|
2000
|
|
|
ia orok onartua da euskal identitate kulturala existitu egiten dela etaidentitate hori euskararen herriaren gainean osatua dela, alegia Euskal AutonomiaErkidegoaren, Nafarroako Foru Komunitatearen eta Pirinio Atlantikoen Departamentuaren gainean; baina horra hor kontraesana, ez dago kontsentsurik lurralde soziokultural horrek izan behar duen edukiontzi administratiboari buruz erabakitzeko. Esannahi baita,
|
euskal
herritar eta lider politiko gehienek fakto linguistiko kulturalaklurralde zabal bat (mugez gaindi) besarkatzen duela onartzen duten arren, herritar etalider horien artean ez dago kontsentsurik, lurralde linguistiko kulturalak izan beharduen ezarpen administratiboari buruz.
|
|
2001
|
|
|
Bailarak oraindik zenbait hutsune ageri ditu ekonomikoki, hala nola erosketak egitera inguruko herrietara joan behar izaten dela, baina orokorrean Lea ibarrak iraultza handia ezagutu duela esan genezake, hau da, bere etorkizuna inoiz baino argiago ikustea, baina aldi berean bere izaera eta nortasuna gordetzea ahalbidetu izan dion bilakaera sakona alegia. Orain leatarrek
|
euskal
herritar eta kanpotar guztiak beren berpizkundearen lekuko izatera gonbidatu nahi dituzte, bide batez turismoaz baliatuz bertako bazter lasai eta ederretaz goza dezaten
|
|
|
Hedabideek gizartearen arau eta balioak islatzen dituzte, baina ideologia nagusiaren araberako arau eta balioak, gizarte hegemonia 3 egituratzen dutenenak hain zuzen ere; eta, gainera, zehazten laguntzen duten aldi berean islatzen dituzte. Elkarren arteko eragin hori, adibidez, hartu behar da kontuan hedabideek Lizarra Garaziren aurrean bideratu duten portaera eta izan duten eragina ulertzerakoan, edo, gehiago zehaztearren, ongi gogoan hartu da, gai honetan, mezu berberek
|
euskal
herritarrengan eta espainiarrengan duten eragin desberdina.
|
|
2002
|
|
|
Batetik, euskal nazioaren erakundetzeari begira, osagai garrantzitsua izango litzateke partaidetza hori. Bestetik, tresna egokia izango litzateke
|
euskal
herritar eta euskal gizartearen kultur nortasuna indartzeko. Eta azkenik, unibertsitate produktuen eskaintza osagarria egiteko biderik zuzenena litzateke.
|
|
2005
|
|
|
Aipatu erakundea Getxo Kirolak izendatzea" euskararen normalizaziorako bidean beste pausu bat" ematea da, udal gobernuaren izenean Landak nabarmendu duenez," hizkuntza paiasaian ere lehentasuna eman behar zaiolako gure hizkuntzari, beti ere herritarren artean ulermen arazorik sortzen ez bada". Euskararen normalizazioa" polemika eta eztabida politikotik kanpo" egon behar den prozesua dela uste du Landak,"
|
euskal
herritar eta getxoztar guztion ondarea delako".
|
|
2006
|
|
|
Honen guztiaren aurrean, Euskal Herrian Euskarazek gogor salatu nahi du justizia administrazioen erasoa, eta bereziki kasu honetan Lakuako Justizia Sailaren jarrera; zeinak bere esanetara dauden poliziak bidaltzen dituen euren eskubideak aldarrikatzen dituzten herritarrak atxilotzera. Eta ertzainek hartzen duten jarrera
|
euskal
herritarrekiko eta gure hizkuntzarekiko. Ez da lehen aldia jarrera hau hartzen dutena, hala ere, sistematikotasun honek larriagotu egiten du egoera.
|
|
2007
|
|
|
Dituen mugez gaindi, hainbat ekarpenen artean, Euskal Herriko zazpi lurraldeetako estatistika sozioekonomikoak biltzea lortu du. Beraz,
|
euskal
herritarrei eta mundu osoari alor sozioekonomikoan eskaintzen zaizkien nazio mailako lehen estatistikak dira. www.datutalaia.net web gunean eskaintzen dira datuok.
|
|
|
Santoñako kuartelean, batez ere Espainiako iparraldeko mutilak biltzen ziren soldaduska egiteko, horietako asko
|
euskal
herritar eta euskaldunak. Han Ignaziok bigarrenez egin zuen topo aurrez aurre bere euskaltasunarekin; oraingo honetan, ostera, eskolan espainieran lortutako trebeziak, apartekoa izan ez arren, balio izan zion:
|
|
|
Espainiako antolamendu juridikoan alderdi politikoei buruz egin den arauketa horren guztiaren ondorioak muturreko euskal ezker independentistaren inguruko talde politiko edo hauteskunde talde batzuetan nabaritu da, eta horiei ETArekin elkar hartuta egotea leporatu zaie. Bide penalari dagokionez, Audientzia Nazionaleko Instrukzioko 5 zk.ko Epaitegiaren Autoak, 2002ko abuztuaren 26koak, Herri Batasuna,
|
Euskal
Herritarrok eta Batasuna taldeen jarduerak kautelaz etetea agindu zuen. APLO berriak sartutako administrazio bideari dagokionez, Auzitegi Goreneko Sala Bereziaren jarduketak hurrengo hauek izan dira:
|
|
|
Alderdi politikoei dagokienez, Auzitegi Goreneko Sala Bereziak, 2003ko martxoaren 27ko epaiaren bidez, Herri Batasuna,
|
Euskal
Herritarrok eta Batasuna alderdiak legez kanpo utzi zituen, Lege hori aplikatuz. Erabaki hori Konstituzio Auzitegiak berretsi zuen urtarrilaren 16ko 5/ 2004 eta 6/ 2004 epaien bidez. Epai horietan, Auzitegi Goreneko epaiaren aurkako babes errekurtsoak baztertu ziren.
