|
2004
|
|
|
Bañan itz bat edo beste latiñeratik edo erromantzeratik
|
datorrelako
euskeratik baztertu nai izatea, oreka galtzea da, ta ala egingo ba genu kaltegarria izango litzaioke euskerari. Arrankura, arrasto, ernegu, borondate, barkazio, adimentu, ta auen erako ekar genitzazken anitz geiagok, bizitza sendoa dute euskeran, zaarrak dira arras, aspaldi aspaldidanik ezagutzen ditugu izkuntzan sartuak, euskaldun guziak darabilzkite, euskal kutsua dute, eta alakoak kenduz, bizidun zati bat moztuko genioke euskeraren gorputzari.
|
|
2008
|
|
|
berak ere ez zuela hartan errurik, baina ai, nola nabaritzen zuen, aldi berean, errua berea balu bezala eta jatorrizko bekatuaren beste bertsio baten aurrean balego bezala! Antzinatik
|
baitzetorren
euskara ere, Adan eta Ebaren garaitik ausaz, herriko erretore don Rokek hala esan zuen behinik behin bere sermoietako batean, paradisuko hizkuntza izan zelako ustean. Adan eta Ebak, ordea, paradisuan zeudela egin zuten bekatu eta, ikuspuntu horretatik, bekatuaren hizkuntza ere bazen euskara:
|
|
|
Pentsamendu politikoaren aleak, ale idatzi eta hausnartuak, ez
|
datoz
euskararen harrobitik, espainieraren labetik baizik. Nazio zapaltzailearen hitza du elikagai usteko hitz askatzaileak.
|
|
|
Bere jarrera ez zen, haatik, planteamendu teoriko baten ondorio –nekez bizi zezakeen hizkuntzarena arazo intelektual bat balitz bezala–, baina Regina ez zen, ezta gutxiagorik ere, adimenik ez zuèn emakume ergela, eta bere gogoetak egiten zituen, berak zeuzkàn edo berak zekizkièn datuen araberakoak, modurik elementalenean; Reginak, ondorioz, bazekien –bazekikeen– berak ere ez zuela hartan errurik, baina ai, nola nabaritzen zuen, aldi berean, errua berea balu bezala eta jatorrizko bekatuaren beste bertsio baten aurrean balego bezala! Antzinatik
|
baitzetorren
euskara ere, Adan eta Ebaren garaitik ausaz, herriko erretore don Rokek hala esan zuen behinik behin bere sermoietako batean, paradisuko hizkuntza izan zelako ustean. Adan eta Ebak, ordea, paradisuan zeudela egin zuten bekatu eta, ikuspuntu horretatik, bekatuaren hizkuntza ere bazen euskara:
|
|
2015
|
|
|
Euskara euren teorizazioetan asimilatzean, bestalde, mugimendu politikoek ez dute zertan bat
|
etorri
euskararen aldeko mugimenduekin. Esan bezala, lehenak helburu bat baino gehiagoren bila ari dira, eta euskaltzaleen erakundeek, berriz, euskara suspertzea dute helburu bakar.
|
|
|
Orduan zertara
|
dator
euskararen normalkuntzarako elebitasun orekatua edo elebitasun osoa predikatzea? (...) Orain arteko prozesuaren etena derrigorrezkoa da.
|
|
|
Oro har, euskara dezente ageri zen Deian hasiera sasoi haietan, nola iritzian hala atal desberdinetan: Euzkadi atalekoez gain (bertan albiste dezente
|
zetorren
euskaraz), adibidez, Cultura, Mundo eta Economía ataletan ere euskarazko berriak topatu ditugu; horrez gain, denbora pasetan erdarazko zein euskarazko hitz gurutzatuak zeuden.
|
|
2016
|
|
|
Zergatik behartu behar ditugu elebakarrak beren elebakartasuna gainditzera?». Bat
|
dator
euskararen normalizazioan pauso gehiago eman behar direla. «Baina beste gauza bat da gizarte elebidun simetriko bat eraiki nahi izatea herritar elebidun simetrikoekin.
|
|
|
«Ez da emakumeen arazoa, herritar guztiena baizik». Feminismoaren aldarrikapen horiek egoki
|
datoz
euskararen arlorako, Agirreren esanetan. «Euskararena ez da identitate problema bat; euskaldun izatea identitate mailara eramaten dut aldarri bat delako, eta justizia sozialaren planora eramaten da, eskubideetara.
|
|
2017
|
|
|
Hori eta horrenbestez, nazio identitate euskaldunaren altzoan bizi ez den herritarra ez
|
datorkigu
euskararen mundura, euskara nazio euskaldunarekin uztartzen dugulako. Gainera, Pérez Iglesiasek iradokitzen digunez, herritar espainiarrak pentsa omen dezake, egunen batean, bere identitateak etorkizun beltza izango lukeela, baldin eta abertzaleek beren nazio identitatearen balioak gainerakoei inposatzeko adina ahalmen politiko eskuratuko balute.
|
|
|
Badira euskaraz hitz egiteko motibo politikoak: independentziaren alde gaude eta ondo
|
datorkigu
euskara Espainiako estatuaren larderia apur bat gainetik kentzeko. Badago arbasoekiko leialtasun edo memoria kolektibo sentimental moduko bat hitzek ematen digutena.
|
|
|
Iritziak iritzi, ordea, euskaldunon eguneroko esperientzia soziolinguistikoak zer dio? Egiazko gure bizitza soziolinguistikoa bat al
|
dator
euskarari ustez opa diogun estatus nazional errealarekin?
|
|
|
Txepetxen diskurtsoaren haritik jarraituta, motibazio estrintsekoen sailean leudeke ama hizkuntza erdara izan eta euskara ikasten dutenen kasua. Halakoetan, kanpotik
|
datorkio
euskara ikasteko pizgarria hiztunari. Eta euskararen transmisioak eta sozializazioak alor honetan sekulako mugak dauzkate ereduan edo euskaltegietan308 euskara ikasten ari direnentzat.
|
|
|
Ez dezagun ahantzi euskarak uztartzen duen komunitatea ez dela komunitate nazional estandarra, horren mende eta horren mirabe den komunitate etnikoa baizik. Motibazioaren ahuldadea hortik
|
datorkio
euskarari, hots, gizarte nazional normalizatu baten estatusik ez edukitzetik. Motibazioaren hari sendoenak etenda jarraituko du euskarak nazio hizkuntzaren funtzioak bereganatzen ez dituen artean.
|
|
2019
|
|
|
Kaixo, irakurle! Ongi
|
etorri
euskararen eta hizkuntzen eremu zabal bezain ederrera.
|
|
2021
|
|
|
Axularren liburu sakratuak Barroko Armatua eman zigun, iragan futurotik
|
zetorren
euskara batuaren bidez, euskararen batasuna baino laurehun urte lehenago. Gabriel Aresti izeneko profeta batek adinez nagusitzeko ordua iragarri zigun, harrizko arotik zetozen hitzak zizelkatzeko gaitasuna zuen mailu poetiko batekin.
|