|
2004
|
|
|
Eta, batez ere, euskal mintzaera bat. Beraz,
|
euskal
kultura bat. Eta ez gagoz prest kultura hau, kultura unibertsal baten aldarean sakrifikatzeko.
|
|
|
Herria kazetak 1956an Manex Erdozaintziren"
|
Euskal
kultura baten behar gorria" artikulua argitaratu zuenean, luze gabe agerkariaren zuzendaria zen Piarres Lafitterenerantzuna agertu zen(" Ostogia jaunari", He rria, 1956). Lafittek Manexen idazkiak gazte" suhar eta kartsu hetarik" zela erakusten zuela zioen, eta banan banan erantzun zien" Ostogia" jaunaren ohar guziei, esanez, ez zezala pentsa horretan zihardutenek ez zutela kulturaren axolarik, oso zaila zela hain irakurle gutxi eta eskolatu gabeko herri batean liburuak egitea eta saltzea, edota euskara hutsezko agerkariak kaleratzea, erdara ere, beraz, ezin zutela osoki baztertu.
|
|
|
" Euskal kulturak oren latzak bizi ditu" zioen 1956ko artikulu batean("
|
Euskal
kultura baten behar gorria", He rria, 1956), 22 urte baino ez zituela; kultura krisi larrian zen, ez soilik kanpoko kultur boteretsuak indarrez nagusitzen ari zirelako, baizik eta euskaldunek beraiek ere" deus guti egiten zutelako" bereari eusteko. Salaketa gogorrak egin zituen beren hizkuntza eta kultura berpiztu, indartu eta hedatzeko benetako indarra egiten ez zutenen aurka.
|
|
2007
|
|
|
Ondorioak nahiko antzekoak dira: bere burua euskalherritartzat jotzen duen jendearen ustez euskal herritartasun hori kulturaren (euskara jakitea,
|
euskal
kulturarekin bat egitea...) eta politikaren arloan (burujabetzarenaldekoa izatea...) kokatzen da. Bere burua euskal espainiartzat dutenek, aldiz, ezaugarri zibikoak (auzokidetza, hemen lan egitea...) erabiltzen dituzte gehienbat (Azurmendi, 2005) 4.
|
|
2009
|
|
|
Euskal kulturarik ez dago. (Euskal hizkuntza bai, pixka bat, baina
|
euskal
kultura bat, hori ez dago). Gandiagak bere etxean ezagutu ditu ohitura batzuk, festa eta ospaketa modu batzuk, harreman formak...
|
|
|
endazkoak leenik, ez baita euskal enda bat emparantzako europar endez bestelako litzakenik, eta gure odola moldatu duten gaiki anthropologikoak oro europar enda aindi zuriarenak dira: gero, ez baiditeke uka
|
euskal
kultura bat izan ere ba denik, geure kultura hau beste Europarrenak bezelaxe, iturburu komun jakin batzuetarik dator horietatik garrantzikoenak baitira Erromako kaisar erria. Eliza ta germanismua.
|
|
2010
|
|
|
–Lehendik ere bagenekien arren, lan hartan azpimarratzen genuen euskara eta
|
euskal
kultura batera landu behar genituela?, Garagorrik gogoratu duenez. –Esan nahi genuen, euskara, euskal kulturaren lur edo ekosistema horretan kokatu gabe, esperantoa izan zitekeela:
|
|
|
Euskal Herria izan da, da, eta gero ere izango da. Etorkizunean ere existituko da Euskal Herria, eta existituko da
|
euskal
kultura bat, eta herri honek bere lekua izango du etorkizun horretan.
|
|
2015
|
|
|
Euskaldadearekin hausteko euskal kultura berri bat sortu behar zela zioten, espazio berri bat" konkistatu" behar zela. Konkista hori, gainera, euskal kulturaren baitatik sortu behar zen, kultura" unibertsalak", hots, adjektibo gabeko kulturak ez zuelako
|
euskal
kultura bat bere partikulartasunetik aterako. Espazio berri bat bilatzen zuten euskaldadearen eta Cultura (unibertsalaren) artean:
|
|
2021
|
|
|
Mari Luz Estebanek" Ornitorrincus" lanaren inguruan zera esan zuen: bertsolaritzaren ezaugarriak,
|
euskal
kulturarekin bat datozenak, bat batekotasuna, ziurtasuna, sendotasuna, lotsarik eza eta atzera ez egitea direla.
|
|
|
Gainera, gazteek berek aipatu dute bertso eskoletako partaidetzak euskararekin eta
|
euskal
kulturarekin bat egitea ahalbidetzen diela DLH gisa, ingurunearekin modu esanguratsuan erlazionatuta eta lehen mailako hezkuntza elementu gisa txertatuta. Zentzu horretan, nahiz eta oso zona ezberdinetako parte hartzaileak egon, ikerketa honetako emaitzek adierazi dute bertso eskolek zona horietan guztietan euskararen transmisioaren balioa landuz euskal kultura era atsegin eta eguneko batean lantzeko espazioa ematen dutela.
|
|
2023
|
|
|
Eta egin berria dute Argentinako Chascomus herrian, 2023ko Udaleku, Chascomuseko' Zingirako Euskaldunak' Euskal Etxeko gazte talde bat antolatzaile. 7 eta 14 urte arteko 23 gaztetxo partaide, gau bakarrekoa antolatu dute lehenengo hau, oihal etxoletan lo eginez, eta naturarekin, jolasekin, kantuekin eta
|
euskal
kulturarekin bat eginik. Egiari zor, duela bost urte arte, egiten zuten urte guziz Udaleku bat Chascomusen, baina hura desagertu zelarik, hutsune handia antzematen zuten eta gazte belaunaldi berriak etorri dira heiek umetan bizi ukan zuten hura ondokoeri ere ekartzeko asmotan.
|