Bilaketa
dist.
non
lema/forma
nola
bilaketa
kategoria
Iragazkiak

Emaitzak: 13

2001
‎antropologoa, filosofoa, zientzialaria, era guztietako langile den gizakia, gizakia denez, besterik gabe. Gero dator gizakiaren izaeraren zehaztasunak eta era guztietako jardunak —banaka eta taldeka— jorratzea, antropologia osoa eta kosmos osoa —zientzia guztiak— gizakiagan. Eta antropologiaren barruan filosofia.
2003
‎Bereizketa hori hagitz oinarrizkoa da, eta, horren ondorioz, botereok berez Jainkoarengan batu arren, horrek giza itxura hartu eta espiritu erregetza berrezartzeko asmoa erakutsi zuenean, ez zuen bere boterea erabili denbora boterearen gainetik; halaber, erakutsi zituen boterea eta handitasuna beti izan ziren lurreko erresuma bati ondo zetozkion botere eta handitasunaren kontrakoak. Alde batetik, espiritu erregetzaren jainkozko handitasuna gailendu zuen, beraren doktrinako egiek emandako argiaren bidez, eginiko mirarien loriari esker, eta profetek iragarritako etorreraren inguruabar guztien bitartez; inguruabarrok ziren printze baketsu baten erregetzan izan beharrekoak; printze hori zetorren gizakiei ondasunak emateko, baina ez euren artean bereizketa sortzeko ondasunak. Beste alde batetik, Jainkoak ez zuen erabili bere denbora boterearen seinalerik, ez zituen bere eginkizunak gauzatu eta uko egin zion bi neba arreben artean epaile izateari, horietako batek halaxe eskatu arren.
‎bata, Jainkoaren mendeko izatea, gizakiak Jainkoaren aginduak bete behar dituelako, eta, bestea, gizakiak askatasunez jardutea, hori ere Jainkoaren nahia baita. Hori dela eta, betebehar mota hauek guztiak bat datoz gizakiaren izaerarekin eta gizaki horrek bizitza honetan duen egoerarekin.
‎Arrazoimena bete eta, horrekin batera ere, borondatea mugiarazten dute. Hortik dator gizakiak, orokorrean, euron bitartez beteagoak eta jakitunagoak egotea, beste zientzietako egien bidez baino.
2004
‎Honetaraz gero, galdera batek asaldatzen gaitu: nondik datorkio gizakiari etika ikasi eta irakatsi ahal izatea. Hartarako duen berezko ahalmen bati (edo batzuei) esker, erantzungo zuketen gure filosofo greziarrek, aipatu galdera eta erantzuna garbiro formulatu ez bazituzten ere, guk dakigula.
‎Ezin pentsa daiteke gizakirik (hots, giza mintzamenaren jabe denik) gizarterik gabe. Gizartetik (giza-artetik, alegia) dator gizakia, berez eta halabeharrez. Adimenaren eboluzioa eta arrazoimenaren gauzapena ezin ere daitezke irudika gizarterik gabe.
‎Estagirakoaren aipatu definizioan, haatik, hizkuntza zein arrazoimena adierazten du, ezbairik gabe, testuingurua ikusirik. Antropologo, etologo eta hizkuntzalariak bat datoz gizakiak berezko duen artikulazio bikoitzeko hizkuntza (giza hizkuntza) beste animalien lengoaia ezberdinetarik bereizteko. Mintzamen boteretsu horri esker, hain zuzen, garatu ahal izan da arrazoimen logiko formala, besteak beste.
‎Diogunarekin ez gara erlatibismoari bihotz ematen ari, gizakiaren berezko izatea deskribatzen ari gara, den bezala, den osoa horrenbestez agortu ez badugu ere, zorionez. Nondik datorkio gizakiari errotikako anbibalentzia hori. Arestian iradoki dugun" hondogabetasunetik", erantzun dezakegu, L. Cencilloren terminologiaz baliatuz.
2005
‎Humboldten proiektu antropologikoaren ezaugarri garrantzitsuena, seguruenik, honako hau izango litzateke: berak ez du gizakiari buruzko" ezagutzarik" (Menschenkenntnis) kontsideratzen, baldin eta hau ez badator gizaki horren" humanizazioarekin" (Menschenbildung) lotuta. Batetik badaki, giza-historizitatea onartzen duen momentutik, gizakia betiereko eraldaketan dauden giza-indibidualitate ezberdinen baitan bakarrik dela erreala eta, honengatik, baita ere ezinezkoa dela berari buruzko behin betiko ezagutza lortzea.
2006
‎Hortaz, ez da inondik inora ezinezko uhinok beste giza garun batean beste pentsamendu prozesu batzuk sortzea, irakurririko nahiz entzuniko hitzek egiten duten bezala. Egitez, gizakiek Bergerren uhinek bideratzen duten pentsamendua ulertzea, bat dator gizakiek hotsezko morfema baten soinu uhinek gauzatzen duten mintzoa ulertzearekin, edo morfema grafiko batek proiektaturiko argi uhinek gauzatzen dutena (hauek ere elektromagnetikoak bestalde). Eta Kojevek hemen azpimarratzen du puntua ez dela telepatia onarraraztea, edo telepatiaren gainean esaten eta egiten diren tentelkeriak salatzea, baizik garbi uztea solaskidearen jarduna ulertzea mirari bat dela eta ez diola mirari izateari utziko nahiz eta ulertze prozesuaren ezkutukiak eta xehetasunak goitik behera azaldu ahal izan.
2010
‎Aitortzen ditu, berebat, eta bereak balira legez eskatzen ditu kanon sakratuak eta Aita Santuaren dekretuak, kontzientziarako lotesle diren heinean, horiek baitira betiko salbaziorako bideak. Horrexegatik, Jainkoaren argiaz bilatzen du lege horietan lehen jatorria eta azken xedea, hau da, nola datozen horiek Jainkoarengandik bertatik; hainbatez, eurak emateko ahala Berarengan dago eta Berarengandik datorkie gizakiei, dela bide naturaletatik, dela naturaz gaindikoetatik. Arean ere, gizaki horiei eragin die horrek, eta eurekin ari da une oro elkarkidetzan.
‎Horrexegatik, Jainkoaren argiaz bilatzen du lege horietan lehen jatorria eta azken xedea, hau da, nola datozen horiek Jainkoarengandik bertatik; hainbatez, eurak emateko ahala Berarengan dago eta Berarengandik datorkie gizakiei, dela bide naturaletatik, dela naturaz gaindikoetatik. Arean ere, gizaki horiei eragin die horrek, eta eurekin ari da une oro elkarkidetzan.
2017
‎askatasunaren barruan doa". 58 Hortaz, Izateari dagokion heinean, askatasuna Ezerezari ere badagokio: " Askatasuna funtsean bat dator gizakiak barruan daraman ezerezarekin. Nahikoa ez delako da giza errealitatea aske, beragandik erauzia delako etengabe". 59
Emaitza gehiago eskuratzen...
Loading...

