|
2011
|
|
|
Horrela lortzen da komunitate txikietako kideak euren hizkuntza eta kultura alde batera utzi eta hizkuntza nagusiaren komunitatera eta kulturara bultzatzea. Hau mundu guztian milioika haurri gertatzen zaio oraindik gaur egun ere, kasu gutxitan eskolatzen baitira haurrak euren
|
etxeko
hizkuntza gutxituan.
|
|
|
Aniztasunaren aurkako jarrera argiaz gain, azpiratze ereduen atzean dauden beste oinarrietako bat da hizkuntzen irakaskuntzan eta ikaskuntzan «bat ala bestea» aukera egin behar dela. Alegia, gaztelania edo ingelesa bezalako hizkuntza handiak ikasteak
|
etxeko
hizkuntza gutxitua bazterrean lagatzea esan nahi duela. Baina halako proposamenen zentzugabekeria agerian utzi dute aniztasunaren aldeko eredu gero eta ugariagoek.
|
|
|
Baina halako proposamenen zentzugabekeria agerian utzi dute aniztasunaren aldeko eredu gero eta ugariagoek. Ez dago, inondik ere, hizkuntza nagusi bat
|
etxeko
hizkuntza gutxituaren kaltetan irakatsi eta ikasi beharrik. Faltsua da hizkuntza gutxituetako haurrek hizkuntza nagusia hobeto ikasten dutela eskolatzea hizkuntza nagusian eginez gero.
|
|
|
Faltsua da hizkuntza gutxituetako haurrek hizkuntza nagusia hobeto ikasten dutela eskolatzea hizkuntza nagusian eginez gero. Aitzitik, ikerketa askok erakutsi dute
|
etxeko
hizkuntza gutxituan eskolatzea zenbat eta gehiago hedatu, orduan eta hobeto ikasten duela haurrak hizkuntza nagusia, baita gainerako eskola arloak ere (Skutnabb Kangas, ibid.).
|
|
|
Azpiratze ereduaren antzera, helburu nagusia haurrek hizkuntza nagusia ikastea dute trantsizio programek. Hori bai, eskolaldiaren hasieran gelan
|
etxeko
hizkuntza gutxitua erabiltzen uzten zaie haurrei, edo are gehiago, batzuetan irakaskuntzarako hizkuntza ere izan ohi da hizkuntza gutxitua. Baina hizkuntza nagusian trebatzen joan ahala, hizkuntza gutxituari emandako lekua eta tratamendua murriztu egiten dira, hizkuntza nagusia hizkuntza bakarra bihurtzeraino.
|
|
|
Baina hizkuntza nagusian trebatzen joan ahala, hizkuntza gutxituari emandako lekua eta tratamendua murriztu egiten dira, hizkuntza nagusia hizkuntza bakarra bihurtzeraino. Ez dira, beraz, haurrek etxetik dakartzaten hizkuntza gutxituak bultzatzeko pentsatutako programak, inondik ere, baizik eta
|
etxeko
hizkuntza gutxitua baztertu eta hizkuntza nagusia bakarrik ikastea bilatzen duten programak dira (Baker, 2006).
|
|
|
Skutnabb Kangasen hitzetan (2008b),
|
etxeko
hizkuntza gutxituan eskolatzea komunitate txikientzat giza eskubideak bermatzeko modu bat da. Giza izaeraren garapen osoa edota duintasunaren zentzua eman diezaieke komunitate txikiei euren haurrak etxeko hizkuntzan eskolatzeak.
|
|
|
Trantsizio ereduan elebitasuna ez da zentzurik zabalenean ulertzen, programalesezko «weak forms of bilingual education» (Baker, 2006). Aldiz, iraupen ereduan, eta nola ez, murgilketa partzial zein erabatekoan, helburua ikasle elebidunak presta hauetan helburua ez baita ikasleengan elebitasuna garatzea, baizik eta
|
etxeko
hizkuntza gutxitua bazterrean utzi eta eskolako hizkuntza nagusia bakarrik ikastea. Horregatik, «hezkuntza elebidun edo eredu ahul» izendapena eman izan zaio, ingetzea izaten da, etxekoa galdu gabe eskolako hizkuntza ere ikastea.
|
|
2019
|
|
|
Hitz Adina Mintzo Gasteizko Oihaneder Euskararen
|
Etxeak
hizkuntza gutxituak ezagutzeko 2015ean abiatutako zikloa da, munduko errealitate soziolinguistikoaren perspektiba zabaldu eta aberastea eta hizkuntza aniztasunaren balioa nabarmentzea eta ezagutaraztea du helburu.
|