|
2001
|
|
|
Zaharren egoitzan sartu nintzen, etxean bakarrik bizi behar nuen eta zaharregia nintzen
|
etxeko
lan guztiez arduratzeko.
|
|
|
Gurean ere lau ahizpok ikasi genuen josten. Neskamea eduki arren, aita zenak
|
etxeko
lan guztiak egiten ikasi behar genuela esaten zigun beti. Gustura aritzen ginen gu, dendaren atzeko  gelan, erdi txantxetan, mutil kontuan gehienetan. Â
|
|
2004
|
|
|
Azkenean,
|
etxeko
lan guztiak, neuk egin behar.
|
|
2006
|
|
|
|
Etxeko
lan guztiak amak egiten ditu; aita gutxi batzuek bakarrik laguntzendiete haurra zaintzen.
|
|
2008
|
|
|
Berarekin galdu gara Tangerreko medinan. Emakumeek irina nora daroaten erakutsi digu,
|
etxeko
lan guztia eta labeko arduradunari ordainduta ere merkeago ei zaie kanpoan erostea baino. Mundu bi, iPod ek eta auto garestiek pobrezia izugarriarekin egiten dute topo,, arazoa da hemen ez dagoela klase ertainik?.
|
|
|
Penan eta nekezian ere. Bainan, ixil ixila eta artoski zeramatzaten hiru ama alabek
|
etxeko
lan guztiak.
|
|
2009
|
|
|
Eta adierazpen horiei erantzun die EAJko buruzagiak. Zapatero etorri zen lehendakari nor izango den esatera, hurrengo gobernua nolakoa izango den adieraztera eta hemengoei jakinaraztera hemengo kontuak hemen erabakiko direla, dagoeneko
|
etxeko
lan guztiak aginduta etorri bazen ere.
|
|
|
Bost asteko lana egingo duela dio, Jon eta Jose Mariren lankidetzarekin, irudiak pentagramaz janztearen prozesuan. Aurretik, Moriarti Produkzioak ekoizpen
|
etxeko
lan guztiei musika jarri dien heinean, zuzendariekin ohiko ulermen bera egotea espero du Pascalek.
|
|
2010
|
|
|
Badakit edozein gauza gerta litekeela, baina ez naiz gehiegi kezkatzen, aurretik lana behar bezala egina baldin badago erruz lasaitzen naiz. Noski, ondo baino hobeto ateratzea nahi izaten dut, eta horretarako garrantzitsua da aurretiko
|
etxeko
lan guztiak ondo eginak izatea. Adibidez, Marizulon, emanaldi bakoitzean bizipen ezberdinak izan nituen; batean hunkitu egin nintzen, beste batzuetan ez hainbeste, momentuko egoeraren araberako sentipena izaten da.
|
|
|
Orain dela berrogeita hamar urte baino gehiago, mojak alkateari laguntza eske joan zitzaizkioan. Baratza ederra zeukaten eta lanerako jendea falta, gaitz bortitzen batek haien erdiak ohetik altxatu ezinik utzi zituelako, bestela bakarrik moldatzen baitziren
|
etxeko
lan guztiak kanpoko inor gabe egiteko. Alkateak Patxintxiri proposatu zioan eta honek baietz.
|
|
|
Gaur egungo nobizioak ere badakite beren bokazioa ez dela nolanahikoa, eta ezinbestekoa dela horretarako ongi prestatzea. Ohikoa da gaurko nobizioen artean, adibidez, eritegi edo espetxeetara joatea, eta
|
etxeko
lan guztiak egitea. Baita, udan bereziki, ohikoa da lo egiteko zakua hartu eta Andaluzia aldera, etorkinen antzera, lan bila joatea, nekazari lanetan gehienbat.
|
|
|
Kontua da, Madrilera heltzean, eta Ministerioan sartu baino lehen, Juan Miguel Bilbao Ogasun sailburuordeari esan niola: "
|
Etxeko
lan guztiak eginda sartu behar dugu hor barrura, baita fisiologikoak ere, eta torlojuz lotu mahaiari, akordioa lortu arte handik ez altxatzeko. Baita gau osoa eman behar badugu ere!
|
|
2011
|
|
|
Gainerakoan, zurea zen
|
etxeko
lan guztien ardura osoa. Nik ez nizun mahaia jasotzen edo ontziak lehortzen beste ezertan laguntzen.
