|
2000
|
|
|
|
Euskal
herritarrek erabaki dezatela diozu, baina erabaki non eta nola?
|
|
2001
|
|
|
Gauza bat baita euskal herri edo komunitate horri dagozkion berezko eskubideak, eta beste bat zein elkarbizitza eredu emanen lioketen Euskal Herriko biztanleek euren buruari eskubide guztiak bermatuta egon daitezen. Logikoki, behar beharrezkoa da prozesu horretan kanpo injerentziek ez baldintzatzea
|
euskal
herritarren erabakiak, horrela eskubide guztiak eraginkorrak zein gauzagarriak izan daitezen.
|
|
2005
|
|
|
Onargarria dena da herri honek gatazka bat pairatzen duela bi estatuekin eta gatazka bakar hori konponbidean jarriko duen mahaia antolatu behar dela, oinarri bat kontuan hartuz: guztiok
|
euskal
herritarren erabakia errespetatuko dugula. Hortik aurrera herri honek zer nolako ibilbidea egin behar duen, zer nolako barne antolaketa izango duen... hori guztia eragile guztien artean adostu beharrekoa da.
|
|
|
|
Euskal
herritarrok erabakitzen duguna, horixe, besterik ez.
|
|
2006
|
|
|
Gehiagotan entzun nahiko nuke Ramon Jauregik 1995ean esan zuena: XXI. mendean Euskadi
|
euskal
herritarrek erabakitzen dutena izango da. Quebecera egindako bisita batetik etorrita esan zuen hori.
|
|
|
Zapaterok eta bere aldekoek Estatuaren sarean duten indar maila; ETAk eta Gobernuak adostutako akordioetan zer urraketa maila dagoen; ENAMen baitan zein adostasun mailarekin ari den jarraitzen prozesu hau edota gertatzen ari ei diren akordio urraketak nola interpretatzen ari diren eta zer eragin duten prozesuan. Eta funtsean, edukiei dagokienez, alde bakoitzak egiten duen interpretazioa, batez ere
|
euskal
herritarren erabaki eskubideari dagokionean. Jakina, adierazitako guztiak eta beste zalantza asko ezagutu nahi izateak, seguruenik negoziazioetan dabiltzanek baino gehiago ezagutu nahi izatea da, prozesu hauen dinamikotasunak ez duelako erabateko bermerik, ezta aktore nagusientzat ere.
|
|
2007
|
|
|
Gatazka politikoa gainditzeko Euskal Herria subjektu kontzeptua dela onartarazi behar diogu Estatuari. Marko berri horretan
|
euskal
herritarrok erabakitzen dutena onartu behar du Estatuak. Burujabetasunaren aldekook indar metaketa egin behar dugu proiektu guztien arteko borroka politikoa eta demokratikoa bideratzeko.
|
|
|
Euskal gatazka deritzona behingoz konpontzeko guztiz zabalik utzi behar diren ateak zeintzuk diren argi dago eragile askoren partetik, nork bere hiztegi propioa badu ere:
|
euskal
herritarron erabaki eskubidea, honetaz eta hartaz erabakitzeko, eta ipar hegoko euskal nafar lurraldeen uztarketarako esparru eskubidea, honetarako edo hartarako uztartzeko. Denbora luzea pasatu behar izan da hori, bigarrena batez ere, argi geratu dadin.
|
|
2008
|
|
|
Kontua da azken finean prozesu horretan benetako gako politikoak mahai gainean jartzera heldu zela, eta une horretan bertan biluztu zela guztion begien aurrean gatazka luze honen benetako arrazoia eta benetako soluziobidea:
|
euskal
herritarroi erabakia emateko moduko marko politiko zehatz, gauzagarri, egingarri eta lorgarriaren inguruko akordioaren beharra. Baina gobernuak ezetz esan zion, eta honen lagunek amen gobernuak esandakoari.