|
|
|
Lege Zaharraren garai hartan, lurralde frantziarrek herri biltzarren bidez burutzen zuten antolakuntza administratiboa. Biltzarretan baserritarrak, apaizak eta notableak ordezkaturik zeuden;
|
euskal
herritarren eta Elizaren arteko harremanak nahiko estuak ziren (parrokiaz elkartzen ziren herritarrak), Elizako buruek baserritarren ordezkarien rola betetzeraino. Izan ere, Iparraldeko Elizak paper erabakigarria izan zuen orduko jarduera politiko, ekonomiko eta sozialean:
|
|
|
hiri kultura, pentsamendulaikoa eta kultur jarduera politizatzea76 Orduko abertzaleek abertzaletasunaberritu nahi izan zuten arraza eta arraza bezalako kontzeptu objektibo baina itxiakbertan behera utziz.
|
Euskal
herritar eta euskaldun izatea norberaren izanasmo etaegitasmotzat jo zuten (gogoan izan garai horretan hasi zirela gau eskoletan askoeta asko euskara ikasten edo trebatzen, eta garai hartan Euskal Herriaz zerbaitjakin nahi zuenak bere baitan hartu behar zuela erabaki hori). Norberaren hautuaeta jarduna hasi ziren erabiltzen euskal herritartasuna definitzeko:
|
|
|
Nazio bat, Selekzio bat! Euskal Selekzioen inguruan, azken hilabeteotan, arrazoi ezberdinengatik sortu diren zalapartak ikusirik eta datorren abenduaren 29rako Bilbon antolaturiko ekimenen harira, gaur hemen egiten dugun agerraldi honen bidez,
|
euskal
herritar eta kirolari gisara, honako hausnarketak eta eskaerak plazaratu nahi ditugu: 1 Nazio bat gara: Euskal Herria.
|
|
|
Hausnarketari osagai gehiago joan zitzaizkion sartzen eta
|
Euskal
Herritarrak eta euskaldunak izanda, zelan ez, hizkuntz gatazkari heldu zion taldeak: " Libertad Kondizionalek pare bat kanta baino ez zituen euskaraz.
|
|
|
Atal honetan saiatuko naiz frogatzen eusko nafarren  eta erdo nafarren diferentziak azalekoak direla eta gauza gehiago direla batzen dituztenak bereizten dituztenak baino. Izan ere, gatibu gauzkan baserri global honetan zaila baino zailagoa da diferentziak atzematea nafarren eta euskal herritarren artean,
|
euskal
herritarren eta espainiarren artean, espainiarren eta europarren artean eta europarren eta beste mendebaldarren artean.
|
|
|
Mendebaldekook mendebaldekoegi jokatzen dugun edo ez dugun, ez naiz auzi horretan sartuko (saltsa loditzeko gogo gutxi gaur, ikusten duzuenez). Baina
|
euskal
herritar eta euskaldun gehienak lurralde horretan bizi garenez, aipatu beharreko deritzot kontu honi. Iritzi ugari plazaratu da, baina gehienbat politikaz edo herrigintzaz aldez aurretik eginak ditugun juzgu, aukera eta iritzietatik eratorriak.
|
|
2008
|
|
|
TELP izena eman genion eta helburua hizkuntza gatazkei aurre egiteko norbanakoaren baliabideak garatzea zen, baita norbanakoaren baliabideak perfekzionatzea ere. 2006 urtetik,
|
euskal
herritarrek eta erakundeek agertutako interesa zela-eta, baita haien lankidetzari esker ere, lan hura euskal gizartera egokitzeko aukera izan dugu.
|
|
|
–Norberaren identitate atxikimendua eta hizkuntza gaitasuna oso lotuta daude. (?) Aldiz, gehienbat euskal herritar sentitzen direnen artean erdiek (%50) badakite euskaraz, eta
|
euskal
herritar eta nafar sentitzen direnen artean %32k. Tartean daude euskal herritar eta espainiar edo euskal herritar eta frantses sentitzen direnak, horien artean gehienek ez dakite euskaraz (%59) eta %20 euskaldunak dira?
|
|
|
(?) Aldiz, gehienbat euskal herritar sentitzen direnen artean erdiek (%50) badakite euskaraz, eta euskal herritar eta nafar sentitzen direnen artean %32k. Tartean daude
|
euskal
herritar eta espainiar edo euskal herritar eta frantses sentitzen direnak, horien artean gehienek ez dakite euskaraz (%59) eta %20 euskaldunak dira? (Euskal nortasuna eta identitatea XXI. mendearen hasieran, 2006).
|
|
|
(?) Aldiz, gehienbat euskal herritar sentitzen direnen artean erdiek (%50) badakite euskaraz, eta euskal herritar eta nafar sentitzen direnen artean %32k. Tartean daude euskal herritar eta espainiar edo
|
euskal
herritar eta frantses sentitzen direnak, horien artean gehienek ez dakite euskaraz (%59) eta %20 euskaldunak dira? (Euskal nortasuna eta identitatea XXI. mendearen hasieran, 2006).
