2002
|
|
Esan beharra dago, egun Nevadako Unibertsitateak Renon duen egoitzan irakasle den Joseba Gabilondo izan zela kanonaren inguruko hausnarketak gurera ekarri zituen lehenengo euskal kritikaria. 1993an Etiopia poema liburuaz argitara eman zuen artikuluan, testu kanoniko duda ezinezkotzat jo zuen Atxagaren lan ezaguna6 eta kanonaren inguruko eztabaida egungo
|
euskal
literaturaren bilakaera aztertzeko erabili zuen. Azkenaldian genero edo liburu kanonikoak hizpide bihurtu baditugu ere7, asko dago oraindik ikertzeko.
|
|
Arestian, 1990ean, P. Urkizu arduratu da liburu formatoan Etor argitaletxean argitaratzeaz. Eleberri ohiturazko honetan ere landen eta hiriaren arteko aurkakotasuna dago gaiaren muinean. zituen aldien zehaztapena eta erbesteak
|
euskal
literaturaren bilakaeran izan zituen ondorioak. Horretarako, erbesteko literaturaren berezitasunez hitz egiteko, 2000ko azaroaren 6tik 9ra Donostian egin zen" Euskal Erbesteratuen Kultura.
|
2013
|
|
XX. mendeko
|
euskal
literaturaren bilakaera deskribatu duten historialari guztiek adierazi dute euskal literaturaren kanonean genero poetikoak zentraltasuna galdu duela, eta datari dagokionez ere bat datoz laurogeiko hamarkadaren hasieran kokatzean. Aipuak gehiegi ez luzatzearren, aski izango genuke IƱaki Aldekoaren Euskal Literaturaren Historiairakurtzea, gertakariaren inguruko hausnarketa nondik norakoa den sumatzeko:
|
2015
|
|
Euskal Literaturaren Antologia honek balio dezake, gutxienez, zenbait euskal testu ezagutarazteko eta, bereziki testu horien bidez, euskal bizitza literarioaren alde ugariz informazioa jasotzeko. Ahalbidetu lezake
|
Euskal
Literaturaren bilakaera prozesua edo ibilbidearen tarte bat, hurbiletik eta materialki, testuen bidez, aiseago ezagutzea.
|
2016
|
|
Nahiz eta aurreko atalean, eta baita kritikarenean ere, geureaz aipamenak eta erreferentziak etengabeak izan, ondokoak lirateke espezifikoki
|
euskal
literaturaren bilakaera hurbilari buruzko nire ohar nagusiak. Zeinak, diagnostiko orokor bat eskatzen badidazue, sekzioaren hasieran, ez kasualitatez?
|
2021
|
|
Horiez gain, beti 1997ko liburu elebidun hartan, euskararen eta euskal literaturaren historia aurkeztu zituen erdarazko partean(" La historia social de la lengua y de la literatura vasca") ikuspegi sozial batetik. Autoreak bere aintzin solasean zion bezala, parte hori erdaraz baizik irakurtzen ari direnentzat egina zuen,
|
euskal
literaturaren bilakaeraren erakusteko gisa.
|
|
|
Euskal
literaturaren bilakaeran, XX. mendeko bigarren partean argitaratu den ekoizpenari arta berezi batez kasu eman zion. Kanpoko eragina euskaraz egokitzea lortu duten idazle garaikideak, hala nola Ramon Saizarbitoria" Nouveau Roman" mugimenduaren kasuan, Egunero hasten delako (120) (1969) eta Ene Jesus (1976) eleberrietan edo Ibon Sarasola poesiaren aldetik (Poemagintza (121), 1969).
|