2002
|
|
Galdera ez da hori, beste hau baizik: nola definitu daiteke
|
euskal
nazioa eta honen arabera nola osatu daiteke euskal nazioa?
|
2004
|
|
l.
|
EUSKAL
NAZIOA ETA ARRAZA
|
|
2
|
EUSKAL
NAZIOA ETA EUSKARA
|
|
Konplizitatea honela formulatzen da: euskal literatura delitua da;
|
euskal
nazioa eta euskal literatura eraikitzearen delituan partaideak garenez gero asumitu behar dugu gure errealitate politiko kultural berezia, dramatikoa, gure marginazioa, gure arteko elkartasun derrigorrezkoa.
|
2005
|
|
3 Hirugarren atalak, herriaren eta bere biztanleen deskribapena eta hizkuntzaren zatitze analitikoa egin ondoren, aurreko bi saiakera horien emaitza izango diren
|
euskal
nazio eta hizkuntzari buruzko hainbat ikerlan historiko eta filosofiko jasoko ditu. Kontua, hemen, honetarako eraginen bat duten zirkunstantzia guztiak aintzakotzat hartuko direlarik, zera izango da espresuki:
|
|
Kontua, hemen, honetarako eraginen bat duten zirkunstantzia guztiak aintzakotzat hartuko direlarik, zera izango da espresuki: beraiek gainerako nazio eta hizkuntzen artean betetzen duten lekua zehaztea, hain zuzen, euren jatorriaren arabera eta baita euren balio eta garrantziaren arabera ere, edo, bestela esanda,
|
euskal
nazioak eta hizkuntzak gizadiaren historian bete duten paperaren arabera eta horiek hizkuntzaren kontzeptua bera ezagutzeko eta zabaltzeko duten esanahiaren arabera. Azken atal honek, halabeharrez, neure ideien eta konbentzimenduen ondorioak bilduko ditu ere, baina ziur nago —aitzineko bi atalak burutuko ditudan bezala burututa— beste edozein adituk posible izango duela hirugarren hau eraldatzea edo bere erara besteren bat garatzea.
|
2007
|
|
|
Euskal
nazioa eta euskal estatuaren aldarria, fetxismoa gainditzeko gai bagara (esaterako, estatua, edota, nazioa?, Modernitatearen artefaktu horiek, idolo bihurtzen ez baditugu, eta haien ordez botereaz eta elkartasunaz, eskumen eskubide etaardura betebehar jokoez pentsatzeko eta jarduteko gai bagara; eta, bistan da, antifetxismoa ere gainditzeko gai bagara:
|
|
Horretarako interesgarria iruditzen zaigu, lehenik, Humboldten lekukotza jasotzea, hain zuzen, 1800 urte inguruan Euskal Herrira birritan etorri zen pentsalari ospetsu horrek
|
euskal
nazioari eta hizkuntzari buruz etengabe hitz egiten baitu bere idazlanetan200 Esan dezagun, hasteko, Humboldtentzat" nazioa" eta" hizkuntz komunitatea" ia sinonimoak direla, eta bereziki horregatik —bakarrik ez bada ere— euskaldun guztiak nazio baten eta beraren kide bezala atzematen dituela.
|
2009
|
|
Agirian esaten denez, estrategia horren oinarrian
|
euskal
nazioaren eta euskal estatuaren eraikuntzak egon behar du. Bide horretan emandako pausoak eta guztiz baliagarriak izan diren tresnak berreskuratu behar direla dio.
|
2010
|
|
— besteentzat, gutxiegi da egin dena, euskararen ofizialtasuna ziurtatzea aldarrikatzen da, euskal hiztunaren borondatea ez da errespetatzen, euskara erasoak eta zapalketak jasaten ditu eta euskalgintza kriminalizatua da e.a. euskara oso lotuta ageri da euskalerriari,
|
euskal
nazioari eta baita ezker nahiz eskuineko alderdi politikoei. erakunde, politikari eta hizkuntza politika aipatzeko joera dute jarrera kritikoarekin beren ezintasuna adieraziz. euskara gehiegi dago baldintzatua eztabaida politiko ideologikoekin, eta euskara auzi honetatik atera nahi bada, adostasun politikoa berreraiki beharra dago. lehendabizikoa da edozein hizkuntza marka politikoen gainetik kok...
|
|
Ez da, ez da inoiz izan, eta ez da inoiz izango. Orain nahiz etorkizunean,
|
euskal
nazioa eta espainiar Estatua elkarrekin badaude, guk geuk hala erabaki dugulako izango da; ez beste aldeak hala inposatu digulako. Hala balitz, ez ginatekeelako egongo geure borondatez.
