2012
|
|
Aldizkariaren aurreko zenbaki batean, egungo gizarte globala eragiten duen bizi filosofia postmodernoan sakondu nuen(" Postmodernitatea, gaurko mundurako filosofia berria", Jakin 185, 2011, 59) 1 Bideari jarraiki, baina aldi berean ikuspegia zabaltzeko asmoz, artikulu honek postmodernitate literarioari buruzko eztabaida interesgarria piztea bilatzen du. Oraingoan euskal literatura jotzen duten haize berriei sartzen uzteko txanda heldu da,
|
euskal
literaturako corpusak erakusten duen joera postmodernoa baieztatzeko unea, alegia.
|
2013
|
|
Euskal sistema literarioaren egoeraren zehaztasunei dagokienez, Santi Onaindiaren Mila euskal olerki eder (1954) instituzio akademikoetan euskal literaturaren ikasketak ezarri aurreko egoerari dagokion egitasmo editoriala izan zen, eta helburu jakin bat betetzeko proiektu nazionalari erantzuten zion. Onaindiaren antologiak
|
euskal
literaturaren corpusa batera aurkeztu, eta, haren balioa eta kalitatea erakutsiz, euskarari berari prestigioa ematea bilatzen zuen. Hizkera sistemikoa erabiliz, kapital sinboliko hura erakutsiz, euskal kulturaren izaera bera aldarrikatzea zen Onaindiaren asmoa, lehen frankismoaren urte ilunetan.
|
|
Parte garaikideari toki handiena emanez, obra eta autore kopuruarengatik bakarrik, desoreka mekanikoki sortzen da.
|
Euskal
literaturaren corpusa desorekaturik agertzen da. J.B. Orpustanek bere aukera historiografikoengatik aipatu zituen genero eta aurreko obra eta autore batzuk desagertzen dira edo, bigarren eta hirugarren mailakoak bilakatzen dira, garaikideen aurrean ez dutelako pisu handirik.
|
|
|
Euskal
literaturaren corpuseko desorekak ondorioak baditu kanonean eta haren iraunkortasunari begira. Komunzki, beste tradizioetan, kanonaren edukia eta oreka bi molde ezberdinez aldatzen da:
|
2021
|
|
|
Euskal
literaturaren korpusa euskarazko testuekin soilik antolatu zuen Mitxelenak, bera baino lehen ari izan ziren historialarien tradizioarekin (91) hautsiz. Hizkuntza literarioaren aldetik, euskalki literarioek nabarmentzen duten banaketa baino gorago ezarri du obra nagusiek beren artean egiten duten batasun linguistikoa.
|
|
–
|
Euskal
literaturaren korpusa euskarazko testuekin bakarrik antolatu zuen, euskalki literarioek ekar zezaketen banaketa baino gorago ezartzen zuelarik, euskarazko obra nagusiek beren artean sortzen eta egiten zuten batasuna. Bukatzeko, Tx. Lasagasterren ustez, literaturak
|
|
Lehenik, argitaratzaileen lana altxatu behar da laburzki. Garrantzizko lana da argitaratzaileena,
|
euskal
literaturaren korpusa osatu baitzuten testuak argitaratzean edo berrargitaratzean. Argitaratzaileen lana eta ekarpena behar bezala aipatzeko azterketa sakona eta exhaustiboa falta da oraindik.
|
|
Eduki corpus kultural hori hainbat gaik edo diziplinek osatu dezakete, baina oinarri gisa har daitekeen iturrietako bat euskal literaturako obrek eskaintzen duten corpusa da MIR1 en aburuz. Hau da,
|
euskal
literaturak corpus linguistikoa, eta ez hizkuntza literarioari dagokionez, eskaintzen duen modura, liburuek osagai eta erreferentzia kultural ugari eskaintzen dituzte, bai nazioartekoak, bai euskal kulturari dagozkionak. Eta, literaturaren didaktikak horien berri eman dezake eta imaginario kultural kolektiboa osatzen lagundu.
|