|
2000
|
|
|
Begien bistakoa da ezen, beren proiektu handia aurrera ateratzeko, euskal herritarrek erakunde politiko, sindikal eta zibil nazionalisten lankidetza behar beharrezkoa dutela. Ikuspegi horrekin egiazko akordio bat lortu behar dute; halako akordioanon, norberak bere printzipio eta nortasun politikoak bazterrean utzi gabe, erakunde politikoek eta
|
euskal
herritarrek beren gain hartuko duten dagokien erantzukizunhistorikoa, eta, proiektu nazionala finkatzeko asmoak bultzatuta, beren buruaribeste aukera bat eskainiko dioten.
|
|
2002
|
|
|
Euskal autogobernuari dagokionez, kontzertu eta konbenio erregimena autonomiaren bizkarrezurra eta mamia da. Erregimen horren eskumenen aldaketak
|
euskal
herritarrek beren ekonomia kudeatzeko duten ahalmenean eragin dezake. Akordio fiskalak gobernu espainiarraren eta Iruñeko zein Gasteizko gobernuen arteanizaten badira ere, etorkizuna guztiz lotuta dago EBko harmonizazio fiskalaren bilakaerarekin.
|
|
2008
|
|
|
Haren ustez,, harrokeria ulertezinarekin? jokatu du Espainiako Gobernuak,
|
euskal
herritarrei beren iritzia ematea ukatu dielako. Gainera, salatu du Jose Luis Rodriguez Zapatero Espainiako gobernuburuak ETArekin eta Batasunarekin, herri galdeketa bat?
|
|
2009
|
|
|
Ikusi dugunez, beraz, XVIII. eta XIX. mendeetan antolatu ziren bi eredu hauek ezaugarri komun garrantzitsu bat bazuten. Ikastetxe hauei euskal izaera aitortzen zaie,
|
euskal
herritarrek beraiek sortuak eta zuzenduak izateagatik edota euskal herritarrei zuzendurik egoteagatik. Haien helburua ez zen euskal irakaskuntza bat eskaintzea, edukiei begira?, baizik eta euskaldunei irakaskuntzarako bidea erraztea.
|
|
|
Baina honek Uruguaiko emigrazio beharra soilik azaltzen digu, eta, ondorioz, galdera hau egin genuke: zerk eragin zuen hainbeste
|
euskal
herritarrek beren lurraldea utzi behar edo nahi izatea. Euskal Herri penintsularrean izandako aldaketa ekonomiko eta politikoek ondorio izugarriak izan zituzten euskal gizarte tradizionalean.
|
|
|
EAEk ez du Espainiako Gobernuko ordezkaririk behar, azpimarratu du. Euskal Autonomia Erkidegoak behar duena autogobernua, autonomia eta
|
euskal
herritarrek beren etorkizuna erabakitzeko eskubidea bermatua izatea dela uste du BBBko presidenteak. Hori dela eta, ziur da Eusko Jaurlaritzako lehendakari izateko hautagairik onena Juan Jose Ibarretxe dela, Euskadiren interesak bakarrik defendatuko dituelako.
|
|
2010
|
|
|
Eta oinarri horiek bost auziren ingurukoak izango zirela zehaztu zuten: Euskal Herriaren izaera eta nortasun nazionala;
|
euskal
herritarrek beren etorkizun politiko eta instituzionala erabakitzeko bideak; euskal herritarren eskubideen errespetuaren bermeak; Euskal Herriaren artikulazio instituzionala, lurraldetasunaren ikuspegitik; eta akordioak esparru juridiko politikoan gauzatzeko bideak.
|
|
|
Espainiako Gobernuak
|
euskal
herritarrek beren etorkizunari buruz erabakiko zutena errespetatzeko konpromisoa hartzen zuen.
|
|
|
Prozesu horren buruan,
|
euskal
herritarrek beren etorkizunari buruzko hitza eta erabakia izan dute.
|
|
|
Prozesu demokratiko horren buruan,
|
euskal
herritarrek beren etorkizunari buruzko hitza eta erabakia izan behar dute, gatazkari irtenbide demokratikoa eman ahal izateko.
|
|
|
Espainia eta Frantziako Estatuei, Euskal Herriko prozesu demokratikoaren emaitzak errespetatzea dagokie,
|
euskal
herritarrek beren etorkizunari buruz erabakiko dutena aitortuz, inolako muga eta esku sartzerik gabe.