|
|
|
2002ko abuztuan, berriz, Batasunaren jarduera eteteko eta egoitzak ixteko agindu zuen. Gerora, Herri Batasuna,
|
Euskal
Herritarrok eta Batasuneko ardura kargutan izandako hainbat pertsona inputatu zituen. 2003ko martxoan, berriz, bide zibiletik, Auzitegi Gorenak alderdiaren legez kanporatzea ebatzi zuen.
|
|
|
Hau guzti hau dela eta, nor bere burua
|
euskal
herritartzat eta Euskal Herriak osatzen duen nazioaren eraikuntzan aportatu nahi duenak hitzordua du biharkoan Izarran. Baita Euskal Herriko selekzioen ofizialtasunaren alde dagoen orok ere.
|
|
|
Erabakiak
|
euskal
herritarrei eta Euskal Herriari berari «kalte» egiten diola uste du Aralarreko koordinatzaileak, baina baita Konstituzioari ere. «Konstituzioaren interpretazio murriztailea egin dute, eskubide zabortegia, auzi eskeen dikea, helburu demokratikoen galga».
|
|
|
Antsietate eta nerbio krisiak ere izan dituzte hainbat zaurituk. Gehienak
|
euskal
herritarrak eta espainiarrak badira ere, zaurituen artean perutar bat, italiar bat, filipinar bat, txiletar bat, portugaldar bat eta estatubatuar bat egon dira ere bai.
|
|
|
Estatuan independentista izatea ilegala omen da, independentista izatea terrorista omen da. Marko honetatik ezinezkoa da
|
Euskal
Herritarren eta andoaindarren hitza eta erabakia, borondatea errespetatzea eta garatzea. Egunero ikusten ari gara.
|
|
|
Horiek horrela, «eskolaren euskalduntzea bermatuko duen proposamen eraginkor baten bidean» lan egiteko konpromiso osoa agertu die ezker abertzaleak
|
euskal
herritarrei eta hezkuntza komunitateari.
|
|
|
Nolanahi ere, seguru gaude horien artean ez dagoela ia 17 urtez Leioako campuseko atarian pankartari eutsiz dauden irakasle kaleratuen arazoa.
|
Euskal
herritar eta kanpotar askorentzat etenik gabeko presentzia hori mingarria da, tamainako injustizia bat islatzen duelako. Dagoeneko arazo hau sobera gaindituta egon litzateke, irakasle talde txiki horrentzat ez ezik, unibertsitatearen beraren onerako ere.
|
|
|
espainiarra, frantziarra, europarra, galiziarra, etab. Eta bigarren estrategia izango litzateke, aniztasuna berezko zerbait dela aintzat hartuta, Euskal Herrian bizi garen hiritar guztiok erabakitzeko dugun gutxieneko eskubide demokratikoa errespetatzeko beharraren ideia, edozein dela gure jatorria, herritar sentimendua eta identitatea. Bizikidetzarako gure esparruari buruz erabakitzeko eskubidea, hiritartasuna eta nazionalitatea erabakitzeko eskubidea ukatu egiten dira, ez bakarrik
|
euskal
herritarrei eta/ edo subiranotasunaren aldekoei, espainiarrak, frantziarrak edo galiziarrak sentitzen diren euskal herritarrei ere ukatu egiten zaie. Bi estrategia horiek joko konplexua eta dialektikoa eskatzen dute, baina beharrezko jokoa.
|
|
2009
|
|
|
Politikari dagokionez, %22k uste dute euskal herritarrek Espainiatik banatzeko eskubidea dutela, %58k, berriz, kontrakoa uste dute.
|
Euskal
herritarrak ETAren aurka daudela uste dute gehienek (%66). Dena dela, bakarrik lautik batek uste dute nahikoa egin dela terrorismoaren aurkako borrokan.
|
|
|
Adamsek uste du ezker abertzalearen azken proposamenak gatazkatik ateratzeko bidea ireki duela. Asteburuko adierazpena
|
euskal
herritarrek eta espainiarrek txalotu luketela dio Sinn Feineko buruak, George Mitchell senadore estatubatuarraren printzipioekin bat egiten dutelako. Hain zuzen ere, arau oinarri horiek izan ziren Irlandako bake prozesua bultzatu zutenak, Adamsen esanetan.
|
|
|
– Bazkide aktiboak
|
euskal
herritarrak eta hauen semeak bai aitaren aldekoak bai amaren aldekoak izango dira.
|
|
|
Parrabere,
|
euskal
herritarra eta frantsesa sentitzen zen. Basaldua, ordea, euskaldun abertzale sutsua izan arren, Aranaren tesien aurka azalduko zen, ez baitzen abertzaletasun arrazial baten ideiekin bat etorriko.
|
|
|
Iazko datuekin konparatuz gero, gora egin du
|
euskal
herritarren eta atzerritarren arteko aisialdi harremanen kopuruak. EAEko biztanle gehienek noizbehinkako harremanak dituzte etorkinekin (%52).
|
|
|
Ez bitza, halere, inork oker interpreta hitzok. Izan ere, hobekuntzak gutxiestea eta ukatzea txartzat juzgatzen badugu, ez da horrenbeste
|
euskal
herritarrek eta herri aginteek egindakoa ez aitortzea dakarrelako, ez baita hori kasu honetan kezkatzen gaituena?, baizik eta jokabide horietatik etorkizunari begira indar galtzea eta behar beharrezkoak diren ilusioak itotzea besterik ezin etor litekeelako. Guk ere Moreno Cabreraren antzera uste baitugu (Deia,):
|
|
2010
|
|
|
Arrakastarik izango badu, agindu demokratikoak errespetatu beharra dauzka
|
euskal
herritarren eta Espainiako Estatuaren arteko prozesu sinesgarri batek. Hautesleek eskubidea dute beren ordezkaritzat nahi duten alderdia hautatzeko, eta Espainiako Gobernuak onartu egin luke haiek erabakitakoa.
