|
2000
|
|
|
Begietarako errepresentatua denherria ez da gauza abstraktua; testuinguru politikoa, testuinguru ekonomikoa eta testuinguru historikoa daude beti horren azpian, oinarrian. Gaur egun,
|
euskal
estatuarenaren ordez, espainiar eta frantziar estatuen plasmazio mediatiko grafikoa hobesten da.
|
|
|
–
|
Euskal
Estatua. Beste estatu guztiek bezainbeste bai, ez espainola baino gehiago, bainaez gutxiago ere.
|
|
|
Burujabetasuna aldarrikapen bat bada, aldarrikapen horren gauzapenpolitikoa alor juridikoan konstituzio baten bitartez eman behar da. Modu horretan, Soto k
|
Euskal
Estatuaren bideragarritasun juridiko politikoa azaldu nahi izan du.
|
|
|
Euskal Estatuarendefentsak, honenbestez, bortxaren defentsa dakar. Eskuineko kritikak, berriz, Estatuadesagertzear dagoen egitura zaharkitu eta ahula dela dio, eta Estatu minimoenEuropa eraikitzen ari garenean, arinkeria dela
|
Euskal
Estatuaren berragerpena nahiizatea. Kritika hauek gogoan izan ditu Soto k bere proposamena luzatzeko orduan.
|
|
|
eta estatu espainolarekin negoziazio politikoaegitea proposatzen du. Kontraesan hori bera nabaritzen zaio harremanen kontuan, alde batetik,
|
Euskal
Estatu batu eta burujabea lortzearren beste alderdi nazionalistekin, nola politikoekin hala zibilekin, bat eginda aritzea proposatzen baitu, eta bestetik, alderdi estatalistekin, elkarrizketa eta adostasuna bilatzea?.
|
|
|
Balizko historiahorretan den dena legoke jadanik: euskal nazioa,
|
euskal
estatua, zuzenbide propioa.historia, jarraitu beharreko eredu bihurtu da. Uste horren arabera, ez da berria pentsatubehar, zaharrari jarraitu eta hartan inspiratu baizik; bertatik legitimitate historikoa etasoziala ateratzea, ez zaigu besterik gelditzen.
|
|
|
Bizirik jarraitu nahi badugu, bestek egin dutena egin behar dugugeuk ere: euskal identitateari zor zaion aterpe politikoa(
|
euskal
Estatua) eraiki, edobestela gauden egoera honetatik ez gara sekula aterako.
|
|
|
Gaurko zazpi probintzietatik atgelditzen diren lurralde horietan, ordea, Euskal Herria izan zirenik ere oroimenhistorikoa galdua dute. Orain, Frantziako eta Espainiako Estatu inperioak ahultzenhasiak direnean, ez litzateke harritzekoa izango, Nafar Estatua berreraiki ahal izanezgero, zazpi probintzietatik kanpoko lurralde horietan
|
Euskal
Estatuari atxikitzekomugimenduak sortzea.
|
|
|
Baina unitate monetarioazenbaki huts bat denez, garestia da oso, eta,, zenbaki monetarioak? (1 eusko, 10 eusko, 100 eusko, eta abar) metal preziatuko txanpon baten gainean grabatzea, alferrikakoa.Legearen arabera, estatu baten unitate monetarioa moneta nazional denetik (espainiarestatuan pezeta, frantziar estatuan libera, balediko
|
euskal
estatu independenteaneuskoa), unitate hori urre lingotetan (edo zilarrezkoetan) grabaturiko idazpen batekerrepresentatuko lukeen benetakotasun berberaz errepresentatzen dute monetafiduziarioen edo eskripturalen unitateek.
|
|
2002
|
|
|
Nire gusturako, arlo honetan, desobedientzia zibileko kanpaina baten ekarpenaren garrantzia are handiagoa izango da, subiranotasunaren berezko ideian eragiten duen heinean, hau da, subiranotasuna gizarteari boterea ematearen ideiarekin lotzen bada. Aldiz, subiranotasunaren aldarrikapena
|
euskal
estatu independentea eratzeko eskubidera murrizten bada, desobedientzia zibil subiranozalea, nire ustez, desobedientzia zibilaren ideiatik aldentzen hasiko litzateke. Subiranotasuna bada gizarteari indarra ematea, ez estatuaren mugak non jarriko ditugun erabakitzeko, baizik gizartearen nahia bermatzeko, autodeterminatzeko, orduan, diskurtsoarekin koherentzia bat izango litzateke, eta koherentzia moral indartsu gisako bat garatu liteke egoera irauli eta aldarazteko.
|
|
|
Saioa zazpi ataletan murriztu duzu: Espainia, estatu nazioa, nazionalismoa, globalizazioa,
|
euskal
estatua, identitatea eta euskara. Batek pentsa lezake indarkeria gaiak leku lukeela.
