|
2001
|
|
|
Utzi lehortzen eta sartu plastikozko poltsa batean, azkenean
|
etxeko
zaborrarekin batera botatzeko.
|
|
2002
|
|
|
Fimestic en txostenak agerian uzten duen beste datu interesgarri bat da inkestatutakoen %87 kezkatuta dagoela ekologiaz eta ingurumenarekiko errespetuaz, bereziki uraren kutsaduraz eta basoak galtzeaz. Puntu horretan, bitxia da ikustea ingurumenaren gaineko kezka egonda ere, %50 bakarrik laguntzen dela
|
etxeko
zaborra birziklatzen, %40 ura aurrezten eta %30 baino gutxiago energia aurrezten.
|
|
2005
|
|
|
Hiri hondakin solidoak (HHS), hau da,
|
etxeko
zaborrak, gaur egungo ingurumen arazo nagusietako bat dira. Hiri bateko biztanle bakoitzak kilo bat hondakin baino gehiago sortzen ditu egunero, eta kopuru hori handituz doa:
|
|
2007
|
|
|
– Errendimendu termiko hobea aire zirkulazio bortxatuaren eta aire beroaren berreskuratzailearen bidez. – Energia asko aurrezten da. Edozein erregai mota erabil daiteke, baita
|
etxeko
zaborretik erretzen den zatia ere. Horri esker, kutsadura gutxiago sortzen da eta etxebizitza bakoitzean zabor gutxiago sortzen da.
|
|
2008
|
|
|
Uharte ekologikoei esker,
|
etxeko
zaborrak lur azpiko edukiontzi estankoetan utz ditzakete herritarrek, lekua libre uzten dute eta azaleko edukiontzien begi inpaktua saihesten dute. Aldekoen arabera, sistemak ez du inbertsio handirik behar, batez ere bilketa pneumatikoarekin alderatzen bada, eta, dituen ezaugarriengatik, irtenbide interesgarria da leku gutxi eta integrazio zaila duten eremuetarako.
|
|
2009
|
|
|
Hori da Valentziako Unibertsitate Politeknikoko (EHU) Nekazaritza Ingeniarien Goi Eskola Teknikoko Hondakin Organikoen Nekazaritzako Aprobetxamendua (RESIAGRI) taldeko ikertzaile talde baten helburua. Zientzialariek adierazi dute
|
etxeko
zaborretatik, inausketen hondakinetatik, simaurretik eta abarretatik lortzen den konposta, eta nekazariek beren laboreak ongarritzeko erabili izan dutena, landareen elikaduratik haratago doazen ondorioak dituela. “Nekazariek berek maiz ikusten dituzte konpostaren ondorio onuragarri horiek, eta orain kontua da ikertzaileek detektatzea zein agentek egiten dieten eraso labore horien gaixotasunak eragiten dituzten organismoei”, azaldu du lanen koordinatzaileetako batek, Fernando Fornes ek.
|
|
|
Zaborra Sukaldean sortzen diren hondakinak osasun arrisku handiko puntu kritikoa dira, eta arreta berezia merezi dute.
|
Etxeko
zaborra, materia organikoan aberatsa denez, kutsadura iturri garrantzitsua izan daiteke. Gainera, euskarri bikaina da mikroorganismoak (batzuetan patogenoak) eta izurriteak garatzeko.
|
|
|
Ohiko energiak baino merkeagoa den erregaia da, naturala (gizakiak parte hartu gabe naturan sortua, landareak bezala) edo hondarra (gizakiak sortua: nekazaritza, abeltzaintza,
|
etxeko
zaborra eta zerrautsa bezalako industria hondakinak). Berokuntzarako eta erregaietarako balio du.
|
|
2010
|
|
|
Zabalgunea, Koroatzea eta Adurtza; bertan zeuden proposatutako hiru eraikinak. ** Bartzelonan, Valladoliden, Valentzian eta Malagan, herritarrek ez dute
|
etxeko
zabor bilketaren tasa ordaintzen, zerbitzu hori zergen bilketa osoarekin finantzatzen baita, besteak beste, OHZrekin. Malagak eta Valentziak onartu dute zerga tasa bat datorrela zerbitzu horren zati bat ordaintzeko.
