|
2000
|
|
|
kontra gailurra gelditzea dute helburu.
|
Euskal
Herrian gatazka politiko bat dagoela isilarazi nahi dute, ez zaie interesatzen Frantzia eta Espainiako mugetan gatazka bat dagoela azaltzea, 500 preso eta 2.000 errefuxiatu daudela. Iparraldean euskara ez dela ofiziala ezkutatu nahi dute.
|
|
|
MIARRITZEKO goi bileraren kari
|
Euskal
Herrian gatazka bat badagoela plazaratu behar bazen, izan diren gehiegikeriak ulergaitzak dira: espainolez aritzea eta Euskadi Irratiko bulegoen erretzeak, besteak beste.
|
|
2001
|
|
|
Ezker Batuak betidanik defendatu izan du gure eguneroko politikagintzan ere gure asmoa hori izan da
|
Euskal
Herriak gatazka politikoaz aparte, arazo sozial handiak dituela eta abertzale eta ez abertzaleen arteko dikotomia gainditu egin behar dela, ezkerra eta eskuinaren arteko dikotomia klasikora bueltatzeko, non eta diferentziak ez diren estatu ereduak baizik eta gizarte ereduak.
|
|
2002
|
|
|
Subiranoa adjektiboarekin helburuak eta bitartekoak sartzen dira. Euskal Herriaren kasuan, subirano hitza aipatzen da, bertan dagoen gatazka nagusia dela-eta, baina
|
Euskal
Herrian gatazka asko dago. Europan, desobedientzia zibilaren ekimen aberasgarriak garatzen ari dira:
|
|
2003
|
|
|
Azkenik, Ibarretxe plana ez da gatazka politikoa gainditzeko landu den plana. Darabilzkien gako nagusiak ez dira
|
Euskal
Herrian gatazka bortitza eragiten duten elementuak kontuan hartuta landuak izan. Ez gara gatazka politikoa gainditzeko bide batetaz ari, EAJk egiten duen eskaintza politiko alde bakarrekoaz baizik.
|
|
2005
|
|
|
|
Euskal
Herrian gatazka bortitza bizi dugu gaur egun, eta egoera hori gainditu ondoren ere, seguruenik Euskal Herria eta Espainia edo Frantziaren arteko gatazka politiko hori hor izango da. Europako Batasunak lagun dezake gatazka bideratzen?
|
|
|
Herria 2000 Elizako kideak bien bitartean,
|
Euskal
Herriaren gatazkaren inguruan buru belarri ari zarete. Duela bi urte honela esan zenigun ARGIAn:
|
|
2006
|
|
|
Jakina, jende horietako asko beldurrez bizi zen, hemen asko beldurrez bizi zen bezala. Bestetik, Espainia/
|
Euskal
Herria gatazka horrek ere baldintzatu du begirada hori. Hemengo ikuspegitik Espainiatik datorren dena da txarra, eta, noski, emigrante uholde hori agresio modura ikusi zen.
|
|
|
Batak XX. mendeko hamaika borroka politikoeta sozial biltzen ditu, gatazka? kontzeptuaren aterpera, gatazka aurrez aurredauden bi joera kontrajarri bezala ulertuz; bigarrenak borroka armatuarekin lotukodu hertsiki, euskal gatazka?,
|
Euskal
Herria gatazkarik duen Europako azkenherrialdea dela baieztatuz. Epaltzaren hitzetan gatazka gerraren beste izena baizikez da; Aritz Gorrotxategiren hitzaldian, berriz, euskal literatura garaikideak jorratubehar izan zuen lehen gatazka modernitatearena izan zela irakurriko dugu.
|
|
2007
|
|
|
Mobilizazio hauen bidez,"
|
Euskal
Herriaren gatazka politikoaren benetako konponbidea gauza dadin amnistia, lurraldetasuna eta autodeterminazioak konponbide horren oinarri izan behar dutela" aldarrikatu du PATek. Era berean, gaur jakin den debekuaren gainetik, biharko Bilboko manifestaziora joateko deia lutzatu diote euskal jendarteari.
