|
2000
|
|
|
Profesionaltasunaren obsesioa gainditua dagoela dirudienean, idazleak jardun minoritario batean ari direla onartzeko garaia da.Mahainguruari ekiteko, literatur generoen gaia ukituko dugu. Azken urteotan
|
euskal
literaturaren barruan zein genero da nagusi zuen ustez. Zein genero doa gora eta non daude hutsuneak?
|
|
2005
|
|
|
Aldizkariaren sorreratik gaurdaino kolaboratzailea izan dela esan dezakegu. Lourdes Unzueta medikua da,
|
euskal
literaturaren barruan hain zabaldua den mediku idazlearen tradizioari jarraituz. Sail honetan bertan Jabier Gorostiza eta Edurne Urkiola ere tradizio horretako idazleak genituzke.
|
|
|
Beharbada 80ko hamarkadako arrakasta sonaturik erdietsi gabe, argi dago euskal ipuingintza modernoak aurrera egin duena. Erabat onartuta dugu gaur egungo
|
euskal
literaturaren barruan urrats bat dela eta, kopuruz behintzat, hamarkadaren amaierarako ipuin bildumak ugaritu direla esan daiteke.
|
|
|
Lana egiteko izan dugun denborak halaxe eskatu du. Hala ere, partziala eta mugatua izanagatik ere, jorratuko den lagina nahiko adierazgarria izan da hamarkada horietan
|
euskal
literaturaren barruan, bere osotasunean, garatu den genero hau zertan den azaltzeko. Bestalde, ildo horretatik joanez, lan honek osteko lan osatuagoen lehen oinarria izatea nahiko genukeela aitortu dugu, hemen zabaldutako hari muturretatik tiraka.
|
|
|
Guretzat ipuin modernoa euskal narratibaren gertaera autonomoa izango da,
|
euskal
literaturaren barruan gertaera historikoa, teknikaren aldetik bestelako generoetatik bereizgarri eta sorrera eta bilakaera jakinekoa. Guk, batez ere, genero horren bilakaerari helduko diogu.
|
|
|
Horiek oraindino itxaron dute. Beste bat izan liteke
|
euskal
literaturaren barruan bereizketa artifizial bat egitea, izan ere, Bizkaiko idazlea izateak ez dakar aparteko sistema literario bateko kidea izatea. Erosotasunagatik eta, batez ere, lagina mugatzearren egin dugu horrela.
|
|
2009
|
|
|
Baladak kantu narratibo laburrak dira eta estiloezaugarri bereziak dituzte, gainerako generoetatik bereizten dituztenak.
|
Euskal
literaturaren barruan erromantze izena erabili da aspalditxodanik, baina azken mende laurdenetik hona izen biok bereiztera jotzen da. Europako literaturaren terminologian balada erabiltzen da orokorrean.
|
|
|
|
Euskal
literaturaren barruan ez tradizionaltzat jotzen dira bertsolaritza eta pastorala. Genero tradizionalen artean, berriz, honakoak aipatuko ditugu:
|
|
|
96 Bide barrijak, 1931 (Urte dexente badirudi ere, esan beharra dago, mende hasieratik Errepublikaraino,
|
euskal
literatura barruan gauza handirik ez dela mugitu; mugimendu handia urte gutxian gero egin du).
|
|
|
Noblea zen eta errentetatik bizi zen. Ez dirudi
|
euskal
literaturaren barruan egoera hori askotan errepikatu denik. Gaur egun ere, ez dakit existitzen den euskal idazlerik lan egin gabe bizi daitekeenik, nahi duena irakurtzen eta idazten.
|
|
2013
|
|
|
Nola ikusten duzu zure burua
|
euskal
literaturaren barruan. Eta zure belaunaldia, tropela alegia?
|
|
2016
|
|
|
Bilintxek leku berezia du
|
euskal
literaturaren barruan. Oso bihozbera
|
|
2017
|
|
|
Bilintxek leku berezia du
|
euskal
literaturaren barruan. Oso bihozbera zen.
|
|
2018
|
|
|
Marra gorri guztiak gainditu eta urdinaren indarraldian sinistu zenuen. Aldean negar eragiteko gasak eramaten zenituen (hipokritentzat) eta neurriak atzeraldi garaietarako banatzen aritu zinen bi abiaduratan mugitzen zen
|
euskal
literaturaren barruan. Beti posibilitateak (baina ez arriskuak) neurtzen ikusi zintugun
|
|
2019
|
|
|
Bere burua
|
euskal
literaturaren barruan kokatzeko eskatuta, dio “oraingoz idazle ikusgarrien multzoan” dagoela. Euskal literaturan preziatzen diren dohainak bere ustez dira:
|
|
|
Bere burua
|
euskal
literaturaren barruan kokatzeko eskatzen zaionean, zalantza egiten du. Uste du, jende batek izan dezakeela sentsazioa merezi baino arreta gehiago daukala, eta horrek azkura eragiten duela; baina era berean argi dauka, egon badauden arren merezi baino arreta gutxiago duten idazleak, ez dela bere, edo “emakumezko idazle”en erruz.
|
|
2021
|
|
|
Bestalde, Literaturiaren antolatzaileek urtero prestatzen dituzte bi omenaldi, eta gaurkoan (H) ilbeltza izeneko ekimenari egin diote aitortza. (H) ilbeltzak urtero antolatzen du euskal nobela beltzaren astea Baztanen, eta
|
euskal
literaturaren barruan erreferentziazko hitzordu bat bilakatu dela azaldu dute gaurkoan Literaturiako kideek. " Eskerrak emateaz gain, bultzada eman nahi dizuegu urte luzez lanean jarrai dezazuen", esan diete omenduei.
|
|
|
Itzulpenaren errepresentazioei dagokienez, batetik, literatur historiografiek historia literario izatetik literatur historia izatera egindako bidean (ikusi Toledo, 2010), oro har, itzulpeneta sormen lanak ez banantzetik itzulpenaren eta sormenaren eremuak bereiztera jo dute historiografoek; are gehiago, literatur itzulpena
|
euskal
literaturaren barruan genero bat balitz bezala agertzen da López Gasenirenean eta Olaziregirenean.
|