|
|
|
Galdeketa, epe luzeko egitasmoa? dela eta
|
euskal
herritarrek erabakitzeko duten eskubidea, mundu zabalean, defendatuko dutela adierazi du.
|
|
2009
|
|
|
Horretarako korapilo bat askatu behar dela ohartarazi du: Euskal herritarren eskubideak errespeta daitezela Euskal Herri osoan, eta
|
euskal
herritarrok erabakitzeko eskubidea izan dezagula.
|
|
|
Prozesu horren bidez, negoziazio eta akordioaren bidez, Euskal Herrian jokaleku demokratiko bat eratu litzateke, non proiektu politiko guztien defentsa eta gauzatzea posible izango den, Arnaldo Otegik azaldu zuenez. Horretarako berdintasun baldintzak, bide demokratikoak eta
|
euskal
herritarrek erabakitzen dutena mugarik gabe errespetatzea beharrezkoa da, ezker abertzalearen iritziz. Horrez gain, indar bilketak bigarren helburu bat izan luke:
|
|
|
Gatazkaren konponbiderako Anoetako ereduari eutsi behar zaiola zehazten du, Aljeriakoa baztertuta. Hau da, ETAk eta Estatuak desmilitarizazioaz eta presoez negoziatu dutela, eta Euskal Herriko alderdi zein eragileek adostu dituztela oinarri politikoak, ondoren,
|
euskal
herritarrek erabaki dezaten.
|
|
2010
|
|
|
Nazionalismo espainiar eta frantsesak bere identitatearen inposizioz eta erabakitzeko eskubidea ukatuz irmo ixten dira. Gu, ordea, prest gaude
|
euskal
herritarren erabakia errespetatzeko. Azkenik, independentziaren inguruko eztabaida zabaltzeko beharra ikusten du.
|
|
|
Eta, handik egun gutxira, ekainaren 29an, Espainiako Gobernuko presidenteak ofizialki bedeinkazioa eman zion bake prozesuari, adierazpen publiko baten bidez. Adierazpena Espainiako Kongresuan egin zuen, baina ez osoko bilkuran, kazetarien aurreko agerraldian baizik. Gobernuaren eta ETAren arteko elkarrizketak hasi egingo zirela jakinarazi zuen eta, ETArekin hitzartu bezala, Espainiako Gobernuak
|
euskal
herritarrek erabakitakoa errespetatuko zuela agindu. Buruz aritu zen, paperik irakurri gabe.
|
|
|
Espainiako gobernuburuak, gatazkaren konponbiderako ezinbesteko adierazpena? egin zuen Batasunaren iritzian,?
|
euskal
herritarrek erabakiko dutena errespetatzeko konpromisoa, hartu zuen neurrian.
|
|
|
zela adieraziko zuen. Ondoren, Espainiako Gobernuko lehendakariak, Rodriguez Zapaterok,
|
euskal
herritarrek erabakitakoa errespetatuko zuela aginduko zuen, alderdien arteko elkarrizketari bedeinkazioa emango zion eta ETArekin elkarrizketa formalak hasiko zituela jakinarazi; dena, bi aldeek hitzez hitz hitzartutako adierazpenaren bidez. Su etenarekin eta Rodriguez Zapateroren adierazpenarekin, bi mahaiak abiatuko zirela ere hitzartu zuten bi aldeek, Anoetako proposamenak zehaztutako moduan:... batetik, ETA Gobernua mahaia, gatazkaren ondorioez hitz egiteko, eta, bestetik, euskal alderdi politikoen mahaia, esparru politiko berrirako akordioa negoziatzeko.
