|
2003
|
|
|
Irakurle askok entzun izango ditu bi erantzun hauek: a) euskal enda monoteista zen hasiera hasieratik eta gero, berehala, lehenengo mendeetan?, jaso zuen kristautasuna, eta fede horretan tinko atxiki izan da, oraintsu arte behintzat; b)
|
euskal
lurraldeak ez ziren kristautzen hasi Erdi Aroak aurrera egin arte (XI XII. mendera arte gutxienez) eta, XX. mendera arte iraun duen euskal mitologiak erakusten duen bezala, jatorrizko" erlijio natural" edo paganismo jakin bat izan zen hemen lehenago, euskaldunen benetako fedea, kristautasun arrotzaren aurrean.
|
|
2012
|
|
|
Westfaliako bakean ezarritako sistematizazioan oinarrituz, eta Frantzian jadaezarritako estatu absolutuaren eredua hartuta, borboitarrek Espainiako Erreinuanestatus segmentarioa desagerrarazteko lehen saiakera egin zuten, XVIII. mendearenhasieran.
|
Euskal
lurraldeetan ez zuten helburua lehen ahaleginean lortu. Bainaestatu modernoaren iraultzak, Zizek ek gogoratzen digun bezala4, bigarren saioaizan zuen.
|
|
2015
|
|
|
Aizpuruak eman du azalpena: «1839an foru sistema Espainiako konstituzioan sartu arte, Aranak uste zuen
|
euskal
lurraldeek ez zutela izan Espainiarekin zerikusirik».
|
|
|
Hau da, euskal nazionalismoa bereganatzean euskara ikasteko beharra sentitu izaten da, eta ez alderantziz. Euskaltzaletasunak ez dauka autonomiarik eremu hauetan,
|
euskal
lurraldeetan ez bezala, zeintzuetan posible baita banaketa hori agertzea (1993: 14 eta 63 eta hur.).
|
|
2018
|
|
|
Jimenez Maiak, Harbelex talde poetikoarentzat, azpimarratu zuten, Nafarroako olerki idazleak eta bertze
|
euskal
lurraldekoen artean ez zela bereizterik, euskalkien haraindian, oraiko agerkarietan, nortasun kultural batekin baizik ez zirela agertzen.
|
|
2022
|
|
|
Oharkuntza hori gizartean nagusiaraztea oso bide luzea izanen da baina, nahitaez, horretarako urratsak behar ditugu eman. Ho rretarako ere, beste
|
euskal
lurraldetatik ez gara bereiztuta egon behar eta eredu gi sa ere baliatu behar ditugu, euskararen ofizialtasun egoera berri emanda. Badakit eskas ugari eta euskararen kalterako jokaera asko daudela, bai Euskal Aut onomi Erkidegoan zein Nafarroako Foru Erkidegoan, baina, hala ere, euskarak estatutuak badauzka, hobetu beharrak baldin badira ere.
|
|
2023
|
|
|
euskararen debekuarena. Gehienetan gai erlijiosoei lotua, Penintsulako
|
euskal
lurraldeetan ez zen euskaraz editatu gehiago 1782 arte, izenburu solteren bat ez bada. Jesusen Konpainia agertzen da argien aipatu testu mota horien bultzatzaile, 1767 urtearen udaberriko errege aginduz Espainiako Koroak debekatu eta egotzia, edizio kopuruen eten bat ekarriz Iruñean.
|
|
|
Garaziko paper iturri beretik edan zuen Gasteizko Tomas Roblesek 1770, 1779 eta 1780an; izan ere, gasteiztar horrek Bortuez iparraldeko hornitzaileengana jotzen zuen esklusiban papera eskuratzeko. Garazira ez ezik,
|
euskal
lurraldetik ez oso urrunera, lurralde eta pertsona hauexengana: Biarnora, Landa herriko I. Cassourenera; Bigorrara, Souesko J. Ferranenera (Cesar Santoyo, 1995:
|