|
2001
|
|
|
–Anaiak gara –zioen– Konfiantza ematen baldin badiguzue, salbatuko zaituztegu eta futxo, harri berdinarekin kolpeka aldi berean euskara ere salbatuko dizuegu.
|
Euskal
nazio bat duinki eraikitzea lortuko dugunean klase borrokaz axolatuko gara; bizkitartean goazen eskuz esku langileak, laborariak, nagusiak eta gure herriak kudeatzen dituzten euskaldun zintzoak. Marsianoen marxismoa eta Lenin lenifikantea beude hemendik urrun!
|
|
2004
|
|
|
Lehenik, historiaren legitimatze itzala ez da iristen borondate politikoaren mailara. Euskaldun izatea,
|
euskal
nazio bat eraikitzea, egungo gure gaitasun ideologikoaren eta ahalmen politikoaren esku dago batez ere, inoizko gure izate euskaldunaren errautsak astintzeko ahaleginetan baino areago. Bigarrenik, euskalgintzaren arloa gizartegintza globalaren baitan hezurmamitzen den ekimena denez, ez genuke hura honen ehun zabaletik bakartu behar.
|
|
2007
|
|
|
Horregatik, eta kontzeptu horiek guztiak baztertu gabe," Vasken" 207 hitza proposatzen du, hain zuzen, estatu eta probintzia ezberdinetan banatutako euskaldun guztiak deitura komun baten azpian biltzeko asmoz. Humboldtek, beraz,
|
euskal
nazio batez hitz egiten digu, hain zuzen euskaldun guztiek —muga politikoaren auzia alde batera utzita— jatorrizko euskal hizkuntz komunitate bat osatzen dutelako, alegia, haiek euskara partekatzen dutelako eta partekatzen duten heinean.
|
|
2008
|
|
|
Baina jende asko ohartu ez arren ekin kultural hori ez zen errealitate politikotik ihes egiteko bide bat, baizik gizartean eragiteko beste modu bat. Zeren Azkuek
|
euskal
nazio bat eraiki gura zuen, modu diskretu baina ukaezinean.
|
|
|
Testuinguru hartan kokaturik, Azkuek Euskal Herrirako gizarte eredu bat imajinatu zuen.
|
Euskal
nazio bat, orduko Europan zeudenen gisakoa. Ez estatu independente bat, nazioarteko oreka militaristak bideragaitza egingo zuela uste baitzuen.
|
|
2010
|
|
|
Radio Euskadin egindako adierazpenen arabera, euskal sozialistek ez dute bat egin behar proiektuarekin, baina bai
|
euskal
nazio bat dagoela onartu, beinepein.
|
|
2012
|
|
|
Horregatik proposatzen du elementu gaizto horietatik libreegonik (armadarik, legerik, poliziarik, mugarik eta beste holakorik gabe) erkidegobat eraikitzen joatea:
|
euskal
nazio bat, euskaldunen askatasuna antolatzeko modualitzatekeena (Sarrionandia, 2010).
|
|
2015
|
|
|
" Karabinerorik, apezik eta eulirik gabeko Bidasoako Errepublika" ere imajinatu zuen. Baina errepublika imajinario horri muzin egiten zion errealitatean,
|
euskal
nazio batek euskaldun guztiak behartuko lituzkeelako politikari bihurtzera. Hau da, Euskal Herria bere buruaren jabe izateko, beren buruaren jabe egin lirateke euskaldunak.
|
|
|
Baina egia bat dario haren argumentuari:
|
euskal
nazio batek euskaldun guztiak behartuko lituzke politikari bihurtzera, eta ikusi dugu gauza bera esan daitekeela beste sektoreentzat ere.
|
|
2017
|
|
|
54? [Gure gurasoak] euskaldunak ziren, baina ez zuten beren burua euskaldun aldarrikatzen.
|
Euskal
nazio bat formatzen zuten kontzientziarik ez zuten. Kontraesanik izan gabe, posible zitzaien beren burua euskalduna ikustea errotik, eta aldi berean frantses herritar.
|
|
2018
|
|
|
Ez naiz abertzalea, eta inoiz ez diot Anaizi eskatu ez izatea gehiago. Bere desmartxa
|
euskal
nazio batean kokatzen du, eta hori ez dena nire testuingurua. Nik ez dakit Europa zer izango den; Europa federal baten aldekoa naiz, baina, gaur egun, neurriz kanpoko anbizioa da.
|
|
|
Aurrekoari gaineratuta, gerraosteko Espainiako Francoren erregimenak panorama oso konplexua sortu zuen: batetik, tradizio luzeko instituzio zentsoreari beste bat gehitu zitzaion, balizko
|
euskal
nazio baten ezein adierazpen debekatzea helburu zuena (Torrealdai, 1987, 2000; Moreno, 2008); bestetik, zentsura instituzionalari zegokion egoera heterogeneoan gune ezberdinak sortu ziren. Frantzia barneko euskal eremuan euskal eliza katolikoak jarraitu zuen instituzio zentsore nagusia izaten, baina Espainia barnekoan Francoren erregimenpeko gobernuaren zentsura instituzionala gainjarri zitzaion eta, azkenik, printzipioz instituzio zentsorerik gabeko erbestearen gune berria sortu zen, beste biek baino berrikuntzarako irekitasun handiagoa eskaini zuena.
|
|
2021
|
|
|
Maiatz elkarteak autorearekin bat egiten du aldarrikatzeko garaia dela gertakari hauen aipatzeko, bereziki euskal munduaren barneko ikuspegia eta debateak agertuz. Emilio Lopez Adan-ek argi du borroka hori eraman zutenak
|
euskal
nazio baten izenean ari zirela, nazio eta sozial askapenerako borroka batean kokatuz, estatuek eta erakunde politikoek hori gaitzetsi arren. Emilio Lopez Adan-ek zioen" entseatu naiz ekintza bakoitzean, kontestuan kokatuz zer erraiten zen agertzea, abertzaleen artean izan diren eztabaida sakonak azaltzea, mitoen haustea".
|
|
|
Haren arazoa da, ordea, jakintzat ematen duela zer subjektuk egin behar duen bide hori. Urteagak kontsideratzen du badela bai
|
euskal
nazio bat eta bai haren euskarri den Zazpiak bat bat. Ez du aintzat hartzen gure nazioak sufritu duen prozesu luze hori, barnean hartu dituena konkistak, okupazioak, ordezkapen instituzional bidegabeak eta orotariko jazarpenak —sozialak, politikoak, linguistikoak, kulturalak eta abar Horiei erreparatu gabe, ordea, oso zaila da ohartzea, adibidez, Zazpiak bat hori Espainiaren eta Frantziaren dominazioaren emaitza dela, ezen ez datu ahistoriko intenporal bat.
|