|
2004
|
|
|
|
Euskal
hiztegi historikoa
|
|
|
Gaiak argitaletxeak aurkezten digun lan honen izenburu zehatza
|
Euskal
hiztegi historikoa: Terminoak, Gertaerak, Erakundeak da, eta Erdi Arotik aurrerako laurehun bat kontzeptu historiko biltzen ditu, haietako bakoitzaren esanahiaren azalpena emanez.
|
|
2009
|
|
|
|
Euskal
Hiztegi Historiko eta Etimologikoa egitasmoa......................................
|
|
|
|
Euskal
Hiztegi Historiko eta Etimologikoa egitasmoa
|
|
|
|
Euskal
Hiztegi Historikoa eta Etimologikoa egiten hasteko egitasmoa onartu du Euskaltzaindiak 2009ko Barne Jardunaldietan, eta lan taldea osatu. Euskal hitzen orain arteko ikerketa historiko eta etimologikoetatik abiatuta, eta Orotariko Euskal Hiztegian bildutako informazioa baliatuta, euskal hitzen jatorria eta historia modu sistematikoan aztertzea da asmoa, Euskal Hiztegi Historikoa nahiz Hiztegi Etimologikoa egitea ipartzat hartuta.
|
|
|
Euskal Hiztegi Historikoa eta Etimologikoa egiten hasteko egitasmoa onartu du Euskaltzaindiak 2009ko Barne Jardunaldietan, eta lan taldea osatu. Euskal hitzen orain arteko ikerketa historiko eta etimologikoetatik abiatuta, eta Orotariko Euskal Hiztegian bildutako informazioa baliatuta, euskal hitzen jatorria eta historia modu sistematikoan aztertzea da asmoa,
|
Euskal
Hiztegi Historikoa nahiz Hiztegi Etimologikoa egitea ipartzat hartuta. Lehen fasean, lehenengo hiru urteetan, hitzen hautaketarako eta sarreren egiturarako irizpideak finkatuko dituzte, eta mila hitz inguruko prototipoa osatuko.
|
|
|
|
Euskal
Hiztegi Historikoa eta Etimologikoa egitasmoko zuzendaria
|
|
2016
|
|
|
Modu berean, eta Akademiaren izenean, Andres Urrutia euskaltzainburuak Axularren Gero ren faksimilea pergaminoan eta Etxepareren Linguae Vasconum Primitiae ren edizio berritua oparitu dizkio Aldundiari. Arabako Foru Aldundiaren egoitzan dagoen Jose Antonio Agirre lehendakaria gelan egin den bileran
|
Euskal
Hiztegi Historiko Etimologikoa (EHHE) ere aurkeztu da.
|
|
2017
|
|
|
Bertan egon da Euskaltzaindia, eta Basque etymological studies: loanwords, roots and a new etymological dictionary izeneko hitzaldia aurkeztu dute
|
Euskal
Hiztegi Historiko Etimologikoa proiektuko teknikari Julen Manterolak eta Joseba Lakarra euskaltzainak.
|
|
2019
|
|
|
Beste zortzi jardunaldi akademiko egin dira mendeurrena ospatzeko,? °?, an: hizkuntza gutxiagotuei buruzkoa, urtarrilean, Iruñeko Baluarte batzar jauregian; ahoskerari buruzkoa, otsailean, Gasteizko Artium museoan; dialektologiari buruzkoa, martxoan, Bilboko Euskal Museoan; literatura lanen idazketa prozesuari buruzkoa, maiatzean, Euskaltzaindiaren Bilboko egoitza nagusian; onomastika ondareari buruzkoa, ekainean, Gasteizko Europa jauregian;
|
Euskal
Hiztegi Historiko Etimologikoari buruzkoa, uztailean, Bilboko egoitza nagusian;???. mendeko gramatikari buruzkoa, uztailean, Donostiako Luis Villasante Euskararen Ikergunean; eta, azkenik, ingurune digitalari, hizkuntzen estandarizazioari eta euskarari buruzkoa, irailean, Donostiako Tabakalera Kultura Garaikidearen Nazioarteko Zentroan. Eta, jardunaldi akademikoez gain, askotariko kultur ekitaldiak antolatu ditu akademiak han hemenka:
|
|
|
|
Euskal
Hiztegi Historiko Etimologikoa. Aurkezpen jardunaldia jardunaldi akademikoa, 2019ko uztailean, Bilboko egoitza nagusian.
