|
2008
|
|
|
" eta urterokoa, ay, si nuestros respectivos se llevasen tan bien como nosotros, kaka zaharra, gezurra, dena antzerkia, dena asaskapen alkoholiko sabel, Jon..." (152 or.). Politika gaiez hitz egiterakoan ere, horixe baita nobela honetan zabaltzen den mezuetariko bat, nork bere esperientzia eta sufrimenduaren berri besteei ematea zein zaila den, eta zein zaila politikaz hitz egitea, arazo kolektiboez hitz egitea, gai horiek erabat pertsonalizatzeko ohitura zabaldu denean: ...arria, mezu emailearengan eta mezu hartzailearengan, baina nekeztu egiten dik ondorengo komunikazioa, ez al zaik iruditzen" (145 or.), edota" Sufrimendua, berez, norberarena eta besterenganaezina baituk, ditxosozko kreditu txartelak bezalatsu" (145 or.). Berriro ere partikularraren (norbanakoaren) eta unibertsalaren (kolektiboaren) arteko harremanaren inguruko hausnarketa, oraingoan
|
Euskal
Herriko gatazka politikoaren auzi mauzietara joz. Aurretik aipatu bezala, batez ere diskurtso ofizialak isilduriko eta lurperaturiko ahotsak dira biltzen dituenak, hona hemen horietariko zenbait:
|
|
2010
|
|
|
Edota nazio emantzipazioaren ibilbidean zehar, Europar Batasunak Euskal Herriari bere lurraldetasuna aitortuko liokeen formula trantsitoriorik bidera diezaioke? Europar Batasunak ipar berririk eskain diezaioke
|
Euskal
Herriko gatazkari?
|
|
2013
|
|
|
Egoera horretan, nazioartean handitu egin da
|
Euskal
Herriko gatazkarekiko interesa; baina, benetako esku hartzea gertatzeko, borroka armaturik gabeko egoera batera heldu behar zen. ETAri gogoetarako gaia aurkeztu zitzaion:
|
|
2015
|
|
|
Horixe aztertzen hasi ginen Be.arr proiektua abiarazi genuenean.
|
Euskal
Herriko gatazka politikoaren iruditegian sakondu nahi genuen. Horretarako lurralde paisaia abiapuntutzat hartu genuen, eta konkretuki mugarri eta totem bihurtutako zuloak, pentsatzen genuelako beroriek izan zitezkeela ‘errealitatearen’ diskurtso hegemonikoa kolokan jar zezaketenak.
|
|
|
|
Euskal
Herriko gatazka ez da iraganeko kontua. Urtetan izandako jazarpen etengabeak euskal subjektuengan eragin zuzena izan du, bai identitateen eraikuntzan, bai mundu ikuskeran, eta baita sorturiko iruditerian ere.
|
|
|
Herentzia ideologikoaren ordez, bidaia, aisialdia, ihesa, Atlantikoaz bestaldera. Nobela berean, Pilar eta Abaituaren seme Loiola AEBetara eta Harriren alaba Ingalaterrara eraman dituzte gurasoek ikastera,
|
Euskal
Herriko gatazkatik urruntzeko asmoz. AEBek eta Ingalaterrak ordezkatzen duten mundu globala aurkezten da, beraz, nazioaren alternatiba gisa.
|
|
|
Baina,
|
Euskal
Herriko gatazkan akaso bizitza guztiak berdinak izan al dira. Hobe esanda, heriotza guztiak berdinak al dira?
|
|
|
|
Euskal
Herriko gatazkan hiru bizitza/ heriotza mota aurkitu ditugu. Batetik, negarra merezi duten bizitzak daude.
|
|
|
Batetik, euskal feminismoa, orain arte subjektu politikoa izan bada, egun
|
Euskal
Herriko gatazkaren irakurketa egiteko autoritate ukaezina duen aktore politiko bilakatu da.
