke.
|