|
2001
|
|
|
Akats handia da duela hogei urtetik hona
|
euskal
nazio arazoa arazo demokratiko gisa planteatu izana. Nazio arazoa klase arazo bat da eta klase arazo bezala planteatu litzateke.
|
|
|
irakurtzekoak dira zentzuhonetan). Beraren ikuspegia ere,
|
euskal
nazioaren arazoaz adibidez, irekia daezbairik gabe: pluraltasunaren alde mintzatzen entzungo diogu (ik.
|
|
2004
|
|
|
Paulo Agirrebaltzategiren irizkide gara hizkuntzaren zereginetan mezuaren funtzioa barneratzen duenean.: . A pesar de todo, casi siempre me he resistido en mis escritos a pasar a su lengua. Euskaldunon Egunkaria itxitakoan artikulua erdaraz idatzi izanaren arrazoiak ematen ari zaigu hemen?, considerando con McLuhan, que el medio es el mensaje?. 32 Euskara Euskal Herriaren muina eta gunea baldin bada, euskara bera baldin bada
|
euskal
nazio arazoaren gako nagusia, zer baitetaz mintzo gara. Zer horretan datza euskararen mezu dimentsioa.
|
|
|
Oker ez banago, hor nonbait, gogo giro politiko jakin batzuetan, jadanik hedaturik dagoen hizkera erabilita, baskismoaren estrategiaz mintzo garela erantsi genuke hemen. Hain zuzen, euskararen auziak sorrarazten dituen betebeharrak partekatzeko gertu legokeen jarrera izango genuke hau, nahiz eta
|
euskal
nazio arazoaren gainerako alderdiak ez bere egin eta onetsi.
|
|
|
Ez dakit behar bezain ohartuak gauden euskaldunok baina, jokabide horrek, zuzen eta artez ez bada zeharka eta itzulinguruka, Espainiako Estatuaren izaera legitimatu egin duela iruditzen zait. Beraz, predikari gogaikarrien antzera, berriro ere gogorarazi dezadan
|
euskal
nazio arazoaren funtsa ez dela Espainian edo Frantzian agintaritzan dagoen erregimen politiko juridikoaren kontua.
|
|
|
Irakurlea, adinean aurreratu samarra baldin bada behintzat, berehala ohartuko da zer esan nahi dudan. Orduan, errezeloz josita ibiltzen ginen, elkarren zelatan, militanteren batek askatasun absolutuaren helburuak
|
euskal
nazio arazoaren gainetik ipintzen bazizkigun. Luzaro gabe botako genion gezia, eta begitan hartu ere bai, sestakoa ez bazen, emezekoa edo oerretekoa izango zela pentsatuz.
|
|
|
Ez nahitaez. Alabaina, gai hauetan hizkera zehatz doitua erabiltzeak izan dezake bere ondorioa baldin eta
|
euskal
nazio arazoaren oinarrian dauden kontraesan nagusiekiko jarrera teoriko zorrotza mantendu nahi badugu. Nik neuk behintzat nahiago nuke adibide pare honetan ageri den izenondoa.
|
|
|
Estaturik gabeko herrien atarramentu gaiztoa, jatorrian bederen, ez da kapitalismoaren ardatzean taxututako nazionalismoaren emaitza hutsa. Hain zuzen ere,
|
euskal
nazio arazoaren iturburua, gaztetan besterik sinestarazi baziguten ere, sustrai sakonagoak dituen gaitza da. Hegoaldeko gertaeren sorburura jo dugu aztarna bila; Iparraldean ere, ordea, ez dira atzo goizeko kontuak frantsesak eremu formaleko erabilera eginkizunak bereganatzeko emandako lehen urratsak.
|
|
2008
|
|
|
|
Euskal
nazio arazoaren funtsezko elementuak nazio identitateari dagokion teoriaren argitan ikusi nahi ditugunean, abertzaletasunak itxuragabeko murrizketak egiten dizkigu. Murrizkeria horiek, gainera, abertzaletasunaren beraren izenean egiten zaizkigu.
|
|
|
Munduan dagoen auzi oro klase auzira murrizteko jaidura, berriz, marxismoaren izpirituan bertan egon da sortzetik beretik. Ezker abertzalean ere izan da horretarako joerarik,
|
euskal
nazioaren arazoa klase arazo soila bailitzan. Gauzak horrela ikusita, ez da harritzekoa ezker espainolistaren aldetik erein den haziak bere fruitua ematea ezarian ezarian.