|
|
|
Iritziak bi joeretan bereizten dituzu: euskal nortasuna sustatzeko kulturaren bidea jorratuz, egitura politikorik beharrezkotzat jotzen ez dutenenak eta
|
euskal
estatuaren beharra aldarrikatzen dutenenak.
|
|
|
Gure estatutuen lehen artikulutik gainera: " Autodeterminazio eskubidea
|
euskal
estatu independiente bat osatzeko".
|
|
|
–Historiografia abertzalea?, antza, egon badago, baina inoiz ez da egiten aipamen zuzenik; ondorioz, zaila da jakitea, zehatz mehatz, zer ulertu behar dugun kontzeptu horren azpian. Azken urteotan, gainera, zenbait liburu argitaratu dira, espresuki,?
|
Euskal
Estatuaren, historiarenalde desberdinak jorratuz, Nafarroako konkista bereziki, integrazio prozesuarensamurtasuna kolokan jarriz36 Liburu horiek deskalifikatuak izan dira, besteak beste, ustez egile nazionalisten eskutik etorri direlako.
|
|
2003
|
|
|
ETAk alderdi nazionalistek osaturiko sarea garatu nahi izan zuen bakarrik. Adibidez, Udalbiltza
|
euskal
Estatuaren enbrioi gisan osatu nahi izan zuen eta egungo hiru lurralde administratiboan funtzionatu dezan, gaur egun bideratzea ezinezkoa dena. ETA akordioaren idatzietatik nahiz espiritutik aldendu zen.
|
|
|
egun gipuzkoar euskaldun askok Nafarroako erreinuaren galera, gure?
|
Euskal
Estatuaren galera gisa sentitzen badute ere, mende t, erdi lehenago, Iztueta moduko gipuzkoar euskaldunentzat Nafarroako erreinuaren historia arrotza zen, are etsaia, Frantziari lotutakoa. Iztuetak emandako bertsio honen interesa Arturo Campionek ohartarazi zuen:
|
|
|
Izatez, ohargarria da Hiribarrenek egiten duen periodizazioan, tratamendu bateratua ematen diela zazpi probintziei, Nafarroako lehen erregetik 1512raino erreinuaren historiaren baitan denak bilduz. Honetan guztian Hiribarrenek eman lezake egun zenbait historialarik defendatzen duten. Nafarroa=
|
Euskal
Estatua, ideiaren aitzindari dela.
|
|
|
ikastola iraultzailea bultzatzea, langileria euskararantz bideratzea, herri ikastoletan metodo iraultzaileak ezartzea, Euskal Unibertsitate Herrikoia eraikitzea eta abar. Baina, horiek guztiak gauzatu ahal izateko modu bakarra
|
Euskal
Estatu Sozialista bat eraikitzea zen.
|
|
2004
|
|
|
Nafarroa:
|
Euskal
Estatua. (...) Mende luzez euskaldunon adierazpide politikoa izan den Nafarroa kontzeptua Euskadi izeneko asmakizunaren zati bat bertzerik ez zelakoan eta Nafar kontzeptuak euskaldunon nortasun politiko eta juridiko subiranoa adierazten duela aintzat hartu gabe.
|
|
|
barne grina suhar batek narama boterearen eta hizkuntzaren arteko labirintoan barrena. Bestalde, independentziaren edo
|
euskal
Estatu propio baten beharkizuna edo asmakizuna botere auziaren terminoetan gorpuzten da. Deusik argitu behar baldin badugu, hortaz, euskaltasunaren eta burujabetza nazionalaren arteko sokan dagoen korapilo mota zer nolakoa den argitzea izango da kontua.
|
|
|
noski.
|
Euskal
Estatua behar dugu, jakina, baina ez nolanahi. Dependentziaren logikan milaka eta milaka herri nortasun, gureaz aparte, iraungipen bidean amilduak dabiltza munduan.
|
|
|
619 Paulo Iztueta:
|
Euskal
estaturik gabe euskara bai. Zabalik?
|
|
|
–Gaur Euskal Herria kulturalki existitzen da baina ez politikoki?. Gaurko herrigintzatik jaioko da
|
Euskal
Estatu eratua, Berria, 2003/7/3.
|
|
2005
|
|
|
|
Euskal
Estatua
|
|
|
Proiektu bat aipatzen du Azurmendik elkarrizketan.
|
Euskal
Estatuaren proiektua. Garaiotan, non Europako Konstituzioa botoa jasotzekoa den, estatu eta nazio kontzeptuak mahai gainean jartzen dira indarrez, berriz ere.
|
|
|
Garaiotan, non Europako Konstituzioa botoa jasotzekoa den, estatu eta nazio kontzeptuak mahai gainean jartzen dira indarrez, berriz ere.
