|
2000
|
|
|
T. Etxebarriak adiskide mina zuen Indalecio Prieto eta bere iritziak zer ikusirik izan zuen honek Errepublikaren garaian
|
Euskal
Herriarentzat autonomia defendatu eta bultzatze hartan.
|
|
|
Ildo horretatik, Hego
|
Euskal
Herria autonomia erkidego bitan banatua da katehorietan: Mendebaldeko hiru probintziak alde batetik eta Ekialdekoa bestetik.Are gehiago, TVE2k eskaintzen duen eguraldi emanaldian, Euskal AutonomiaErkidegoari eta Nafar Erkidegoari buruzko informazioa eskaintzean, denbora tarte luzea uzten da Erkidego bien artean, denbora horretan Pirinioetako etaMediterraneoko Autonomia espainiarren berri eskaintzen delarik.
|
|
2007
|
|
|
Estatutuaren 1 artikuluan ezarri zen
|
Euskal
Herria autonomia erregioa zela Estatu espainiarraren barruan, eta Araba, Gipuzkoa eta Bizkaia lurraldeek osatzen zutela. «Euskara» hizkuntza koofiziala zen gaztelaniarekin batera.
|
|
2008
|
|
|
Azkueren ametsa gauzatu izan balitz,
|
Euskal
Herrian autonomia nazionala ezarriko zen, eta euskarari aitortza ofiziala egingo zitzaion. Hola eskoletan ama hizkuntzan ikasiko zuten umeek:
|
|
|
Ordura arte nagusi izandako erdaren pare euskara jartzea planteatzen zuen, are lehenestea. Eta estatu horien egitura zentralista erreformatzea,
|
Euskal
Herrian autonomia zabal bati toki egiteko, eta kultura arloan erabateko autogobernua uzteko. Eta horrek, Espainian eta Frantzian gailen zen nazio ereduarekin tupust egiten zuen.
|
|
2009
|
|
|
Euskal nazionalismoak deszentralizazio administratiborako ereduak bilatu zituen Espainian 1910eko hamarkadan, eta kemen are handiagoz 1930eko hamarkadan, II. Errepublikaren garaian. Izan ere, 1936ko urrian, gerra betean,
|
Euskal
Herriari Autonomia Estatutua onartu zitzaion, nahiz gerrak txikiagotutako lurralde batean izan zen. 1960ko hamarkadaz geroztik, departamenduaren aldeko aldarrikapena indarberritu egin zen Ipar Euskal Herrian, autonomia eskaerekin, edo EBren eremuaren barruan erregio deszentralizazio proposamenekin batera.
|
|
2012
|
|
|
Horrek guztiak suspertu egin zituen mobilizazioak. Uztailaren 10ean, amnistia eta
|
Euskal
Herriarendako Autonomia Estatutua eskatzeko Askatasunaren Ibilaldia hasi zen, Amnistiaren aldeko Batzordeek antolaturik. Hurrengo asteetan Hego eta Ipar Euskal Herria zeharkatu zituen Ibilaldiak, eta agorrilaren 28an amaitu zen Arazurin (Nafarroa), Guardia Zibilak indarrez sakabanaturiko elkarretaratze jendetsuan.
|
|
2013
|
|
|
Ez dute onartu nahi Tejerazoa izan zela. Ez dute estatu kolpe bat izan zela ere gogoratu nahi, ez dute soportatzen
|
Euskal
Herriak autonomia ere izan dezan. Espainolek nahi dute erran dezagun ETA alferrik aritu dela.
|
|
2022
|
|
|
Baina ber denboran agerian dago halaber euskal gobernuek eginiko lan guztia, oposizioen kritika zuzen ala makurren despit. Non legoke gaur
|
Euskal
Herria autonomia hori gabe. Iparraldetik oneski so egin nahi duenak ikus dezake bi aldeetako euskal politiken artean dagoen labarra:
|
|
2023
|
|
|
Azkenik, TAAJLren lehenengo xedapen gehigarriak foru lurraldeei dagokionez zehatz mehatz horrela adierazten du: " 1 Lege hau Euskal Autonomia Erkidegoan izango da aplikagarria, betiere Konstituzioaren 149 artikuluko 1.14 eta 1.18 paragrafoetan eta lehen xedapen gehigarrian zehaztutako terminoetan; dena den,
|
Euskal
Herriaren Autonomia Estatutuaren abenduaren 18ko 3/ 1979 Lege Organikoan, Aurrekontu Egonkortasunari eta Finantza Jasangarritasunari buruzko apirilaren 27ko 2/ 2012 Lege Organikoan, eta foru lurraldeetako eskubide historikoak eguneratzen dituzten gainerako arauetan jasotzen diren xehetasunak bete dira. Legea aplikatzean, eta dagozkien koordinazioeta zaintza ahalmenei kalterik egin gabe, zerbitzuakeskaintzeko moduari Toki amubidearen oinarriakarautzen dituen legearen 26.2 artikuluan jasotzen denariburuzko eskumena foru aldundiei dagokie, ukitutako udalerriek aurretiaz beren adostasuna ematen badute".
|