2010
|
|
Frantsesek guk baino askoz denbora gehiago daramate eskiatzen, halere ingurua ia duela hogei urte bezala daukate. Ez autobiderik ez urbanizaziorik; gehienez jota gurea bezalako
|
etxe
multzo txikitxo eta apainduak. Nik dakidala eraikuntza ez delako inoiz izan Frantziako lehen industriagintza, n' est ce pas?
|
|
Hasieran trafikorik gabe emango ditut autobidearen arteko kilometro apurrak, gerora berrogei minutu besterik ez zaizkit joan behar errepide zabal bakartian, izan ere Gabonetako giro desolatuak Eibar eta Ermua aldean harrapatu nau, seguruenik bertako mendi biluztuek eraginda (nola erortzen diren
|
etxe
multzo itsusien gainean).
|
2011
|
|
Kale Nagusian, Hernani aldera hartuz, herriaren bukaera aldean, kamioaren ezkerretara gelditzen da. Egia esan, etxebizitza frankoz osatutako bi
|
etxe
multzori deitzen zaie Beheko landa. Etxe multzo hauetako baten ondoan —Hernani aldera— Hiru anaiak etxea dago, eta errepideaz beste aldean, parean goitixeago, Galtzadaburu.
|
|
Egia esan, etxebizitza frankoz osatutako bi etxe multzori deitzen zaie Beheko landa.
|
Etxe
multzo hauetako baten ondoan —Hernani aldera— Hiru anaiak etxea dago, eta errepideaz beste aldean, parean goitixeago, Galtzadaburu.
|
|
Kale Nagusian, Hernani aldera kamioaren ezkerraldean. Aieka batean, beheiti aldera, Idoieta
|
etxe
multzoa dago, eta beste aldean, goiti aldera, Gure atsegina etxea.
|
|
Alde batetik Bergara etxera ematen zuen eta bestetik erreka aldera. Gaur egun Errekaundi izeneko
|
etxe
multzo berria dago bertan.
|
|
Santa Maria kalean, plazaren ondoan den eskolako frontoi ttikiaren alboan dagoena da, Labea (Labeberria) etxearen parean dagoena. Aurrekoa aldeak
|
etxe
multzo batek osatzen duen plazatxo batera ematen du, zein Auspagilleberrik (Besamotxaren etxeak), Pedrozubineak, Domingotxoneak, Esesok eta Labeak inguratzen baitute.
|
|
Alde batek Bergara etxera ematen zuen, besteak Txemene aldera (Peparen etxera), eta besteak erreka aldera. Orain Errekaundi izeneko
|
etxe
multzo berria dago bertan.
|
|
Urumea edo Erreka handiaren ondoan dago, Eliza eta Errotazar bitartean dagoen pasealekuan (ingurutsu horretan zeuden lehengo Korroxka eta Petxi etxeak). Berez, duela urte gutxi eraikitako eta elkarren segidan dauden hiru
|
etxe
multzo dira; baina denari deitzen zaio Errekaundi.
|
|
Kokalekua: Kale Nagusian, Hernani aldera joz errepidearen ezkerraldera gelditzen diren bi
|
etxe
multzo handiri deitzen zaie Idoieta: batek" ele" itxura du eta besteak, hau osatuz eta itxiz edo," zeta" ren tankera.
|
|
Etxebizitza asko dira bi eraikin hauetan. Beheko aldetik, Hernani aldetik alegia, Beheko landa
|
etxe
multzoa dago, eta goikotik garai batean Compama Vasca de Minas ek erabilitako etxea (gaur egun hutsa). Etxe multzo hauetako baten parean, baina kamioaren beste aldean Idoietako iturria dago, aska eta guzti.
|
|
Beheko aldetik, Hernani aldetik alegia, Beheko landa etxe multzoa dago, eta goikotik garai batean Compama Vasca de Minas ek erabilitako etxea (gaur egun hutsa).
|
Etxe
multzo hauetako baten parean, baina kamioaren beste aldean Idoietako iturria dago, aska eta guzti.