|
Euskal
Estatu baten sorrera gertatuko balitz, proiektutik abiatuz, Iztuetaren ustetan. Ekonomi globalizazioaren une honetan, bada, Euskal Herriak ez du Espainiako merkatuaren beharrik?, beraz, Euskal Estatuak onura ekonomiko aktualak baino hobeak izango lituzke estatu bilakatuko balitz. Azken ideia hau ondokoarekin errematatzen du:
|
|
|
Garaiotan, non Europako Konstituzioa botoa jasotzekoa den, estatu eta nazio kontzeptuak mahai gainean jartzen dira indarrez, berriz ere. Euskal Estatu baten sorrera gertatuko balitz, proiektutik abiatuz, Iztuetaren ustetan. Ekonomi globalizazioaren une honetan, bada, Euskal Herriak ez du Espainiako merkatuaren beharrik?, beraz,
|
Euskal
Estatuak onura ekonomiko aktualak baino hobeak izango lituzke estatu bilakatuko balitz. Azken ideia hau ondokoarekin errematatzen du:
|
|
|
dio Iztuetak. Baina
|
Euskal
Estatu bat sortzeak eramangarria izan behar du. Bideragarria da euskal Estatua. Iztuetak dioen modura.
|
|
|
dio Iztuetak. Baina Euskal Estatu bat sortzeak eramangarria izan behar du. Bideragarria da
|
euskal
Estatua. Iztuetak dioen modura.
|
|
|
Argumentu horiez baliatzen zen, garai hauetan, non Estatutuaren erreforma ere herriaren hitzaren zain zegoen,
|
Euskal
Estatuaren proiektu eta sorreraz mintzatzeko. Beraz, Konstituzio honen atarian, Iztuetak uste du Europan dagoen giro problematikoak (nazio askapenen, arazoa?) talka egiten duela Europa, superestatal, rekin:
|
|
2006
|
|
|
Historiaren hariak izenburuko liburuan: Historiaurretik hasiz euskal lurraren adina, gizakia Nafarroan, erromatarren garaia, lehen
|
euskal
estatua, VIII X. mende arteko kasiarrak eta dinastia piriniarrak, XI. XII. mendeetako Euskal Herria, independentziaren amaieraren hasiera, Nafarroako estatu europarraren desagerpena, iraultza liberalaren aroa, Lehen Karlistaldia, Borboikoen Errestaurazioa, XX. mendeko testuingurua eta frankismo ostea eta Trantsizioa aztertu ditu. Historia osoko une ezberdinetan «nafar» izeneko jendeek bizileku propioa izan duten eremua »zabalagoa hasieran, gero eta estuagoa mendeak igaro ahala» hartu du bere lanaren marko gisa.
|
|
|
Poemaren muina bukaerako galderak dakarkigu. Identitatea norberak aukeratzen duen eta norberari dagokion zerbait bada, hots, euskal identitatea aldeandaramagun zerbait bada (boltsiloan daramagun harria), balizko
|
euskal
estatu batekindartu edo bermatuko ote digu identitate hori. Zer da garrantzitsuagoa, norberakhautatzen duen identitatea eta nork bere baitan daraman euskaldun izatea ala estatuak eman diezaiokeena?
|
|
|
Lehen, Unamuno-ren bisioan, iraganaldi uherra –Estatuak, gerrak, joputzak– desegiten eta gainditzen, etorkizun arras garden batera bokaleratzen ikusten zen. Eta han, Herder biziki gogoratzen duen ikuskari batean, ez separatismoz, baizik herrien askatasunaren garapen naturalez, gainditua gaurko liberalismo jakobinoa ere269, Euskal Herriaren independentzia ikusten zen, hots, euskaldun bakoitzarena eta guztiena, eta euskaldunen herriarena (ez
|
euskal
Estatu bat, ezta Zazpiak Baten Konfederazioa ere270, baizik Estatugabetasunean herrien elkartasuna) 271, askatasun indibidualak eta nazionalak bat egiten zutela. Mundu aske batean Euskal Herri askea, eta askea euskaldun bakoitzaren kontzientzia.
|
|
2007
|
|
|
Azkenean, «Estat Català»ren sorrera etetea erabaki zen, Errepublikako Gorteek Kataluniako Estatutua, Kataluniako Generalitateak egindakoa, onetsi arte. Euskal Herriari dagokionez, euskal nazionalistek apirilaren 17an Gernikan elkartzeko deialdia egin zuten, foruen berrezarpena eta
|
Euskal
Estatua xede hartuta. Horrek guztiak gatazka larria eragin zuen ia ia.