|
|
|
Ahotsak. Euskal Herriko alderdi eta sindikatu gehienetako emakumeek bat egin eta, alderdietako zuzendaritzek gerora egin beharreko negoziazioari aurrea hartuta, akordio politikorako oinarriei buruz kontuan hartzeko moduko ekarpena egin zuten,
|
euskal
herritarren erabakiaren errespetuari buruzko formulazio hitzartuarekin:
|
|
|
Sinatzaileen artean PSE EEko, PSNko eta PSko kideak egoteak esangura berezia eman zion testu hari,
|
euskal
herritarren erabakiaren errespetua jasota zegoen neurrian. Inork ez zuen dudarik egiten Gemma Zabaleta PSE EEko legebiltzarkidea. Jone Goirizelaia Batasuneko buruzagiarekin batera mugimendu haren eta adierazpen haren inspiratzaile nagusia?
|
|
|
Prozesu osoaren gakoetako bat une honetan zegoen. Genevan eta Oslon,
|
euskal
herritarrek erabakitzen zutena Estatuko erakundeek errespetatu egingo zutela hitz eman zuen PSOEk, ETArekin hitzartutako akordioan. Eta Loiolan, euskal herritarrek erabakitzen zutena Espainiako erakundeek errespeta zezaten defendituko zutela hitz ematekoak ziren hiru alderdien ordezkaritzak.
|
|
|
Genevan eta Oslon, euskal herritarrek erabakitzen zutena Estatuko erakundeek errespetatu egingo zutela hitz eman zuen PSOEk, ETArekin hitzartutako akordioan. Eta Loiolan,
|
euskal
herritarrek erabakitzen zutena Espainiako erakundeek errespeta zezaten defendituko zutela hitz ematekoak ziren hiru alderdien ordezkaritzak.
|
|
|
Ez zen gutxi Estatuko erakundeek
|
euskal
herritarrek erabakitakoa errespetatuko zutela denek onartzea eta erabaki oro legezko prozeduren bitartez hartuko zela hitzartzea. Baina ez zen nahikoa, jakina.
|
|
|
Alderdien artean erabaki beharrekoa zen, baina, jakin bazekiten Genevan eta Oslon izandako akordioetan ere PSOEk berme hori eman ziola ETAri:
|
euskal
herritarrek erabakitzen dutena errespetatuko du Espainiako Gobernuak. Horri forma egokia ematea zegokien orain alderdiei, etorkizuneko akordio politikoan auzi hori konpontzeko printzipioetan ados jartzea.
|
|
|
PSE EEko ordezkaritzak hori aitortzeko eragozpenik ez bazuen, besteek ere ez. Dena den, euskal alderdien arteko akordiorako oinarriak idazten eta hitzartzen ari zirenez, ezin zuten idatzi Espainiako Gobernuak edo Estatuko Instituzioek
|
euskal
herritarren erabakia errespetatuko zutela, hori agintzea ez baitagokie euskal alderdiei, baizik eta akordioa sinatzen duten alderdiek. PSE EE barne, konpromisoa hartzen dutela behar den lekuan defenditzeko. Madrilen, alegia?
|
|
|
konpromisoa hartzen dutela behar den lekuan defenditzeko. Madrilen, alegia? Estatuko Instituzioek
|
euskal
herritarrek erabakitakoa errespetatzea. Horregatik formulatu zuten formulatu zuten bezala, akordio zirriborroan, atal honetako lehenengo esaldia:
|
|
|
Zentzu honetan, Euskal Herriaren etorkizunari buruzko azken hitza Euskal Herrian bizi eta lan egiten duten euskal herritar guztiena izan behar du. Euskal Herriaren etorkizuna
|
euskal
herritarrek erabaki behar dute, eragile guztion artean adostu beharreko prozedura demokratikoaren bitartez. Eta guztiok errespetatu behar dugu herritarren erabakia.
