|
2002
|
|
|
Oraindik ere, laugarren gamako produktu horiek duela hogei bat urte Nafarroan sartuak, bertan eraiki baitzen horrela prozesatzeko estreinako fabrika gutxi batzuen gutizia dira, baina egunik egun ezagunago eta preziatuago bihurtzen ari dira, gaur
|
etxekoen
denbora eskasia dela medio eta, batez ere, sukaldean elikagaiak prestatzeari geroz eta denbora gutxiago eskaintzen diogulako.
|
|
|
Etxeko istripuen protagonista nagusiak, jakina,
|
etxean
denbora gehien egiten dutenak izaten dira: haur eta emakumeak.
|
|
|
|
Etxetik
denbora baterako bazoaz, itzali hozkailua
|
|
2003
|
|
|
Lehenik eta behin, sukaldaritzari ematen diogun erabilera hartu behar da kontuan. Agian ez zaigu komeni guztiz hornitutako eredu modernoa eskuratzea, baldin eta, gure bizi baldintzak direla eta, egun gehienak kanpoan jaten baditugu edo
|
etxean
denbora gutxi pasatzen badugu. Gure kasua hori bada, eta, gainera, prestatzeko denbora behar duten plater sofistikatuak egitea ere gustatzen ez bazaigu, sukalde sinple bat aukeratu dezakegu, erabiliko ez ditugun osagarri edo elementurik gabea (adibidez, plaka gutxiago dituena edo laberik ez duena).
|
|
|
Besteak beste, Udalak gomendatzen du ez uztea etxean baliozko objekturik, eta, uzten badira, komeni da artikuluen inbentarioa egitea, marka eta fabrikazio zenbakia adierazita. Era berean, eskatu ez diren edo akreditaziorik ez duten zerbitzu teknikoez ez fidatzea gomendatzen du, bai eta atea giltzaz ixtea ere,
|
etxetik
denbora gutxirako atera arren, edo sistema hori duten etxebizitzetan argia aldizka pizteko programatzea. Beste aholku bat oporren ondoriozko absentziaren zantzurik ez uztea da.
|
|
2004
|
|
|
Eguraldi ederra iritsitakoan, geure maskotekin
|
etxetik kanpo
denbora gehiago ematen dugunez, istripu, intsektuen eraso, toxikazio edo hozkadak nozitzeko arriskuak biderkatu egiten dira.
|
|
|
Abantailak Erosotasuna. Kontsumitzaileari aukera ematen diote erosketak tarteka ditzan eta janariak
|
etxean
denbora luzean egoera onean gorde ditzan. Minutu gutxiren buruan edozein produktu desizozteko gai den mikrouhinak ere lagundu du elikagai horien kontsumoa handitzen.
|
|
2006
|
|
|
Emakume asko sartu da etxetik kanpoko lanean eta, horregatik, gurasoek
|
etxean
denbora gutxiago ematen dute.
|
|
2007
|
|
|
Horren aurrean, eragozpen nagusia prezioa da. Hotela edo
|
etxea
denbora askoan erreserbatu, janaria ere eraman eta garraio publikoan bidaiatzea alde batera utzita, ordaintzen den prezioa mutil laguna hiri berean larunbat batean gonbidatzea baino garestiagoa da. Alde horretatik, Pizarrok azaldu du pertsona bakoitzeko 70 eurotik aurrera egun bateko agurra egin daitekeela beste hiri batera bidaiatuz, eta azken prezioa gau kopuruaren eta kontratatzen diren jardueren araberakoa izango dela.
|
|
2008
|
|
|
Elikagaiek eragindako toxiinfekzioen kasuak izugarri ugaltzen dira udan, besteak beste, uraren kontsumoak eragindako agerraldiak. Tenperatura altuek,
|
etxetik kanpo
denbora gehiago pasatzearekin batera, elikagaiez, iturriez eta iturriez gain, mikrobioen kutsadura iturri izan daitezke, Galizian berriki gertatu den shigelosi agerraldiak erakusten duenez.
