|
2004
|
|
|
Arraza? Denok dakigu gure geroko
|
Euskal
Herriari ezin diogula arraza eman. Erlijioa?
|
|
2007
|
|
|
Gaur egun, Espainiako Estatuko konstituzioak gaztelania jakitera behartzen gaitu euskaldunak. Baina
|
Euskal
Herriak ezin du inor behartu bere eremuan euskara jakitera. Eta horrela gabiltza, bigunkeriaren gaitzak jota, euskararen ezagutzan eta erabileran aurrerapauso nabarmenik eman ezinik.Egia da euskarak aurrera egin duela irakaskuntzan, hizkuntzaren ezagutza maila apal bat ikasle askorengana iritsi dela, baina Atxagak zioen bezala oso euskara mehea entzuten da ikasle askoren ahotan, edozein gai sinpleri buruz hitz egiten hasi eta berehala" krak" egiten duena.
|
|
|
Gure kasuan, aitzitik, erakunde baten ardura falta bistan dago.
|
Euskal
Herrian ezin da esan liburutegi digital bat dagoenik, asko baizik. Esate baterako, Armiarma, Bizkaiko Foru Aldundia, Euskal Liburutegi Digitala, Eusko Ikaskuntza...
|
|
2008
|
|
|
Akitaniako Kontseiluan hauxe errana dut:
|
Euskal
Herria ezin dugu erakunderik gabe utzi. Erreforma handia edo ttipia izanda ere, ezin dizkigute gure zerbitzu publikoak kendu, atxiki behar ditugu fermuki.
|
|
|
Lehenik eta behin, azpimarratu behar dugu Interneten erabilera
|
Euskal
Herrian ezin dela konparatu Europako gainerako lurraldetakoarekin, askoz gutxiago Estatu Batuetakoarekin. Eustatek dioenez1, 2005ean gora egin dute Internetera konektatu direnek nahiz Internetera benetan konektatzeko aukera dutenek.
|
|
2009
|
|
|
Menpeko politiken mugak eta tranpak nabarmenak dira: euskara normalizatzea Euskal Herrian inposatzea baldin bada, espainiera Madrilen eta frantsesa Parisen ere inposatzea da; bi Estatu horiek beren hizkuntzak jakitera legez behartzen gaituzte, baina
|
Euskal
Herriak ezin du behartu euskara jakitera; han, gurasoek eskolako hizkuntza aukeratzeko eskubiderik ez badute, hemen, zergatik dute. Asimetria eta gezur horien aurrean, argi izan dezagun, gaztelania eta frantsesa beren lurralde historikoetatik haratago Euskararen Herrian zabaltzea, hizkuntz kolonizatzea dela.
|
|
|
Euskal herrian ez dago hauteskunde librerik.
|
Euskal
Herrian ezin du edonork hautgai izan. Euskal herrian milaka laguni ukatzen zaie bozkatzeko eskubidea.
|
|
2010
|
|
|
Gaur egun
|
Euskal
Herrian ezin ditugu gure gorputzaren gaineko erabakiak modu aske batean hartu. Gure gorputzean interes ekonomiko, politiko eta ideologikoek eragin nabarmena dute.
|
|
2011
|
|
|
Dena den, euskal liburutegi digitala Euskal Liburutegi Nazionalaren atal gisa ikusten dugu, eta horren sorrerak, orain arte behintzat, arazo asko ekarri ditu; izan ere, liburutegi atalaren eskumenak gure esku izan arren eta dagoeneko 30 urte iragan arren, ezin izan dugu lortu. Egia esateko ez dakigu zer gertatu den epe luze horretan; temati eta gogor saiatu arren,
|
Euskal
Herrian ezin izan dugu lortu gainerako leku guztietan aspalditik lortuta daukatena. Egitasmo kulturalek berez ez lukete politika kontuekin lotuta egon behar, politikaren gainetik eta politikatik at egon lukete.
|
|
2012
|
|
|
Gastronomika horretan euskarak ez du presentziarik izan, horrelaxe erabaki dutelako arduradunek. Areago,
|
Euskal
Herrian ezin da sukaldaritza (ostalaritza) euskaraz ikasi, ez lehen hezkuntzan, ez bigarrenean, ezta unibertsitate mailan ere. Izango litzateke nahikoa ikaslerik baina ez, ordea, irakaslerik, ezta testu libururik, ezta horrelakoak sortzeko edo trebatzeko gogorik ere.
|
|
|
Jende askok nahi duen gauza bakarra bere sormena zabaltzea da.