|
|
2008
|
|
|
Beloki/ Goñi pilota partidua, Iurreta/ Durango norgehiagoka, Espainia/
|
Euskal
Herria gatazka
|
|
2009
|
|
|
Bertan esan duenez, ostegun honetan hasiko den epaiketan Espainiako Estatuaren izaera antidemokratikoa eseriko da aulkian.Bere ustez, ezinezkoa litzateke ahozko epaiketa zentzugabe hau Europako beste zenbait tokietan egitea eta diseinu antidemokratiko horren aurrean, Euskal Herriaren gehiengoak bere etorkizuna eraiki nahi du ikuspuntu ezberdin batetik baldintza demokratikoetan oinarrituta.Era berean, ezker abertzaleak konponbideak bilatzearen eta elkarrizketa prozesuari berriz ekitearen alde egiten jarraitzen duela azpimarratu du. Biharko epaiketak agerian uzten du berriz ere
|
Euskal
Herrian gatazka politikoa dagoela eta Estatuak arazoa ez duela ezker abertzalearekin ezta sigla batekin edo sigla talde batekin, baizik eta etorkizuna aske, bakean eta modu demokratikoan erabaki nahi duen gehiengo batekin, adierazi du.
|
|
|
guztiena da:
|
Euskal
Herriaren gatazka eta agonia. Beldur naiz, poema osoa lantu edo negar kanta bibliko baten tankeran beren beregi paratua dagoela antzeman ez dionari, zuntzunkeria kasik barregarria iruditu behar zaiola, tonu tragikoan irakurtzen duenean azken aldera:
|
|
|
Hala ere, eraso errepresiboek ez gaituzte gure bidetik aterako. Erasoen gainetik, ez gaituzte
|
Euskal
Herria gatazkaren konponbidearen atarira eramango gaituen Prozesu demokratiko bat abiatu eta garatzeko gure erabakitik desbideratuko.
|
|
2010
|
|
|
Legez kanpo dagoen ezker abertzaleak, EAk, Aralarrek, Alternatibak eta hainbat organizazio sindikalek eta sozialek Bake bidean, aterabide demokratikoen akordioa testuarekin bat egin dute
|
Euskal
Herriak gatazka politikoa eta norgehiagoka bortitza bake eta konponbide demokratikoetarantz abiatzeko aukera duelako. Horretarako beharrezko ikusten dute ETAk nazioarteko komunitateak egiaztatzeko moduko su eten iraunkorra eta aldebakarrekoa aldarrikatzea, jarduera armatua behin betiko uzteko borondatearen erakusle gisa.
|
|
|
Baina ez hori bakarrik. EAk indar subiranisten arteko elkarlanaren alde egiten duen apustua gauzatuz gero,
|
Euskal
Herriaren gatazkaren funtsa herri gisa dagozkion eskubideen ukazioan datzala agerian geratuko da, Urizarren esanetan.
|
|
|
|
Euskal
Herria gatazka eta blokeo egoeran dagoela salatu dute ehunka lagunek Bilbon, eta eskubideak errespetatzeko eskatu dute
|
|
2011
|
|
|
|
Euskal
Herrian gatazka politikoa konpontzeko oinarriak jartzen ari diren honetan, bidean aurrera egiteko neurriak hartzeko eskatu du AAM Amnistiaren Aldeko Mugimenduak. Euskal presoak hartu ditu hizpide.
|
|
|
gazteen atxiloketak, euroaginduak, laborari gazteen kriminalizazioa... Horiek guztiak frogatzen dute
|
Euskal
Herrian gatazka bat bizi dugula.Holako egoerak ez ditugu gehiago bizi behar. Panorama politiko berri bat behar du egungo euskal gazteriak.
|
|
|
PPk Estatuaren Gobernua gehiengo osoz kudeatzen duelarik? Horiek horrela, eta
|
Euskal
Herrian gatazka historiko politikoa konpontzeko aukera berriak zabaldu direnean.
|
|
2013
|
|
|
Espainiako eta Frantziako Gobernuek ez zuten aintzat hartu Euskal Herriko eragile gehienen babesarekin nazioarteko kideek plazaratutako adierazpena. Ordutik,
|
Euskal
Herrian gatazka konpontzearen aldeko «adostasun zabalak» lortu direla gogorarazi zuen Arratibelek, baina salatu zuen Frantziako eta Espainiako Gobernuek ez dutela eman «aurrerapauso bakar bat ere». Atxilotuak, Pariserako zain Bitartean, inkomunikatuta dituzte joan den astearte goizaldean Frantziako hiru hiritan atxilotu zituzten euskal herritarrak.