|
|
2009
|
|
|
Espainian, Pedroren eta ia mila haur gehiagoren kasua posible da hainbat autonomia erkidegok abian jarritako etxez etxeko hezkuntza arretako programei esker, zenbait GKErekin eta haur gaixoak dituzten guraso elkarterekin lankidetzan. Programa horien bidez, gaixotasun baten ondorioz ospitalean alta hartu ondoren
|
etxean
denbora luzez egon behar zuten haur askok izan behar zuten hezkuntza asistentziaren hutsunea betetzen da. Horren ondorioz, ikaskideekiko hezkuntza atzerapen handia izaten zuten, eta, kasu askotan, eskola porrota izaten zen.
|
|
|
“aita edo ama izan nahi du, eta gizarte ereduei jarraitzen die, uneko kirolari telebistazkoenei bezala”. Familia eta lana bateratzeko ezintasunarekin ere badu zerikusia fenomeno horrek, eta gurasoei seme alabekin
|
etxean
denbora pasatzea eragozten die. Egoera horrek, kasu batzuetan, haurren berehalako erreakzioa eragin dezake, “aitei lapurtzen dien” lanbidea baztertzen baitute.
|
|
2011
|
|
|
Gainera, neguan, badira erreakzioak areagotu ditzaketen beste faktore batzuk ere. Etxeko animaliak, besteak beste, zahiaren eraginpean egotea areagotu egiten da,
|
etxeen barruan
denbora gehiago egoten direlako. Sistema immunologikoak lizuna eta beste alergeno batzuk ukitzen dituenean, substantzia kimiko bat askatzen da, histamina, besteak beste, sudurreko jarioa edo begi llorosoak areagotzen dituen sintomak eragiten dituena.
|
|
|
Sistema oso sinplea da, eta dozenaka mila bidaiarik erabiltzen dute urte askoan. Horrelako trukeak kudeatuko dituen web batean izena eman besterik ez da egin behar, eta beste pertsona baten
|
etxean
denbora bat pasatzearen truke etxebizitza emateko prest egon. Erabiltzaileak nahi duen herrialdea, egin nahi duen trukea eta jabeari mezu bat bidaltzen dio.
|
|
|
Jabeak jasotzen duen dirua ere aldatu egiten da film luzearen aurrekontuaren arabera. Telesailek
|
etxea
denbora gehiagoz erabiltzen dute, eta astean egun finko bat adostu daiteke, ekoizlea etxean egoteko. Egun batzuetan, ekipoak muntatzeko edo etxebizitzako altzariak aldatzeko ere erabiltzen dira.
|
|
|
Norentzat da banakako berokuntza? Sistema honen onuradun nagusiak
|
etxetik kanpo
denbora asko pasatzen duten etxebizitzen jabeak dira, bai bigarren etxebizitza delako, bai maiz bidaiatzen dutelako. Konpentsatu egiten ditu, halaber, jabetza —kontserbazio baldintzengatik edo beste eskubiderik ematen ez zaiolako— hutsik duten pertsonak.
|
|
2012
|
|
|
Zehazki, ontziratutako janariak merkatua bultzatu zuen, hoztuen, izoztuen, urdaitegien eta gazten salmenten %3, 5 igo baitzen, eta elikadura lehorrekoen %3 Produktu freskoak, berriz, egonkor mantendu ziren(+ %0, 1). Nabarmen hazi ziren osasuna zaintzearekin lotutako produktuak eta
|
etxean
denbora gehiago igarotzearekin lotutako beste kategoria batzuk, hala nola bizkotxoetarako prestatutakoak edo monodosi kafea. Aholkularitza enpresako arduradunek iragarri zuten antzeko portaera izango zuela merkatuak 2012an:
|
|
|
Hozkailuan gordetako elikagaiak galkorrak dira eta egun batzuetan edo oso aste gutxitan jan eta aldatu behar dira.
|
Etxetik kanpo
denbora batez egon nahiz maiz sukaldatzen ez bada, erabilgarria da" hozkailu hondo" bat izatea eta minutu gutxitan otordu bat inprobisatzeko oinarrizko elikagai batzuk izatea. Baina, zer elikagai dira horiek?