|
|
|
Horrek guztiak gatazka larria eragin zuen ia ia. ...an Getxoko alkate eta etorkizunean lehendakari izango zen José Antonio de Aguirre euskal nazionalistak gidatuta) arteko istiluak nagusi zirenean, 1931ko ekainaren 14an, Euskal Udalerrien Biltzarra elkartu zen Lizarran (dena den, lau hiriburuetako ordezkariak, Bizkaiko eta Gipuzkoako industria udalerritakoak eta Errioxa arabarreko eta Nafarroako erriberako nekazaritza ordezkariak ez ziren agertu),
|
Euskal
Estatuko Estatutu Orokorraren Proiektua. Lizarrako Estatutu esan zitzaiona, onesteko.
|
|
|
koadrila zegok estatuaren aurretik. Baina nire koadrilakoek
|
euskal
estatuan bizi behar dugula erabakitzen badute, euskal estatuan biziko nauk ni ere?.
|
|
|
koadrila zegok estatuaren aurretik. Baina nire koadrilakoek euskal estatuan bizi behar dugula erabakitzen badute,
|
euskal
estatuan biziko nauk ni ere?.
|
|
|
Hots: lurraldetasuna, euskara, euskal kultura, historia,
|
euskal
estatua, herritarren borondatea, izari soziala eta abar, aldi bertsuan garatzen ez ditugunbitartean. Nazio identitatea, erabat hartuta, ez baita territoriala, soziala baizik.
|
|
|
Euskal nazioa eta
|
euskal
estatuaren aldarria, fetxismoa gainditzeko gai bagara (esaterako, estatua, edota, nazioa?, Modernitatearen artefaktu horiek, idolo bihurtzen ez baditugu, eta haien ordez botereaz eta elkartasunaz, eskumen eskubide etaardura betebehar jokoez pentsatzeko eta jarduteko gai bagara; eta, bistan da, antifetxismoa ere gainditzeko gai bagara:
|
|
|
Gaur egun, Modernitate ostean edo Modernitate goieneanbizi garen honetan, zeregin hori zelan eta zertan aldatu da? Eta gure kasuarenhistoriari begira,
|
euskal
estaturik eta euskaldun klase nagusirik ez bada egon, zerizan da euskal kultura Modernitatean, nork eta zertarako asmatu eta gauzatu du?
|
|
|
Berezkoak eidira gauza horiek guztiok.
|
Euskal
Estatua bera ere kudeatzaile gisa irudikatuko dute; gizarteak hainbat funtziotarako duen bulego bat. Politiko profesionalen ordua da, atzean geratu da, aberriaren gurasoen ordua?.
|
|
|
Euskaltzaleok bi esparrutan ari gara jokatzen: batetik,
|
euskal
estatu identitatea nahi dugu (neurrian, erakunde estatalak ditugun neurrian, badugu halako zerbait: beti subalterno, beti bigarren mailakoa, baina hor dagoen, euskal hiritartasunbat?), bestetik, euskal identitatea estatu edo nazio identitatea ez direnen pareanditugu.
|
|
|
Navarrismoaren kontra Sabino Aranaren eta haren eskuineko eta ezkerreko jarraitzaileen aber  tzaletasunak,
|
euskal
estatu nazioaren aldarrikapenean oinarrituak, ez du balio. Muga Kortesen paratzea edo Luiaondon paratzea ez da aldaketa handia.
|
|
|
Zazpiak Bat, Laurak Bat, Hirurak Bat ala herrialde bakoitza? Erantzuna funtsezkoa da Nafarroaren kasuan, Euskal Herri osoan edo Hego Euskal Herrian eginen balitz erreferendum bat independentziari buruz, nafarrak behartuak izan bailitezke
|
euskal
estatu independenteko kideak izatera, gogoz kontra, Bizkai Gipuzkoetan anitzez jende gehiago bizi baita Nafarroan baino.
|
|
|
Ene iritziz, nafar gehienek uko egin zioten beste euskal herritarrekin autonomia erkidego bat sortzeari, ez balizko nafartasunagatik, espainiar nazionalismo huts hutsagatik baizik: denek zekiten abertzaleendako Nafarroaren" anexioa"
|
euskal
estatu independente bat sortzeko lehen urratsa baizik ez zela eta, beraz, Nafarroarako probintzia bakarreko autonomia bermerik hoberena zela Espainiaren batasunerako. Beren buruei foruzale deritzetenek eta Espainiako armadak hel  buru bera zuten eta ez dut uste azken horri egotz dakiokeenik nafar nortasun bizi bizirik.
|
|
|
Abertzaletasuna Bizkai Gipuzkoetatik zabaldu zen Nafarroara, ez alderantziz, askotan industrializazioari jarraituz. Sabino Aranaren Euzkadi, haren ustez, historian izan diren zazpi
|
euskal
estatuen federazioa edo konfederazioa izatekoa zen. Anakleto Ortuetak, Eusko Abertzale Ekintzaren sortzaileetariko batek, aldiz, Nafarroako Erresumari euskaldun guztien estatua iritzi zion.