|
|
|
|
Euskal
herritarren eta eragileen esku dago herri presioa egitea arduradun politikoek zabaldutako aukera beren kalkulu eta interesen arabera galtzen utz ez dezaten, arriskuen gainetik aukerak nagusitu daitezen borrokatuz. PSOEk, gatazkaren oinarrian dagoen mami politikoari heldu behar dio horretarako, berandu baino lehen.
|
|
|
Argeles sur Mer, SaintCiprien, Beziers, Le Boulou, Bourg Madam, Prat de Mollo, Port Vendres eta besteizen batzuk orduan hasi ziren atzerriratzea gai duten paperetan azaltzen etaSalazar en txostenetan ere bai, jakina. Guztiotan ziren
|
euskal
herritarrak eta, Agirre lehendakariak aginduta, denen kargu egin zen Salazar.
|
|
|
Euskal Herrian Euskaraz (EHE) herri mugimenduko eragile euskaltzaleak Adierazi EH! eskubide zibil eta politikoen aldeko ekimen herritarrak deituta heldu den larunbatean Bilbon egitekoa den manifestazioan parte hartzeko deia luzatu nahi die
|
euskal
herritar eta euskaltzale guztiei. Gaur bertan Audientzia Nazionalak manifestazioaren debekua iragarri ostean, are eta indar gehiagoz egin nahi dugu deialdia manifestaziorako, edo bere ordez Adierazi EH!
|
|
|
Hilketa honez gainetik, ETAren amaiera gertuago dago egunetik egunera, esan du Lopezek; terrorismoaren biktima bat gehiago dugu, baina amaiera gertuago dago,
|
euskal
herritarrek eta gobernu demokratikoek geratu egingo baitugu. ETA ez dagoela ekinbide terrorista uztekotan agerian geratu dela uste du.
|
|
|
Horregatik, Batasunak Zutik dokumentuan bide politikoen aldeko konpromisoa hartzeak hautsak harrotu dituenean, beharrezkoa iruditzen zait oroitaraztea zer hitzartu genuen akordio hura sinatu genuenok. EAJ PNV/ EA/
|
Euskal
Herritarrok eta Lehendakariak?, batzuetan gure memoria ahazkorra delako.
|
|
|
Udal eta foru hauteskundeak ziren (Araba, Bizkaia eta Gipuzkoako Batzar Nagusietarakoak, eta Nafarroako Parlamentukoak). 2003ko martxoaz geroztik, Batasuna legez kanpo zegoen, aurretik izan zituen siglak bezala(
|
Euskal
Herritarrok eta Herri Batasuna). EHAKk ordezkariak zituen Eusko Legebiltzarrean, eta sigla horrek ere ilegalizazio prozesuari aurre egin behar izan zion, T eztandaren ondoren Gobernu sozialistak Euskal Herrietako Alderdi Komunista legez kanpo uzteko bidea hartu baitzuen.
|
|
2011
|
|
|
Bilboko turismo bulegoak bisitatu dituzten lagunen% 62 espainiarrak ziren,% 16
|
euskal
herritarrak eta% 22 atzerritarrak.
|
|
|
Europa Pressi egindako adierazpenetan, komunikatuak
|
euskal
herritarrengan eta espainiarrengan desengainua eta frustrazioa sortzeaz gain, ezker abertzalearengan ere eragin bera izan duela azpimarratu du Pastorrek.
|
|
|
Aranaren esanetan, ETAk mespretxu egiten die orokorrean
|
euskal
herritarrei eta ezker abertzaleari bereziki bizkarra eman baitio su etena baieztatzeko eskatu dionean.
|
|
|
–Frantzia muturreko adibidea da. Frantziako Estatuak ez du ezta gutxiengoen izaera onartzen ere,
|
euskal
herritarren eta bretoien kopurua adierazgarria den arren. Turkia oso antzekoa da; biztanleen% 25 kurduak badira ere, Turkiak ez du turkiar izaera baizik onartzen?.
|
|
2012
|
|
|
Hiru dira, baina aldaketen alorrean bi eredutan banatzen dira:
|
euskal
herritarrak eta argentinarrak edozein unetan egiten dituzte aldaketak; Montanierrek bigarren zatian egiten ditu egiten dituenak. Eta Realekoaren inguruan egundoko eztabaida dago aldaketak egitearen kontura.
|
|
|
Orduan 19 urte zituen. Aita
|
euskal
herritarra eta ama filipinarra ditu Larrañagak, eta Filipinetan bizi zen arren, naziotasun espainiarra ere badu. Urteetan, Filipinetako justizia eta espetxe sistemaren estoldak eta ustelkeria pairatu zituen; zigorra gogortu, eta bizi guztiko kartzelaldia zena heriotza zigorra bihurtu zen.
|
|
|
PPk Espainiako Estatuaren indar osoa du bere atzean. Zein da
|
euskal
herritar eta katalanen indarra?