|
|
2011
|
|
|
Erabiltzen ez diren pneumatikoak,
|
etxeko
zaborrak, papergintzako lohiak… Hondakin horiek guztiak zementua egiteko erabiltzen dira. Hala, lehengai eta erregai fosil gutxiago gastatzen dira, karbono dioxido (CO2) gutxiago isurtzen da eta zabortegietako zaborrak murrizten laguntzen da.
|
|
2012
|
|
|
Elikagaien erosketa planifikatzea Ikerketa hori alde batera utzita, ez da lehenengo aldia kontsumo ohitura batzuk ingurumen narriadurarekin lotuta daudela.
|
Etxeko
zabor organiko eta ez organiko ugari, batez ere sukaldeetatik eta herrialde garatuetan sortutakoa, edo milaka kilometro inguruko herrialdeetatik datozen elikagaien kontsumoaren globalizazioa, horiek dira, besteak beste, ingurunean eragin oso negatiboa duten “puntu beltzak”. Ingurumena errespetatzen duten kontsumo jokabideak dira:
|
|
|
Ekec Fundazioa da, eta hura berreskuratzeko eta birziklatzeko lan egiten du. Nazio Batuen Ingurumen Programak (NBIP) 2010ean adierazi zuen munduan 40 milioi tona zabor elektroniko sortzen direla urtean, eta txatar elektronikoaren bolumena %16 eta %28 bitartean handitzen dela bost urtean behin,
|
etxeko
zaborraren hirukoitza. Indian eta Txinan, esaterako, kalkulatzen da erabiltzen ez diren ordenagailuek bakarrik sortzen duten zaborra %500 handituko dela hurrengo hamarkadan.
|
|
|
Bidaia gehienak oinez, bizikletaz (elektrikoak eta bi edo hiru gurpileko ibilgailuak barne) eta garraio publikoan egingo dira. Energia iturri berriztagarrietatik (eguzki energia, zura, geotermikoa eta eolikoa) edo hondakinetatik(
|
etxeko
zaborra, kogenerazioa) aterako da nagusiki. Pobrezia energetikoa desagertu egingo da.
|
|
2015
|
|
|
Landareek mantenugaien ekarpen berezia behar dutenean erabiltzen da, udaberrian bezala. 6 Hiriko bosgarren edukiontzia konpostatzeko erabiltzea Konpostaje sistema bat erabili nahi ez bada edo erabil daiteke, eta, horretarako, hiriko bosgarren edukiontzian
|
etxeko
zabor organikoa edo lorategiko zabor organikoa birziklatzen lagun daiteke. Espainiako gero eta udalerri gehiagok erabiltzen dute beste lau edukiontziekin batera:
|
|
2016
|
|
|
Irudia: Ecoembes 5
|
Etxeko
zabor guztia poltsa bakar batean biltzea Etxeko hondakinak bereiztea eta gero birziklatzeko edukiontzian uztea alferrikako ahalegina dela eman dezake, ingurumen onurak ezagutzen ez badira. Birziklatzen den bakoitzean, hondakindegiak betetzea eta lehengai berriak ateratzea ekiditen da, baita energia kontsumoa eta BEGen emisioa murriztea ere.
|
|
2018
|
|
|
Planetarekin atseginagoa izatea, zabor gutxiago sortzea, elikagaiak alferrik galtzea proposatzen den bezala, esan du Negro k kontsumo ohiturei buruz kontzientzia hartzea. Eta zein da
|
etxean
zabor gutxiago sortzeko biderik garrantzitsuena? «Plastikorik ez, material horietako bat degradatzeko eta desagertzeko, eta ingurumenean eta osasunean dituen ondorioak konponezinak dira», adierazi du.
|
|
|
Horri berrerabiltzeko artea esaten zaio, eta Gabonetan, eta beti, zaborra murrizteko funtsezko keinua da. 3 Erosketak kontzientziaz eta oihalezko poltsan Gabonetan
|
etxeko
zaborra murrizteko, beste ideia bat da etxetik eramatea erosketak egiteko oihalezko poltsa, otarra edo orga. Eta ez bakarrik poltsa, erosketa guztiak jasangarriagoak izan baitaitezke: opari ekologikoak, erosketak… zero kilometroko elikagaiak, gertukoak eta artisauak, kutsadura minimizatzen eta tokiko ekonomiari laguntzen diotenak.
|