|
2001
|
|
|
Delako
|
euskal
literatura hori euskal den aldetik mugatu dugu, ez ordea literatura den aldetik eta literatura den aldetik ez da erraz muga  tzen, ez euskal literatura bakarrik, baita edozein erdal literatura ere.
|
|
|
Euskal literaturaren ezaugarri edo bereizgarrietan sartuz gero, ez dakit nondik hasi behar genukeen. Badirudi
|
euskal
literatura horrek dituen alde txarrak alde onak baino askozaz ere nabarmenago direla. Nik ez dut uste horrelako zerbait esatea bekatu larria denik, batez ere euskaraz eta euskaldunen artean esaten baldin bada, eta hobe baitugu jakinaren gainean egon, ez gehiegizko amets eta irudipenik izan geure ondasunei buruz.
|
|
2008
|
|
|
Ahozko
|
euskal
literatura horren parean, ordea, ez zegoen hein bereko idatzizko ekoizpenik. Euskaraz gutxi argitaratzen zen, eta kalitate aldetik ere maila oso apalean.
|
|
|
Pruden Gartziaren liburuxkari jarraiki, eta hura gaindituz?, kasik Cervantesen pareko egin dut Lazarraga, ez da komeni gehiegi esajeratzea?, eta, edonola ere, On Kixoteren ideia jatorriz arabarrarena izan zela ziurtatu diet, eta orobat idatzi zituen artzain nobela ugariek La Galateak baino arrakasta eta edizio gehiago izan zituztela, hori ez da, onartzen dut, urrunegi joatea, La Galatea ez zelako arrakasta komertzial itzela izan, bere garaian?. Zuberoako pastoralak Molièreren komediekin parekatu ditut, hala publikoan sortzen zuten zaletasunean nola umore eta dinamismoan, jakingo balute!?, eta, Axular bigarren mailako sermolaritzat jo ondoren, eta hala litzateke zinez, garaiko
|
euskal
literaturan horren autore gutxi egongo ez balira?, zenbait euskal idazle berri asmatu ditut XVII. menderako, eleberri pikareskoaren arloan batik bat, poesia kultua alde batera utzi gabe noski: Oihenart aspalditik merezi zuen lekuan ipini dut, eta soneto barrokoaren maisu bilakarazi dut.
|
|
2013
|
|
|
Euskal literaturan kontamolde diferenteak daudela erakusteko ere lagungarria da idazle hauek gogoratzea, euskal literatura ez dela soilik apaizek idatzia izan.
|
Euskal
literatura hori baino gehiago dela erakusten dute Eleizegik eta emakume idazleek. Beste ikuspegi feminista batetik ere interesgarria da ikustea euskal literatura modernoan genero binarismoari erronka egiten zionik ere bazela, emakume eta gizon kategorien arteko continuum ean dagoen pertsonaia historiko horren berreskurapena antzezlan bihurtuta.
|
|
2021
|
|
|
" Eta, hala ere, nik uste dut literaturak,
|
euskal
literaturaz horretaz ari baldin bagara, lagundu lukeela izan denaren, denaren eta izan daitekeenaren kontzientzia hartzen. Gutxienez kontzientzia hartzen, gero bakoitzak egin dezala ongi iruditzen zaiona.
|