|
|
|
Bigarren puntuak, urriaren 31ko zirriborroan idatzita zegoen bezala, ez zuen Espainiako Estatua zuzenean konprometitzen, han eserita zeuden alderdi politikoak baizik. Horregatik, dokumentu hartan Estatuak ez zuen agintzen
|
euskal
herritarrek erabakitakoa errespetatu egingo zuela, baizik eta akordioa sinatzen zuten alderdi politikoak konprometitzen zirela hemen erabakitakoa Madrilek errespeta zezan defenditzeko. Baina Estatuak, Gobernuaren bidez, beste nonbait hartu zuen konpromisoa:
|
|
|
Baina Estatuak, Gobernuaren bidez, beste nonbait hartu zuen konpromisoa: Oslon, ETArekin sinatutako akordioan,
|
euskal
herritarrek erabakitakoa errespetatu egingo zuela hitz eman zuen. Gero, Jose Luis Rodriguez Zapaterok ekainaren 29ko adierazpenean, hitzez hitz esan zuen gauza bera, nahiz eta Konstituzioari eta Estatutuari egin zizkion aipamenengatik erakunde armatuak hitza jan egin zuela leporatu.
|
|
|
Dagoeneko ez ziren marko politiko demokratikoa osatzeko, aukera politiko guztiak gauzagarriak izango ziren joko arau berriak adosteko bakarrik, baizik eta trantsizioko marko politiko jakin bat, aukeren artean bat, baldintza gisa jartzeko. Eta horretarako, PSOEri
|
euskal
herritarren erabakitzeko eskubidea errespetatzea exijitzeaz gain, Hego Euskal Herrirako estatutu politiko bateratua bultzatzea ere eskatu zitzaion. Nazioarteko begiraleek ezker abertzalearen planteamenduak oro har arrazoizkoak zirela esan zieten Batasuneko kideei, Otegiren esanetan, Genevako azken negoziazioetan, baina Otegik berak aitortzen du nazioartekoek salbuespen bat egiten zutela:
|
|
|
Etorkizunean bizikidetza egonkorra eta eraikitzailea lortu nahi bada, herritarrei galdetzea beste biderik ez dagoela nabarmendu du Riosek. Haren ustez,
|
euskal
herritarrek erabakitzeko eskubidea dute, eta ziur da Euskal Herrian nahikoa masa kritikoa dagoela herri kontsulta batek parte hartze handia eta arrakasta izan dezan. Gainera, Lokarriko koordinatzaileak uste du kontsulta egiteak logika demokratikoa duela:
|
|
|
Herri honetako gehiengo politiko eta sozialak gure nortasuna errespetatuko duen harreman esparru berria defendatu eta aitortzeko bidea egin du; horrez gain,
|
euskal
herritarrek erabakitzeko eskubide demokratikoa dutela mahaigaineratu dugu.
|
|
|
Eta gauza guztien gainetik, Euskadi abangoardiako aberri bat izateko eta egiteko borondatea dugu. Euskal Herria nazio bat dela eta
|
euskal
herritarrek erabakitzen dutena errespetatu beharra dagoela uste du Urkulluk. Eta Kosovora begira jarrita, herrialde horrek independentziarantz eman duen pausoa txalotu zuen.
|
|
2011
|
|
|
Halaber, autodeterminazio eskubidea babestu du, gatazka konpontzeko modu bakarra dela esanez.BNG eta EsquerraGaliziatik ere elkartasun mezuak iritsi zaizkie auzipetuei. BNG alderdiak adierazi du gatazka bide baketsu eta demokratikoetatik konpondu behar dela eta
|
euskal
herritarrei erabakitzeko eskubidea aitortu behar zaiela. Ezker abertzaleak egindako apustua txalotu du, eta bake bideari oztopoak jartzearen aurka azaldu da.Katalunian, berriz, JEN PSM eta PSM EM ezker nazionalistako elkarteek epaiketa politikoak amaitzeko eskatu dute, eta bakea eta normalizazio politikoa aldarrikatu dituzte.