Bilaketarako laguntza: adibideak

Oinarrizko galderak
katu "katu" lema duten agerpen guztiak bilatu
!katuaren "katuaren" formaren agerpenak bilatu
katu* "katu" hasiera duten lema guztiak bilatzen ditu
!katu* "katu" hasiera duten forma guztiak bilatzen ditu
*ganatu "ganatu" bukaera duten lema guztiak bilatzen ditu
!*ganatu "ganatu" bukaera duten forma guztiak bilatzen ditu
katu + handi "katu" eta "handi" lemak jarraian bilatu
katu + !handia "katu" lema eta "handia" forma jarraian bilatu
Distantziak
katu +3 handi "katu" eta "handi" lemak 3 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handia "katu" lema eta "handia" forma 2 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handi* "katu" lema eta "handi"z hasten diren formak 2 elementuetako distantzian bilatu
Formen konbinazioa desberdinak
bero + handi | asko "bero" lema eta jarraian "handi" edo "asko" lemak bilatu
bero +2 !handi* | !asko* "bero" lema eta jarraian "handi"z edo "asko"z hasten diren formak
!bero + handi|asko|gutxi|txiki "bero" forma eta jarraian "handi", "asko", "gutxi", "txiki" lemak
Ezaugarri morfologikoekin
proba + m:adj "proba" lema eta jarraian adjketibo bat
proba +2 m:adj "proba" lema eta bi hitzetako distantziak adjektibo bat adjketibo bat
bero + handi|asko + m:adi "bero" lema jarraian "handi" edo "asko" eta jarraian aditz bat
proba + m:izearr-erg "proba" lema eta ergatibo kasuan dagoen izen arrunta

Ezaugarri morfologikoak

KATEGORIA
adb adberbioa
adi aditza
adilok aditz-lokuzioa
adj adjektiboa
det determinatzailea
ior izenordaina
izearr izen arrunta
izepib pertsona-izena
izelib leku-izena
izeizb erakunde-izena
lbt laburtzapena
lotjnt juntagailua
lotlok lokailua
esr esaera
esk esklamazioa
prt partikula
ono onomatopeia
tit titulua
KASUA
abs absolutiboa
abl ablatiboa
ala adlatiboa
ban banatzailea
dat datiboa
des destinatiboa
erg ergatiboa
abz hurbiltze-adlatiboa
ine inesiboa
ins instrumentala
gel leku-genitiboa
mot motibatiboa
abu muga-adlatiboa
par partitiboa
psp postposizioa
pro prolatiboa
soz soziatiboa
MUGATASUNA/NUMEROA
mg mugagabea
ms mugatu singularra
mp mugatu plurala
mph mugatu plural hurbila
ADITZ MOTA
da da
du du
dio dio
zaio zaio
da-du da-du
du-zaio du-zaio
dio-zaio dio-zaio
da-zaio da-zaio
du-dio du-dio
da-zaio-du da-zaio-du
da-zaio-du-dio da-zaio-du-dio

Euskararen Erreferentzia Corpusa Euskararen Erreferentzia Corpusa (EEC)
© 2025 Euskaltzaindia