|
|
|
U RKULLU: . Konpromisoa izan zen Estatuaren erakundeek errespetatu egingo zituztela
|
euskal
herritarrek beren etorkizun politikoaz hartutako erabakiak, betiere erabakiak hartuko zirela indarkeria adierazpenik gabe eta egungo marko demokratikoaren arauak errespetatuz. Hau da, ez Hegoaldeak osotasunean, baizik eta egungo esparru juridikoek, Euskal Autonomia Erkidegoak batetik, eta Nafarroak bestetik, baina betiere pentsatuz eta onartuz etorkizunera begira hori aldatua izan zitekeela?.
|
|
|
Batasunak irailaren 20an aurkeztu zuen idatzian autodeterminazio eskubidearen errespetua jasotzea proposatu zuen arren, arazo handirik gabe jarri ziren ados eskubide hori, bere horretan, berariaz ez zutela aipatuko, ezta erabakitzeko eskubidea bera ere, terminologiaren aldetik urrutiegi joatea baitzen PSOErentzat. Baina ados zeuden, baita ere,
|
euskal
herritarrek beren etorkizun politikoa erabakitzeko bideak jaso behar zituela atal honek.
|
|
|
Egoera horren parean, ezker abertzaleak etengabe errepikatu eta euskal jendartearen gehiengoak bere egin duen proposamen politikoan dago gatazkaren irtenbidea: Euskal Herriaren nazio eskubideak aitortzea,
|
euskal
herritarrek beren etorkizunari buruz erabakiko dutena errespetatzea eta gaurko egunean inposatzen den lurralde zatiketa gainditzea. Horretarako, autodeterminazio eta lurraldetasun eskubideetan oinarrituriko marko juridiko politiko berri bat adostu eta eraiki behar da Euskal Herriarentzat.
|
|
2015
|
|
|
703. Hona hemen bigarren partearen laburpena: Euskal gatazka historikoak jatorri eta izaera politikoa du, eta bere konponketak ere derrigor politikoa behar du izan; estatu espainiarra eta frantsesa inplikatuta daude gatazka horretan; berari buruzko ulermoldeak desberdinak izanik ere, konpondu beharreko oinarrizko arazoak lurraldetasuna, erabaki subjektua eta burujabetza politikoa dira. Konponketa elkarrizketa eta negoziazioaren bidez bakarrik gorpuztu daiteke, inolako eragilerik baztertu gabe eta euskal gizartearen esku hartzearekin. Prozesuak bi fase behar ditu: ...osotasunezkoa izan behar du, agenda mugaturik gabe, eta arazoaren osagai eta ondorioei erantzun behar die; negoziazioak arazoaren konponbidea bilatu behar du eta ez inoren irabazi partikularrik. Konponbideak ez du berariazko inposaketarik izan behar, euskal gizartearen aniztasuna errespetatu behar du, proiektu guztiak erdiesteko baldintza berdinetan kokatu behar ditu, Euskal Herriaren etorkizuna
|
euskal
herritarrek beren hitzaren bitartez adierazi behar dute, eta estatuek erabaki hori errespetatu behar dute; azken finean, Euskal Herriak hitza eta erabakia izan behar ditu. Ondoriozko eskenatokia ez da itxia eta behin betikoa izango; alderantziz, euskal herritarren tradizioari eta subirautza asmoei aukera berriak erraztuko dizkie.
|
|
2018
|
|
|
Hala ere, legeria errespetatzeak ez du printzipio demokratikoa urratu behar. Printzipio horrek eskatzen du euskal herritarren erabakiari lehentasunezko balioa ematea».«Kontua da
|
euskal
herritarrek beren borondate kolektiboa erabakitzeko, adierazteko eta gauzatzeko eskubidea eta gaitasuna aitortzea».Eskubide historikoak«Eskubide historikoen jabea Euskal Herria da, haren identitate nazionalean oinarritzen baita bere errealitate juridiko instituzionala».Espainiako Estatuarekiko lotura«Estatuarekin harreman eredu berri bat eratuko da, alde bikoa, berdinen artekoa, elkarrekiko e...
|
|
|
Idazleen hitzak, musikarien doinuak ziren herri oso baten engaiamendua eskatzeko bitartekorik eraginkorrenak. Berba haien, ahaire haien abarora elkartu ziren milaka
|
euskal
herritar beraien hizkuntzari atxikitzeko. Kantagintzak jendartea eralda zezakeela sinesten zeneko sasoiaz ari gara.
