Bilaketa
dist.
non
lema/forma
nola
bilaketa
kategoria
Iragazkiak

Emaitzak: 9

2008
‎Bilboko eta Donostiako ere irakurri zien eskuizkribua adineko euskaldunei, haien ekarpenak jasoz. Liburuetan aurkitzen zituen euskal hitzak ere hustuz joan zen. Eta azkenik beste zenbait hiztegi ere baliatu zituen berea osatzeko (Duvoisinena, Pouvreau-rena, etab.). Beti ere hitz horiek baieztatzeko «baserritar akademiaren» bilkurak antolatuz ondoren.
‎Nolanahi ere, erregimen hura amaitu aurretik berreskuratu zen asmoa Akademia baitan, zehazki 1926an. Hola gaztelania euskara formatua izatea ebatzi zen eta erdal hitzen ordainak ez ezik Azkueren Tours-eko hiztegian jaso gabeko euskal hitzekin ere osatzea. Proiektua serioski hartu eta pertsona bat kontratatu zen ataza hartan aritzeko:
2013
‎faktüra, kandidatüra, nümero... Zuberoan, ostera, euskal hitzetan ere bada, eta bürü(" bü), ezágün, négü, txákür gisako ahoskerak etengabe entzuten dira hango jardunean. Dena dela, arauak baditu bere mugak.
2015
‎Ormaetxearen (2002, 2006) eta Pedro Pujanaren (1979) liburuak erabil daitezke horretarako. Legutioko euskal hitzak ere ez ditut hona ekarri. Alderdi hori oraintsu arte izan da euskalduna eta hango argibideak Ignacio Carrerak eta Imanol Garciak egindako liburuan (2005) bildu dira.
‎Estandarizazioaren bidean abiatu den euskara bezalako hizkuntza baten etorkizunerako, garrantzi handiko eginkizuna izan zen ortografia eta morfologia batzea, euskaldunon gizarte ttikian eztabaida, grina eta iskanbila eragin zituena. Euskal hitzak ere ari dira orain batzen; emeki emeki ematen dituzte euskaltzainek eta horretarako eratu batzorde bereziko kideek zerrendaren hurrenkeran, baina sintaxiaz ez du inork deus esan; ez luke kanore handirik arlo hau ere batu nahiak eta ez dirudi hurranen urteetan inork alderdi honetaz planteamendu uniformizatzailerik defendatuko duenik.
‎7.3 Larribarreko hiztun batek ama Zuberoako Arüekoa zuen eta aita bearnesa; Arüe ueta üfonemak bereizten diren herria da eta alde horretatik ez da harritzeko haren semeak euskal hitzetan ere üahoskatzea edo ueta übereiztea. Koldo Artolaren arabera (in Irizar 2002, 22) Larribarren ez omen da ü rik euskal hitzetan, baina dudan grabazioan lekuko honek ahoskatzen du eta haren adiskide larribartar batek ere bai.
‎Munduan gaindi oraindik aski zabaldua balinbada ere jendeen baitako hetika, bereziki heren munduan osasun erakundeek emendatzen ere ari dela diote, bi miliun kasu berrirekin urtero, xertoak ez omen duelakoz gehiago aski indarrik hemen gaindi haatik kasik desagertua da. Eta jendeen baitako eritasun horren deuseztatzearekin batera, euskal hitza ere desagertu bezala da gure hiztegitik. Nihaurek ere, funtsean, ez nuen ezagutzen, adiskide batek berrikitan jakinarazi arte lehengoek" hetika" hitzarekin izendatzen zutela tuberkulosia.
2016
‎Sail horiek guztiak osatu dira, bai eta izen propioetatik eratorritako formak (adonis, alzheimer?) eta tar osaerako euskal hitzak ere (newtondar, rousseautiar?).
2018
‎Tokian tokiko hizkeren lexiko bildumak, euskara galdu zen eremukoak izanik tartean euskal hitzak ere jasotzen dituztenak, ez dira gutxi Nafarroan ere, Iribarrenen Vocabulario navarro (1952) ezagunetik hasi eta bilduma berriago eta txikiagoetara, Gabriel Ibañezek (2006) Irunberrin jasotako zerrenda kasu.
Emaitza gehiago eskuratzen...
Loading...

Bilaketarako laguntza: adibideak

Oinarrizko galderak
katu "katu" lema duten agerpen guztiak bilatu
!katuaren "katuaren" formaren agerpenak bilatu
katu* "katu" hasiera duten lema guztiak bilatzen ditu
!katu* "katu" hasiera duten forma guztiak bilatzen ditu
*ganatu "ganatu" bukaera duten lema guztiak bilatzen ditu
!*ganatu "ganatu" bukaera duten forma guztiak bilatzen ditu
katu + handi "katu" eta "handi" lemak jarraian bilatu
katu + !handia "katu" lema eta "handia" forma jarraian bilatu
Distantziak
katu +3 handi "katu" eta "handi" lemak 3 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handia "katu" lema eta "handia" forma 2 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handi* "katu" lema eta "handi"z hasten diren formak 2 elementuetako distantzian bilatu
Formen konbinazioa desberdinak
bero + handi | asko "bero" lema eta jarraian "handi" edo "asko" lemak bilatu
bero +2 !handi* | !asko* "bero" lema eta jarraian "handi"z edo "asko"z hasten diren formak
!bero + handi|asko|gutxi|txiki "bero" forma eta jarraian "handi", "asko", "gutxi", "txiki" lemak
Ezaugarri morfologikoekin
proba + m:adj "proba" lema eta jarraian adjketibo bat
proba +2 m:adj "proba" lema eta bi hitzetako distantziak adjektibo bat adjketibo bat
bero + handi|asko + m:adi "bero" lema jarraian "handi" edo "asko" eta jarraian aditz bat
proba + m:izearr-erg "proba" lema eta ergatibo kasuan dagoen izen arrunta

Ezaugarri morfologikoak

KATEGORIA
adb adberbioa
adi aditza
adilok aditz-lokuzioa
adj adjektiboa
det determinatzailea
ior izenordaina
izearr izen arrunta
izepib pertsona-izena
izelib leku-izena
izeizb erakunde-izena
lbt laburtzapena
lotjnt juntagailua
lotlok lokailua
esr esaera
esk esklamazioa
prt partikula
ono onomatopeia
tit titulua
KASUA
abs absolutiboa
abl ablatiboa
ala adlatiboa
ban banatzailea
dat datiboa
des destinatiboa
erg ergatiboa
abz hurbiltze-adlatiboa
ine inesiboa
ins instrumentala
gel leku-genitiboa
mot motibatiboa
abu muga-adlatiboa
par partitiboa
psp postposizioa
pro prolatiboa
soz soziatiboa
MUGATASUNA/NUMEROA
mg mugagabea
ms mugatu singularra
mp mugatu plurala
mph mugatu plural hurbila
ADITZ MOTA
da da
du du
dio dio
zaio zaio
da-du da-du
du-zaio du-zaio
dio-zaio dio-zaio
da-zaio da-zaio
du-dio du-dio
da-zaio-du da-zaio-du
da-zaio-du-dio da-zaio-du-dio

Euskararen Erreferentzia Corpusa Euskararen Erreferentzia Corpusa (EEC)
© 2025 Euskaltzaindia