|
|
2013
|
|
|
Makuluek, alfonbrek eta baldosazko edo parketako zoladurek ez dute errazten kandelaren azazkalak limatzea. Horrek esan nahi du
|
etxean
denbora luzeak igarotzen dituen txakur txiki edo txiki batek (yorkhire, kariloa edo maltoikoa) arreta handiagoa behar duela bere hanken inguruan. Azazkalak luzeegiak badira, zakur txikiari traba egingo diote, eta, hala, zailagoa izango da horiek mugitzea.
|
|
|
Japonian, Japonian, zabaldu zuen bere kat kafea 2004an. Felino hau
|
etxean
denborarik edo lekurik ez duten katuak maite dituzten herritarrentzat pentsatuta dago, mininoak zaintzeko. Kafetegi hau (hemen ikus daiteke bideoan) bere ilegal iletsuentzat paradisua da.
|
|
2014
|
|
|
). «Katuak oso ahulak dira tabako substantzia toxikoen aurrean, ez bakarrik
|
etxean
denbora asko igarotzen delako. Felidoak garbitzeko ohiturek, etengabeko azidotasunak, areagotu egiten dituzte arrisku horiek», gehitzen dute aditu horiek.
|
|
|
Stand by delakoak sortzen duen isiltasunaren gastua saihesteko, identifikatu behar da zein etxetresna elektrikok duten kontsumo eredu hori, eta estrategia arrazionala garatzen hasi behar da haren erabilera bermatzeko; izan ere, horrela, itxaroten ari den modu horretan gastua ez da hondarra, aurrekontua desorekatzera irits baitaiteke Espainiako etxe askotan. Stand by egoeran kontsumoa ez da jada hondakin bihurtu, aurrekontua desorekatzera irits daitekeen partida bihurtzeko
|
Etxetik kanpo
denbora luzea egongo balitz, aparatu elektriko guztiak itzalita uztea komeni da, baita stand by egoeran daudenak ere; izan ere, kontsumo hori alferrikakoa da. Horretarako, etxetik irten aurretik, egiaztatu behar da gailuren bat egoera horretan geratu den berehala itzaltzeko.
|
|
|
Zubiak, oporrak, asteburuak, eta baita lanaldi luzea ere,
|
etxetik
denbora luzez kanpo egoteko arrazoia izan daitezke. Horregatik, etxera itzultzean desatsegin izan nahi ez baduzu, ezinbestekoa da edozein neurri hartzea, edozein lapurreta saihesteko.
|
|
|
Maizterrak alde batean atzera egiteko aukera itundu bazuen, baina kalte ordainaren zenbatekoaren gainean ezer ere ez, errentatzaileak jasandako kalte galerak zehaztu behar dira, Kode Zibilean jasotakoaren arabera.
|
Etxea
denbora aurretik uztea erabakitzen bada eta etxeko langilearekin ezer hitzartu ez bada, jasandako kalte galerengatik indemnizatu behar da Beste kasu batzuetan, ez da aurreikusten maizterraren alde bakarreko atzerapenik. Etxebizitza utzi nahi badu, kontratuan hitzartutakoa bete behar du (aukera aztertu bada), edo kontratua bete ez bada, errentatzaileari kalte ordaina emango dio, jasandako kalte galerengatik.
|
|
2015
|
|
|
Benetako aurrezkia eguneroko prezioak Internet bidez kontsultatzea eta hurrengo lanaldirako programatzea izango da. Baina hori ez da lan erraza, batez ere
|
etxetik kanpo
denbora asko igarotzen dutenentzat, oso lanpetuta daudelako edo maiz ibiltzen direlako. 2 Elektrizitaterako prezio finkoa kontratatzea urtebetez Argia aurrezten saiatzeko neurri bat da konpainiarekin urtean 1,15 kilowatt ez aldatzea.
|
|
|
Alde batetik, haurrak giroarekin bat egiteko modu bat da, eta jai horien motibo ohikoenak. Bestetik, eskolarik gabeko egun horietarako entretenimendua da, eta, hotza eta gainerako baldintza klimatikoak direla eta, askotan
|
etxean
denbora asko pasatzera behartzen dute. Gainera, helduek eta adin txikikoek denbora eta jarduerak partekatzea ere ahalbidetzen du, horrela elkartzen dituen lotura indartuz.
