2000
|
|
Nik pasatu ditudan kaleak behintzat jendez gainezka zeuden-eta! Beraz, isil zaitezte eta egon patxadan, aurki ditugu hemen gure bila
|
etorriak
eta!". Baina jendeak gogor erasotzen dio idazle errealistari:
|
|
Rubenek begi arranpaloekin begiratu dio eta ni Karmelo ere ahoa bete hortz zegoela ohartu naiz. Alabaina, Ruben laster bildu da zubian aurrera
|
zetozen
eta, hango zaratarekin, ezertaz ohartu ez diren gainerako bidailagunekin. Eta Rubenek sorbaldak goratuz eta begiak itxiz agurtu nau.
|
|
Tamalez, gu Hillary eta Clintonen arteko auzia epaitzen ari ginen bitartean, Olga eta Xavierri lehenagoko gertakari batzuk berritu zaizkie, bikotean krisi handia eragiteraino... Adela ere gaur ezin izan da
|
etorri
eta nik uste dut onena epaiketa bertan behera uztea izango dela eta, jakina, haien aurrean halako konturik ez aipatzea.
|
|
Baina haiek ezin izan dute ulertu ni leher egina nagoela eta gelan geratzea nahiago dudala, eta ez zuten ulertuko ezta sabeleko minez nagoela eta hilekoa une batetik bestera jai  tsiko zaidala esan banie ere. " New Yorkerai  no
|
etorri
eta gelan geratu. Zuk galtzen duzu, Rakel, zuk galtzen duzu...".
|
|
Noski: Miren eta Koldori errezelen koloreekin bat
|
zetozela
eta gure gelarako ezin egokiagoak zirela esan genien.
|
|
hala joan zen Dabid eta hala noa ni. Eta beharbada horregatik, burua furgoneta barnera itzuli, eta atzeraka jiratu dut, Ruben zegoen aldera, belaunaren faltan nire begirakunea harenarekin gurutzatzeko, baina Estherrekin mintzatzen
|
zetorren
eta, zorigaitzez, ez da konturatu ere egin.
|
2001
|
|
Bistan da obra hori beste askoren aldamenean agertua dela, baina beste asko horien aztarrenak zeharo galdu dira. Horrenbestez esan nahi dut, Euskal Herria eta euskal literatura urriak izateaz gainera, urritasun horrek baduela arrazoi bat eta arrazoi hori dela, ez berez eta jatorriz urria eta exkaxa izatea, baizik gero urteak
|
etorri
eta urteak joan urritu eta pobretu izana neurri handi batean. Beste gauza bat ere aipatu behar da, guztiz beharrezkoa dena, Euskal Herriaren partiketa.
|
|
premiak, kemenak, ondasunak, debekuak eta gainerakoak neurtzeko daude, oraingo eta etorkizunerako. Bultzada, eragina, erasoa behetik etorri da, behetik
|
dator
eta behetik etorriko da, gero ere. Plangintzak ez du inor mugituko.
|
|
Aita Altuna, besteak beste, sermoigile garaia dela eta izan dela Euskal Herrian. Ez diot deus kenduko bere hitz
|
etorri
eta hitz jarioaren orrazketari, antzinakoen segizioko baita arlo horretan, inor baldin bada: hots, Axular, Larramendi eta gure arteko beste hainbesteren segizioko; eta gidari ere bai, beraz, ez baita egiazko berrikuntzarik zahartzaroaren oinarrian eta ezagueran finkatua gerta dadina baizik.
|
|
Jendeak orain soil soilik gogoan duen euskaldun, fededun ez da, gehienez ere, beste horren itzala edo erantzuna baizik. Gure bigarren gerratea ere
|
etorri
eta joan zen, sortuko ez zen hutsartea betetzeko prestatua (orduko Manterolak badu antzik 1931ko Pildainekin), eta hondamendia utzi zuen ondorengo gisa.
|
|
Ondoren 1872 gerra zibila
|
dator
eta azken urte honetako lege deuseztatzailea; berez Nafarroa ukitzen ez badu ere (eta Ipar Euskal Herria ere noski), honek izan zituen ondorioak, behetik jota, ez omen ziren hizkuntzarentzako mesede handiegia izan. Hortik Bizkaiko meatzeak, lehengo neurririk gabe, hondarreraino zulatzea etorri zen, industria larriaren finkatzea eta etorkinen lehen uholde gaitza.