|
|
|
Garbi dago erantzuna, hemendik hilabetera egingo diren hauteskundeetan dagoela, eta azkenean artikulu hori, bere itxurazko handitasun morala gorabehera, PNVren kanpainako artikulu bat gehiago dela.Zergatik ote dio ezker abertzaleko jendeak horrelako gorrotoa PNVri? ...arrean, demokrazia huts huts puruaz hitz egin izan duelako urte hauetan guztietan, alderdi espainolak berak baino sinestunago demokrazia espainolean.Esanda bezala, dezepzionatu egin nau Ibarretxek, eskuzabal eta inozo batez ere PPrekiko agertzen delako, frankismoa inoiz gaitzetsi ez duen alderdiarekin, haren oinordeko politiko zuzena denarekin, eta susmo gaiztoz ezker abertzalearekin, azken buruan
|
euskal
herritarron erabakitze eskubidearen alde daudenekin. Bada garaia Espainiarekiko mendekotasun sadomasokista hori gainetik kentzeko eta erabakitze eskubidearen alde gauden guztiok gutxienez PPk eta PSE EEk sortu duten batasuna sortzeko.
|
|
|
Uste duzu urte batzuk barru Euskal Herriak erabakitzeko eskubidea izango duela? Zuk uste duzu
|
euskal
herritarrok erabakitzeko eskubidea izateko eskubidea dugula. Eskerrik asko.
|
|
|
Eta abertzaletasunak, zer? Oztopo gaindiezin bilakatu zen ETAren jarduna familia abertzaleen eta oro har
|
euskal
herritarron erabakitze ahalmena defendatzen duten jendeen arteko gutxieneko adostasuna lortzeko. Orain konfiantzaz ekin behar diote alderdiek Euskal Herriaren subiranotasunaren aldeko elkarlanari, luzamendutan ibili gabe, sortuko diren unean uneko desadostasunak inteligentzia politikoz maneiatuz.
|
|
|
|
Euskal
herritarren erabakitzeko eskubideari ere heltzeko dei egin du: Amaitu da indarkeriaren aitzakia.
|
|
|
Amaiurrek izaera historikoa duen gatazka politikoa gainditzeko oinarriak eramango ditu Kongresura, hala nola, Euskal Herria nazio gisa aitortzea eta
|
euskal
herritarren erabakitze eskubidea onartzea, azaldu du.Rafa Larreinak ere hartu du hitza Donostiako ekitaldi politikoan, eta Madrilen Euskal Herriaren independentzia exijituko dutela esan du, ez amets erromantiko baten gisa, baizik eta herritarren pairatzen dituzten arazoak seriotasunez, eraginkortasunez eta justizia sozialaren bidez konpontzeko.
|
|
|
" Bake nahia" eta" Euskal Herriarentzako etorkizun oparo baten" desira nabarmentzen ditu Maite Aristegik, argi izanda" erabakitzeko eskubidea hemen izatea" nahi dutela. " Hitza geurea dela badakigu eta
|
Euskal
Herritarrek erabaki behar dugula, baina badakigu Madrilek zeresan handia daukala", dio Aristegik. Maila pertsonalean" zubi lan hori egitea" nahi du Maite Aristegik eta" lana ahalik eta ondoen egitea".
|
|
2012
|
|
|
Mariano Raxoiren gobernuak hartu dituen neurriak eta egin nahi dituen erreformak «estatuaren deszentralizazio politiko eta administratiboan atzera urrats bat» direla iritzi dio LABek. «Esku sartze izugarria eta
|
euskal
herritarren erabakitzeko eskubidearen kontrako eraso larria», Arantza Sarasola sindikatuko Zerbitzu Publikoko federazioko zuzendariaren esanetan, Madrilek bere gain hartu duelako «gizarte eta ekonomia eredu propio eta bestelako bat garatzeko» oinarrizkoak diren hiru konturen erantzukizuna: negoziazio kolektiboaren erreforma da lehena, lan merkatuaren erreforma bigarrena eta sektore publikoaren etorkizuna hirugarrena.