|
|
|
euskalgintza eta euskal kulturgintza osotzen dugunok norberaren proiektua estrategikoena dela pentsatzeari utzi behar diogu eta euskararentzat eta euskarazko kulturarentzat estrategikoa zer den adostu behar dugu, auzolanean. euskalgintza eta euskal kulturgintza osotzen dugunok, nor bere aldetik, gogoeta sasoian gaude. ...randu orduko bildu, gogoeta horiek trukatu, eztabaidatu eta ebatziak hartzen has gaitezke. euskalgintza eta euskal kulturgintza osotzen dugunok euskararen eta euskarazko kulturaren aldeko subjektu politiko bilakatu gaitezke, instituzio publikoetan emango diren aginte aldaketak aldaketa, dagoena dagoela, datorrena datorrela, hizkuntza eta kultura politika geuk gidatuko dugula ulertarazi geniezaieke
|
euskal
herritarrei eta klase politikoari. Sinets dezagun horretarako gai garena, badugula nahikoa indar, auzolanean edozertarako gai garela, herritarrak alde ditugulako. ostantzean, orain arte legez, erresistentzia lanetan iraungo dugu, nekaraziko gaituzte eta nekatuko gara.
|
|
|
Euskalgintza eta euskal kulturgintza osotzen dugunok euskararen eta euskarazko kulturaren aldeko subjektu politiko bilakatu gaitezke, instituzio publikoetan emango diren aginte aldaketak aldaketa, dagoena dagoela, datorrena datorrela, hizkuntza eta kultura politika geuk gidatuko dugula ulertarazi geniezaieke
|
euskal
herritarrei eta klase politikoari.
|
|
|
Musikari eta politikari.
|
Euskal
herritar eta katalan. Badirudi zure bizitza dualitateetan mugitzen dela.
|
|
|
PPren mezua argia dela azpimarratu du Rajoyk eta euren burua
|
euskal
herritar eta espainiar sentitzen dituztenak ordezkatzen dituztela berretsi du,, izateko modu natural bat delako?.
|
|
|
Laguardiako (PPk du alkatetza bertan) ekitaldian, Basagoitik esan du nahiz eta Euskadin bere alderdikideak akabatu nahi izan badituzte ere, fisiko eta ideologikoki, kalean jarraitzen dute euren ideiak defendatzen,
|
euskal
herritarrak eta espainiarrak sentitzen direla esanez.
|
|
|
Izan berrikuntzaren ondoko historia (1876..) zinez berria da, eta harritzekoa, Probintziaren gune nagusietakoa gertatu baitzen Larreako hau: ia 2.000 fraidegai pasatu ziren hango Nobiziategitik,
|
euskal
herritarrak eta erbestekoak. Euskal Lurralde ezberdinen ekarpena ondoko laukian ikus daiteke:
|
|
|
Azkenik, euskal kohesioa indartzeak euskal estatugintzaren prozesua berababes dezake, euskal lurraldeak Europako ardatz geografiko komun baten zatibaitira (Europako ardatz atlantikoa) eta, gainera, ardatz geografiko horretan eremuaktiboenetariko bat, hazkunderako gaitasun handia erakutsi duena. Horrela, euskalkohesioa indartuz Europako ardatz atlantikoa bera indartzen da eta Europarakobehar beharrezkoak bihur gaitezke
|
euskal
herritarrak eta euskal lurraldeak. Horrenaurrean Espainia eta Frantziako ama estatuak argudiorik gabe geratzen dira EuskalHerriko herrialdeen arteko harremanak mugatzeko eta trabatzeko.
|
|
|
Diote proposamena ez dagoela, inondik inora, itxia: " Are kontrara, lehen aipatutako akordio estrategiko zabala lortze bidean,
|
euskal
herritar eta eragileen ekarpenekin osatu nahiko genukeen proposamen irekia dugu hau".
|
|
2013
|
|
|
Urriaren 20an Espainiako Auzitegi Nazionalak 80
|
euskal
herritar eta ezker abertzaleko dozenaka lokalen kontrako epaiketa hasi zuen. 11 urte eta gero epaiketaren hasiera ez da kasualitatea.
|
|
|
Alerta ezarrita zegoen egun batean abiatu zen, Andoainen (Gipuzkoa), eta, elur eta izotz, bero eta izerdi, aurrera jo du. Aterarazi ditu kalera zaharrak eta gazteak, euskaldunak eta erdaldunak,
|
euskal
herritarrak eta atzerritarrak. Bizkai aldetik Gipuzkoara goizaldean igaro zen Korrika atzo.
|
|
|
Gainera, bere jardueraren ondorioz egindako mina aitortzea». p«Bake eta normalizazio prozesua garatzeko, presoak eragile aktiboak izatea. Horregatik, garrantzitsuak dira presoen eta
|
euskal
herritarren eta erakunde eskudunen arteko harremanak». p«Iheslarien egoera aztertzea, konponbide bat emanez.
|
|
|
Gaur egungo egoeraren aurrean, ordezkari jeltzaleak
|
euskal
herritarrekin eta Euskadin ere beharrezkoa izango den ekonomiaren suspertzearekin konpromisoa hartzeko eskatu dio Kutxabanki.
|
|
|
Maria Eguigurenek biktimen alde otoitz egiteko eskatu die
|
euskal
herritarrei eta espainiarrei, eta bakearen alde lanean aritu direnak kartzelatik ateratzeko deia egin du.
|
|
|
Pasa den udazkenean
|
euskal
herritarron eta komunikabideen atentzioa erakarri duten hiru hauteskunde prozesu bizi izan ditugu. Etxean izan dugu bat, paraje bestea eta itsasoaz haraindi hirugarrena.
|
|
2014
|
|
|
Kamikaze konpainia Espainia aldean noizean behin sortzen den proiektu interesgarri horietariko bat da. Aitor Tejada
|
euskal
herritarrak eta Miguel del Arcok sortu zuten, eta azken horrenak dira moldaketa eta zuzendaritza. Del Arcoren adaptazioak Moliereren bigarren mailako pertsonaiak kendu eta enpresa bateko ospakizun batean kokatu ditu protagonistak, abilezia handiz konbinatuz jatorrizko testuaren txatal nagusiak eta oraingo testurako idatzitakoak.
