|
2004
|
|
|
Ikastolen mugimenduak euskal hezkuntzaren alorrean egindako ekarpena sekulakoa izan da.
|
Euskal
hezkuntza nazionalaren baitako ezaugarri batzuk ondo garatu ditu, beste batzuetan herrenago ibili da, eta, seguru asko, batean baino gehiagotan ez du ezer askorik erdietsi. Baldintza orokorrak ere aldekoak behar izaten dira hezkuntzaren eremutik nazio identitatea garatzeko.
|
|
2007
|
|
|
Gizabanakoaren eta hizkuntz komunitatearen arteko lotura, bada, ez da" mekanikoa", baizik eta" organikoa"; eta, horrenbestez, giza hezkuntzak ere —bai orokorrean bai euskal kasuan— ezinbestean elkartu behar ditu dimentsio indibiduala, kolektiboa eta linguistikoa. Hemendik abiatuz uler daiteke, hain zuzen,"
|
euskal
hezkuntza nazionala" kontzeptua, bai eta horrek euskarari aitortzen dion funtsezko papera: hasteko esan, orokorrean, ezinezkoa dela hizkuntzaz edota hezkuntzaz jardutea horiei dagokien nazioari —hizkuntz komunitateari— erreferentziarik egin gabe.
|
|
|
" Hizkuntza bat ez da inoiz gizabanako batena bakarrik, baizik eta beti eta aldi berean hizkuntza nazional bat. [...] Nazioaren baitan bakarrik da posible gizakiaren izatea eta formazioa" 215 Horrela, bada, eta euskararen perspektibatik, euskal hezkuntzaz aritzeak ezinbestean garamatza"
|
euskal
hezkuntza nazional" bat aldarrikatzera, zeinak egiaz euskal komunitate linguistikoa —bai talde mailan bai banako mailan— zaindu, sendotu eta hobetu lukeen. Euskal hezkuntza horrek, egiaz, mesede ederra edukiko luke" eskola sare nazional" baten laguntza edukiko balu, baina —Erriondok azpimarratu bezala— horrelakorik ez daukagu:
|
|
|
Azken batean"
|
euskal
hezkuntza nazionalaz" edota" euskal curriculum propioaz" jarduteak, besteak beste, zera esan nahi du: gure hezkuntzak, nahitaez, euskal komunitate linguistikoa —eta berorren dimentsio sozio-kulturala eta historikoa— hartu behar duela erreferentzia nagusitzat.
|
|
|
baldin eta euskal pertsona bada euskal hezkuntzaren erreferente nagusia —eta ez gizaki abstraktua edota gizabanako isolatua—, orduan hezkuntza horrek ezinbestean egin behar du lan ere euskal komunitatea bera osatzearen eta berorren talde nortasuna garatzearen alde. " Gizakiak", honela Ferrero," subsistentzia ‘indibidualaren’ beharrarekin batera, subsistentzia ‘kolektiboaren’ edo konpartituaren beharra sentitzen du ere" 228 Subsistentzia kolektiboaren behar hori, gure kasuan, euskal komunitate linguistikoak gutxieneko duintasun batekin bizirik irauteko ahaleginarekin du zerikusia, edo, bestela esanda, balizko
|
euskal
hezkuntza nazional batekin. Euskal hezkuntzak, bestela, ez du ahaztu behar euskal hizkuntz komunitatearen oinarrizko batasuna historian zehar ahuldu den bezala, egiaz, historian zehar indartu ahal izango dela ere:
|
|
|
Euskal hezkuntzak, bada, egiaztapen horretan kokatu behar du bere abiapuntua —bestela bere oinarrizko zentzua galduko luke" euskal" izenlagunak— eta, horrekin, kontuan hartu behar du ere zeregin eta erantzukizun berezia duela bere erreferentziazko hizkuntz komunitatearekiko. Horrek berak, baina,
|
euskal
hezkuntza nazional eta euskal curriculum propioaz hitz egitera garamatza, non euskararen sakoneko funtzio humanizatzailea eta euskal komunitate linguistikoaren dimentsio sozio-kulturala eta historikoa serioski kontsideratzen diren. Jarraian, bigarrenik," euskal lurralde eleanitza eta hezkuntza" izenburuko puntura pasatu gara:
|
|
2022
|
|
|
Bestalde, herri osoaren partaidetzaz egina zelako, izaera publikoa eman zitzaion, kontzeptu hau bere zentzurik zabalenean hartuta. Horrela, Euskal Herriak bere eskola izango zuen proiektua abian jarriaz eta
|
euskal
hezkuntza nazionala bideratuz.
|