|
2011
|
|
Alderdi berriak
|
euskal
nazioa eta bere etorkizuna erabakitzeko zilegitasuna defendatuko omen du. Azaldu duenez, alderdi berria inflexio puntua izango da aurreko ereduekiko, izan ere, indarkeriazko ekintzen testuinguruaz harago, ezker abertzaleak bere proiektu politikoa bide politiko eta demokratikoetatik soilik gauzatzeko erabakia hartu du.
|
2012
|
|
Estatu propioa edukita ere, esaterako,
|
euskal
nazioa eta euskara indartsuagoakizango al lirateke, balizko Euskal Estatu horren aniztasuna ziurtatu nahi bada?
|
|
Nazioari dagokionez, ikuspuntu subjektibo huts batetik, besterik gabe, milakadira euskal nazioa badela pentsatzen dutenak, eta horretan sinesten dutenak, eta horinahikoa arrazoi litzateke, gure ustez, euskal nazioaren existentzia ondorioztatzeko.Era berean, espainiar edo frantziar nazioan sinesten duen Euskal Herriko biztanleaskok uste du euskal naziorik ez dela. Ikuspuntu objektibo batetik, bestalde, nazioaren existentzia aurretik ezarritako baldintza batzuen arabera erabakitzeaadostu bada, posible litzateke
|
euskal
nazioa eta naziokidetasuna ezartzea (historiakomun bat partekatzen delako, edo euskara partekatzen delako, adibidez) edo ez (baldintza estatu bat osatzea delako, adibidez).
|
|
Beraz, izen berberak, testuinguru desberdinean, esanahi desberdina hartu zuen.
|
Euskal
nazioa eta estatua, definizio deskriptiboa zena Zamakolaren kasuan, egitasmo politikoaren adierazle bihurtu zen estatu nazioen mende bukaerako garaian.
|
|
Hermes aldizkaria. Bilbao, J. Vilallongaren artikuluak, (La Nación Vasca y los principios de Wilson) E. Landeta, J. Sarria,
|
euskal
nazioaz eta autonomiari buruzko gaiez.
|
2014
|
|
Zentzu horretan, integrazio asmoak esplizitu egitera iritsi ziren: immigrantea
|
euskal
nazioan eta mugimendu abertzalean barneratzea desio eta helburu politiko bilakatu zen.
|
2017
|
|
Gurasoen erabakia euskararen biziberritze prozesuaren barne euskararen biziberritzea ez du soilik euskal abertzaletasunaren erakarmen indarrak azaltzen. Jacqueline urlak dioen bezala, biziberritze estrategien oinarrian" gizarte eremua" dago, adituen ezagutza eta eskatzen dituena. biziberritzeak ez du soilik euskara
|
euskal
nazioaren eta kulturaren sinbolotzat, baizik eta gobernatzeko gaitzat, eta, hortaz, esku hartze teknikoa eskatzen duen gizarte eremutzat (urla, 2012: 14).
|
|
Tú eliges la lengua en la que te expresas?. Mendeetan
|
euskal
nazioa eta euskara jipoitu eta hebain hebaindu da hilzoriraino, sozialistek kolaboratzen zutela, eta gaixoa ia bere kasa bizitzeko gauzaeztua lurrean zerraldo utzi denean, laissez faire, liberal, bat onginahizko kontzesiotzat askiesten da.
|
|
Emakumearen, homosexualen, etab., mendetako zapalketaren ondoren, oso arazo intimoak dira, ezta??, horienganako liberalak izatea demokraten eskuzabaltasun handitzat ukan dugula suposatzen dut, ez zor historiko eta obligazio politikoa. Inoiz ez da
|
euskal
nazioaren eta euskararen alde beraiek positiboki konprometitzeko ordua; Espainiaren alde bipilki konprometituak jardutekoa bai. Baina ez omen dira espainolistak.
|
|
Baieztapen horretara iristeko, lehenik, nazioaren kontzeptu klasikoari erreparatzen dio, eta, zentzu honetan, zalantza handirik gabe erakusten du hori oro har eta betikomunitate linguistikoaren kontzeptuarekin batera agertzen dela. Hortik abiatuz, eta Euskal Herrira etorrita, bestelako bi galdera planteatzen ditu nola pentsatu gaur
|
euskal
nazioa eta nola pentsatu euskal nazioaren etorkizuna, zeinak egiaz, eta berak espresuki iradoki bezala, erantzuteko zailagoak diren.
|
|
Finean, eta dakigun bezala, bere euskal bidaiek egitasmo antropologiko bati erantzuten diote: zehazki," ikerketaren objektu erakargarri bat bezala" ikusten ditu"
|
euskal
nazioa eta hizkuntza" (XIII, 14).
|
|
Arrazan ardaztutako diskurtsoa baztertu, eta hasieratik beretik eman zion lehentasuna euskara eta euskal kultura suspertzeasinbolikoa sendotu zuen herriko hainbat sektoretan.