|
|
|
«Egin dugun disko bakoitzaren kontzeptua argi asko ikusten dut». Bata frantziarra, bestea
|
euskal
herritarra eta hirugarrena ingelesa izanda, ezin entseatzeko elkartu. Lan egiten dute elkarri zirriborroak bidaliz.
|
|
|
2013ko urritik gaurdaino luzatu da 34 lagunen aurkako epaiketa. 34 lagun hauek Herri Batasuna,
|
Euskal
Herritarrok eta Batasunan lan politikoa egiteagatik izan dira epaituak, eta aipatutako alderdietan lan politiko publikoa egitearren, ETAko kide edo laguntzaile izatea egotzi zaie, horretarako inolako frogarik aurkeztu gabe. ' Dena da ETA' tesia dago epaiketa honen atzean, bere garaian Egunkaria, Egin, Udalbiltza, Jarrai Haika Segi edo 18/ 98 auzietan bezala.
|
|
|
4
|
Euskal
herritarrekin eta, oro har, Euskal Herri pertsegituarekin solidario izateagatik jazarriak eta erailak izan ziren apaiz eta fraideen jarrerak, euren gotzain D. Mateo Mujika tarteko zela, Euskal Herrian den gaurko Eliza ozenki interpelatzen du.
|
|
2015
|
|
|
PPk nahiago du Euskal Herria nahasian, horrek dena oztopatzen baitu, baina euskal gizarteak badu garai berri bat bizitzeko eskubidea eta nahia. Ez da beste barik zerutik jausiko,
|
euskal
herritar eta instituzioei dagokie haren alde borrokatzea.
|
|
|
Hilketa guztiek eragiten zuten lurrikara politikoa eta kontrako mobilizazio jendetsuak, baina batzuek oihartzun bereziki handia izan zuten, hala nola Fernando Buesa, Juan Mari Jauregi eta Ernest Lluch sozialisten, Joxe Mari Korta enpresaburuaren, Jose Maria Lidon epailearen edota Santiago Oleaga El Diario Vasco ko kudeatzailearen hilketek. EHunka
|
euskal
herritar eta espainiar bizkartzainekin bizitzera behartu zituen ETAren ofentsibak. Gatazka guardia zibilen eta ETAko kideen enfrentamenduaren parametroetatik ateratzea lortu zuen, lortu zuenez, ETAk.
|
|
|
Sozialki eta politikoki erreprimitua, eta ekonomikoki atzerriko enpresen monopolioen esku zegoen gizartea trantsizio garaian sartu zen, eta ateak ireki zizkon eskulan immigranteari.
|
Euskal
herritar eta espainiar desterratuei lehendabizi, eta Bigarren Mundu Gerrari ihes egin zioten alemaniar, frantses eta ingelesei ondoren. 1936tik 1990era ia sei aldiz bikoiztu zen Caracasen biztanleria.
|
|
|
Euskal Herrian besterik zegoenik; pittinka, kalera irtenez, galdetuz, euskara ikasten hasiz, jendea ezagutuz, lehen aldiz bizitza soziala eginez, besteengana irekiz eta inplikatuz joan zen. Orain, diferentziak diferentzia, bi ezaugarri komun ikusten ditu Anwarrek
|
euskal
herritarren eta palestinarren artean: –Ideologiak mugiturik, herri bat izateko eskubidearen alde borrokatzen zarete, baina borroka horretan azpira eraman zaituzte besteekiko gehiegizko errespetuak?.
|
|
|
Lurralde helburu estrategikoa eta urrats taktikoak ikusi ditugu, baina
|
euskal
herritar eta euskal nazionalista gehienen interesekoak dira. Euskal nazionalismoan zentratuko naiz, horretaz baitihardu lan honek.
|
|
|
Are gehiago, Espainiako hedabideekarreta handiena ezartzen dioten egun bakarreko Espainiako futbol ekitaldi garrantzitsuena denheinean, orduan jazotakoak gizarte oihartzun handia izan zuen. Esan nahi baita, Espainiarennazioarteko kirol garaipenek, kanpoko erkaketan, estatu nazioaren harrotasuna sendotu bazuten, Kopa finaletan zale
|
euskal
herritarrek eta kataluniarrek adierazitako protestek estatu barneanitxi gabeko nazio auziez ohartarazi zutela. Hori dena gertatu zen gainera, 1930eko hamarkadatikMendebaldeko Europak jasan duen ekonomia krisi handienarekin batera aldi berean, eta orozgain Espainia hein handi batean zartatu duenean.
|
|
|
Diagnostikoan dagoen adostasuna ekintzarako adostasun bihurtzea da erronka: " konformismo edota erresistentzia hutsezko jarrerak gainditu eta ekinbide sozial nahiz politikoa berreskuratu"; horretarako" geure esparru instituzionala erabakitzea
|
euskal
herritarroi eta ordezkatzen gaituzten erakundeei dagokigula" onartzen duen indar ororengana hurbiltzeko dinamikak bultza behar dira.
|
|
|
Espainiako estatuan hurrengo urteko otsailaren 20rako deitua zegoen erreferendumean ezezko botoa eskatzeko,"
|
euskal
herritar eta langile garen aldetik onartezina baitzaigu Itun hori".
|
|
2016
|
|
|
2002ko abuztuan, Espainiako Kongresuak Auzitegi Gorenari eskatu zion Batasuna legez kanpo uzteko, eta epaitegi horrek 2003ko martxoaren 28an eman zuen epaia, Batasuna,
|
Euskal
Herritarrok eta HB legez kanpo uzten zituena; ber denboran, Garzon epaileak Batasunaren egoitzak ixteko eta jarduera politikoa eteteko agindua eman zuen.
