|
2000
|
|
|
Eraikin zibilei dagokienez, lehenbizi zera esan behar da, Lesakak jauretxe bilduma luze eta oso interesgarria gordetzen duela, azken bost mendeetako hirigintzaren adibide adierazgarria suertatuz. Horrela, Lesaka zerbaitegatik nabarmentzen bada, bere baserri
|
etxe
multzo ederrarengatik da, estilo ezberdinetan eraikitakoak.
|
|
|
Eskuinerantz joko dugu, Marzana, Axpe, Santiago eta Arrazola auzune ederrak bisitatu asmoz. Kilometro batera dugun bidegurutzearen atzean Marzana
|
etxe
multzoa aurkituko dugu, Axperekin batera auzo bakarra osatzen duena. Marzanan aipagarriena San Martin parroki ederra da, atxikirik duen Marzana armarridun kanpandorrearekin.
|
|
|
Bi kilometrotan Santiago
|
etxe
multzora iritsi, eta bertako bidegurutzean eskumara joko dugu, bihurgune luze baten ostean Anboto izugarriaren magalean aurkituko dugun Arrazola atseginera iristeko. Kokagune zoragarri honetako eraikinen artean San Migel parrokia nabarmenduko dugu, 1510ean ermita baten gainean nabe bakarrean eraikia.
|
|
|
Mariren lurretara itzuli gara, hots, Anbotok barrenean hartzen duen Atxondo Elorrioko bailara idilikora. Idilikoa Atxondoko zatian, Axpe eta Arrazolako
|
etxe
multzoak egokitzen zaizkiolako Anbotopeko paisaje harritsu bezain berdeari. Baina idilikoa Elorrio aldean ere bai, toki gutxitan aurkituko baitugu hainbeste monumentu eder, historiko eta misteriotsu.
|
|
|
500 metrotara dagoen errotonda batean ezker zuzen egin ostean, 200 metrora aurkituko dugun beste bat zuzen pasa dezakegu; horrela eginez gero, bizpahiru kilometro igo ostean Udala auzora iritsiko gara, Udalaitz mendi zorrotzaren magalean dugun
|
etxe
multzo polita.
|
|
2001
|
|
|
Abusu auzoa (gazteleraz La Peña esaten zaio) Bilboko ezezagunenetakoa da, zentrotik ere nahiko alderatua dagoelako eta ondoan duen Arrigorriagarekin (auzo batekin, ez erdigunearekin) Bilboko gainontzekoarekin baino harreman estuagoa duelako. Bere egoera sozio-ekonomikoa ere ez da orain arte onena izan, langile etorkinak bildu dituen
|
etxe
multzo xumea izan delako, baina azkenaldian inbertsio ugari egiten ari dira bertan, ibaiaren inguruan sekulako parkea zabaldu berri dute, etxebizitza berri asko eraikitzen ari dira(" Mina del Morro" izeneko tokian bakarrik 3.000 inguru egitekoak dira), eta hau guztiaren ondorioz Abusu handitu eta biziberritzen ari da.
|
|
|
Abusu, Ibai Alde eta Zamakola. Arrigorriagako zatia, berriz, beste hiru
|
etxe
multzok osatzen dute: Ollargan, Santa Isabel eta Olatxu.
|
|
|
Hurrengo herria Plentzia da, Barrikatik banatzen duen ibaia inguratu eta zeharkatu ostean harrapatuko dugun herri turistiko gogoragarria. Plentzia zeharkatuz Gorlizen sartuko gara(
|
etxe
multzo bakarra osatzen dutela esan dezakegu), bi herriek konpartitzen duten eta beren erakarpen turistikorik garrantzitsuena den Hondartzaren ingurutik. Hondartzaren azken muturretik hain zuzen (aldapan metro batzuk gora egin eta ezkerrera), Gorlizko Itsasargiraino eta inguruko Uztrikoetxe lur mutur ikusgarriraino eramango gaituen oinezko bidea hasten da, biziki gomendatzen duguna; besteak beste, Barrikako mirariak kontrako aldetik mirestea ahalbidetuko gaituelako.
|
|
2002
|
|
|
Beranduxeago Santa Graziko erdigunea edo behintzat
|
etxe
multzorik handiena topatuko dugu, baina gure helmuga elizaldea denez, beste kilometro bat jarraituko dugu. Azkenik, tenplua bera eta bere inguruko etxe batzuek osatzen duten Santa Graziko elizaldetxoan gaude.
|
|
|
Historiaurreko eta erromatar garaiko aztarnak badira ere, lehenbiziko berri fidagarriak musulmanen garaikoak dira, mezkita nagusi, zoko eta alkazaba inguruko
|
etxe
multzo handi gisa agertzen denean, 1119an birkonkistatua den arte. Ondorengo lau mendeetan, bakoitza bere auzoan, musulmanak, juduak eta mozarabiarrak elkarrekin arazorik gabe biziko dira.
|
|
2003
|
|
|
Francoren garaian berriz, atari eta eskailera txikiko
|
etxe
multzoetan ez zegoen lonjarik. Horren arrazoia?
|
|
|
Erreka nagusia zeharkatuz, ibilaldiaren azken zatian dagoen Zubiaur auzora iritsiko gara. Bertan, herri arkitekturaren
|
etxe
multzo garrantzitsua dago, haien artean Tabernazar izeneko baserria, Bakioko zaharrena. Bukaeran, Santa Katalina eta San Martin baselizez gain, Bekoerrota Bengolea errota eta ola zaharren albotik igaroko gara gure abiapunturantz.
|
|
2005
|
|
|
Bidea zuzen jarraitu aurrera, eta Etxeberri auzoan dorreak diruditen etxe bikietara joko dugu.
