|
2002
|
|
|
Laburbilduz,
|
euskal
ekonomian zerbitzuek izandako garapena berantiarra etamotela izan da, bere kapitalizazio urriaren eta tokiko faktoreen eraginez. Azkenhorien artean aipatzekoak dira, enpresentzako zerbitzuen susperraldirako ahalmenabalaztatu zuen industriaren gainbehera sakona, zerbitzuetan atzerriko kapitalenezarpen gorakorra, krisialdian zerbitzu jarduerak industriatik kanporatutako enplegu babesleku gisa erabiliak izatea, etab.
|
|
|
eta ehun produktiboarenbarnean dituen izaera estrategikoa, erakarpen eragina eta aitzindaritza direla kausa.Egoera horrek badu ondoriorik zerbitzuek euskal ekonomian duten hedapen prozesuan, bai zenbatekoaren ikuspegitik, bai nolakoaren ikuspegitik. Izan ere, arestianazaldu denez,
|
euskal
ekonomiako zerbitzuetako hedapenak lotura estua erakutsi duindustriaren bilakaerarekiko. Zehazki, urtealdian, zerbitzuetako enpleguaren eta produktuaren hedapena industria eta zerbitzuen arteko erlazioari eskergertatu zen.
|
|
|
Alabaina,
|
euskal
ekonomiako zerbitzuen eta industriaren artekotasuna gehituegin da eta horrek zerbitzuen hedapenerako bidean lagundu du. Baina industria oinarria zabala izanik eta euskal ekonomiaren eraldaketa prozesuan sektoreartekointegrazioaren bidea luzea izan ez dela kontuan hartuta, industriarekiko erlazioarenitzalean sortu eta hedatzen diren produkziorako zerbitzuek potentzialtasun handiaerakusten dute etorkizunera begira.
|
|
|
Dena den, hazkunde tasa garaiak ezagutu dituzten arren, enpresentzako zerbitzuek euskal ekonomiaren BPGan duten zatia Europako Batasuneko herrialdegehienetakoaren azpitik dago9 Ondorioz, esan daiteke euskal ekonomian dagoenzerbitzuen bitarteko eskariak oso garapen maila apala erakusten duela, kontuanhartzen bada bertako industria sarearen indarra eta inguruko herrietako enpresentzako zerbitzuen garapen erlatiboa. Hala ere, enpresentzako zerbitzuen beharrazela eta,
|
euskal
ekonomia zerbitzuen inportatzaile izatetik esportatzaile izateraigaro zen 1990eko hamarkadan, bost urteren buruan. Jokabide aldaketa horretanlotura estua du Bizkaian jarduera horiek izan duten hedapenak.
|
|
|
Atal honen hasieran aztertu dugu dagoeneko hiru sektore nagusien banaketaHego Euskal Herriko ekonomian. Bertan aurreratzen zen
|
euskal
ekonomian zerbitzu jarduerak gailendu berri direla beste sektoreen aldean, produktuari zein enpleguari egindako ekarpenaren ikuspegitik. Hemen, azpimarratzekoa da produktuaren tertziarizazio maila apalagoa dela pezeta konstantetan egindako neurkerakontuan hartuz eta pezeta korrontetan egindakoarekin alderatuz.
|
|
|
Irudi horiek HegoEuskal Herriko zerbitzuek prezio korronteetan neurtutako produktuan eta enpleguanduten ehunekoa agertzen dute, hurrenez hurren. Hasierako urtean, 1977an, tertziarizazio maila apala zela erakusten dute bi irudiek, zeren, beste herri batzuetan erditik gorako ehunekoa erakutsi arren,
|
euskal
ekonomian zerbitzuen presentzia erlatiboa %40 ingurura baino ez baitzen iristen. Hasierako igoera mugatuaren ostean, geldiune labur bat gertatu zen laurogeiko hamarkadaren hasieran. Nafarroan hamarkada horren erdialdean gauzatu zen geldiunea?.
|