|
|
|
Nik neuk, behintzat, ez nituzke geure ondasunak eta finantzak kudeatzaile horien eskuetan jarriko, ikusiak ikusita. Egokiagoa iruditzen zait EH Bilduk aurkeztu duen egitasmoa, jabetza publikoa izan eta bertoko finantzak
|
euskal
herritarron erabaki estrategiko en zerbitzura jartzen dituen kutxa edo banku publikoarena. Egia esan.
|
|
|
Idatziak euskal nortasun nazionala aitortu eta Estatuko erakundeek
|
euskal
herritarren erabakiak errespetatu behar zituztela defendatzen zuen. Bakea eta gatazkaren amaiera inoiz baino hurbilago zeuden.
|
|
|
orain arte euskal autogobernua gureezaugarriak babesteko tresnatzat hartu da, eta babes ikuspegi hori gainditubeharra dago. Euskal Herriak behar duen autogobernu mailak gure herriizaera onartzeaz gain,
|
euskal
herritarren erabakitzeko eskubidea onartuz, Euskal Herriaren garapenerako tresna izatea lortu behar da.
|
|
2013
|
|
|
Juan Jose Ibarretxek lehendakari zenean Moncloa jauregian Jose Luis Rodriguez Zapaterorekin bilera egin ondoren
|
euskal
herritarren erabaki eskubidearen alde hitzaldi sendoa egin zuen astean, ezker abertzaleko buruzagi batekin topo egin, eta, solasaldi informalean, horixe esan nion: hitzaldi sendoa egin zuela lehendakariak.
|
|
2014
|
|
|
«Konpromisoa hartzen dugu euskal herritarrek modu libre eta demokratikoan hartzen dituzten erabakiak Estatuko instituzioek errespetatuko dituztela defendatzeko». Euskal alderdien arteko akordioa denez, ez dago jasota Espainiako instituzioek
|
euskal
herritarren erabakia errespetatuko dutenik, hori agintzea ez baitagokie sinatzaileei. Baina konpromisoa hartzen dute. PSOEk barne?
|
|
|
Izan ere, nazio guztiek duten autodeterminazio eskubidea da debekatzen dena: beraz, azaroaren 8ko mosaiko erraldoiak, Kataluniarekiko derrigorrezko elkartasun keinua izateaz gain,
|
euskal
herritarron erabakitzeko eskubidearen aldeko indar erakustaldia ere izan behar du.Esan bezala, mosaikoa Zurriolan egingo da azaroaren 8an, 11:00: 00ak bitartean. Ekitaldi ikusgarria eta berezia egin nahi da eta guztia ondo atera dadin, aldez aurretik izena eman du bertan parte hartu nahi duenak (bakoitzak bere herrian).
|
|
2015
|
|
|
2008ko krisia hasi zenetik emandako herritarren ahalmentzea geratzeko etorri da.
|
Euskal
herritarrek erabaki nahi dute LOMCEri buruz, gizarte segurantzaren norabideaz, osasunean eta hezkuntzan inbertitu nahi duten dirutzez… Hainbat esparrutan egunerokoan erabakitzea eskatzen da gero eta gehiago.
|
|
|
Edonor ohar liteke, ostera,
|
euskal
herritarrek erabakitzeaz ari garenean, denbora kontua baino serioagoa eta sakonagoa dela arazoa. Egibarren gertukoa den Xabier Barandiaran jeltzale eta Deustuko Unibertsitateko irakasleak berak argi zioen EHUko udako ikastaroetan:
|
|
|
2005eko otsailaren 1ean Espainiako Kongresuan izandako eztabaidan, bi erabaki eremuren arteko gatazka argia irudikatu zuen:
|
euskal
herritarren erabaki eskubidea aldarrikatzen zutenak, batetik, eta Espainiaren subiranotasuna zatiezina zela argudiatzen zutenak, bestetik. Ibarretxek ez zuen Espainiako Gorteek jarri zioten harresia gainditzerik lortu, baina arrastoa utzi zuen.
