|
2019
|
|
|
|
ETORRI
aditzak erakusten diguna: etor!
|
|
|
Gaia alferrik ez luzatzeko NOR adizkiekin,
|
etorri
aditzaren paradigmekin baino ez gara ibiliko: bedi zaitez zaitezte bitez
|
|
|
Konjugazio trinkoan benetako aginduak osatzeko NOR aditzekin indikatiboan erabiltzen diren 2 pertsonako adizkiak dira erabiltzen direnak: hator, zatoz adizkiak
|
etorri
aditza erabiltzen dugunean; hoa, zoaz adizkiak joan aditza erabiltzen dugunean. eta NOR NORK aditzekin?
|
|
|
Oinarriak ezagunak dira; Oihenarten iritzia jarraituz, baina, (naza, nanzan, nazake, aza) etzan aditza erabili ordez,
|
etorri
aditza erabiliz, hauxe daukagu: " futuro": natorke, hatorke, datorke.
|
|
|
Eta gauzak are gehiago korapilatzeko badaukagu hainbat ikerlarik defendatzen dutena ere:
|
natorke
aditza gure" futuro arcaico" a da. Bai, ke hizkian euskal geroa ikusi dute eta natorke aditza izan da baieztapen hori frogatzeko erakusten dutena.
|
|
|
natorke aditza gure" futuro arcaico" a da. Bai, ke hizkian euskal geroa ikusi dute eta
|
natorke
aditza izan da baieztapen hori frogatzeko erakusten dutena.
|
|
|
Tira!
|
Etorri
aditzarekin, puntukaria: dator eta" ohitura edo" adierazteko:
|
|
|
|
Etorri
aditzarekin.
|
|
|
Garai hartan,
|
etor
aditzaren erabileran ekintza zen garrantzia zuena. Eta belaunaldi haiek konturatu ziren batzuetan ekintza amaituta zegoela eta bertze batzuetan ez.
|
|
|
Denetan guztietan da eta zen agertzen dira zein bere aditz markarekin batera; aditz erroak direnak, hain zuzen: [tor],
|
etorri
aditzaren kasuan; [go], egon; [kar], ekarri; eta [ki], jakin agertzen diren bezalaxe.
|
|
|
konjugazio trinkoa duten NOR motako aditzak bospasei soilik izateaz gain, 2 pertsonetan adizki berberak izatea, bai indikatiboan, bai inperatiboan: hator eta zatoz,
|
etorri
aditzarekin; hago eta zaude, egon aditzarekin; hoa eta zoaz, joan aditzarekin; habil eta zabiltza, ibili aditzarekin... Hori ikusi eta gure buruari galdetu diogu:
|
|
|
Erakusleak erabiliz gero, hiztunak (izakiak buruan) hau eta hauek erabiliko ditu. Hori bai, lagunari hurbiltzeko agindua emanez gero,
|
etorri
aditzarekin hona erabiliko du.
|
|
|
joan aditzarekin eraman aditzarekin izan dugun sentsazio bera izan dugu. Joan aditza
|
etorri
aditza baino modernoagoa dela pentsatu eta iritziz aldatu dugu: ez ote ziren zaharragoak izan etor eta ekar aditzak bertzeak baino?
|
|
|
Gure proposizioari esker onartu behar dugu aditz batzuk atzizkiak asmatu baino lehenago erabiliak izan direla, eta, horrenbertzez, beldurrik gabe erraten ahal dugu har aditzoina hartu partizipioa baino zaharragoa dela; baina, baldin ba tu atzizkia zaharrenetarikoa dela onartzeko erreparoa izaten baduzu, bada, har ezazu
|
etorri
aditza eta kito.
|
|
|
Hortaz, aditzak eta aditz jokoak aurrez aurre jartzen baldin baditugu, onartu duzu [etorri da] konbinaketa
|
etor
aditza baino modernoagoa dela.
|
|
|
Erran dugu k. perifrastikoaren erabilera, gutxienez,
|
etorri
aditzaren formarena bezain zaharra dela; baina, nola jakin zein momentutan hasi ziren forma hauek erabiltzen. Noizkoa da partizipioa?
|
|
2021
|
|
|
‘Heldu’
|
etorri
aditzaren ordez erabiltzen da era trinko edo sintetikoa burutzeko.
|
|
|
Ados egon edo jarri. Nafarreran eta ekialdeko hizkeretan erabiltzen da,
|
etorri
aditza era sintetikoan erabiltzen ez den eremuetan. OEHn bat etorri eta batera etorri baino ez.
|