|
Euskal
nazioaren eta borroka abertzalearen muina adierazteaz gain, euskarak euskal identitatearen galera sentimendua sinbolizatzen zuen, baita errepresioari kontra egiteko bulkada politikoa ere. Eta herri mugimendu horrek, borrokaren borrokaz, euskararen dimentsio parte hartzailea indartu zuen:
|
2018
|
|
Liburuaren gaia: Whilhem von Humbolt() hizkuntzalari, humanista eta politikari prusiarrak
|
euskal
nazioaz eta hizkuntzaz egin zituen gogoetak. Munduan barna anitz ibili zen Wilhelm von Humbolt, eta bere bidaietan ikusi zuenaz gogoeta franko eraman zuen.
|
|
Euskal Herrira zergatik etorri zen, gure artean zer ikasi zuen azaltzen du bere lanak.
|
Euskal
nazioari eta euskarari buruz Humboldtek egindako ikerketak ditu oinarrian Zabaletaren lanak.Joseba Larratxeren ilustrazio lanakJasone Osoro Igartua gazteei zuzendutako Eskularru beltzak bildumako lanak Joseba Larratxek ilustratu ditu. Zazpi pertsonaien ibilerak biltzen ditu bildumak, baina guztietan boxeoa nabarmentzen da.
|
2019
|
|
36ko Gerra ondorengo errepresioak etena ekarri zuen
|
euskal
nazioaren eta euskal kulturaren usaina zuen guztiarekin. 1946 eta 1948 artean Argiaren hamabost zenbaki egin ziren Venezuelan eta New Yorken.
|
2020
|
|
...s, identitate kontuei, euskaltasuna eta abertzaletasuna bezalako balioei gure gazte denboran egun baino axola handiagokoak, iskin egiteko isuri nabarmena, eta helburu nagusitzat lan mundurako ondo prestatzea eta lanpostu onenak lortzeko lehian garaile irtetea bide dutela; hori guztia kontuan, alarmista izatea ote da esatea euskal herritarrak onenean ehuneko hamarrean, hortxe nonbait, izango direla
|
euskal
naziokoak eta gainerako ehuneko laurogeita hamarrean nazio arrotzetakoak?, ala nahikoa da euskal herritar bat euskal nazioko jotzeko halakoak hemengo klima eta gastronomia eta futbol taldeak gogoko izatea?
|
|
Ezker abertzaleari dagokionez, asko sufritu du sufriarazi ere, espetxe urte ugari bizkarreratu ditu, eta oraindik ere badu zertaz kexa preso eta iheslariak tarteko, baina onartu luke autokritikaren bidetik, ideia ezkertiarren uberan, ez dituela
|
euskal
nazioa eta hizkuntza behar bezala aurrerarazi, eta transatlantiko biraketa beranduegi etorri dela. Ardatz soziala garrantzitsua izanagatik, Madrilen marra gorriak markatzen dituena ardatz nazionala bada, non hizkuntza axola handienekoa den, ikas dezagun arerio politikoarengandik.
|
|
Monzonek osasuna eta bizia galdu zituen
|
euskal
nazio eta estatuaren aldeko borrokan, eta borroka bertsuan engaiatu zen Brouard erailtzeko, ez zuten batere gupidarik izan agintari politiko polizialek. Monzonek eta Brouardek galdu egin al zuten gudua?
|
|
Pesimismoa eta derrotismoa txarrak dira, errealitatean oinarritu gabeko optimismoa bezalaxe. Ezkortasun aktiboan jarraitu behar, harik eta dagokigun, eta batez ere desio badugu behintzat, era batera edo bestera eraikitzen joan behar dugun
|
euskal
nazio eta euskal errepublika askea lortu arte.
|
2021
|
|
Aitana Agirre (EGI), Iñigo Etxezarreta (LGTBIQ+), Izar Hernando (Ernai), Unai Martinez (GKS) eta Naiara Rodriguez (mugimendu feminista). Askotariko gaien inguruan luze eta zabal hitz egiteko baliatu dute elkarrizketa, eta beste gai batzuen artean, politikaz, politika instituzionalaz,
|
euskal
nazioaz eta hizkuntza auziez mintzatu dira bost gazteak.
|
2023
|
|
Haritz Azurmendik egindako hitzaurrean, liburu hau Joxe Azurmendiren ibilbidearekin kontsonantzian eta koherentzian aurkezten da. Ildo horretan, zehaztu behar da ez dela
|
euskal
nazioari eta abertzaletasunari buruzko liburu bat. Baina modu batean hori ere bada, euskaldunei eta, oro har, nazio txikiei atxikitako topiko arbuiatzaileak era argian azaleratzen baititu ez nazionalistak omen diren estatuen sortze mitoetan.
|