|
Etxe
multzoan goraino igo, eta azken blokeen atzetik barandaila berdedun goranzko bidea hartuko dugu. Lehen bihurgunean eskuinerantz doan bidezidorra hartuko dugu.
|
|
2008
|
|
|
Oinez ibiltzeari ekiteko, eskuineko alderat eta gorantz bide gainean abiatuko gara, Etxebarre herriko
|
etxe
multzo nagusira bidean. Hori 300 bat metrotan dago.
|
|
|
Ezkerreko alderat joko bagenu, kurutzune horretan bertan dauden bide seinaleek azaltzen diguten bezala" Etxauak" alderat joango ginateke. Zubereraz, eliza inguruko
|
etxe
multzo nagusitik herri izena ematen ahal zaiona aldenduta dauden etxeak dira etxauak. Izen hori tokatzen zaie etxe multzo bati zein etxe bakarti bati ere.
|
|
|
Zubereraz, eliza inguruko etxe multzo nagusitik herri izena ematen ahal zaiona aldenduta dauden etxeak dira etxauak. Izen hori tokatzen zaie
|
etxe
multzo bati zein etxe bakarti bati ere. Horko bizilagunei" etxautesak" deitzen zaie, kutsu latinoko atzizkia baliatuz.
|
|
|
Herriko
|
etxe
multzo nagusiko ezker aldean azkenengoa da Jauregoitia zaharra. Ezkaratzeko ateburuari begiratzea ere komeni da, oso arraroa eta bakanetakoa baita.
|
|
|
Etxebarreko eliza ondoko
|
etxe
multzotik aldentzen ari garela, argazki polita egiteko aukerarik izango dugu, herriaren atzean Lexantzumendi borobila daukagularik. Geu Etxebarremendiren hego ekialdeko mazela luzeari jarraitzen dion bide harriztatuan lehenik eta arbel bidean gero ibiliko gara.
|
|
|
Lehen aipatu ditugun etxauetako baserrien gainaldetik garamatza bidezidorrak. Eliza inguruko
|
etxe
multzotik aldendu eta laster ere, ezker aldetik begi bistan izango dugun muino borobil bati arreta jarriko diogu. Etxebarren" Montarrei" izen bitxia eman dioten muino hori gaztelua zen, hots, etxebartarren aspaldiko arbasoek kanpotik zetozenen erasoetatik babesteko eratu zuten gotorlekua.
|
|
2009
|
|
|
Zuzenbide lizentziadunak politika horren beste aldea erakutsi digu: " Guggi plaza bertatik, pare parean, Deustu auzoaren tontorrean, Arangoiti izeneko
|
etxe
multzoa dago, 60ko hamarkadan eraikitakoa, eta oraindik ere orduko arazo urbanistiko berberekin jarraitzen duena. Hara gora ez da' operaziorik' helduko, hain zuzen ere ez dagoelako inolako plusbaliorik sortzeko aukerarik".
|
|
|
Bide bakoitzak, etxe bakoitzak, harri bakoitzak, denek deitzen naute, eta hango bihotzaren taupadak sentitzen ditut. Gaineko aldean eliza eta plaza, beherean
|
etxe
multzo bat karrika zuzen eta hertsi baten luzaeran biribilduak, Amikuzeko herri polit bat muino tontor baten gainean datza, sai area bat bailitzan, eta bi mila urteren bizitza konta lezaketen harrien baitan dago bere historia. Baita ere geroa, memoria labur bada ere, mende eta mendeen eraginak ez dira ezkutatzen, geroa ere hor dagoela erakusten baizik.
|
|
2010
|
|
|
Hastapenean, bertako populazioa zen nagusi, orain bizilagunen ia gehiengoa etorkinak eta etorkinen ondorengoak dira. Airetik, Gurutze Saindua auzoan sigi sagan doan hormigoizko suge geldo, eta lurretik, erle gogotsuen abaraska dirudien
|
etxe
multzo. 8.000 baionar bizi dira han.
|
|
2013
|
|
|
Keheillaltean Urdiñarbeko plazatik seinalatua egin duten GR 78 sentorale bidearekin egingo dugu topo eta horri jarraituko diogu txangoaren zati luze batean. Garaibirako bide nagusitik ibilita, Urdiñarbeko karrika edo eliza ondoko
|
etxe
multzoari bizkarra ematen diogula, eskuin eta ezker aldeetatik Zuberoako lehengo eta gaur egungo etxegintza motak begi bistan izango ditugu. Ezker aldetik eta bidetik beheiti, Iratzabalea laborari etxe ederra daukagu eta eskuinaldetik baserriak ez diren baina Zuberoako etxegintza bereziaren lekuko egokiak dauden etxe politak.
|
|
|
Bsharak kezkaz aztertu du Rawabiren diseinua: " Erdigune historikorik gabeko hiria da, arimarik ez duen
|
etxe
multzoa. Israelek gure herrietako erresistentzia espazioak suntsitu ostean, okupatzailearen gustura eraikitzen ari da Al Masri".
|
|
2014
|
|
|
Herri euskaldun batean biztanle berriak zein izango diren jakin gabe
|
etxe
multzoa eraikitzeak edo hipermerkatu handi bat irekitzeak zein eragin linguistiko izan dezake. Prebenitzea sendatzea baino hobe dela esaten da.
|
|
2022
|
|
|
Hiru egun eta hiru gauez, ehunka pertsona mobilizatu dira 3,5 hektareako lurren defentsan. Kalitatezko laborantza lur hauetan, Bouygues enpresak
|
etxe
multzo bat eraiki nahi du, beste behin lurren artifizializazioa eraginez eta laborantza lurrak desbideratuz. Gure agintarittoek segitzen dute gehiengo baten kalterako, gutti batzuen interes ekonomikoei men egiten.
|