|
|
|
1999ko maiatzean, Suitzako Vevey herrixkan bilera egin zuten Aznarren hiru ordezkariek eta ETAko bi solaskidek, Mikel Albisuk eta Belen Gonzalezek, Juan Maria Uriarte apezpikua bitartekari zutela.119 ETAk jakin nahi zuen ea Espainiako Gobernua prest zegoen
|
euskal
herritarren erabakitze eskubidea errespetatzeko. Espainiako Gobernuak jakin nahi zuen zertan zen ETA; su etena betikotzeko zer aukera zeuden.
|
|
|
zuen autore hauen tipologiaren arabera, baina hori ere lortu gabe utzi ditu armak. Ez ditu azken helburuak lortu, alegia independentzia eta sozialismoa, baina ezta tarteko helburu taktikoak ere, hau da, funtsean,
|
euskal
herritarren erabakitzeko eskubidearen aitormena.
|
|
|
Nazio Batzordea, ELAren gogoetaren arabera, autodeterminazio eskubidearen aldeko indarren gutxieneko akordioak hiru puntu behintzat behar lituzke: " gatazka politikoari konponbidea emateko egitasmo bat", non jaso lirateke, batetik,
|
euskal
herritarren erabakitzeko eskubidearen aitortza, eta, bestetik, erabaki hori gauzatzeko erabili beharreko formula;" Eusko Jaurlaritzaren proposamenak ikuspegi nazionaletik dituen hutsuneak" kontuan hartuta," Euskal Herriko ikuspegi orokorra aintzat hartuko duen estrategia paralelo eta osagarria"; eta, hirugarren puntu bezala, minimoei buruzko adostasun hura gizarteratzeko akord...
|
|
|
Sarrerakoen ondoren, Jose Elorrieta idazkari nagusiari zegokion egun hartako mezuaren berri ematea. Unearen garrantziaz eta bildutakoen ikusminaz jakitun, mintzaldi trinkoa, beroa egin zuen idazkari nagusiak, ELAk Estatutuaren prozesuaz egiten zuen irakurketatik hasi eta
|
euskal
herritarren erabakitzeko eskubidea aldezten zuen orori zuzendutako marko berri baten aldeko elkarlanerako deiarekin amaitzeko. Idazkari nagusiaren hitzaldiko aipamen nagusiak jasoko ditugu, bere hitzetan, gaika bilduta.570
|
|
|
Arlo politikoan,
|
euskal
herritarrei erabakitzeko eskubidea aitortzen zieten eragileen arteko akordioa sustatu nahi zuen ELAk, Gernikan iragarri bezala; ikuspegi horretatik, itxaropenerako ziren LABen azken urratsak, arlo sindikalean elkarlana sendotzeaz gainera, ENAMen barruan zerbait mugitzen ari zela iradokitzen baitzuten.666
|
|
|
Izan da Gernikako ekitaldiaren arrakasta, abagune egokian egin izanaz gain, ELAren proposamenak omen zuen" nolabaiteko anbiguotasunak eta zehaztasun ezari" egotzi dionik.597 Egia da sindikatuak ez zuela programa politiko bat aurkeztu ez du ematen zegokionik ere, baina ezin da esan ez zituenik xedatu bere iritzian eragileek, bakoitzari zegokion" eran eta erritmoan", landu behar zuten alor zabalaren mugarriak: autodeterminazio eskubidea jartzen zuen bilgune berriaren erdigunean; demokratak —hots,
|
euskal
herritarrei erabakitzeko eskubidea aitortzen zietenak— gutxieneko bide orria elkarrekin xedatzera deitzen zituen; aro berriko baliabideetatik erabat baztertzen zuen ordura arte abertzaletasunaren sektore baten jarduera bideratu edo, gutxienez, zeharo baldintzatu zuen borroka armatua; jendearen arazo sozialetan arreta berezia jartzea eskatzen zitzaion autodeterminazioaren aldeko mugimenduari,... Ez zen programa bat, baina bazituen programa bat taxutzeko oinarrizko irizpideak.