|
|
|
Arraza hautatua, halabehar ezin garaitu batek datorren helburura daramana, zer indar handi eta luze ez dute egin behar ukan
|
euskal
herritarrek beren nazionalitatea eta independentzia gordetzeko. Zenbat odol turrusta ez da isuririk izan jarraikitzeko, gizarte iraultzetan barna, Gernikako zaharrek erakutsi bide politikoa?
|
|
2021
|
|
|
«Herriari hitza emateko garaia da, edo, beharbada, herritarrok hitza hartzekoa».
|
Euskal
herritarrek beren etorkizun politikoa erabakitzeko eskubidea aitortzeko eta gauzatzeko bidean, Gure Esku k Arantzazuko santutegira (Gipuzkoa) eraman zuen atzo bere aldarrikapena, esparru askotariko ehun pertsona esanguratsu elkartuta, adierazteko «burujabetzarako bidean jauzi bat» egitea herritarren esku dagoela: «Esku guztiak norabide berean jartzeko unea da; eragile, erakunde eta herritarrok elkarrekin egin behar dugu bidea, denok baitugu tokia bide honetan, eta norberak bakarrik bete baitezake berea».
|
|
|
Gure Esku k, beste eragile batzuekin batera, Hamaika Gara plataforma osatu zuen iazko martxoan, eta martxan du sinadura bilketa bat,
|
euskal
herritarrek beren estatus politikoa erreferendum bidez erabakitzearen alde. Urtearekin batera amaituko da bilketa hori, baina kontsultaren aldeko aldarrikapena jaso dute Arantzazuko adierazpenean ere, argudiatuta euskal herritarrek beren erakunde politikoak, estatus politikoa, autogobernu maila eta lurraldeen arteko harremanak «zuzenean, mugarik gabe eta libre» erabakitzeko eskubidea dutela:
|
|
|
Gure Esku k, beste eragile batzuekin batera, Hamaika Gara plataforma osatu zuen iazko martxoan, eta martxan du sinadura bilketa bat, euskal herritarrek beren estatus politikoa erreferendum bidez erabakitzearen alde. Urtearekin batera amaituko da bilketa hori, baina kontsultaren aldeko aldarrikapena jaso dute Arantzazuko adierazpenean ere, argudiatuta
|
euskal
herritarrek beren erakunde politikoak, estatus politikoa, autogobernu maila eta lurraldeen arteko harremanak «zuzenean, mugarik gabe eta libre» erabakitzeko eskubidea dutela: «Munduko nazio guztiek bezala, gure etorkizuna autodeterminatzeko eskubidea dugu.
|
|
|
Gizarte bezala ere,
|
euskal
herritarrek beren komunitatea eraiki dutela esan liteke. Gizarte guztiek behar dute beren buruaren irudikapena.
|
|
|
Prozesu demokratiko horren buruan,
|
euskal
herritarrek beren etorkizunari buruzko hitza eta erabakia izan behar dute, gatazkari irtenbide demokratikoa eman ahal izateko.
|
|
|
Prozesuaren buruan,
|
euskal
herritarrek beren etorkizuna inolako muga eta eskusartzerik gabe hautatzeko hitza eta erabakia izan behar dute.
|
|
2022
|
|
|
Ukrainako gerraren aurrean" herri bezala" hartu beharreko neurriak adosteko azterketa batzordea sortzea proposatu du EH Bilduk. Dagoeneko 1.700
|
euskal
herritarrek beren etxebizitzak eskaini dituzte, helbide elektronikoaren bidez ukrainarrei laguntza emateko.
|
|
2023
|
|
|
Euskarazko ekoizpenen aldeko lanak hurrengo ikerketaren ondorioak eta emaitzak alda ditzake. Horretarako, haren aldeko apustua egitea beharrezkoa da,
|
euskal
herritarrek beren hizkuntzan kalitatezko edukiak kontsumitu ahal izateko.
|
|
|
Ipar Euskal Herriko lore jokoen epelean, kantu solemne bihurtu zen, betiere herritarren artean, gutxi batzuk ikasiak eta agintariak, beste gehienetan jende arrunta. Deserriko euskaldunek eta, oro har,
|
euskal
herritarrek beren kohesiorako ikur bihurtu zuten, eta 1914 Gerla Handira behartutako soldadu euskaldunek lubakietan kantatu zuten. 1899an, grabatutako lehen euskal abestia izan zen, eta alemanek preso euskaldunei grabatu zieten Alemaniako Prusian.
|