|
|
|
Rodriguez, Z. (2015):
|
Euskal
Herriko gatazkari berrirakurketa feministak. UEUren ‘Euskal Herriko gatazkaren irakurketa, etorkizuneko bake feministaren bidean’ udako ikastaroan emandako hitzaldia (Iruñea,).
|
|
|
|
Euskal
Herriko gatazkak izozmendi baten antza du: ikusten den atal bat du (publikoa), eta ur azpian dagoen beste bat (pribatua).
|
|
|
|
Euskal
Herriko gatazkaren irakurketa feministaz hitz egitea, zaintzaz, gorputzaz, botere harremanez, esparru publiko eta pribatuaz, identitateaz, pribilegioaz, hegemoniaz eta subalternitateaz hitz egitea da. Euskal Herriko gatazken irakurketa feminista bat egitea ez da soilik emakumeek zein gizonek gatazkan izan duten paperaz aritzea (eta aldi berean bada).
|
|
|
Euskal Herriko gatazkaren irakurketa feministaz hitz egitea, zaintzaz, gorputzaz, botere harremanez, esparru publiko eta pribatuaz, identitateaz, pribilegioaz, hegemoniaz eta subalternitateaz hitz egitea da.
|
Euskal
Herriko gatazken irakurketa feminista bat egitea ez da soilik emakumeek zein gizonek gatazkan izan duten paperaz aritzea (eta aldi berean bada). Irakurketa feminista egiten dugunean, gatazken teoria egiten ari gara, euskal gatazka bera osotasunean irakurtzeko saiakera.
|
|
|
Hori dela eta,
|
Euskal
Herriko gatazken irakurketa feministetan ez dago irakurketa feminista bakar eta homogeneo bat; ezta gatazka bakar eta homogeneo bat, ETAz, biolentziaz, errepresioaz, kartzelaz, estatuaz, Espainiaz, bakeaz, eta abarrez hitz egin dugu. Hori lortze aldera, kontzeptu bakoitza birdefinitu dugu, errealitatea eta gatazkak ulertzeko beste marko interpretagarriago eta lagungarriago bat proposatuz.
|
|
|
Oraingoan, atxiloketa bati ordez, jaietan eman daitezkeen eraso sexistei emango zaie erantzuna. Baina, suak, zeharka,
|
Euskal
Herriko gatazka armatuaren oroitzapen gogorrenetakoetara proiektatzen gaitu.
|
|
|
Azkenik, identifikatutako laugarren elementu berria lelo feministen berriztapenekin erlazionatuta dago. Hau da, feministek
|
Euskal
Herriko gatazka armatuaren urte gordinetan erabili izan diren leloak berreskuratu dituzte eta, berrizendatze prozesu baten ostean, esanahi politiko berria eman diete. " Lesbiana da bide bakarra"," Feminismoa ala hil"," Ante el agresor coctel molotov" edota" Denok eman behar dugu zerbait etxekoandreek dena eman behar ez dezaten" leloen bitartez, egungo errealitatea bera berrinterpretatzen dute; hori bai, betiko errealitatean errealitate gatazkatsuanohikoa izan den diskurtsoa baliatuz, marko propioa sortu dute.
|
|
|
Baina, zergatik egiten diete etengabeko erreferentzia euskal mugimendu feministaren mobilizazio forma berriek urteetan zehar gatazka armatuaren baitan garatu diren logika, ekintza eta mobilizazio markoei? Eta, batez ere, zertan laguntzen edo oztopatzen du horrek
|
Euskal
Herriko gatazkaren irakurketa feminista?
|
|
|
Testuinguru hori guztia ikusita, ukaezina da euskal feminismoak egun lortu duen autoritate eta analisirako gaitasuna, Euskal Herriko aktore garrantzitsuenetariko bat bihurtuz. Kritikak eta ekarpenak feminismoaren esparru guztietatik gauzatzen ari dira eta begirada/ errebisio propio feministak jadanik gizarteratzen hasi dira.3 Baina, zein dira feministok
|
Euskal
Herriko gatazkari egiten dizkiogun ekarpenak?
|