|
|
|
|
Euskal
Hiztegi Historiko Etimologikoa (EHHE). Paperezko edizioaren azala.
|
|
|
:
|
Euskal
Hiztegi Historiko Etimologikoa aurkeztu zuen Euskaltzaindiak.
|
|
|
Mendeurreneko zortzigarren jardunaldi akademikoa egin zen, Bilbon, hiztegi etimologikoaz:
|
Euskal
Hiztegi Historiko Etimologikoa. Aurkezpen jardunaldia.
|
|
|
|
Euskal
Hiztegi Historiko Etimologikoa (EHHE) aurkeztu du gaur Euskaltzaindiak. 200 hitz familia eta ia 2.600 sarrera eta azpisarrera eratu dira, 100 inguru ondare zaharreko oinarriekin, eta beste horrenbeste mailegatuekin.
|
|
|
Euskaltzaindiak aspalditik amestutako
|
Euskal
Hiztegi Historiko Etimologikoa (EHHE) aurkeztu du gaur, Bilboko egoitzan. Goizean egin da hedabideen aurreko agerpena, eta biharko antolatu den mintegian erakutsiko zaie lanabes berria ikertzaile eta hizkuntzalariei.
|
|
|
2009ko Barne jardunaldietan hartu zuen Euskaltzaindiak
|
Euskal
Hiztegi Historiko Etimologikoa abiatzeko erabakia. Horretan aritu da 2010eko hasieratik Julen Manterolak eta Iñaki Segurolak osatu lantaldea, Joseba Lakarraren zuzendaritzapean; azken bizpahiru urteotan Gabriel Fraile eta Koro Segurolaren laguntza ere izan dute.
|
|
|
Baina, zer da
|
Euskal
Hiztegi Historiko Etimologikoa. Finean, hitzen sorrera aztertzen eta azaltzen duen hiztegia.Honela deskribatzen du Joseba Lakarra euskaltzain eta EHHE egitasmoko koordinatzaileak:
|
|
|
Y posibles aportaciones extraromances.?. Joakin Gorrotxategi (euskaltzain urgazlea, UPV/EHU): Etimologia, filologia indoeuroparra eta euskara.?. Joseba Lakarra (euskaltzain osoa,
|
Euskal
Hiztegi Historiko Etimologikoa egitasmoa): Euskal ikerketa diakronikoak eta EHHEranzko bidea.. Joseba Lakarra, Iñaki Segurola eta Julen Manterola (Euskal Hiztegi Historiko Etimologikoa egitasmoa):
|
|
|
Etimologia, filologia indoeuroparra eta euskara.?. Joseba Lakarra (euskaltzain osoa, Euskal Hiztegi Historiko Etimologikoa egitasmoa): Euskal ikerketa diakronikoak eta EHHEranzko bidea.. Joseba Lakarra, Iñaki Segurola eta Julen Manterola(
|
Euskal
Hiztegi Historiko Etimologikoa egitasmoa): Euskal Hiztegi Historiko Etimologikoaren aurkezpena.
|
|
|
Euskal ikerketa diakronikoak eta EHHEranzko bidea.. Joseba Lakarra, Iñaki Segurola eta Julen Manterola (Euskal Hiztegi Historiko Etimologikoa egitasmoa):
|
Euskal
Hiztegi Historiko Etimologikoaren aurkezpena.
|
|
|
Baionako Unibertsitateak hartu du gaur
|
Euskal
Hiztegi Historiko Etimologikoaren (EHHE 200) aurkezpena. Euskal ikasketak egiten dabilen Ipar Euskal Herriko ikasle ugari hurbildu da EHHE lanari buruzko azalpenak entzutera; baita euskaltzainak eta euskalgintzan diharduten norbanakoak ere.