|
|
|
Irudia: Alex Liivet 2 Ez utzi aparaturik standby egoeran Kontseilu horrek urte osorako balio du, eta garrantzi berezia du
|
etxetik kanpo
denbora dezente egoten den jai hauetan. Senitartekoekin afaltzera joan aurretik, lagunekin zerbait hartu edo erosketak egiteko arratsalde bat pasatu aurretik, gailu elektrikoak itzali behar dira.
|
|
2016
|
|
|
Albaitariari galdetu. 8 Txakurra, etxean hobe Paseorik egin gabe, eguneko gainerako egunetan hobe da txakurra
|
etxean
denbora luzeagoan egotea, parasito eta akapatei ahalik eta gutxien eragitearren. Jarraitu Eva San Martini Twitter en.
|
|
|
Udako oporrak direla eta, urteko atsedenaldia iritsi da. Baina merezi duen bezala gozatu ahal izateko, arreta berezia jarri behar da ohitura onak mantentzean eta kontuan izan behar da bidaiek,
|
etxetik kanpo
denbora, errutinarekiko distantziak eta beroak zainketa bereziak eskatzen dituztela. Hurrengo artikuluan, zazpi aholku nagusi daude, opor osasungarriak bihotzerako pasatzeko.
|
|
2017
|
|
|
Ume bat izateak etxean gehiago egotea dakar, batez ere lehen hilabeteetan.
|
Etxean
denbora asko pasatzen bada, gutxiago gastatzen da. Truco4 Erosi beti erosi aurretik Erosketa guztietarako balio duen trikimailua da, baina, bereziki, aita bada, produktuak eta haien kostuak oso ondo konparatzea da erosi aurretik.
|
|
2018
|
|
|
Zazpigarren trikimailua oporretan aplikatu behar da:
|
etxean
denbora luzez joaten bazara, gogoan izan hozkailua garbi, hutsik eta desentxufatuta utzi behar duzula. Eraginkortasuna Linea Zuriko Etxetresna Elektrikoen Fabrikatzaile eta Inportatzaileen Elkarte Nazionalak (ANFEL), hozkailuaren faktura murrizteko, zortzigarren trikimailua ematen du:
|
|
|
Hartu aurretik, benetako erabilgarritasunari buruzko hausnarketa egin behar da.
|
Etxean
denbora pasatzea gustatzen zaizue. Katu bat lagun bikaina izan daiteke orduan.
|
|
|
Batzuetan estresagatik egiten dute, asperdura hutsagatik ere. Hori egia da, bereziki,
|
etxean
denbora gehiegi ematen duten txakurren edo kanpoaldera sartzerik ez duten katuen kasuan, etxeko giroa ez baitago behar adina geldotua edo beren felina beharretara egokitua. Arazoa da landare apaingarriak oso ohikoak direla gure etxeetan neguan, eta arriskutsuak direla animalia horientzat.
|
|
2019
|
|
|
Gainera, edozein tokitara eraman ditzakegunez, oso egokiak dira bero gehien dagoen egunetan hidratatzeko. Nola egin smoothieak
|
etxean
denbora askorik gabe. Barazki ultraizoztuekin, errezeta hauetan zehazten dugun bezala.
|
|
2020
|
|
|
Osasun krisiaren eta hornidurarik ezaren beldurrak eragindako erosketen egun hauetan, elikagai asko desagertu dira supermerkatuetako linealetatik. Baina brokolia ez da horietako bat izan.’ Dirudienez, barazki ‘aspergarria’ da, eta janaria prestatzen eta jaten trebea da.’ Orain, ordea,
|
etxean
denbora gehiago daramagunez, une egokia da modu desberdinetan prestatzeko. Jateko produktuaren pisu unitateko nutrizio balio handiena duen barazkia da brokolia.
