|
2001
|
|
|
1975ean zatituak, elkarte berri batean taldekatu ziren, Alfabetatze Euskalduntze Koordinakundean (AEK), eta 1977tik aurrera
|
euskal
nazio proiektu batenbeharra planteatu zuten alfabetatze eta euskalduntzearen eremu espezifikoan.
|
|
2004
|
|
|
–Ikastolak urratu, landu, erein eta jorratu du hezkuntza proiektu berri bat: herri ohitura eta usadio galduak berreskuratu, euskara hizkuntza nagusitzat garatu, eleaniztasunaren kontzepzioa plazaratu, Euskal Herriaren osotasun territoriala defendatu, euskal historia eta geografia aurkeztu,
|
euskal
nazioaren proiektu eta sinbologia eragin, kantagintza, literatura, bertsogintza, pilota... unibertso euskaldun ustekoa eskolaratu?. 457
|
|
|
Beraz erantzun zabalagoak behar dira. Posible da euskal subjektua ideologia batetik edo bestetik abiatuz definitzea(
|
euskal
nazio proiektuari lotuta ala espainiar/ frantses nazioen baitako eskualde gisa ulertuz); defini daiteke ere egungo errealitate instituzional batetik abiatuz (adibidez EAErekin erlazioan ala Ipar Euskal Herriari atxikita); errepara dakioke halaber gaztelaniaz vasco hitzak eta frantsesez basque eleak duten esangurari; edota nazioarte mailan euskal subjektuaren inguruan egon daitekeen kontsentsuari....
|
|
2008
|
|
|
Proiektu horren bertsio foruzalean, euskal nazio kulturala Espainia plural baten parte gisa kokatuko zen, eta bertsio abertzalean euskal nazio kulturala Espainiatik esentzialki desberdintzat izango zuen Azkuek, nahiz taktikoki hari aliatuta egotea komenigarri ikusi. Edozein kasutan, bertsio bietan, desberdintasun politikoak egon arren, kulturalki
|
euskal
nazio proiektu bertsua ageri da. Horregatik, Azkueren ideia gida honi euskaltzaletasuna ez ezik nazionalismoa ere dei dakioke, beti ere nazionalismo kultural gisa ulertuta.
|
|
2010
|
|
|
Baina, lehenengo nazionalistek, euskaldunen independentziarekin batera, katolizismoa, arraza eta halako gauzak sartu zituzten fardelean. Francisco Ulacia idazle abertzale antiklerikalak behin eta berriz esan zuen
|
euskal
nazioaren aldeko proiektuak ez zuela hainbesteko fardelik behar. 1908rako bota zuten alderditik.
|
|
|
Huts egin izanarena, hala ere, erlatiboa da. Ez zen euskara heriotzara bidean ez zihoala, baizik eta
|
euskal
nazioaren proiektuak beste egoera bat sortu zuela. Sabino Aranak, Espainiako subditoa izatetik Euzkadiko herritar oso izateko proposamenarekin proposamen horrek bildu zuen jarraitzaile multzoarekineuskarari nazio berri horren hizkuntza izateko posibilitatea eman zion.
|
|
2015
|
|
|
Euskal zinearen historia, euskal zinea egiteko aukera galduen historia bezala konpreni daitekeena. Zinematografoa eta
|
euskal
nazio proiektua adin berekoak direla ohartzen da Koldo, sasoi kidetasunez eta antzera bilakatu direla, eta euskal proiektu horrek zailtasun handiak sufritu zituela zinemari izena emateko ere: idazpil (Euzkadi, 1915), irudilmintza (ElDia, 1935), biztelestia (Jose Ramon Zubillaga, 1964), kinema (Xabier Kintana, 1966).
|
|
|
Nazioa ez da aldez aurretik emanda dagoen zerbait, baizik eta komunikazioan eta elkarlanean oinarritu daitekeen proiektu politiko territorial bat.
|
Euskal
nazio proiektu desberdin asko planteatu dira orain artean, eta, gehiago proposatzen badira, hobeto, nire ustez. Gehiengo baten kontsentsua lortuz gero gauzatu ahal izango da.
|
|
|
|
Euskal
nazioak proiektu hori imajinatzen dutenen esku egon behar du; bestela, alderdien hodeiertzean geratuko delako beti. Oraindik horrela planteatzen da gehienetan, independentzia, alderdi arteko zeingehiagokaren testuinguruan, beti hodeiertzean dagoen helburu gisa.
|
|
|
Baroja
|
euskal
nazio proiektuaren aurka zegoen, eta bazuen argumentu indartsu bat horretarako. Egia da euskal munduarekiko sinpatia sentimental eta erretorikoa erakustea gustatzen zitzaiola.
|
|
2018
|
|
|
|
Euskal
nazioaren proiektua osatzen hasi zenetik, herri eraikuntza aipatu da.74 Nazioa ez da zer garen, baizik zer egiten dugun. Egite baten ondorioa da gure politika, gure herritasuna.
|
|
2021
|
|
|
Hausnart eko elkarrizketak adierazten ditu Sarrionandiaren pentsamendu politikoaren elementu batzuk; besteak beste,
|
euskal
nazio proiektua zutabe demokratikoetan oinarritzeko beharra: «Arrazoi politiko pila bat dugu estatu nazio espainolaz aparteko beste proiektu nazional bat antolatzeko.
|
|
2022
|
|
|
Horregatik, «dena egiteko» dagoela ohartarazi zuen, eta «teoria autokonplazienteak» alboratu behar liratekeela: «Ez dut esaten hau
|
euskal
nazio proiektu baten kontra, baizik eta, hain zuzen, alde. Ni, behintzat, sentitzen naiz euskal nazioko partaidea.
|