2000
|
|
Urte batzuk lehenago, bere arloko kongresu baterako, aipatu irakasle hori Madrileko unibertsitate batera etorri zen. Bere alaba Salomek, orain dela urte batzuk Euskaltzaindiaren kide urgazle izendatuak, eskatua zion, Espainiako hiriburura egiten zuen bisitaz baliatuz,
|
euskal
gramatikaren bat eros ziezaiola, hark gure hizkuntza ikasteko gogoa baitzuen, tipologian haienarekin, georgierarekin alegia, antz handia du eta. Sinposioan zehar Gabunia jaunak unibertsitate hartako errektorea agurtzera hurbildu eta, paradaz baliatuz, galde egin zion ea Madrilen zein liburu dendatan eros zezakeen euskal gramatika bat.
|
|
Bere alaba Salomek, orain dela urte batzuk Euskaltzaindiaren kide urgazle izendatuak, eskatua zion, Espainiako hiriburura egiten zuen bisitaz baliatuz, euskal gramatikaren bat eros ziezaiola, hark gure hizkuntza ikasteko gogoa baitzuen, tipologian haienarekin, georgierarekin alegia, antz handia du eta. Sinposioan zehar Gabunia jaunak unibertsitate hartako errektorea agurtzera hurbildu eta, paradaz baliatuz, galde egin zion ea Madrilen zein liburu dendatan eros zezakeen
|
euskal
gramatika bat. Espainiako Unibertsitatearen ordezkari goren haren hitzek —eta haren hitzak errepikatu besterik ez dut egiten—" Baina dialekto horrek ba al dauka gramatikarik ala?" aho zabalik utzi zuten georgiar irakaslea, eta aitorpen hau egin zidan:
|
2003
|
|
Pozik eta esker onez emon be: Zamarripari, ondo irabazita eukalako, erderaz egindako
|
euskal
gramatika baten eta hainbat idazti errez eta jatorren egilea izan zalako; Rekalderi, Ipar Ameriketan artzain euskaldunen eleiz artzain ebilela, hango bizimodua aitatzen deuskun nobela bitxia Deunor izenekoa idatzi ta argitaratu ebalako. Gainera, Arrate Irratian eta Boletín del Banco de Vizcaya orrian hainbat urtetan emon euskun, euskeraz, Ameriketako artzainen barri.
|
|
Gauza bat eta bestea zirela, euskaraz idaztea buruhauste ugari eta ordain eskaseko lana zen. Ez gaitu harrituko, beraz, Zabala frantziskotarrak Ulibarri euskaltzaleari penaz eta amorruz erantzun zionak, honek Bizkaiko forua euskaratu eta
|
euskal
gramatika bat eta bi hiztegi idazteko enkargua egin zionean; dena den, lehenik eta behin euskaldunen beraien axolagabekeriak mintzen du Zabala:
|
2004
|
|
Jakina, eskola haietako umeek euskarazko testu-liburuak behar zituzten, eta horretara jarri ziren zenbait. Sabino Aranak berak, esaterako,
|
euskal
gramatika bat idatzi zuen, eta aleren bat gehiago izan zen mendearen lehen hamarkada bietan, baina testu liburugintzak urte batzuk geroago hartu zuen benetako indarra, Eusko Ikaskuntzaren eskutik. 20ko hamarkadatik aurrera Bizkaiko eta Gipuzkoako Aldundiek herri txikietan sortutako eskoletan erabiltzeko ekoitzi ziren liburuok, batez ere.
|
2008
|
|
Halaber eskuartean zituen proiektuen berri ematen zion: euskal linguistika ikastarotxo bat antolatu gura zuen hurrengo urtean Bilbon, aurrerago
|
euskal
gramatika bat idatzi, eta ahal izanez gero lehenago Euskal Akademia sortu187 Hola bada, 1913ko artikulua Azkuerena izan ez bazen eta kasu horretan debate hartatik kanpo egon bazen 1914 hasieran, Urloren porrotak ostera ere Akademiaren kontura eraman zuen.
|
2010
|
|
Zientzia gaiak alde batera utzita, Antoine Abbadia euskaltzalea ere bazen; aitarengandik jaso zituen euskara eta euskaltzaletasuna. Horri lotuta,
|
euskal
gramatika bat egin zuen Agustin Xahorekin batera (Ã, tudes grammaticales sur la langue basque), eta hainbat lan idatzi zituen euskarari buruz, frantsesez. Gainera, Euskal Lore Jokoak kultura jardunaldiak antolatu eta diruz lagundu zituen 1851tik 1897ra arte; hil arte, hain zuzen ere.
|
|
Ihes egin behar izan zuenetariko bat izan zen. Ingalaterran erbesteraturik zegoela,
|
euskal
gramatika bat —Grammaire Cantabrique Basque— zuen egin, hala nola Latina Euskara hiztegi bat — Dictionarium Latino Cantabrumeta Testamentu zaharreko Genesis liburua itzulikatu.
|
2011
|
|
Hasteko, ikasle autodidakta da, azkarra eta diziplinatua dugu Nikolai, egunero hainbat ordu eskaintzen baitio euskara ikasteari, lehendik ezagutzen zituen beste hizkuntzak ahaztu gabe. Metodologiari dagokionez, itzulpengintza erabiliko du
|
euskal
gramatika bat sortzeko eta horretarako bere berezko gaitasun eta trebetasunak erabiliko ditu. Shibumi liburuak ere badakar Nikolaik egindako gramatikaren lehenengo lerroak eta bere logikak zedarritako ibilbidea:
|
2012
|
|
Kultura handiko gizona, hizkuntza asko menperatzen zituen, eta idazle gisa lan mardula egin zuen. Tablettes izenburuko lan entziklopediko luze bat idatzi zuen, besteak beste, eta horren barruan euskal hiztegi bat eta
|
euskal
gramatika bat egin zituela dirudi, nahiz eta gaur egun biak galdutzat jotzen diren. Oraindik gordetzen dira, ordea, lan horretan bildu zituen 44 euskal atsotitzak.
|
2015
|
|
Soka bat,
|
euskal
gramatika bat
|
2016
|
|
ROXALI: Hortakotz behar dut erosi
|
euskal
gramatika bat, nik ere euskara garbia mintzatzeko.
|
2017
|
|
Liburua
|
euskal
gramatika bat da azken batean, munduko hainbat hizkuntzatako elementuekin konparatua. Euskararen Fonetika, Morfologia, Sintaxia eta Lexikoa aztertzen ditu oso modu didaktikoan, ezagutza maila ona erakutsiz.
|