|
2010
|
|
|
Ohore eta sarien bidez euskal idazleen artean sortu nahi den pizgarriak ez ditu geroko literatur bildumak aberastu nahi, merezimendua aurkitzea eta saritzea nahi bada ere. Txapelketa hauen sortzaileek eta babesleek Herriak berezko mintzaira duelako lekukotasuna ematea da bereziki bilatzen dutena,
|
euskal
lurreko sasikumeek ukatzen dizkioten eta abertzaletasunak exijitzen dituen maitasuna eta begirunea zor zaizkionari. Horrela bada, jatorrizko hizkuntza normalean bazterturik dagoen tokietan aditzen da, eta doi doia jasaniko eskalea, gorazarre eta ohorea hartzen duen zilegizko errege bilakatzen da".
|
|
|
1937ko otsailean, Agirreren aginduz, Asturiasko frontera joan zen, Oviedo eskuratzeko asmoarekin, Amayur, Euzko Indarra eta Prieto batailoien buruzagi gisa. Idatzirik utzi zuen, aginduak bete arren, ez zihoala gustura
|
euskal
lurretik kanpora borroka egitera. Buruzagi estimatua omen zen gudarien artean, abegi onekoa, lehenena erasoan eta erretiradan azkena.
|
|
2014
|
|
|
Akinoko Tomas eta, oro har, dominikoak jabego pribatuaren alde jarri ziren, moralki neutroa zen giza erakundea. Salamancako Eskolak kolektibismo perutarraren berri bazuen (eta agian
|
euskal
lurretakoaz ere bai). Ordura arte, balioaren teoria nagusia Erdi Arotik zetorren:
|
|
|
Ba, sortzez euskaldunak, arrotzen mutil bilakatuak gaituk ezin bertzez.
|
Euskal
lurrak, denak bat behar litezkenak, muga batzuz bi partetan ezarri ditiztek. Guri duk muga horien sekulan ez onartzea.
|
|
2016
|
|
|
" Erriari: ikusirik zer larritasun zorigaiztokoa arkitzen dan Españi guzian, eta batezere
|
gure
Euskal lur maitean Ameriketara juteko oitura txar orrekiñ, utzirik emengo egiazko poztasunak ango amets eruen truk, asi giñan izkribatzen eguneroko paperetan Ameriketaratu bear tristearen kontra".
|
|
|
Arteka marteka, lanak uzten zizkion txolarte bakanetan, gogotik izkiriatzeari ekin zion, eta aipatuaz gainera, 1879 urteko apirilaren 11tik aitzina Le Courrier de Bayonne egunerokoan agertu zituen euskara eta euskal gaiei buruzko artikulu andana bilduma gisa atera zuen 1880 urtean Paueko Menetiere baitan Legofe de Gascogne, Pays Basque, Pyrenees, Pau, Bayonne, avec une carte du departement des Basses Pyrenees izenburuaren azpian. Hiru urte beranduxeago, eta
|
euskal
lurretatik Ameriketarako joaldiak asaldaturik, Recit Basque, Mendigor Içareder liburukia argitaratu zuen Baionako Lasserrerenean.
|
|
2017
|
|
|
Hondarribi gotor leku beldurgarria zen,
|
euskal
lurrean Gaztelako erregearen podere oinarria, kanoiez zaindua, eragin handiko gobernadore, aintzidari, aitoren seme, lege gizon eta abar, denak erregearen zerbitzari kemenak aterbetzen zauzkala bere arresien barnean. Arresien kanpoaldean bizi ziren 200 bat arrantzari, arrantzaren ekoizpen xoiletik hazten zirenak.
|
|
|
Haren aurreko ikerle askok garrantzia eman izan diote iberierari eta euskarari (zenbaitentzat gauza bera) paleosardiniera aztertzerakoan, baina beti ere" substratu mediterraneo" kontzeptuaren barruan, zentralitaterik aitortu gabe. Blasco k, ostera, aldarrikatzen du
|
euskal
lurretan jatorria duen migrazioaren hizkuntza dela paleosardiniera, ukatzen ez duen arren geroagoko beste migrazio eta hizkuntza batzuen eragina.
|
|
|
Lira itxurako gitarrari heltzen zion markesak, eta lira horrek lauburua du grabatua. Pradon dago orain, handik hona ibili ondoren; besteak beste, Francok Hitlerri emateko eraman omen zuelako Hendaiara,
|
euskal
lurrera. Denek diotenagatik esbastika agertzen zelako eraman izango zion, denek azpimarratzen baitute laburuaren jatorri zeltiarra.
|
|
|
Artatxikia, edo hobeki esan artoa oraindik orduan; artatxiki izena hirurehunen bat urte gerozagokoa baitu. Ameriketatik 1650 aldera maiza ekarri eta,
|
euskal
lurrotan errotzen hasi zenean bihurtu baitzen lehendik arto zena artatxiki, eta haren ordez, ale frankoz larriagoko eta ugariagokoa izateagatik, Indietatik ekarritako maiz berria arto. Aldaketa horren lekuko, oraindik bada jendea, artoari euskaraz maiza deitzen diona, edo, maizazuritzallek, maizaxuriketak, maizalastoak...
|
|
2018
|
|
|
Iruñea kontrolatzeko ahalegina ere egin zuten.
|
Euskal
lurrek alde guztietatik zeuzkaten mehatxuak; Jimeno Jurioren arabera, mehatxu haiei buru egiteko asmoz, nobleziak buruzagi militar bat hautatu zuen, gerora errege bihurtuko zena.89
|
|
|
Gartzea IV.a Ramirez Berrezarleak() Iruñeko Erresuma berreraiki zuen, berreskuratu zituen galdutako eremu garrantzitsuenak, Antso Handiaren garaiko eremura hurbiltzeko. Ez zituen berreskuratu euskal lurraldeaz haragoko eremuak, bai ordea
|
euskal
lurrak, 119 Lapurdi salbu. Euskal Herriko gainerako lurralde guztia baturik eta independente izan zen; gainera, Lapurdirekin harreman handia zegoen.
|
|
2019
|
|
|
" Euskal Herriko gizakiak mendez mende egin duen ibilaldian Lehen Paleolitosez gero ez da hemen, oraingo
|
euskal
lurrotan behintzat, kanpotiko herri berririk bertakotzat jarri. Lehengoak iraun du, nahiz eta bere hezieran aldaketa ugari egin.
|
|
2020
|
|
|
Beti izango zaitut, goguan, Bañan joan nai det ostera,
|
Euskal
lurreko arbolpe artan Nere ezurrak uztera".*
|
|
2022
|
|
|
• Amerikako elikagai berriak (tomatea, artoa, piperra)
|
euskal
lurrean bertakoa baino oparoago hazten dira;
|
|
2023
|
|
|
|
Euskal
lurreko arbolpe artan nere ezurrak uztera.*
|