|
|
|
Azaldu zure semeari zergatik den koarentena? Azaldu zer gertatzen ari den,
|
etxean
denbora gehiago zergatik egon behar dugun uler dezaten. Birus hori zer den badakiten arren, ezkutatzea ezinbestekoa delako —bizitza arrunta bortizki hautsi duelako— eta haurrak berez bitxiak direlako, adituak dio “ezinbestekoa dela egoerari buruzko informazio egokia eta egokitua izatea, etxean zergatik gauden eta gure eguneroko bizitza normaltasunez zergatik utzi dugun uler dezaten”.
|
|
|
Denbora behar da ikasteko, jolasteko, jateko, ariketa egiteko, lo egiteko. Malgutasun pixka batekin,
|
etxean
denbora asko baitago”. Nolanahi ere, seme alabei argi utzi behar zaie ez daudela oporretan.
|
|
|
Gehiago arduratzen gara gure higieneaz, baina, aldi berean, denbora gehiago ematen dugu etxean, eta maizago erabiltzen ditugu gure komunak. “Krisiaren hasieran komuneko papera txikitzearekin ere zerikusia izan dezake, linealetatik agortu zen eta agian gehiago erosi ditugu paper zapi horiek; baina, batez ere, gure
|
etxeetan
denbora gehiago dagoelako eta zentzuzkoa delako auto ilara horiek areagotzea”, esan dute. Datu horien atzean elkarte ekologista eta adituen mezu argia dago:
|
|
|
Koronabirusaren erruz
|
etxean
denbora gehiago eman behar dutenez, haurrak ordu asko pasatzen ari dira beren tabletekin eta ordenagailuekin klaseak online jarraitzeko, gurasoak telelanatzen ari diren bitartean. Baina telebista asko ikusten eta kontsoletan jolasten ere ari dira.
|
|
2021
|
|
|
Irudia: heathergunn
|
Etxea
denbora baino lehen uztea Etxea finkatutako alokairua amaitu baino lehen uzteko eska diezadakete. Bai.
|
|
|
“Pertsona batzuek pentsamendu negatiboa, katastrofista izateko joera dute, eta hondamendi horien berrespena bilatzen dute”, onartu du Elena Daprák, psikologo klinikoak eta enpresako ongizate psikologikoko adituak. Eta pandemiarekin,
|
etxean
denbora gehiago egoteak, sare sozialetara eta telebistara gehiago konektatzeak lagundu egin du horretan. “Gauzen alde negatiboa bilatzeko joera badut, egoera horretan joera areagotu egiten da”, dio.
|
|
|
Mendian ibiltzea gustatzen bazaizu, txakur batekin joatea oso atsegina izango zaizu ziurrenik. Aldiz,
|
etxean
denbora gehiago ematea nahiago baduzu, katu bat aukera hobea izango da. Bakarrik edo norbaitekin ere eragina du hautaketan, batez ere etxean haur txikiak badaude.
|
|
2022
|
|
|
Berogailua aurreztea Berogailuaren kasuan gauza bera gertatzen da.
|
Etxean
denbora gehiago egoten denez, ordu gehiago pizten dira. Hala ere, sukaldean dagoen denboran ken daiteke, labeak eta suek askatzen duten beroa nahikoa baita bero mantentzeko.
|
|
2023
|
|
|
sukaldaria, barbakoa sukaldaria, chefa etxera, sirena eta eroski. Lasagna hoztua Haren bizitza erabilgarria laburragoa da, egun gutxi batzuetakoa; beraz, ezin dugu
|
etxean
denbora askoan gorde. Gainera, garestiagoa izaten da, formatu hori aukeratu ohi baita produktu hautatuagoetarako, bera baita produktuaren ezaugarri organoleptikoak hobekien mantentzen dituena.
|
|
|
Katuak animalia adimendunak dira, eta senez jakingo dute nola jarri, aire fluxuak zuzenean ez eragiteko.
|
Etxetik kanpo
denbora luzea pasatzea aurreikusten baduzu, komeni da gailu horiek programatzea, eguneko erdiko orduetan aktiba daitezen, mininoarentzat giro erosoagoa izan dadin. Ur freskoa Katuak oso ur gutxi edaten duten animaliak dira.
|