|
2000
|
|
|
Bistan da Unamunok aldez aurretik pentsatuak zituela bere hitzaldi mergatzaren ondorioak, baina horretarako izan zitzakeen arrazoien azterketa geroagoko utzirik,
|
gatozen
euskararen aurkako esaldien mamira. Hitz gutxitan, Salamankako errektoreak euskarak kultura adierazteko ez zuela balio esan zuen, eta gainera, ezgaitasun hori hizkuntzarena berarena zela, hau da, ez zetorkiola kanpoko laguntzarik edo ofizialtasunik ez izatetik, artzain, baserritar, olagizon, marinel eta apaiz ilustraturen batzuen ahoetan oraindik kontserbatzen zen mintzaira zahar horri bere baitako egiturazko akatsek premia historiko berrietara egokitzen uzten ez ziotelako baizik, eta biziaren aldeko borrokak dinosauroak lurraren gainetik ezabatu zituen bezala, euskarak ere modu berean iraungi zuela.
|
|
2001
|
|
|
Doktrinamendu politikorako erabiltzen omen da irakaskuntza, hezkuntza sistema. Foro de Ermuak beste gauza askoren artean zera esan du, euskal nortasunaren berreskurapenerako erabili ohi dela eskola, euskal kultura esklusiboki hobesten dela, gaztelania ordezkatzera
|
datorrela
euskara, eta lan diskriminazioa dakarrela horrek. Jaime Ignacio del Burgok (zeinek eta del Burgotar batek) aipatzen du euskal hezkuntza sisteman" espiritu nazionala" edo nazionalismoa irakasten dela, Francoren garaian baino areago.
|
|
|
Askoz ere latzagoa izan zen frankismo gorriko 50 urteetakoa eta, hori kontraesana, urte horietan berorietan kokatu ohi daeuskararen berpizkundearen sorburua. Hala zen, urte latz haietatik
|
datorkigu
euskararen biziberritzeko bultzadarikinda rtsuena. Gerora egindakoak, eta egiteke daudenak, urte haietan ereindakotik eratorriak dira.
|
|
2005
|
|
|
Filmei dagokienez, Euskal Telebista da azken azken leihoa: lehendabizi zinea, gero DVD edo bideoak, gero gaztelerazko beste kateak —salbuespenen bat kenduta—, eta azkenik, askotan baita Euskal Telebistan ere, lehenengo gazteleraz, eta azkenik
|
dator
euskaraz. Orduan, zuk dauzkazun erreferentziak beste batzuk dira.
|
|
2006
|
|
|
Errebindikazio hau bitan banatua zetorren: bat, euskara hizkuntza modernoa da eta erabilera lehentasuna duena da (garaiko elite intelektualentzat erdara zen nagusi; garaiko abertzaletasunean politikaren atzetik
|
zetorren
euskara; eta frankismoaren hizkuntza politikak espreski ukatzen zuen euskararen estatus kulturala); hori batetik, eta bestetik hau: kultura modernoa, gai guzti guztiak euskaraz erabiltzetik dator euskararen salbamendua, bestela esanda, unibertsitatea du amets Jakin ek 60ko hamarkada orduko.
|
|
|
bat, euskara hizkuntza modernoa da eta erabilera lehentasuna duena da (garaiko elite intelektualentzat erdara zen nagusi; garaiko abertzaletasunean politikaren atzetik zetorren euskara; eta frankismoaren hizkuntza politikak espreski ukatzen zuen euskararen estatus kulturala); hori batetik, eta bestetik hau: kultura modernoa, gai guzti guztiak euskaraz erabiltzetik
|
dator
euskararen salbamendua, bestela esanda, unibertsitatea du amets Jakin ek 60ko hamarkada orduko.
|
|
2012
|
|
|
Aldiz, erdaretatik sortutako albiste agentzien merkatu logikak Euskarazko Komunikazio Esparruaren edukiak kaltetu ditu, herritarren parte hartze soziala bultzatzeko gakorik ez baitute eskaini. Izan ere, atzerriko agentziek asebete behar duten merkatuaren ezaugarriak ez
|
datoz
euskarazko hedabideetako hartzaileen informazio premiekin bat. Hala ere, euskarazko hedabideok Espainiako eta AEBetako edukiak sail guztietara hedatu dituzte.
|
|
2013
|
|
|
Autonomi Estatutua onartu eta handik hiru urtera telebista eta irrati sistema publikoa abian jartzea bi faktore nagusiren ondorio gisa ulertu behar dugu. Batetik, aspalditik
|
zetorren
euskarazko komunikabideen aldeko errebindikazio soziala, zeinean telebistaren aldarrikapena oso handia baitzen. Bestetik, Euskal Autonomia Erkidegoaren eraketa instituzional eta politikoa.
|
|
2021
|
|
|
Bi urte bete dira COVID gure artean dela, eta ordutik bizi dugun egoera deskribatzeko gehien erabili den hitzetako bat da krisia. Grezierazko krisis etik
|
dator
euskarazko krisi hitza; lehenengoak zerbait hautsi egin dela eta horrek eskatzen duen analisi, gogoeta eta erabaki prozesuari egiten dio erreferentzia. Ez du berez esanahi ezkorrik.
|