|
|
2017
|
|
|
Urrats taldearen izenean, Leire Gorrotxategik eskerrak eman dizkie bertan bildutakoei: "
|
Euskal
herritarron erabakitzeko eskubidea. Aldarri horrek bildu ditu hemen demokrazia garaian Azkoitiko Udalean herritarren ordezkari izan direnak. Ez daude denak, baina bai denetarikoak.
|
|
2018
|
|
|
|
Euskal
Herritarrok erabakitzeko eskubidea gauzatzeko ditugun milaka arrazoiak biltzen dihardu Gure Esku Dagok; horixe baita, finean, Herritarron Ituna. Erabakitzeko arrazoien bilduma; herritarren behar, ilusio, asmo eta zergatiak jasoko dituen bilduma zabala.
|
|
|
Hala ere, legeria errespetatzeak ez du printzipio demokratikoa urratu behar. Printzipio horrek eskatzen du
|
euskal
herritarren erabakiari lehentasunezko balioa ematea».«Kontua da euskal herritarrek beren borondate kolektiboa erabakitzeko, adierazteko eta gauzatzeko eskubidea eta gaitasuna aitortzea».Eskubide historikoak«Eskubide historikoen jabea Euskal Herria da, haren identitate nazionalean oinarritzen baita bere errealitate juridiko instituzionala».Espainiako Estatuarekiko lotura«Estatuarekin harrema...
|
|
2021
|
|
|
Gobernuak deklaratu behar zuen
|
euskal
herritarren erabakiak errespetatuko zituela, euskal eragile politikoek markatuko zituztela akordioak egikaritzeko bideak, eta ETArekin elkarrizketa zuzeneko bide bat irekiko zuela. Ez zen gutxi, eta ez zen horrelakorik gertatu.
|
|
|
" Gobernuak bere gain hartuko ditu
|
euskal
herritarren erabakiak, legezko arauak eta prozedurak errespetatuz".
|
|
|
Alde orok, erdietsiko diren akordioak eta
|
euskal
herritarrek erabakitakoa errespetatzeko konpromisoa hartu behar du, horretarako berme eta bitartekoak ezarriz.
|
|
2022
|
|
|
Hala, ezker abertzaleak, egun batzuk lehenago Labe Garaien birmoldaketagatik protesta egiteko burdinazko martxan parte hartu ondoren, erabaki zuen bere gogoeta Espainiako Kongresura eramatea, itun hark batasun ereduan zein neoliberalismoaren bilakaeran ondorioak izango baitzituen Europako herrialde guztietan. Erabakia Espainiako Parlamentuak hartzean,
|
euskal
herritarroi erabakitzeko aukera ukatzen zigutela salatu genuen. Funtsezko gai horrez gain, Herri Batasunak nabarmendu zuen Maastrichtetik sortzen ari zen Europako Batasunak arkitektura instituzional burokratiko bat artikulatuko zuela, eta Europako proiektuaren legitimitaterako hilgarria izan zitekeela.
|
|
|
Energia politikaz guk ez dugu erabakirik hartzen, baina
|
euskal
herritarrok erabaki dugu zer nolako eredu energetikoa behar dugun eta zein izan behar den hori gauzatzeko nazio plana. Erregaien eta argindarraren prezioari buruz ere beste horrenbeste:
|
|
2023
|
|
|
Batasuna herriaren bihotz taupada indartzeko. Batasuna Euskal Herriaren etorkizuna nolakoa izango den
|
euskal
herritarrek erabaki dezaten, euskal jendarteak bere aniztasunean erabakimen osoa izan dezan.
|