|
2008
|
|
|
Bata 1914an Gasteizko apezpikuari idatzitako gutun batean: «la parte más sana de la Diócesis ansía que la Iglesia haga algo por lengua tan venerable como la nuestra, de la cual se vale Ella como de muro para sostener la piedad y moralidad»211 Eta bestea 1924an, Azkuek, Euskaltzaindiko beste sei elizgizonekin batera, sinatutako gutun batean,
|
Euskal
Herriko apaizei beren parrokietan euskara erabiltzeko eskatzean:
|
|
2013
|
|
|
Hiriart Urrutiren arabera, Frantziako Gobernuak umezurtzentzako egoitzak zabaldu nahi zituen, eta horretarako diru biltze bat egin. Aldiz,
|
Euskal
Herriko apaizen proposamena eske publikorik gabekoa eta umezurtzarentzat hobea zela zioen Hiriart Urrutik, hain zuzen herrian bertan etxe batean hartzea baitzen nahi zuena. Proposamen hoberena elizgizonena zela idatzi zuenean, gauzak kudeatzeko Eliza Estatua baino egokiagoa zela erraten ari zen.
|
|
|
Behin, Fermin Irigarai Larreko ri egin zion eskaera Oxobi-k, han gaindi ikusten zituen desertoreekin bil zedin. Desertoreak mendiz bestaldera iragan ondoan, Ipar
|
Euskal
Herriko apaizek eta auzapezek ez zezaketen deus egin haiengana joateko, eta gerlara itzul zitezen konbentzitzeko. Astekariaren deiak zeharkakoak ziren, beren lagunei eskatuz ihesi joanak zirenengana joateko.
|
|
|
Ondorioz, pentsa zitekeen astekarian argitaratzen zen mezuak oihartzun zabala zuela eta herritarren artean eragina ere ukan zezakeela. Astekariaren egile eta laguntzaile sarea arras zabala zen, eta Ipar
|
Euskal
Herriko apaiz andana batek idazteaz gain, politika arloko arduradun andana bat ere bazen kideen artean. Politika arloko horiek guztiak «zuriak» ziren, hala nola errepublikarren eta Frantzia laikoaren kontrakoak.
|
|
|
|
Euskal
Herriko apaizak Euskal Herriko etxeetatik heldu ziren, eta euskaldunak ziren errotik, herritarrak bezala. Horrek garrantzi handia zuen.
|
|
|
Funtsean, horrelako deiak maiz agertu ziren Eskualduna astekarian. Fenomeno horren berri azaltzen du Jacques Garatekere, hala nola Frantziako Justizia Ministeriotik zirkular bat igorri zietela 1917ko azaroaren 13an
|
Euskal
Herriko apaiz eta auzapez guztiei, berriz itzultzeko baldintzak azalduz. Baionako apezpikuak bere elizbarrutiko apaiz guztiei igorri zien deia desertoreen familiengana joan zitezen, konbentzitu beharrez.
|
|
|
|
Euskal
Herriko apaizak politikan inplikatu ziren, argiki. 1889ko hauteskundeen ondotik, Louis Etcheverryk irabazi zituen hauteskundeak baliogabetu zituzten, hain zuzen, apaizek haren aldeko kanpaina egin zutela leporatuz.
|
|
|
Funtsean, apaizek Frantziako gobernuaren zigorra jasan zuten, Euskal Herriko 35 apaizei soldata kendu baitzien. Kalapita handiak sortu ziren Baionako apezpikuaren, Ipar
|
Euskal
Herriko apaizen eta Frantziako gobernuaren artean. 1914an, Eskualduna astekariak sekulako kanpaina egin zuen Ibarnegaraien eta Guichennéren alde.
|
|
2020
|
|
|
Batetik, ama zenaren oroitzapen minduarekiko baketzea idatzirik uzteko gogoa. Bestetik, Ipar
|
Euskal
Herriko apaiz eskoletan zazpi hamarkada lehenago jazotakoen salatzeko helburuan kontzentratzea, eleberririk eleberrira. Zilegi da pentsatzea Etxamendiren eleberrietan agertzen diren seminarioko apaiz erakasleak ezagunak direla, ezen famatuak eta euskal kulturan izen handikoak izan, badirelako.
|