|
2012
|
|
Bigarren azpitaldeko kideek, aldiz (barrenaldekoek: askapen mugimendukook), bi
|
etxe
multzo ezberdinez eraturik sumatzen dugu herria, eta marra berezi baten bidez, muga edo ibai ikusezina azalerazten dugu; bi aldeen banaketa zehatza erakutsarazten.
|
2013
|
|
Autotik irten nuenean, nire belarriek sortutako zihitekoa entzun nuen, beste hotsik ez. Baziren, lautadan zehar, bideak eta, han eta hemen,
|
etxe
multzoak, herrixkak. Baina ez zen inor ageri.
|
2016
|
|
Huntarik eta bertze biderat, teatriaren honduan, sasi geretadun batek zabaltasun guzia atxikitzen du. Sasitik haratago
|
etxe
multzo bat eta arras urrun, Españiako mendiak. Exkerretarik haitz eta zurxuriak, landa baten aintziñian".
|
2018
|
|
Orbaizetako Merinoineko Pedrok aunitz maite zuen Garazira joatea, bertzeak bertze ama ezterenzubiarra zuelakoz. Merinoina baserria da, Orbaizeta delarik baserriak dituen herri bakarra Aezkoan, gainerako herri guziek
|
etxeak
multzo bakarrean baitituzte. Merinoinetik, Orbaizetako olan barna, mendi goiti segituz Idopilera, mugara alegia, segidan iristen da, sarri jaisteko Ezterenzubi eta Donibanera.
|
|
Zer ikusi, gala ikasi, Erran zaharrak, gezur guti, Barridek) eltzea urres, hurbildu ta lurres, Nola bil, galafin... baina bazen bat aski berezia Oriko txoriak Orira tira. Orhi mendia ikusgai dugu Garraldako lurretatik, aski da
|
etxe
multzoa utzirik igotzen hastea, berdin Oiazkia aldera, nola Irubagota aldera ekialdean xut agertzeko, eder, handi, lasai. ardura elurretan uda izanik ere. Zaraitzun eta Erronkarin gisa berean ezagutzen zen erranera:
|
|
Herriaren itxura guti aldatua zen azken berrogeita hamar urtetan. Aldapatik Soroaraino hedatutako
|
etxeek
multzo lasaia osatzen zuten, etxaminei zerien kea erreposki igaten zelarik. Zaila zen asmatzea irudi bukoliko horren azpian izkutatzen zen historia lazgarria, are zailagoa norainoko eragina izan zuen guregan.
|
|
Etxe zahar erreak ez zuen berriz zutitzea merezi izan. Bertzalde,
|
etxe
multzotik bereizi nahi izan zuten eta, gobretxeak lur komunalak eskeini zituela baliatuz, lursail bat hautatu zuen Soroan; gauaz landatu zituen lau makila lurrean solairua mugatzeko, lotsa baitzen auzo berri izanen zirenen iritziaz. Hala ere, etxe berritik seme alabak alde egiten hasiak ziren:
|
|
Goitiago, Bidondoko atarian, bertze bat zegoen, hala nola errepide sarreretan, Damasoinean eta Zerrajeroinean. Hasieran ibiltzeko baimenak —salbokonduktoak—
|
etxe
multzotik atera behar zen guzietan eskatu beharra zegoen, erran nahi baita, ardiak larrera eramateko bezperan sarjentuarengana joan behar zen eta argiki azaldu noiz, zertara eta nora joan beharra zen baimen idatzia eskuratzeko; berdin behiak ekartzeko, epaitza egiteko, belarrak...
|
2019
|
|
—Geldi ezazu traste hau hortxe bertan mendi portu gainean zegoen
|
etxe
multzo bat seinalatu nion eskuarekin. Ostatu bat zegoen bertan, edo taberna bat, eta aurrean zenbait auto aparkatuta.
|
2022
|
|
Pilota eta bertze eskualdunen ohidura guzieri atchikiagorik ez da". Aldez beste, 1931n" Euskara"
|
etxe
multzoaren afera immobiliarioan inplikatuta agertzen da, eta auzitegiak sei hilabeteko kartzelara kondenatu zuen 1932an.46
|