|
|
2012
|
|
|
Ez astebururik, ez jaiegunik, ez oporrik. Bueno, noizbehinka festaren bat ere izaten zen, baina
|
etxeko
lan guztiak amaituta utzi behar izaten genituen hara joateko. Trikitixa, arin arina eta fandangoa, horiek ziren gure festak.
|
|
|
Eskerrik asko, Xanet. Horrela bai,
|
etxeko
lanak guztion ardura dira. Nada de escaqueos...
|
|
|
Sasoi hartan etxekoandrea, ama, izaten zen
|
etxeko
lan guztiez eta seme alaben heziketaz arduratzen zena. Haiena bai meritua!.
|
|
2016
|
|
|
Familia Frantziara itzultzen da, eta haurtzaina ere haiekin doa, gogo beroz. Hala ere, Frantziara iritsita, konturatzen da haurrak zaindu ez ezik gainerako
|
etxeko
lan guztiak ere egokitzen dizkiotela: janaria prestatzea, etxea txukuntzea, arropa garbitzea eta beste.
|
|
|
Oakleyren arabera, etxeko lanek eta, batez ere, lanaldi osoko
|
etxeko
lanek guztiz xurgatzen dute emakumearen izaera, eta, azkenerako, ezin dira bereizi etxekoandrea eta haren lana.
|
|
|
Tanzaniako adiskideek azaldu zidaten emakume haiek etxe teilatu bat garraiatzen ari zirela, eraikitze bidean zegoen herri berri batera bidean. Antza denez, masaien gizartean, emakumeak arduratzen dira
|
etxeko
lan guztiak egiteaz, eta, ondorioz, baita etxeak eraikitzeaz ere, zeren, herri nomada bat direnez, sarritan aldatzen baitute bizitokia. Emakume masaien ikuspegitik, etxeko lanak ez dira soilik janaria prestatzea, garbitzea, haurrak zaintzea, jostea eta beste; aitzitik, etxeak eraikitzea ere etxeko lana da.
|
|
|
Ea guztion artean ongi bideratzen dugun sistema berria. Gure aldetik
|
etxeko
lan guztiak eginda daude, Mankomunikateko kideek irteera noiz emango zain gaude. Zubimusu zubiaren berrikuntza amaiera bidean da. Noiz zabalduko da?
|
|
2017
|
|
|
Nahiago nuke hala banintz. Nahiago nuke
|
etxeko
lan guztiak egiteko gauza banintz. Hartara karga hori behintzat kenduko nuke zure bizkarretik».
|
|
|
Langabezian nengoenetik etxeko gizon zintzoa bihurturik, nire gain hartuak nituen
|
etxeko
lan guztiak: labadorak jarri, fakturen arazoak konpondu, aspiradora korridorean gora eta behera ibili?
|
|
2018
|
|
|
Baina orekaren zentzua indartzeko, doktoreak bereziki gomendatzen du dantza, gorputzeko muskulu guztiak mugiarazten baitizkigu “eta, gainera, oreka eta malgutasuna lantzen ditugu”. Baina
|
etxeko
lan guztiek balio dute, besteak beste, lanbasa pasatzea edo sukaldea jasotzea. Irudia:
|
|
2019
|
|
|
Bihotz bi. Gerrako kronikak eleberri honetan hainbatetan islatzen denez, emakumeak onartu egiten du bai bikote bizitzaren azpiegituraren ardura(
|
etxeko
lan guztiak), bai senar emaztearen arteko bakearen eta zoriontasunaren ardura. Bere errua da okertzera egiten badu, eta senarrak errukiaren eta indarkeria psikologikoaren bidez erreklamatzen dio, bere betebeharra konpli dezan.
|
|
|
Lan baldintzak zailak dira, barneko lan egiten duzu, ordutegi baten barruan. Nik bi haur zaintzen nituen, hiru hileko ume bat eta bost urteko beste bat, gehi
|
etxeko
lan guztiak egin. Gauerdian, adibidez, umea esnatzen bada nor altxatzen da?
|
|
|
Donatok Ugarteko meategia zuzentzen zuen ingeniari frantsesaren kasua aipatu zion. Eskola handiko gizona zen, aberatsa, Ugarteko lekurik ederrenean bizi zena
|
etxeko
lan guztiak neskame batek eta morroi batek egiten zizkiotela. Eta hala ere, egunak eta gauak zoritxar batean pasatzen zituen.