|
|
|
Berez, Nafarroa ez zen
|
euskal
estatu bat izan. Nafarroa erdal estatu bat izan zen, eliteak erdaraz aritzen zirelako (jendaurreko ekitaldietan behin  tzat), administrazioa erdaraz egiten zelako eta Tafallatik beheiti bizi ziren gehien gehienak erdaldunak zirelako.
|
|
2008
|
|
|
" LABek beste Euskal Herri bat eraikitzeko proiektua defendatzen duenean, beti du buruan independentzia eta sozialismoa aldarrikatzen dituen proiektua:
|
Euskal
Estatu Sozialista". Beraz, sindikatuak langile klasearen aldeko apustua egiten du proiektuan.
|
|
|
Horretaz, ni baino askoz hobeki aritu zen Xabier Zabaltza artikulu batean, eta hari jarraituko diot neurri handi batean9 Alde batetik, Nafarroako erresumak ez zituen inoiz euskal herrialde guziak bere baitan hartu; bertze aldetik, ez dirudi inoiz oso harreman estua izan zuenik euskararekin. Nafarroako erresuma?
|
euskal
estatua, izan bazen, Nabarraldekoak, kulturalki euskaldun?
|
|
|
Nola uztartu, orduan, euskara eta euskal estatalitatearen historia? Euskara, izan ere, gorputz arrotz bihurtzen da
|
euskal
estatuaren balizko historian, ulergaitza eta azalgaitza. Azken batean, euskarak agerian uzten du estatua ardaztzat hartzen duen istorioaren desegokitasuna:
|
|
|
Eta garaiak zenbat eta zaharragoak eta urrunagoak izan, hainbat eta hobe.
|
Euskal
estatua, Europako lehena. Euskal historiaurrea.
|
|
|
Beste aldetik, eta bigarrenik, hizkuntzaz eta kulturaz euskalduna ez den nazio proiektu hori erdiestea ezinezkoa dela deritzot, guztiz ezinezkoa. Oker baitago, lehen adierazi bezala,
|
euskal
estatuaren asmoa bideragarria dela pentsatzen duena, aldez aurretik euskal humus etnokulturalaren baldintzarik bete ezean. Estaturik ezin da sortu ezerezetik.
|
|
|
Horra estatuaren aurrebaldintza bideratzen duten lehengai batzuk. Horra balizko
|
euskal
estatuaren protonazioari legozkiokeen osagai batzuk.
|
|
|
Lan honetan aldeztu dudan tesiari atxikita, jatorrizko herri euskaldunaren iturritik edan nahi ez duen nazio kultural arrotzaren zentzugabekeria ari naiz kritikatzen.
|
Euskal
estatuaren edo euskal autodeterminazioaren edo euskal autonomiaren zentzugabekeria ari gara salatzen, baldin eta euskalduntasunaren humusa alde batera uzteko asmoa badago. Eta, alde horretatik, jakina, euskal hizkuntzaren determinazio eragina azpimarratu nahi nuke, egungo herritarren arteko lokarriak lotze aldera.
|
|
|
Itxura denez, euskal nazioaren ernamuinean dagoen euskal etnos ari dagokion humusik gabe eraiki nahi dute hemen abertzale batzuek
|
euskal
estatua. Alfer alferrik, ordea.
|
|
|
Alfer alferrik, ordea.
|
Euskal
estatuaren beharra eta premia euskal etnos ean baizik ezin da erne. Euskalduntasunarekiko egarri abertzalerik ez baldin badago, ez dago zer aserik askatasunaren iturrian.
|
|
|
Zer gertatzen da estaturik gabeko nazio bateko herritarra baldin bazara, eta zure naziotasuna zure estatuaren herritartasunarekin bat ez baldin badator? Egin dezagun kontu, zu edo ni euskaldunak garela, zure eta nire naziotasuna euskalduna dela, baina, aldi berean, zure eta nire herritartasuna ez dela
|
euskal
estatuari dagokiona, hauxe da egungo gure egoera, zoritxarrez?, Espainiakoari edo Frantziakoari gadokiona baizik. Zertan datza horrelakoetan gure naziotasunaren eta herritartasunaren arteko hartu emanen afera?
|
|
|
Hortaz, 1876ko euskal esperientzia, 1898ko espainiar desastrea, eta XIX. mende amaieratik Lehen Mundu Gerlaraino jazotako inbasio, gerra, suntsiketa, menperakuntza eta kolonizazio ugarien irudiak, guztiz gogotan izan behar zituen Azkuek 1918ko hitzaldia ematean. Eta
|
euskal
estatu sortuberri bat irensteko kandidatuak ez zirela faltako pentsatuko zuen. Beraz hortxe, garaiko errealitate militarista, inperialista eta Mundu Gerlako konkisten konstatazioan eta testuinguru horrekiko beldurrean, kokatu behar dira, ziurrenik, Azkuek euskal independentziarekiko sentitzen (eta haizatzen) zituen beldurrak.