|
Euskal
Herrian ezin dugu debate faltsu hori elikatu, zeinaren arabera kultura guztia da doan edo librea, edo, aldiz, ekintza kultural bakoitzagatik ordaindu behar den. Artista bakoitzak bere buruaren jabe izan behar du eta bakoitzak erabaki behar du bere obra konkretu bakoitza gizarteari oparitu behar dion edo ez duen pezeta bat galdu nahi horrekin.
|
|
|
Aldiz, baldintzak sortu behardira indarkeriarik gabeko politikek eragina izan dezaten, eta, horrela, inork indarkeriazilegitzat har ez dezan. Hau da, desagerrarazi dezagun (gure kasuan) batzuekbiolentzia zilegitzat kontsideratzeko izan duten motibo hori(
|
Euskal
Herriak ezin dubere etorkizuna demokratikoki erabaki, berdin frankismoan nahiz «demokrazian»).
|
|
|
Aldiz, baldintzak sortu behardira indarkeriarik gabeko politikek eragina izan dezaten, eta, horrela, inork indarkeriazilegitzat har ez dezan. Hau da, desagerrarazi dezagun (gure kasuan) batzuekbiolentzia zilegitzat kontsideratzeko izan duten motibo hori(
|
Euskal
Herriak ezin dubere etorkizuna demokratikoki erabaki, berdin frankismoan nahiz «demokrazian»).
|
|
|
1974ko uztailaren 30ean aurkezturiko JDE Espainiako Junta Demokratikoa, PCEk bultzaturikoa, eta 1975eko ekainean eraturiko PCD Konbergentzia Demokratikorako Plataforma, PSOEk eta talde demokristauek (baita EAJk ere) sustaturikoa, batu zituen Koordinakunde Demokratikoak (horregatik Platajunta goitizenez egin zen ezagunagoa).
|
Euskal
Herrian ezin izan zuten oposizio antifrankistaren erakunde bateraturik sortu.
|
|
|
Ondoren, sagardotegi denboraldia eta herriko festak etorriko dira.
|
Euskal
Herrian ezin da dietarik egin, borondate handia behar da. Hala ere, batzuetan eskertzen da ez jotzea ere.
|
|
|
negoziaketa politikoa sustatu behar dugu, erakunde armatuaren borondate garbiaz finkatuta; horrek ondorio orokor eta politikoak ekarriko ditu, segur ere, nahiz eta negoziazioaren alorra ETAren etorkizunari eta estatuaren errepresioari mugatu. Hots, ETAren etorkizuna eta
|
Euskal
Herriarena ezin elkarrekin eraman eta diskutitu: negoziaketan berezitu behar dira, nahiz eta denentzat nabaria izan arazo politiko orokorraren konponketa negoziaketaren arrakastak ederki baldintzatuko duela (edo zapuztuko, huts egitekotan).
|
|
2014
|
|
|
Gauza bera esan daiteke Alsaziari buruz, baina orain dela hilabete batzuk egindako erreferendumaz biztanleek bi departamenduen batzea ukatu zutelakoan, uste dut erabaki hori errespetatu behar dela. Iparraldeko
|
Euskal
Herriak ezin baztertu dugun bere zatiketa historikoa du. Iparraldeko Katalunian herrialde administratibo zaharrak (katalanez veguerias deituak) kontuan hartzen ahal dira barneko zatiketa baten egiteko:
|
|
|
Oposizio horretan kokatzen da patu batasunak suposatzen duen herri historiko eta historiabakoen oposizioa (Hegelen baitan bezalaxe eta Ortegaren historiaren filosofia arrazistan berdin). Horren korolarioa da
|
Euskal
Herria ezin nazio izatea. Euskal Herria berez ez da gauza naturaltasun hutsetik burua goititzeko (naturaltasun hutsean abereak bizi dira).
|
|
|
Orain beste une batean gaude, non gauzarik inportanteena baita gizarteak bere askapenerako erakutsi duen indarra nola bideratu, prozesua, erreferendum baten bidez, gauzatu dadin.
|
Euskal
Herriak ezin du besterik egin gogoan hartzea baino, eta ikasi zeinen inportantea den independentziaren aldeko mugimendua gizartearen baitatik abiatu eta eratzea. Azkeneko hamabost urte honetan ikusi da argi:
|
|
|
|
Euskal
Herria ezin zuen maite, handia zen gabezia!, kanpoan ere ez, nolako dibergentzia!