|
|
2021
|
|
|
IEAren arabera, gero eta denbora gutxiago dago gauzak aldatzeko, eta berehala egiten hasi beharreko «etxeko lanak» jarri ditu: «Hiru
|
etxeko
lan guztientzat, gobernu, industria eta herritarrentzat. Bat:
|
|
|
Leku guztietan ikusten dugu krisia; zeren sintoma da hori? Euskal Herria modernitatera berandu sartu da, eta, sartu denean,
|
etxeko
lan guztiak egiteke zituela, modernitatearen puska guztiak erori zaizkio gainera. Prozesu historiko baten azken geltoki aldrebestua da.
|
|
2022
|
|
|
Eta orduan Kathyk eta biok rol aldaketak eta halakoak egin genituen: berak kanpoan egiten zuen lan eta ni etxean geratzen nintzen[...] eta
|
etxeko
lan guztiak egiten nituen, asko gustatzen baitzaizkit. Eta beraz maila praktikoan ikasi nuen.
|
|
|
Umeekin egoteak diru sarrerarik gabe gelditzea ekarri dit. Eta horrekin
|
etxeko
lan guztiak nik egin behar izatea. Kaiola nik aukeratu banu bezala sentitzen nintzen.
|
|
2023
|
|
|
Kalera, elkarrekin joaten dira, Adela lagunekin edo senideren batekin ez bada geratu.
|
Etxeko
lan guztiak Benantzik egiten ditu. Onena, beharbada, haserreak izan dira.
|
|
|
Nire aita, batera eta bestera sukaldean, ez da eredu egokia, garbi gelditu zait. Zeruertzean goratzen hasi da bere aita,
|
etxeko
lan guztiak emaztearen kargu lagatzen dituen familiaburu prestua, gizon hitz jario eta ikasia, nola jarriko da ba erratza pasatzen, gauza barregarriagorik, burutik egin zaizu ala. Eta kito.
|
|
|
Urte xumeak izan ziren, bizitza eramangarriago egiten dizuten erosotasunik gabeak: umea zaintzen dizun amona, lantzean behin bazkaltzera gonbidatu eta sukalde zulotik aterarazten zaituzten gurasoak, edota goizetik gauera
|
etxeko
lan guztiak egiten dizkizun andrea ordaintzeko aski diru. Bada, nik ez neukan ezertxo ere oinarrizkoaz aparte:
|
|
|
bila ibiliagatik, ez dut gisa horretako askorik aurkitzen nire umezaroko paisaian. Ezta maila apur bat apalagoko emakumerik ere, ez horren lerdenak, zertxobait zarpailagoak, jan hondarrei probetxua ateratzen iaioak, harraska ispilua bezalaxe utzi arte igurzten jarduten dutenak, eta txirrinak jo baino ordu laurden lehenago eskolako irteeran egon ohi direnak,
|
etxeko
lan guztiak amaituta; heriotzara artean dena txukun txukun antolatua izaten dutenak. Nire bizitzako emakumeek, guztiek ere ahots ozena zeukaten, gorpuzkera zaindu gabea, edo mardulegia edo iharregia, atzamar latzak, eta aurpegialde batere makillajerik gabea, edo, kontrara, pinta pinta egina, gorriune handiekin matrailetan eta ezpainetan.
|
|
|
zopa sintetikoak, txokolatea...
|
Etxeko
lan guztiak amaitu arte ez zen irekitzen fardela; egun osoa ematen zuten fardela miresten eta hartaz amets egiten; lanak utzirik, jasotako gauzen inguruan biltzen ziren, zer egingo ote zuten oihal haiekin, nola erabiliko zuten haurrentzako arropa hura; gainera, irina, azukrea eta kafea ere izaten zen; umeak pozik lasterka ibiltzen ziren fardelaren inguruan hura askatu arte.... Fardelaren bila orgatxo batekin joaten ziren, eta norbaitek galdetzen bazien nora zihoazen, erantzuten zioten Ameriketatik fardel bat jaso zutela; begiz jo orduko antzematen zioten handitasuna, zenbat eta handiago orduan eta gauza gehiago barruan, eta hura jasotzen zutenak are aberatsago; fardela iristean, jendea beste modu batera jokatzen hasten zen, tenteago, aberatsagoak gara adieraziz bezala, fardela jaso dugu.
|
|
|
|
Etxeko
lan guztiez arduratzen da.
|