|
|
|
|
Euskal
estatua betiko azpiratua izan zen Noaingo borrokan, arabar, bizkaitar eta gipuzkoarrak ziren armada gaztelarraren gerlari ugari. Derrigortuta alistatuak, baina euren ordain ekonomikoa izango zutenak.
|
|
|
Garai politiko berria aldarrikatu du,?
|
euskal
estatu, gehiago sortu ahal izateko
|
|
|
|
Euskal
Estatu gehiago goiburupean eman du mintzaldia EAJko buruak. Euskal Herriko zenbait erakundetako ordezkarien aurrean hitz egin du.
|
|
|
beste garai politiko bat aldarrikatu du. Garai horren helburuak?
|
euskal
estatu, gehiago sortzea izan behar duela erantsi du.
|
|
|
Iñigo Urkulluk, berriz, EAJk hurrengo legealdiari begira dituen erronka nagusiak azaldu zituen. Haren hitzetan, krisialditik ateratzeko ahalegina egingo du EAJk; bakea bilatuko du ETAren aurkako olatu etikoa bultzatuz; erabaki eskubidea oinarri hartuta, euskal erakundeen gaitasuna zabalduko du
|
Euskal
Estatu gehiago lortzeko, eta politika jendearengana iristeko modu berri bat bultzatzen saiatuko da. Urkullu ziur da EAJren gidaritzapean etorkizuna irabazteko baldintza egokiak daudela.
|
|
|
Gazte Topagunea" independentzian bizi eta
|
Euskal
Estatu Sozialista eraikitzeko mugarria" izango dela diote eta herriko gazteei bertan parte hartzeko deia luzatu diete
|
|
|
" Independentzian bizi eta
|
Euskal
Estatu Sozialista eraikitzeko Gazte Topagunea mugarria" izango dela diote gazteek. " Parisen, Madrilen, Iruñean eta Gasteizen gotortzen diren gorbatadunek ez dute herri hau aitortu nahi izan eta konponbidea irabazi, askatasunarekin gehiago dutelako galtzeko irabazteko baino" azaldu dute.
|
|
|
Orreagako egitandia goraipatu diet, gure mugarri nazionala, eta erantsi diet Chanson de Rolanden azkeneko analisi filologikoek aditzera ematen dutela euskal egitandi kantore baten itzulpena besterik ez dela, zoritxarrez galdu dena, literaturarekin hasi nintzenean ez nengoen horren animatuta?. Nafarroako erresuma
|
euskal
estatutzat aurkeztu dut inolako zalantzarik gabe, estatu euskalduntzat noski, latina alde batera utzita, gortearen agiri ofizial guztiak euskaraz idazten hasi ziren 1376an alajaina?, eta ahaztu egin dut, xehetasun txiki bat baino ez. Araba, Gipuzkoa eta Bizkaia 1200ean bereganatu zituela Gaztelak; Lapurdi eta Zuberoa, nola ez, Nafarroa Beherearekin batera osatu zuten Bortuz Bestaldeko Merindadea, eta ez ziren sekula ingelesak izatera iritsi, ezta, are gutxiago, frantsesak ere:
|
|
2009
|
|
|
Hori horrela izatekotan, eta, jakina, hori horrelaxe gertatu zen, zer ondorio atera behar dugu etxera so jarrita? Hitzetik hortzera independentzia eta
|
euskal
estatua aldarrikatu eta praxi etnolinguistikoan eta kulturalean batez ere espainolak edo frantsesak diren abertzaleekin nola jokatu behar dugu. Egia esan, zer pentsatu ugari ematen digu Txillardegiren kritika emankorrak.
|
|
|
Otegi
|
euskal
Estatu bat eraiki nahi duten alderdiekin kontaktuan jarriko da
|
|
|
Idazkari Nagusiak argitu duenez, egun ere alderdiak apustu bera mantentzen du, hau da,
|
euskal
estatu errepublikanoa egitea eta subiranotasunaren aldeko pausuak ematea.
|
|
|
Dena dela,
|
Euskal
Estatuaren ideala, erdietsitako eskuduntza maila ikaragarrihorrekin, goitik behera etorri zen Ipar Frontean gerrak aurrera egitearekin batera.Bizkaiaren aurkako erasoaldia 1937ko martxoa amaitu zenean etorri zen. Ezagunadenez, frankistek Madril eskuratu ezinik, urte horretako martxoaz geroztik, beraienestrategia aldatu zuten.
