|
2002
|
|
|
Ikusten dugunez, Elebitasun Dekretuaren ostean Euskal Autonomia Erkidegoan azken urteotan 100.000 euskal hiztun gehiago garela jakina bada ere, askotan aipatu izan da uste genuen baino irakurle gutxiago erakarri ditugula. Alegia, euskaraz ikasi duten gazte asko ez direla benetan irakurketarekin zaletu eta
|
euskal
literaturaren merkatua irakaskuntzarekin lotuegia dagoela oraindik16.
|
|
|
Agente literarioaz gain, literatur lanen promozioa eragin dezaketen beste elementu batzuez ere mintzatu ginateke, hala nola, 1980ko hamarkadaz geroztik gurean gutxituz joan diren literatur sariez. Zenbait literatur sarik idazleen promoziorako duda ezinezko garrantzia duela ahaztu gabe (Atxagaren kasua paradigmatikoa dugu honi dagokionez), gaur egungo
|
euskal
literaturaren merkatuan sari bat irabazteak baino garrantzi edo eraginkortasun handiagoa izan dezake komunikabideetan etengabe iragarritako lan batek17 Honen ondorioz, ez da inondik ere harritzekoa literatura enpirikoaren jarraitzaileen artean literaturaren merkatuan komunikabideek duten garrantzia neurtzera bideratutako ahaleginek azkenaldian lehentasuna hartu izana.18...
|
|
|
Edonola ere, euskal literatur sisteman birsortzaile eraginkorrena, ezbairik gabe, hezkuntza sistema bera dugu. Testu liburuetan argitara ematen diren iruzkin, laburpen, aipamen, ikasgai, unitate didaktiko eta abarrek
|
euskal
literaturaren merkatu nagusian eragiten dute. Lehenago aipatutakoaren ildotik, euskarazko irakurketak zirkuitu akademikoarekiko duen mendekotasunak testu liburuetan argitara ematen diren" birsorkuntza" didaktikoen eraginkortasuna frogatzen du.
|
|
2009
|
|
|
(?) gaur egun inoiz ez bezala publikatu eta idazten da euskaraz, baina euskara eta euskal literatura maitatzen dugunontzat egoera horrek ez du gure nahia asetzen.
|
Euskal
literaturaren merkatua oso finkatuta dago eta oso zaila da hortik kanpo zabaltzea. Merkatua horrela izanda, liburu dendek euskarazko liburuei eskaintzen dieten lekua oso mugatua izaten da.
|
|
2012
|
|
|
Are gehiago, euskal literaturaren kasuan, eskolak hierarkietan eragiteko gaitasuna erakusten du. Izan ere,
|
euskal
literaturaren merkatua txikia izatearen ondorioz, irakaskuntzaren zirkuituan sartzen diren liburuek merkatuan eragin handia izaten dute, eta merkatuan nabarmentzeak eragiten du idazleak jendartean oihartzuna izatea (kasu batzuetan, idazlea salduenen zerrendan kokatzerainokoa); ondorioz, delako idazlea erdigune komertzialean koka dezake irakaskuntza sistemak. Beraz, esan daiteke eskolaren garrantzia ez datzala soilik erdiguneak mantentzean; Euskal Herrikoa bezain sistema txikietan, gai da eskolaz kanpoko hierarkietan eragiteko ere, salmentetan daukan pisuagatik.
|
|
2019
|
|
|
Datu berriagoetan oinarrituz, Idurre Alonsok, Euskal literatur sistema eta literaturaren didaktika aztergai (2008) tesi lanean, azterketa estatistiko sakona eskaini du irakaskuntzaren dependentzia handia erakusten duen
|
euskal
literaturaren merkatuari buruz. Lehenik, Idurre Alonsok azpimarratzen duen bezala, Euskal Autonomia Erkidegoa eta Nafarroa administrazio banatan zatituta egoteak eragin zuzena dauka euskal irakaskuntza sisteman; administrazio bakoitzak curriculum bat zehazten baitu.
|
|
|
Ikasleen euskara mailari egokitzeaz gain,
|
euskal
literaturaren merkatuak zabaltzen dituenliteraturaren kodeekin konposatu behar du.
|
|
2020
|
|
|
Etxamendiren obra narratiboa ez baita" irakurterraztasuna" ren irizpidean sailkatzen, ageri da
|
euskal
literaturaren merkatuak aterabide urriak eskain liezazkiokeela. Baina badaiteke erratea, esparru literarioak esleitu dion egonlekuari egokitu zaiola Eñaut Etxamendi.
|
|
|
Esparru literarioaren hierarkizazioak eragiten du, dudarik gabe, euskal esparru literarioan ere. Pierre Bourdieuk bi hierarkiagune zehazten eta" kanpokoa" edo" barnekoa" izendatzen ditu.303" Kanpoko hierarkizazio" mekanismoarekiko neurtzen badugu Eñaut Etxamendiren obra narratiboaren harrera, ikertuko dugu lehenik,
|
euskal
literaturaren merkatuaren aldetik izan duen harrera edo" arrakasta". Bestalde, idazleari aitorturiko nortasun eta ospe sozialak, markagailu izanen dira.
|
|
2021
|
|
|
Testuinguruaren baitan, corpusean
|
euskal
literaturaren merkatua izan da aipagai, eta merkatu aldaketak ekarri dituen ondorioak. Oro har, produkzio zabal eta aberatsa aipatu da, nahiz eta horrek ikasgelan ez duen, beharbada, ezagutza eta irakurketa ohitura zabalagorik ekarri.
|
|
|
Horrek sortzaileari edo idazleari %10eko margen txikia uzten diola salatzen du, ondorioz, eta ez dela jakin industriari behar bezala eusten. Irakurketa horretatik abiatuz,
|
euskal
literaturaren merkatuan eta horrek ikastetxeetan dituen ondorioetan sakontzeko interesgarria izan daitekeen bereizketa terminologiko eta kontzeptual batera eramaten du gaia: " Ez dugu ahaztu behar literatura gauza bat dela eta liburugintza beste bat, eta liburugintza negozio bat da, izan kanonikoak, izan azken bi hiru urteetan ateratako nobedadeak edo enkarguzko liburu horiek" (IEE1).
|