|
|
|
|
Euskal
Hiztegi Historiko Etimologikoa liburua (paperean).
|
|
|
Euskaltzaindia Durangoko Azokan izango da beste behin, eta mendeurreneko ospakizunen baitan argitaratutako edozenbat lan eramango ditu bertara. Tartean, Berri gogoa liburua, Euskara Batuaren Eskuliburuaren (EBE) 3 edizio berritua, zentsura jorratzen duen Euskera agerkariaren 63 (2) zenbakia, Erlea 12, Euskaltzaindia, euskararen 100 urteko laguna komikia,
|
Euskal
Hiztegi Historiko Etimologikoa (EHHE), Azkue Literatura sarietako irabazleen ipuin eta olerkiak biltzen dituen liburua eta beste.
|
|
|
Aurtengoan, mendeurreneko ospakizunen baitan argitaratutako edozenbat lan eramango ditu bertara. Besteak beste, Berri gogoa liburua, Euskara Batuaren Eskuliburu aren (EBE) 3 edizio berritua, zentsura jorratzen duen Euskera agerkariaren 63, 2 zenbakia, Erlea 12, Euskaltzaindia, euskararen 100 urteko laguna komikia,
|
Euskal
Hiztegi Historiko Etimologikoa (EHHE), eta Azkue Literatura sarietako irabazleen ipuin eta olerkiak biltzen dituen liburuxka.
|
|
|
|
Euskal
Hiztegi Historiko Etimologikoa (EHHE) Hiztegi Etimologikoa hizkuntzaren barne historia aplikatua baizik ez da, hots, fonologia, morfologia, dialektologia, sintaxi diakronikoan oinarritu eta hitzen (sarreren) inguruan antolatutako hizkuntzaren historiaren ikerketa eta azalpena.
|
|
|
EHHE 200ren asmoa noizbait, ahal bezain sarri, garatu nahi genukeen*
|
Euskal
Hiztegi Historiko Etimologikoa ren oinarriak ezartzea izan da, horretarako bere egituraren zertzelada nabarmenenak (modularra, familiaka antolatua) eta irizpide funtsezkoak (etimologia gramatika historikoaren alderdi nagusi eta ia sinonimo legez) finkatuaz. Egitasmo hau, horrenbestez, hizkuntzalaritza diakronikoa eta filologia gurutzatzen diren puntuan kokatzen da eta bietako hatsarre eta analisi garapenen zordun da.
|
|
|
,, (2019).
|
Euskal
Hiztegi Historiko Etimologikoa Bilbo: Euskaltzaindia.
|
|
|
(2021). " Euskaltzaindiaren
|
Euskal
Hiztegi Historiko Etimologikoa: etorkizunari begirako aurkezpen bat", in Euskera 2019, 64, 2, 2:
|
|
|
Laburdura garrantzitsuenak: OEH= Mitxelena Sarasola; AEM= Aitzineuskara Modernoa; AEZ= Aitzineuskara Zaharra; EBZ= Euskara Batu Zaharra; MEZ= Mendebaleko Euskara Zaharra; EHHE=
|
Euskal
Hiztegi Historiko Etimologikoa; FHV= Fonetica historica vasca; OEH= Orotariko Euskal Hiztegia; FK= Forma Kanoniko; C= kontsonante; R= ozen; S= txistukari; T= herskari, V= bokal; E1= Lehen errebisatzailea; E2= Bigarren errebisatzailea.
|
|
|
EHHE= J.A. Lakarra, J. Manterola, I. Segurola (2019).
|
Euskal
Hiztegi Historiko Etimologikoa. Bilbo:
|
|
|
|
Euskal
Hiztegi Historiko Etimologikoaren argitalpena dela eta, lan honetan hizkuntza indoeuroparren eremuan egindako hiztegigintza etimologikoaren berri ematen da. Neogramatikarien ildotik ekoiztutako hiztegiak tratatu ondoren, alorrean eragin handia izan zuen Ernout Meilleten latinaren hiztegi historiko eta etimologikoaren ezaugarriak aztertu dira.