|
|
|
Gazterik herritik airatu zen Ameriketarat, bere bizia 20 bat urtez artzaingoan pasatzen zuela. Bainan
|
Euskal
Herria ezin ahantzizkoa izanez, berriz itzuli nahi izan zuen bere etxekoen arterat. Orai Jainkoak bere ganat deitu baitu, eman diezola merezitutako betiereko pausua.
|
|
2015
|
|
|
Kultura lurralde nazionalismoaz esandakoarekin koherente izanda,
|
Euskal
Herrian ezin da bilatu integrazioa kultura nagusi baten inguruan (bati zubi lana eta balio sinboliko handiagoa eman ahal bazaio ere, esan dudanez), baina euskal nazionalismo batek euskal lurraldean finkatu behar du nazio proiektua, eta ezin du, hortaz, beste nazio batekoarekin bateragarri egin. Berriro ere, definizioaren bigarren osagaiak, lurraldeak?
|
|
2016
|
|
|
|
Euskal
Herrian ezin esan daiteke literatura konparatua askoz lehenago zabaldu zenik. Ikasketei dagokionez, Espainiako egoera baino are eskasagoa izan dela esan daiteke, ez baita egon ez literatura konparatuko lizentziatura edo gradurik ezta katedradunik ere.
|
|
2018
|
|
|
Ekonomia lurraldearen antolaketarako lokarri estrategikoa da, eta hala izateko, ekonomia horrek hizkuntza nagusi bat behar du, Etheringtonen arabera.369 Ekonomiaren hizkuntzak ematen dio lurralde bati identitate komun bat. Euskaldunek ez badute eskubiderik euskal hiztun gisa,
|
Euskal
Herria ezin da artikulatu lurralde gisa: lurralde gisa artikulatzen eta arreta handienarekin babesten dira Frantzia eta Espainia, ez Euskal Herria.
|
|
2020
|
|
|
i) Horiez gain, Ipar Euskal Herrian posible da etxetik ateratzea kirola bakarka egiteko, baina debekatuta dago taldeko kirolak egiteko kalera ateratzea —futbola, rugbia, eskubaloia... — Hego
|
Euskal
Herrian ezin da kirola egitera irten.
|
|
|
Bestalde,
|
Euskal
Herrian ezin da ezer egin Kataluniatik ez datorrenik. Dena da Katalunia.
|
|
2021
|
|
|
Arraza? Denok dakigu gure geroko
|
Euskal
Herriari ezin diogula arraza eman. Erlijioa?
|
|
|
*
|
Euskal
Herriak ezin du luxurik izan bi erakunde armatu edukitzeko, bere artean inolako alderik gabe hegemonia lortzeko lehian dabiltzanak+. 107
|
|
2022
|
|
|
Arraza? Denok dakigu gure geroko
|
Euskal
Herriari ezin diogula arraza eman. Erlijioa?
|
|
|
Jarri zuen arreta oinetakoetan. Begira, lehen ilaran bakarrik, sandaliak, alde batetik, eta mendiko botak, bestetik
|
Euskal
Herrian ezin da jakin, eta tarteko beste zapata batzuk ere ikusten ditut. Eskerrak hor aniztasuna dagoen.
|
|
2023
|
|
|
Gainera, materialen aprobetxamendu handia behar da, eta Euskal Herriak ez du gaitasun teknikorik eta energetikorik horretarako. Horrek guztiak ez du esan nahi
|
Euskal
Herrian ezin denik industriarik egon, baina ezinbestekoa da gutxitzea eta moldatzea. Ekoizpen kate globaletatik kanpo dagoen industria bat ere garatu daiteke, tokikoagoa eta dibertsifikatuagoa; adibidez, altzariena eta elikagaiena.
|
|
|
|
Euskal
Herrian ezin izan zuen irabazi, baina Pello Bilbaok (Bahrain) ez zuen Tourra esku hutsik bukatu nahi. Bada, gaur lortu du garaipena, lasterketako hamargarren etapan.
|
|
|
Ikusten da agian ezin dela gauza batzuez hitz egin.
|
Euskal
Herrian ezin da, baina kanpoan gauzak egin daitezke hori kontatzeko, eta horrek haserretzen gintuen, nolabait esateko. Guk ere izan dezakegu legitimitatea gure historia kontatzeko».
|
|
|
Bestelako arauak ere egongo dira: " Jakina denez,
|
Euskal
Herrian ezin da edonola sartu Mariren kobazuloetan eta abentura honetan ere euskal mitologiaren antzinako legeak jarraitu dira. Mariri ezin zaio inoiz bizkarra eman eta kobazulotik atera behar da sartzen den bezala, hikan hitz egin behar zaio eta ez zaio inoiz begietara begiratu behar.
|