|
|
|
Are gehiago, Espainiako hedabideek arretarik handiena ezartzen dioten egun bakarreko Espainiako futbol ekitaldi garrantzitsuena den neurrian, orduan gertatutakoak gizarte oihartzun handia izan zuen. Esan nahi baita, Espainiaren nazioarteko kirol garaipenek, kanpoko erkaketan, estatu nazioaren harrotasuna sendotu bazuten ere, Errege Koparen finaletan zale
|
euskal
herritarrek eta kataluniarrek adierazitako protestek estatu barnean itxi gabeko nazio auziez ohartarazi zutela. Hori guztia gertatu zen gainera, 1930eko hamarkadatik Mendebaldeko Europak jasan duen ekonomia krisi handienarekin batera aldi berean, eta osoki Espainia zartatu duenean.
|
|
|
Ez da zentzuzkoa aurrezkien depositoen kontrola inbertsore eta espekulatzaileen eskuetan uztea, euskal ekonomiaren,
|
euskal
herritarron eta euskal ehun produktiboaren mesedetan erabili beharrean.
|
|
2017
|
|
|
" Hala ere, nortasunari dagozkion desberdintasunik handienak hizkuntza gaitasunaren araberakoak dira (ez jaio tokia)(...) hamar elebidunetik zazpik (%71) dute bere burua euskal herritartzat soilik; elebidun hartzaileen artean portzentaia erdira jaisten da (%36) eta bikoiztu
|
euskal
herritar eta espainol edo frantsestzat dutenena (%25etik %55era). Azkenik, erdaldun elebakarren artean bere burua euskal herritartzat soilik dutenak zazpirena dira (%11), euskal herritar eta espainol edo frantsestzat dutenen portzentaia mantendu egiten da (%56) eta oso egiten du gora bere burua espainol edo frantses soilik dutenen portzentaiak (%22)" (II Inkestan,:
|
|
|
" Hala ere, nortasunari dagozkion desberdintasunik handienak hizkuntza gaitasunaren araberakoak dira (ez jaio tokia)(...) hamar elebidunetik zazpik (%71) dute bere burua euskal herritartzat soilik; elebidun hartzaileen artean portzentaia erdira jaisten da (%36) eta bikoiztu euskal herritar eta espainol edo frantsestzat dutenena (%25etik %55era). Azkenik, erdaldun elebakarren artean bere burua euskal herritartzat soilik dutenak zazpirena dira (%11),
|
euskal
herritar eta espainol edo frantsestzat dutenen portzentaia mantendu egiten da (%56) eta oso egiten du gora bere burua espainol edo frantses soilik dutenen portzentaiak (%22)" (II Inkestan,: 29). hemen, funtsean bakarra den arazo baten bi aurpegiak ditugu:
|
|
|
Nola kudeatu genezake euskal lurraldean bizi, baina espainiar edo frantziar sentitzen direnen auzia, herritar guztiak euskal nazioko kidetzat hartuko bagenitu? Onargarria izan ote liteke
|
euskal
herritar eta euskal naziokide kontzeptuak parekatzea?
|
|
2018
|
|
|
Eraikinaren obretan eskukaldi baten emateko deiari erantzunez eta ZADeko egoeraren eta perspektiben berri zuzenean jakiteko, brigada berri bat bidean dugu martxoko azken asterako. NDDLen Bretainiako sustengu talde batzuk,
|
Euskal
Herritarrak eta ZADeko biztanleak elkartuko gara orduan. Aste osoan topaketak, hitzaldiak eta bestak antolatuko dira Wardine gunean, euskal eta bretainiar gaiak jorratuz besteak beste; haien historiak, hizkuntzak, borrokak...
|
|
|
Arkaitz Rodriguez Sortuko idazkari nagusiaren ahotan,
|
euskal
herritarrek eta kataluniarrek ez dute egiazko bake, justizia eta demokraziarik ezagutuko Espainian diren bitartean, Estrasburgoko auzitegiak argi utzi bezala. Txarola Eusko Alkartasunako Giza Eskubideen idazkariak adierazi duenez, Bateragune auzi politikoa izan zen, eta Espainiako Estatuak justizia politikaren eskuetan jartzen segitzen duela frogatzen du.
|
|
|
lau kanpin denda, izotz eta harri arte batean. Gu iristerako, espedizioko hamabost lagun zeuden han, lau
|
euskal
herritar eta hamaika nepaldar: bi ice doctor (egunero Khumbuko izotz jausia, oinarrizko kanpalekutik 1 kanpalekura bitartekoa, ekipatzeko ardura dutenak), lau bost sherpa, eta sukaldari laguntzaileak.
|
|
|
Herri zahar honek herri gisa dituen eskubideak aitortuak izatea aspaldiko nahia da.
|
Euskal
herritarrak ETAren askoz aurretik ari dira Euskal Herria aitortua izan dadin eskatzen, eskaera historiko bat da euskal herritar belaunaldi askorentzat, eta orain ere eskaera eta nahi horrek hor jarraituko du. Oraindik ere nahi politiko hori hor dagoenez, gauzatzeko estrategiak eta ekimenak egongo dira".
|
|
|
Epaitegian desordena egiteagatik, guztira, 50 pertsona auzipetuko dituzte gaurtik aurrera Alcala de Henaresen (Madril). 47
|
euskal
herritar eta hiru madrildar dira.