|
|
|
Horrelako erasoekin,
|
Euskal
Estatuaren patua erabakita zegoen. Hegazkineriaeta artilleria ataletan frankisten alde zegoen desorekak ezinezkoa egiten zueniraupen luzeko defentsari eustea euskal armadaren aldetik.
|
|
|
Bi ekimenek zehaztu zuten gai horren inguruan indar politikoen artean zegoenbanaketa, eta banaketa hori ezinbestean areagotu zen, 1931ko ekainaren 14an, Lizarran egin zen euskal udalerrien biltzarrean hainbat zuzenketa onartu zituztenean, hala nola etorkizuneko
|
euskal
estatuaren eta Vatikanoaren arteko harremanakgordetzea, alderdi demokratiko errepublikanoentzat onartezina baitzen.
|
|
|
Urkulluk azaldu duenez,
|
Euskal
estatu gehiago lortzea da estatutu berri horren helburua. Euskal erakundeen ekimen propioa sustatzea, eta horretarako, instituzio horiek politika publiko guztietan esku hartzea ahalbidetzea.
|
|
|
|
Euskal
estatu sozialista eraikitzea da defendatzen duten proiektu politikoa, eta, hain zuzen ere, horregatik kriminalizatu nahi dituztela diote. Askapeneko kideen esanetan, herrien arteko elkartasun internazionalistak herrion askapen borrokak indartzen ditu.
|
|
|
Orreaga taldeak antolatuta, Arrazonamendu politikoa berreraikitzea, askatasunerako arma bat mahai inguruan parte hartuko du gaur pedagogo azpeitiarrak;
|
Euskal
Estatua sortzeko prozesuaz ariko dira.
|
|
|
Zuk nola irudikatzen duzu
|
euskal
estatu independente hori?
|
|
|
Euskal sindikalismoaren inguruan hainbat lan argitaratu ditu kazetari bizkaitarrak.
|
Euskal
estatu burujabeak krisiari aurre egiteko izango lituzkeen tresnak aztertuko ditu gaur Iruñean.
|
|
|
Baina inguruan ditugun estatuek ez dituzte halako neurriak hartu. Zer dela-eta
|
euskal
estatuak bai?
|
|
|
Ezker abertzalearentzat garrantzi berezia du EAJk alderdi sozialistari koalizio gobernu bat osatzeko egindako eskaintza. Dokumentu horren bidez, EAJk uko egin die Lizarran sortutako baldintzei, eta dokumentu horren bidez, EAJk
|
euskal
estatu bat eratzeari uko egin dio, eta apustu garbia egin du indar erregionalista bat izateko estatu espainolean. Agiri hori EAJren Santoña politikoa dela esan zuen Otegik.
|
|
|
Horretarako, beharrezko tresna politiko, juridiko eta bitartekoak lortu behar ditugu:
|
Euskal
Estatua, independentzia eta herri gogoa. Geure gezur sozialari aurre egiteko nork bere lanaren zatia bete behar du:
|
|
|
bergara>' Nafarroa,
|
euskal
estatua' erakusketaNabarraldek antolatuta.Udaletxeko osoko bilkuren aretoan, martxoaren 15era arte. Martitzenetik egubakoitzera: 18: 00–20: 00 Zapatuak eta domekak:
|
|
|
Loturarik ez duela nabarmentzeko oroitarazi du bere garaian ezker abertzaleak argi utzi zuela zer egin nahi zuen Europako hauteskundeei begira. Euskal Herriaren Alde izenaren pean indar subiranista eta independentista guztiak bildu nahi zituen jokaleku demokratiko batean
|
euskal
estatu baten eraikitzeari ekiteko ezkerretik. Baina zehaztu duenez,. Ipar Euskal Herrian bakarrik izan da posible?
|
|
|
Espainiak, espainiar legeak eta marko autonomikoak ez dute gure askatasuna onartzen; beraz, autonomismoa baztertu behar da, eta Estatutua hila dagoela esatetik beste marko bat nola eraiki esatera pasatu behar da.
|
Euskal
estatu bat nahi dugunok antolatu egin behar dugu, eta estrategia eraginkor bat bilatu.
|
|
|
Ez dut uste beste biderik dagoenik, Nafarroako
|
euskal
estatu independentea berrezarri ahal izateko.
|
|
|
Zein da EAJren helburua: bere sorrera adierazpenetan agertzen den
|
Euskal
Estatu baten sorrera ala, Euskal Herriaren zatiketa eta garapenerako galga izan den autogobernu baskongadoaren sakontzea??.
|
|
|
–Mezak eta iragarkiak euskaraz ziren?. Independentzia zioen pintada ere irakurri zuen, eta
|
Euskal
Estatuaren aldarrikapenaz hitz egiten du Wildmanek.