|
|
2021
|
|
|
Lakarra, Joseba Andoni, Manterola, Julen, Segurola, Iñaki (2019).
|
Euskal
Hiztegi Historiko Etimologikoa (EHHE). Bilbo:
|
|
|
Oraingoan genetikari ere eskainiko diote goiza, “arlo horreetan egin diren azken ikerketen berri izateko eta genetika azterketen mugak ere hobeto ezagutzeko”, azaldu dute elkartetik. Arratsaldean, berriz, Euskaltzaindiak eta Lakarrak egindako
|
Euskal
Hiztegi Historiko Etimologikoa (EHHE) aztertuko da.
|
|
|
|
Euskal
Hiztegi Historiko Etimologikoari egindako azterketa kritikoa. Euskaltzaindia Lakarra EHHEk egindako hiztegiari buruzko liburu bat argitaratuko du Eñautek datorren hilabetean.
|
|
|
Indoeuropar erroa duen hitza, euskaraz ere bai. Ikus
|
Euskal
Hiztegi Historiko Etimologiko. Euskaltzaindia.
|
|
|
Gure arteko joko lizun eta burlakoietara pasatzen ginenean, euskalkiei uztartzen gintzaizkien. Plazer bat zen, jolasaren erdian, ghost bilakatzen ari ziren sintaxietan barna galtzea, eleari sapa emateko, corpusak iratzarrarazteko, Euskara Batuaren Eskuliburua aldamenean edukitzea edo, sabelpeak ausikika harrotzeari ekiten genionean,
|
Euskal
Hiztegi Historiko Etimologiko mardularen gainean bermatzea. Ez nekien erraten nondik genituen liburu horiek, ez baikenuen euskaltzainik ezagutzen eta euskararen ikerketaren mundua ez zelako arras gurea.
|
|
2022
|
|
|
Gure arteko joko lizun eta burlakoietara pasatzen ginenean, euskalkiei uztartzen gintzaizkien. Plazer bat zen, jolasaren erdian, ghost bilakatzen ari ziren sintaxietan barna galtzea, eleari sapa emateko, corpusak iratzarrarazteko, Euskara Batuaren Eskuliburua aldamenean edukitzea edo, sabelpeak ausikika harrotzeari ekiten genionean,
|
Euskal
Hiztegi Historiko Etimologiko mardularen gainean bermatzea. Ez nekien erraten nondik genituen liburu horiek, ez baikenuen euskaltzainik ezagutzen eta euskararen ikerketaren mundua ez zelako arras gurea.
|
|
|
Ez dakit noraino korrektoa izan daitekeen Souberbiellek proposaturiko latinetiko jatorri etimologiko hori," gazte" hitza ez baitut aurkitu
|
Euskal
Hiztegi Historiko Etimologikoa n, baina ohartu honi: " garbitasun" kontzeptua berriro lotzen du gerlarekin, darabilen solasa ezkontzaren ingurukoa izan arren.
|
|
|
Ez dago zalantzarik egungo hiztunarentzat hitz horiek ez dutela barne egiturarik, etimologikoki bestela izan daitekeen arren: gaur, OEHren arabera, gau+ haur hitzen elkarketatik sortu da; aspaldi, bestalde, asko+ aldi18 bezala eratorri da
|
Euskal
Hiztegi Historiko Etimologikoan (EHHE, 2019). Beste hizkuntza batzuetan ere hala dela ikus daiteke:
|
|
|
18 Etimologia hauek
|
Euskal
Hiztegi Historiko Etimologikoan (2019) proposatzen dira. Argitu behar da hauek egileen berreraiketak direla, ez baita aurkitu zehazki etimologia hauek frogatzen dituen lekukotasun zuzenik.
|
|
2023
|
|
|
Lakarra, J., Manterola, J., Segurola, I. (2019):
|
Euskal
Hiztegi Historiko Etimologikoa (EHHE). Bilbo, Euskaltzaindia.
|
|
|
|
Euskal
Hiztegi Historiko Etimologikoa 200
|