|
2005
|
|
|
Baina hau espero zitekeen El Ateneo bertako bazkide erdaldunek idazten baitzuten. Aldiz,
|
euskal
gaiei loturiko artikuluak ugaldu egin ziren. Hola Manterolaren Cancionero berriaren iruzkina, Euskal Erria aldizkariaren agerreraraz laudorioak, Daniel Ramon Arreseren hitzaldi bat euskarari buruz eta Peru Abarka argitaratzeko saio aurki ditzakegu hilabete gutxitan74 Euskal gaien proportzioa ez da oso handia (inondik ere ez RPEan adinakoa), baina bai 1878 aurretik baino dexente nabarmenagoa.
|
|
|
Arlo desberdin hauetako artikulu gehienak euskal esparruetara atxikitzen ziren. Alta
|
euskal
gaiei loturiko sail egonkorrak sortzeko ahalegina (euskal kroniken saila adibidez) ez zen guztiz gauzatu. Nahi eta ezin hori euskararekin agertu zen oso argi:
|
|
|
Ondorioz euskal kultur aldizkari izan behar zuena (helburu horiek Madrilgo aldian berretsi egin baitziren), bere izaera galduz joan zen. Hola, espezifikoki
|
euskal
gaiei loturiko historia moduko sailak desagertuz joan ziren. Euren lekua literaturak bete zuen, aldian aldizkariko edukien erdia baino gehitxoago betez.
|
|
2007
|
|
|
Horrenbestez, eta bukatzeko, zera berrets dezakegu: bi atal horiekin —zeinak, egiaz, aparte eta
|
euskal
gaiarekin lotu gabe irakurriak izan daitezkeen— gure hezkuntza kontsideratzeko abiapuntu teoriko edota erreferentziazko marko bat osatu nahi izan dugu bereziki.
|
|
2008
|
|
|
Hola bada kultur aldizkari euskaltzale bat zen, literatura lanak (prosan zein poesian),
|
euskal
gaiei loturiko iritzi artikuluak, kronikak, erlijio kontuak, gutunak, efemerideak zein albisteak jasotzen zituena. Behinolako euskal obra klasikoak ere argitaratu ziren Euskalzalen, garaiko irakurleentzat topatzeko ezinezkoak ziren lanak eskura jarriz.
|
|
2011
|
|
|
Beraz, ordura arteko Bizkaiako eremura mugatu beharrean, Euskal Herri osora zabaldu zen. Institutuak gaur egun arte iraun du, eta Deustuko Unibertsitatearen
|
euskal
gaiekin lotutako irakaskuntza eta ikerkuntza eremuei laguntza ematen die.
|
|
2022
|
|
|
Baina egon da adibide esanguratsu gehiago ere, plano sinbolikotik harago emaitza praktikoak ekarri dituena. Deustuko Unibertsitatean Gotzon Garate josulagunak 1976 hartan Euskal Filologia zabalduko zela egunkarian argitaratzea (horretarako oraindik baimenik edo ikaslerik izan gabe) ere izan zen arrakalagintzaren beste eredu eder bat, Bilboko eta Donostiako campusetan euskarazko (eta
|
euskal
gaiekin lotutako) ikasketa lerro gehiago ekarri zituena gerora, gradu eta graduondokoetan euskararen posibilitatea euskararen errealitate bihurtzeraino. Artikulu hau sinatzen dugunok, adibidez, gure doktorego tesiak euskaraz (eta ingelesez kasu batean, nazioarteko tesia baitzen) defendatu genituen Deustuko Unibertsitatean, bi doktorego programa ezberdinetan.
|
|
2023
|
|
|
XIX. mendearen aurreko bibliografiaren bilakaeraz eta edizio lanen (inprimatze lanen) bilketan, aipatzekoak dira Angel Allende Salazar (Biblioteca del Bascofilo..., 1887), Julien Vinson (Essai d’une bibliographie de la langue basque, 1891 eta 1898), Genaro Sorarrain (Catalogo de obras euskaras), horiek ere esklusiban edo bereziki
|
euskal
gaiei loturik (Fernandez de Casadevante Roman^, 2016/ 01 06). Espainiaren testuinguru zabalagoan, ezinbestekoa Historia de la edicion y de la lectura en España() talde argitalpena moldiztegiaren sorreratik XX. mende arte(" La edicion en España"), dudarik gabe edizioko datuen iturri oparoa eskaintzen duena.
|