|
|
2013
|
|
|
Oro har, esan genezake ETAk La insurrección en Euskadi liburuxkarekin
|
euskal
nazio arazoa kolonialismoaren kontrako mugimenduen eta gerra iraultzailearen logikaren bidez azaldu nahi izan zuen moduan, Bases teóricas de la guerra revolucionaria idatzian, ETAk gogoeta horren aplikazio praktikorako egindako lehen hausnarketa sakona aurkitzen dugula. Era berean, testutik atera genezakeen ondorio bat «antolaturiko gutxiengo» baten beharrarena litzateke, hots, abangoardia armatuarena, ETAk bere gain hartu zuena (Casanova, 2008:
|
|
|
Bulego Politikoaren jarrera hori espainolistatzat hartu zuten IV. asanbladako tesien defendatzaileek. Hori dela-eta, erakundearen estrategia gerra iraultzailearen parametroetara itzultzeko eta
|
euskal
nazio arazoa eta arazo soziala formula zatiezin baten bidez azaltzeko helburuarekin, 1966an ETAren V. asanblada antolatu zen.
|
|
|
39). Aipatu kritikak,
|
euskal
nazio arazoari marxismo klasikoaren eta, batez ere, Stalinen Estatu multinazionalen arazoaren inguruko teorien29 aplikatze zorrotzaren ondorioz uler daitezke (Iztueta eta Apalategi, 1977: 83).
|
|
|
Euskal erakundearen garapen ideologikoa azaltzeko orduan, badaude zenbait elementu arreta berezia merezi dutenak. Lehenengoa, ETAren
|
euskal
nazio arazoaren definizioa litzateke. Alde horretatik, ETAren sorrerako garaian indarrean zeuden nazio askapeneko mugimenduek nazio arazoa ulertzeko formula berritzaile bat erakutsi zioten erakundeari:
|
|
|
Bere historiako lehenengo urteetan, ETAk kontzeptu berritzaileak erantsi zizkion euskal nazionalismoaren oinarri ideologikoari, esate baterako, kolonialismoaren aurkako teoriak, nazionalismo iraultzailea, sozialismoa edo borroka armatua. Artikulu honetan ETAren sorreratik 1970era arte erakundearen baitan biolentziari buruz eta
|
euskal
nazio arazoaren inguruan egindako hausnarketaren garapena azaltzeaz gain, ETAren gogoetan zehar bi elementu horien arteko harreman ideologikoa agertu nahi izan dugu.
|
|
|
Izan ere, bere militanteen formazio politikorako erabili zituen Liburu Zuria nahiz ETA koadernoak bildumei erreparatuz gero, erakundeak borroka sozialaren eta nazionalaren arteko lotura ideologikoaren inguruan burututako lehenengo hausnarketak ez ezik, Hirugarren Munduko nazio askapeneko ereduei egindako goraipamenak ere irakur daitezke. Hain zuzen, ETA kolonialismoaren kontrako nazio askapeneko mugimenduen ereduetan oinarritu zela
|
euskal
nazio arazoa definitzeko baiezta dezakegu.
|
|
|
2.1
|
Euskal
nazio arazoa kolonialismoaren aurkako logikapean
|
|
|
|
Euskal
nazio arazoa Hirugarren Munduko ereduarekin alderatzeko, ETA kolonialismoaren aurkako ikuspegiaren bidez azalduko zuen planteamendu ideologiko eta estrategiko berri bat sortzeko beharrean zegoen. Kolonialismoaren kontrako eredua zenbait militanterengan gorpuzten ari zen ikuspegi ideologikoa izan arren, ETAk ez zuen, oraindik ere, eredu hori erakundearen eredu «ofizialtzat» hartuta.
|
|
|
Aipatu Hirugarren Munduko esperientzietan aurrera eramandako estrategia politikoa gerra iraultzailea izanik, ETA horren jardueraz teorizatzen hasi zen; Kubako iraultzan praktikara eraman ziren Ernesto «Che» Guevara-ren teoriek1 nahiz Txinakoaren testuinguru pean Mao Zedong ek idatzitakoek eragin handia izan zuten gogoeta horretan. Bi autore horiez gain, Federico Krutwig-ek idatzitako Vasconia liburuak
|
euskal
nazio arazoa kolonialismoaren logikaren bidez azaltzeko bide teorikoa erakutsi zion ETAri.
|
|
|
399). Vasconian
|
euskal
nazio arazoa azaltzeko erabilitako ikuspegi kolonialista nahiz gerra iraultzailearen beharrezkotasuna indar handiz sartu ziren ETAren garapen ideologikoan, hurrengo urteetako idazkietan islatu zen moduan.
|
|
2016
|
|
|
Aldaketak Euskadin eta Katalunian dagoen lurraldetasun arazoari erantzun du, bestela ez du zentzurik eta ez du ezer konpontzen. " Ez daitezela gure zain egon
|
euskal
nazioaren arazoa jorratzen ez duen erreforma baterako" deklaratu du Aitor Esteban EAJko ordezkariak.
|