|
|
|
Oskar Matute EH Bilduko legebiltzarkideak nabarmendu duenez, hainbat presok motibazio politikoak eraginda egin dituzte hilketak, izan ere,
|
Euskal
Herrian gatazka politiko bat egon da.
|
|
|
• Aukerak ‘nazioartetik’ datoz, neurri on batean.
|
Euskal
Herrian gatazka politikoa gertatzen dela onartzea etor liteke aukera horietatik, eta, gatazka konpontzeko, autodeterminazio eskubidearen indarra goraipatzen da, gatazka bat konpontzeko modu demokratiko sinple gisa aurkezten baita. Horiek denak ETAren helburuekin bat etorriko lirateke, beraz.
|
|
2015
|
|
|
Azken urtetan Ipar
|
Euskal
Herrian gatazkaren konponbidea lortzeko bidean egin diren ekimenek Frantziako Estatuan, eta bereziki Parisen, izan duten oihartzun eskasa ikusita, Parisera joaitea erabaki dute Bake Bidea plataformakoek. Ekainaren 11 n konferentzia humanitarioa eginen dute, Giza Eskubideen Ligarekin, Legebiltzarreko Victor HUgo aretoan.
|
|
2018
|
|
|
2011ko urriaren 17an, Harremanetarako Nazioarteko Lantaldeak, beste hainbat talderekin batera,
|
Euskal
Herrian gatazkaren konponbidea sustatzeko Nazioarteko Konferentzia antolatu genuen. Bertan, Europako azken gatazka armatuaren inguruko bake justu eta iraunkorra erdiestea posible zela sinetsita genuela adierazi genuen.
|
|
|
Gaur berriro ere, gure azken helburua lortzeko bidean pausu esanguratsuak emateko baldintzak daudela sinetsita gaude. Helburu hori buruan, eta
|
Euskal
Herrian gatazkaren konponbidean aurrera egiteko asmoz, 2018ko Maiatzaren 4an Kanbon Nazioarteko Ekimen berria burutuko dugu. Euskal gizarte, erakunde zein alderdi politiko guztiei, bai eta euskal Instituzio guztiei bertan parte hartzeko gonbidapena luzatzen diegu, bake justu eta iraunkorraren bidean mugarri berri bat ezarri asmoz.
|
|
|
2011ko urriaren 17an, Aieteko konferentziak ordezkari politiko eta eragile sozio-ekonomiko anitz elkartu zituen Donostiako Aiete Jauregian. Nazioarteko aditu batzuk,
|
Euskal
Herrian gatazka politikoa zagoela lehen aldikoz onartu eta, Frantzia ta Espainiaren hein berean kokatuz, konponbidearen aktore gisa izendatu zuten. Konferentziaren ondotik, nazioarteko 6 ordezkariek, Gerry Adams, Gro Harlem Brundtland, Bertie Ahern, Kofi Annan, Pierre Joxe, Jonathan Powell, gatazka gainditzeko puntu batzuen inguruan adierazpena irakurri zuten:
|
|
2020
|
|
|
Lehenik eta behin, kasu bataren eta bestearen bilakaera historiko desberdinak.
|
Euskal
Herrian gatazka politikoan pairatu ditugun giza eskubideen urraketa larrien ondorio gogorrak gainditzen saiatzen ari gara. Katalunian, aldiz, 2006 urtean erabakitzeko eskubidea ardatz zuela ekin zen mugimendu zeharo baketsuan dihardute.
|
|
|
Basque Friendship Group (BFG) taldeari babesa eman diote eskutitza sinatu duten 38 eurodiputatuetatik 21ek. Taldea sortu zeneko Euskal Herriko egoera eta egungoa alderatuta,
|
Euskal
Herrian gatazka konpontzeko garapena «oso positiboa» izan dela diote. «ETAren erabakia azpimarratu nahi dugu, 2018ko maiatzaren 3an Euskal Herrian bakea lortzeko funtsezko eta ezinbesteko urrats gisa», gaineratu dute.