|
|
|
Euskaldunak gizon gorriarengandik erdietsi zituen amerindiarrek beste espainolei ukatzen zizkieten eskerra eta konfiantza. Eguzkiaren haurra den
|
euskal
herritarraren eta inken artean hurbiltze puntuak baziren: beren mintzairek antz harrigarri batzuk dituzte eta lehengo zibilizazioen goi mailako poesia iradokizunez laburbiltzen dute, mito argi zenbaitez apaindurik, bai azteken literatura alegorikoan, bai brahmanen kultu panteistikoan, bai eta Mitraren sektako kideak diren magoen erlijioan ere.
|
|
2019
|
|
|
Zalantzarik gabe, 1968 urteak ortzi muga hilgarria erakutsi zuen
|
euskal
herritarren eta Espainiako Estatuaren arteko erlazioan. Urte hartako ekainean ETAren eta guardia zibilen arteko lehen konfrontazio armatua izan zen.
|
|
|
Kirolari eta ama.
|
Euskal
herritarra eta kataluniarra. Mendiko korrikalaria eta errugbi jokalaria.
|
|
|
Denon artean izan da:
|
euskal
herritarren eta hemengoak ez direnen artean, hemengoen artean, euskal herritarrak ez direnen artean ere bai. Dibertsitatea hain da handia, mobilizatzeko eta ekintzak egiteko moduak hain baitira desberdinak.
|
|
|
guztiak diragaitasun handiko euskal hiztunak, euren jardunean erakusten duten jarioak eta zuzentasunak adieraztenduen bezala. Gaztelaniari dagokionez, ez daukagu baliabide zuzenik hizkuntza honetan dutengaitasunari buruz jakiteko, baina guztiak izanik hegoaldeko
|
euskal
herritarrak eta are komunikazioarloko profesionalak, baieztatu dezakegu gaitasun handia dutela hizkuntza honetan ere. Irrati etatelebista saioetako elkarrizketak Muysken en (2000) KAren taxonomiari jarraituz transkribatu etaetiketatu dira sareko datu base batean, zeina laster publikoki eskuragai izango den internet bidez.
|
|
|
“Errepresioa eta polizia biolentzia hamarkada luzetan jasan dugu
|
euskal
herritarrok eta modu zuzenean eragina izan du Lakuntzan, Sakanan eta Euskal Herria osoan. Memoria bizirik dago, memoria kolektiboki eratzen den zeozer da.
|
|
2020
|
|
|
Hori bai, preso dauden
|
euskal
herritarren eta haien familien arteko distantzia orain ere mendekuak erabakitzen du.
|
|
|
" Aspalditik dugu nafarrok irudipena norbait atzetik zelatan dugula eta fusilarekin jomugan gaituela; norbaitek, sortu berri den demokrazia ziztrin honen trikimailu guztiak erabiliz, arnasa kendu eta bidea moztu nahi digu. Ematen du
|
euskal
herritarrek eta nafarrek elkarri emandako eskuak moztu nahi dituztela".
|
|
2021
|
|
|
Ipar Euskal Herrian multzo handiena, %79a frantziarra sentitzen da eta %52a euskal herritar. Sentimendu desberdinak uztartuz, nagusiki bi izaite nahasten dituena da, %34a
|
euskal
herritarra eta frantziarra sentitzen dela. Soilik frantziar sentitzen direnak %21 dira eta soilik euskal herritar %6.
|
|
|
Lurraldeari doakionez, Euskal Herri osoan, %26a
|
euskal
herritarra eta espainiarra ala euskal herritarra eta frantziarra sentitzen da. Guzira Ipar Euskal Herrian edo (ta) Euskal Elkargoaren eremuan, Euskal Herritzat dutenak, %71, 7 dira.
|
|
|
Lurraldeari doakionez, Euskal Herri osoan, %26a euskal herritarra eta espainiarra ala
|
euskal
herritarra eta frantziarra sentitzen da. Guzira Ipar Euskal Herrian edo (ta) Euskal Elkargoaren eremuan, Euskal Herritzat dutenak, %71, 7 dira.
|
|
|
Honaino iritsita, milaka Pirenez osatutako gudaroste batengan konfiantza izatea besterik ez dugu, amesgaizto honetatik ihes egin eta basoak gure garaiko Gerion guztien lukurreriatik salbatzeko. Espero dugu
|
euskal
herritarrak eta haranei diozuen maitasuna gure ondoan izatea borroka honetan, lotzen gaituen mendikatea ez dezan inongo suterik inoiz erre.
|
|
|
Espainiako Estatuko autonomia erkidegoen artean Nafarroan dagoela soilik espainiar sentitzen direnen ehunekorik txikiena —%5 baino gutxiago; EAEn, berriz, %9, 5, eta Katalunian, %21, 5— Eta hona bigarren datua: EAErekin konparazio erraz bat eginez gero eta kontuan hartuz gero zenbat sentitzen diren soilik espainiar, zenbat euskal herritar baino espainiarrago, zenbat berdin
|
euskal
herritar eta espainiar, zenbat espainiar baino euskal herritarrago, zenbat soilik euskal herritar, eta euskal herritar horren ordez nafar jarriz gero, parekoak dira portzentajeak. Datu soziologiko guztiz garrantzitsua da hori, ez ikusi egin ezin zaiona.
|
|
|
Baina ETA ez da gure herriaren etsaiek jarri nahi diguten tranpan eroriko, enfrentamentu zibila, bai euskal herritarren artekoa, bai
|
euskal
herritar eta espainolen artekoan.
|
|
|
2003ko martxoaren 27an, Herri Batasuna,
|
Euskal
Herritarrok eta Batasuna legalki deseginak
|