|
|
|
Akordioak frantziar eta espainiar Estatuen sistema juridiko politikoaren aurkako lehia demokratikoa, baketsu eta zibila bideratu ahal izango luke. Talka demokratikoaren ereduak, aktiboa, dramarik gabekoa, Estatuekin negoziazioa bilatu beharrean, Euskal Herrian bizi garenon herritarron gehiengoa eskuratu dezan
|
Euskal
Estatuaren aldeko akordioa bilatuko duena.
|
|
|
Nazio eta gizarte askapen prozesu dinamikoa, etaparik gabekoa, helmuga finkorik gabekoa, egungo Euskal Herriarentzat erakargarriagoa da.
|
Euskal
Estatua premia handiz behar dugun tresna da. Tresna, ez berez helburu hutsa, baliabide bat, etnizidak?
|
|
|
Euskal Herri independentea lortzeko, lan handia egin beharra dago, etsai boteretsuak ditugulako. Batzuentzat ezinezko helburua da
|
euskal
Estatua. Utopiazale amorratua naiz ni, ezinezko dirudiena lanaren poderioz lor daitekeela uste duena.
|
|
|
Agirian esaten denez, estrategia horren oinarrian euskal nazioaren eta
|
euskal
estatuaren eraikuntzak egon behar du. Bide horretan emandako pausoak eta guztiz baliagarriak izan diren tresnak berreskuratu behar direla dio.
|
|
2010
|
|
|
|
Euskal
Estatua lelo
|
|
|
|
Euskal
Estatua lelo
|
|
|
Alderdi bien arteko agenda zehaztu gabe dago, baina baliteke ezker abertzalearen eta EAren arteko mugimenduei buruz hitz egitea; joan den ekainaren 20an alderdi bi horiek bide baketsuen bidezko
|
Euskal
Estatu independentea sortzeko akordioa sinatu zuten Euskalduna Jauregian.
|
|
|
Hitzarmenak indar independentistak biltzearen aldeko apustua egiten du eta helburu nagusiak ondoko bi hauek direla esan daiteke: batetik, indarkeria mota guztiak behin betiko amaitzea eta normalkuntza politikoa lortzea, eta bestetik,
|
euskal
Estatua sortzea soilik bide politikoak eta baketsuak erabilita.
|
|
|
Bide politikoak baino ez erabiliz
|
euskal
Estatu bat lortzen saiatzeko EAk ezker abertzalearekin sinatutako akordioaren harira, lehendakari ohiak adierazi du estrategia armatua behingoz amaitzea eta mundu horrek [ezker abertzalea] politikan parte hartu ahal izatea duela helburu.
|
|
|
Radio Euskadiren Boulevard saioan egin dioten elkarrizketa batean, Rubalcabak ezker abertzalearen buruzagiari egunkari estatubatuar batek egindako elkarrizketa izan du hizpide. Bertan, ETAk indarkeria utzi eta estrategia baketsu baten bidez
|
euskal
estatu independentea sortzeko asmoa duela azaldu du kartzelan dagoen Otegik.
|
|
|
Jakitean, traiziotzat hartu zutenbai Ortuzarren zein inplikatutako agenteen jarrera Irujok eta Lizasok. Abuztuaren26an bidali zuen Euskadi Buru Batzarrak mandatu bat Londresera Higman etaOrtuzarren arteko hitzarmenak bertan bera utziz, eta edonolako akordio baterairisteko
|
euskal
estatu independente bat ziurtatzen zuen itun politikoa sinatzearenezinbesteko baldintza eta, azkenik, hau guztia onartzen ez zuten guztien bat batekoiraizketa. Agente guztiek onartu zuten Euskadiko Batzarraren agintea eta aurrerantzean ez zen haiekin arazo gehiago gauzatu.
|
|
|
Britainiarrak bezala, ados agertu zen De Gaulle ere Europar HegoaldekoKonfederazioaren parte izango zen
|
euskal
estatu independente bat osatzearenideiaren alde, «se trato de Euzkadi miembro de la Confederacion Occidental, liberado del temor de vivir bajo la amenaza del pronunciamiento en Madrid delgeneral de turno; de una gran capital federal en Paris; de que entre Negrin yFranco no hay diferencia sustancial; etc. Conoce la buena disposicion decatalanes, gallegos y vascos, y la posicion castellana, como l... Hizomuy atinadas apreciaciones acerca de la situacion especifica de los presuntosmiembros de la confederacion, apreciando las dificultades del proyecto.
|
|
|
Hitz batean, Jaurlaritzako ordezkaritzak erbesteko
|
euskal
estatuaren enbaxadak ziren, garai hartan enbaxadek zituzten zeregin guztiak bere hartzen zutelarik.
|
|
|
10:30
|
Euskal
Estatuaren bideragarritasuna (Itzubaltzeta/ Romoko Santa Eugenia plazan)
|