|
|
2021
|
|
|
Dagoeneko ikusi da
|
Euskal
Herrian gatazka politikoak eta bi familia abertzaleen arteko lehiak bertako bizitzaren alderdi guztiak zeharkatu dituela 1960ko hamarraldian ETAren jarduerarekin hasita ezker abertzale berri bat sortu zenetik. ETAren jardueraren amaierak ez du ez gatazka politikoaren eta ezta abertzaletasunaren bitasunaren amaiera ekarriko ere, baina gatazkaren alderdi gordinenetako bat desagertzeak, borrokak, etenak eta lehiak leuntzea ekarri du.
|
|
|
Lehen esan dudan bezala, aipatzen da aurreko belaunaldien herentzia nola digeritzen duen protagonistak, Martin Artola izenekoak. Aipatzen da feminismoa,
|
Euskal
Herriaren gatazka armatuaren ostean kokatu ezina, edo kokatu nahia, prekarietatea, euskararen gaia ere… Gure inguruan hitz egiten diren gaiak dira.
|
|
|
EHLGk hamar urte bete zituenean utzi zuen Berhokoirigoinek presidentetza. 2015eko hondarra zen, eta ordurako
|
Euskal
Herrian gatazkaren konponbide prozesuan aldaketa sakonak gertatzen ari ziren. ETAren desegitea trabatuta zegoen, eta haren armategiaren zati bat desegiteko ekintza herritar bat eratu zen:
|
|
|
Galparsoro alkateari galdetu zioten ea ETAren mehatxuak bere egiten zituela, eta erantzunak irtenbide politikoa aipatu zuen: "
|
Euskal
Herrian gatazka politikoa bada, parte guztiak ezagutu behar dira eta irtenbidea elkarrizketaren bidez helduko da." Handik gutxira, apirilaren 30ean, Garzon epaileak Galparsoro atxilotu zuen" talde armatu baten laguntzaile" bezala.
|
|
|
|
Euskal
Herria gatazka luze bat jasaten ari da urte luzeetan. Gatazka honen sustraietara jo behar da; gaitzespen hutsak ez du arazoa konpontzen.
|
|
2022
|
|
|
|
Euskal
Herrian gatazkaren ondorio konpondu gabeei arreta jartzen segituko dugu, oraindik Hegoaldeko espetxeetara ekarri gabe dauden presoak ahalik eta azkarren ekar ditzaten. Horrek aukera emango liguke bigarren fase batean sartzeko:
|
|
|
izango zen tortura onartzea. Bestalde, asko ikasi dut pertsona gisa, beste mugimendu bat nire eta gure borrokara lotzeko aukera izan dudalako,
|
Euskal
Herriaren gatazka nazioartean zabaldu dugulako, eta neuzkan tresnekin gai izan naizelako Europaren erdira tortura sexistaren salaketa ekartzeko. Horrek baieztatzen dit hartu nuen bidea ona izan dela.
|
|
|
Dena den, haren ustez, torturak ez du pentsarazi behar ETAren indarkeria justifikatuta zegoela eta
|
Euskal
Herrian gatazka bat egon dela. Haren ustez, gehiegikeriak egon badira ere, «legitimoa» izan da ETAren aurkako borroka.
|
|
2023
|
|
|
Foro Sozialeko [16] lan ildoetako batek bake prozesuari emakumeek egindako ekarpenak biltzen ditu, non eztabaidagai izan den justizia feministak izan behar duen izaera emakumeek pairatu dituzten biolentzia matxista desberdinei ikusgarritasuna eta aitortza politikoa emateko. Bestalde, 2016an, Bilgune Feministak [17] Iruñean eta Bilbon antolatutako Eskola Feministetan hausnartu egin zen,
|
Euskal
Herrian gatazka politikoaz hitz egiten denean, zertan jartzen den arreta, ordura arte egindako irakurketa gehienak androzentrikoak izan baitziren. Eskola Feminista horietan planteatu zen zelan bakea eta normaltasuna patriarkatutik pentsatuak izan diren.
|