|
2002
|
|
|
1970eko hamarkadatik gaur arte definitu den euskal eleberrigintzaren mapa uharte eta artxipelago ugariz josia agertzen zaigu. J. L. Borgesek literatura ingelesaz zioenari jarraituz1, euskal eleberrigile bakoitza uharte bat dela esan genezake geuk ere, eta uharte izaera horrek nabarmen zailtzen duela
|
euskal
literaturaren historialariaren lana. Horregatik ahalegindu gara azken hamarkada hauetako eleberrigintza aztergai duen atal honi tarte luzeagoa ematen, azterkizun dugunaren berritasunak zailtasun ugari dakartzala aitortu arren, inoiz eduki dugun eskaintza literario aberatsenaren aurrean gaudelako.
|
|
2013
|
|
|
eskola eta unibertsitatearen bitartez, prentsaren bitartez, publikoa bera aldatu da eta, idazleen sariztatzeko eta kontsakratzeko bideak ere bai. Hots, duela mende erdi bat,
|
euskal
literaturaren historialariek edo kritikariek denbora asko xahutu behar zuten Euskal Herriko eta kanpoko jendearen konbentzitzeko euskal literatura dei zitekeen zerbait bazela. Gaur egun, lizeoko eta unibertsitateko ikasgai bilakatua da euskal literatura, solasaldiak antolatzen haren aztertzeko eta idazleentzat sariak banatzen dira Euskal Herrian eta berdin kanpoan.
|
|
2015
|
|
|
|
Euskal
Literaturaren historialari eta aztertzaileek behin eta berriz seinalatu izan dituzte zirkunstantzia eta nolakotasun horiek, adostasun nahikoz gainera. Hainbesteraino errepikatuz non, batzuk, ia ia higatutako topiko bihurtu eta zabalki onartuak izan baitira.
|
|
2021
|
|
|
Ikerlariak erakusten du orduko eztabaidek eta gogoetek garrantzi handia ukan dutela hizkuntza literarioaren garapenaren aldetik. Lan hori guziz erakargarria da
|
euskal
literaturaren historialariarentzat. Era berean, Jurgi Kintanak bi urte lehenago Azkueren figuraz eta lanaz publikatu zuen liburua (125) funtsezkoa izan da XX. mende hastapeneko giro intelektualaren ulertzeko.
|
|
|
XX. mendeko azken laurdenean, literaturararen kritikariek ere laguntza handia eman diete
|
euskal
literaturaren historialariei. Sail honetan, behin hasiz geroz zerrenda luzeegia litzateke.
|
|
|
|
Euskal
literaturaren historialarien oinarrizko ekoizpena, erran nahi baita sorkuntza literarioa indartu da XX. mendeko azken mende laurdenean. Helduentzako literatura kopuruz gora joan da, baita ere ezagutza mailan barnean eta kanpoan, sariak, itzulpenak eta azterketa kritikoak bezalako ezaugarriak kontutan hartzen badira.
|
|
|
Preseski, generoen tratamenduan ezagun da narratibaren aldeko joeraren eragin kaltegarria. Narratibaren kopurua handitzearekin,
|
euskal
literaturaren historialariek aldaketa kantitatibo nagusi hori sarrarazi dute gaur egungo azterketa historikoan.
|
|
|
1960tik aurrera badirudi
|
euskal
literaturaren historialarien artean Mitxelenaren eredu historiografiko hori kontsentsuala bilakatua dela. Unibertsitatean eta eskolan ere modelo bera nagusitu da.
|
|
|
Haien ekarpena ez da zuzenki sartzen euskal literaturaren historian, bainan halarik ere, haiek gabe ez zen euskal literaturaren historiarik egin ahal izan.
|
Euskal
literaturaren historialariek erabili duten euskarazko korpusa finkatu dute argitaratzaileek. Aipatzaileek berriz, beren kritika eta aipamenen bitartez, euskal literaturaren osagaiak eta bizi literarioaren mamia argitan utzia dute beren artikuluetan.
|