|
2000
|
|
|
Telebista komertzialek ezin dezaketena egin, alegia. Baina ez bakarrik
|
euskal
gaiak jorratzeko, beste makina bat gai ere hor egonik, natura, historia edo antropologia direla. Goi mailako bi profesional ditu gainera, Mirentxu Purroy «Mundo. hoy» saioko arduraduna (ikus ARGIAko 1743 alea) eta Koldo San Sebastian, ETBrentzat 300 dokumentaletik gora egin dituena.
|
|
2008
|
|
|
Euskarazko argitalpenak eta edozein hizkuntzatan
|
euskal
gaiak jorratzen dituzten produktuak aurkituko ditu bertara inguratzen denak. Aipatu ekoizpenak bost sailetan banatu ohi dira urtero:
|
|
|
Azokaren 43 edizioa izango da aurtengoa, eta azken urteetako ohiturari jarraiki, Durangoko Landako Erakustazokan izango da, abenduaren 5etik 8ra bitartean. Euskarazko argitalpenak eta edozein hizkuntzatan
|
euskal
gaiak jorratzen dituzten produktuak aurkituko ditu bertara inguratzen denak. Aipatu ekoizpenak bost sailetan banatu ohi dira urtero:
|
|
|
Aurtengoan, azokara hurbiltzen diren euskaltzaleek ezin izango dute iaz azokan bertan omendua izan zen Eva Forestek editatutako libururik erosi. Azokaren araudiaren arabera, gutxienez, argitaletxe bakoitzak aurkeztutako liburuen% 80ak euskarazkoak izan behar dute edo
|
euskal
gaiak jorratu. Antza denez, aurten Hiruk aurkeztutako katalogoak ez ditu ezaugarri horiek bete.
|
|
2009
|
|
|
Oraindik ez gara ados jarri «euskal» kulturaren definizioan. Ezdakigu euskaraz egiten den kultura den, euskaldun euskaradunek egiten dutenabakarrik, beste hizkuntzatan egin arren
|
euskal
gaiak jorratzen baditu zaku honetansar litekeen edo sortzailearen jatorria nahikoa den euskalduntasun ziurtagiriaemateko. Lanbide honetan hasi nintzenean geunden toki berean gaude urte batzuk (dezente) geroago.
|
|
2011
|
|
|
Historiaren egia jasotzeaz gain, Ama Lur pelikula sentitua dela nabarmendu du bermeotarrak, sentitua eta maitatua,, eta zinema ez da horrelakoa izaten, beste interes batzuk sartzen dira tartean, ez patriotikoak?. Gaur egungo zinema, batzuetan
|
euskal
gaiak jorratu arren, zinema arrunta dela uste du Basterretxeak, nazioarteko gainontzeko zinemagintzaren eskema arrunta jarraitzen duena, alegia.
|
|
2015
|
|
|
euskal artikuluak sail jakin batzuetan sailkatzeko joeran, alegia. Hori nabarmen antzean suma daiteke Deian (non Iritzia, Kultura eta Euzkadi sailetan ageri diren batez ere euskarazko berriak; berriok, gainera
|
euskal
gaiak jorratzen dituzte batik bat), baina baita Enbatan ere (astekari horretan, editorialaren euskarazko testuan, euskal gaiei buruzkoa oro har, agertu ohi dira batez ere euskarazko artikuluak; horrez gain, berri laburretan eta agendako oharretan, garrantzi txikiko esparruetan, beraz?
|
|
|
Joera beretsua suma daiteke Le Journalen ere, non euskarazko idatziak batez ere horrela kokaturik ageri diren: azken orrialdeko iritzi artikuluan (hortxe sarrien, eta euskal gaiak landuz maizenik) edota Kultura sailean (batik bat
|
euskal
gaiak jorratuz hor ere). Ekaitzan ere euskal politikagintzari edota euskarari buruzko artikuluetan topatu ditugu batez ere euskarazko idatziak.
|
|
2018
|
|
|
La censuragubernativa y el libro vasco(). Analisis de los informes del lectorado doktoretza tesiak euskal liburuan du jarria fokua, eta horien baitan, euskaraz idatzitako liburuez gain, gaztelaniaz idatziak egon arren
|
euskal
gaiak jorratzen dituztenak zein euskal idazleenak direnak ere barnebilduak dira. Doktorego tesi mardula da, bi liburukitan antolatua:
|
|
|
Lanaren bigarren atal nagusian," Euskal liburua zentsurapean" izenburua daramanean, euskal liburuari aplikatutako zentsura da ikergai. Euskal liburuaren baitan, euskaraz idatzitako liburuak zein gaztelaniaz idatziak izanagatik euskal autoreak dituztenak edo
|
euskal
gaiak jorratzen dituztenak dira bilduak eta horien azterketa era kronologiko batean egina da, txostenetan diren lektoreen irakurketatik abiatuta. Lektore izendapena jasotzen zuten zentsura mekanismo hauen baitan lehen irakurketa egiteko eginkizuna zuten irakurle horiek.
|
|
|
Erbestean diren egileen artean Jose Miguel Barandiaranen eta Jokin Zaitegiren izenak ditu aipagai, besteak beste. Era berean,
|
euskal
gaiak jorratzen dituzten edo euskal idazleak dituzten lanen azterketa ere bildua da atal honetan. Orotara, 70 dira aztertutako lanak eta horietako batzuen adibideak dakartza Torrealdaik, dagokien zentsura txostenen azalpen xehearekin.
|
|
|
Euskal gaien inguruko liburuari dagokionez,
|
euskal
gaiak jorratzen dituzten edo euskal egileak dituzten 150 lanetik gora kontsultatu zituen Torrealdaik. Aurreko atalean egindako hiruko bereizketa hori bera jarraitua da atalburu honetan ere.
|
|
2021
|
|
|
Horrela, Jon Bilbaok Auñamendirekin argitaraturiko Euskal bibliografiaren hiztegiaren hamar liburukiek bilaketa digitalak utzitako hainbat hutsune betetzen lagundu digu. Eta testurik zaharrenen bilaketarako erabat funtsezkoa suertatu da Julien Vinsonen Essai d’une Bibliographie de la Langue Basque izenekoaren bigarren liburukian jasotako" Journaux et Revues" atala (Hirugarren atala, 721 or.). 1898an argitaratua, ordura arte prentsak
|
euskal
gaiez jorraturikoa zerrendatzen du alfabetikoki ordenaturiko goiburuetan antolatua.
|
|
|
Martinezek azaltzen duenez (2015: 169), Hernandorenaren filmaren aurretik
|
euskal
gaia jorratzen duten beste bi aurrekari gertatu ziren: Eusko Ikaskuntzaren eskutik Manuel Ynchaustik gauzaturiko" Eusko Ikasgayak" dokumental laburrak (1922) eta Maurice Champreuxek zuzenduriko 40 minutuko Au Pays des Basques dokumentala (1930).
|
|
|
Roldanek azaltzen duen bezala, planteamendu kostunbristen errepikapena nekea eragiten hasia zen, ziurrenik aurretik
|
euskal
gaia jorratu zuen literaturan ere planteamendu berak egin zirelako mende luze batez, baina ukaezina da Larruquertek zinea eta bertsogintza uztartzeko egindako saiakeraren sakontasuna:
|