|
|
Bosgarrenik, argi eta garbi esan dezagun ikerketa kazetaritza serio horren munta txikia dela, hala kazetari eta kolaboraziogile andana batek hainbat hedabidetan purrustaka eta obsesioen bidez lantzen duen kolumnismoaren nola zabor irrati beste kalifikaziorik merezi ez duten hainbat tertulia batzuen ondoan. Tokian tokiko oportunisten jokaleku bilakatu da prentsa eta irrati mota hau; ezjakintasuna, hitz
|
etorria
eta asmo gaiztoa beste meriturik ez dutela, entzule eta irakurle asko erakartzen dute alea eta lastoa bereiztea horren erraza ez den garai nahasi hauetan. Askoz indartsuagoa da kritika globalaren mozorroan ageri zaigun informazio eraso kontserbadorea, ezkerretik bultzaturiko eraberritzea baino.
|
2002
|
|
Berriro ekin genion bideari, eta pixkanaka Ametzagain aldera hurreratu ginen. Gure baserria ikusten zeneko ostartera heldu nin  tzenean, geratu eta oihu bat egin nion anaiari, atzeratu samarturik
|
zetorren
eta.
|
|
Lehen orrian, fotografia eta guzti. Maritxuk hire ondorai  no
|
etorri
eta mahai gainean uzten dik Hoja del Lunesaren ale bat, ziurrenik Bilbotik trenean hirekin etorria.
|
|
Norbaitek, nire atzetik
|
etorri
eta sekulako kolpea ematen dio barre zoroko mutilaren eskuari. Boligrafoa eta papera airean doaz.
|
2003
|
|
Baina behetik ere, Olano aldetik, txakur sail bat
|
zetorren
eta ez ziguten lasaitzeko aukerarik ttikiena ere eman. Lasaiago egonez gero, Kepari aurpegiratuko nion:
|
|
Zurekiko bederen bakea nahi dut. Har itzazu billeteak eta gero kafea eskainiko dizut geltokiko ostatuan, trenak, neureak eta zureak,
|
etortzen
eta partitzen behatuko ditugula. Banoa, anartean, Egunero erostera.
|
|
Pablok sutsu ekin zion ikaskideak infernuko garretatik salbatzeko ahaleginari, bekatuaren nondik norakoak adieraziz. Ulertu nuenarengatik, bekatua giza irudimenaren abiapuntua baino askoz lehenagotik
|
zetorren
eta amaiera baino askooooz harantzago zuen muga: beraz, egin ditzakegunak, bekatuak, eta burutik, irudimen faltaz, pasatu ere egiten ez zaizkigunak, bekatu lirateke.
|
|
Korrika
|
nentorren
eta atearekin jo naiz, jo dut.
|
|
diskurtso ideologikoaren ildotik abiatu zela. " Beti gauzak horrela izan dira eta hala izango dira" horrek jada ez du balio; berrikuntza, modernitatea, gainera
|
datorkie
eta zerbait egin behar dute horri aurre egin eta jatorrizko bizimodua babesteko. Inongo zalantzarik gabe, euskal mitologia tradizionalaren potentzialitate ideologikoa garatuko duten idazleen artean lehenengo eta nagusietakoa Larramendi dugu.
|
|
Aita Gurearen" libra gaitzazu gaitzetik" esaldia ari da azaltzen, eta honako baieztapen guztiak egiten ditu bata bestearen segidan: gaitz gehienak deabruarengandik datozela, bekatutik datozela, gizakiarengandik
|
datozela
eta, azkenik, Jainkoarengandik datozela, ahalguztiduna denez gero:
|
|
16 urterekin jantzi zituen abituak Bilboko frantziskotar komentuan, gero Arantzazun eta Burgosen izan zen, eta azkenean Zarautzera etorri zen: 1790ean; 42 urterekin
|
etorri
eta 40 urte bizi izan zen bertan. Bizkaia, Gipuzkoa eta Nafarroako herrietan eman zituen misioak.
|
|
Odol garbitasun kontzeptuaren eta kantabro tubalismoaren mitoaren gainean eraiki zen hidalgia unibertsal horrek izugarrizko abantailak eman zizkien VizcaÃno guztiei, XIX. mendera arte jatorrizko noblezia hori Espainiako Inperioaren edozein tokitan ezagutu eta onartzen baitzitzaien. Aitzitik, kanpotik
|
etorri
eta euskal lurretan bizi eta lan egin nahi zuenari ate guztiak ixten zitzaizkion, horretarako bere odol garbitasuna âkristau zahar izaeraâ eta oinetxe jakin batekoa zela frogatu behar baitzuen.
|
2005
|
|
Handik hara, nire baitarako, Julio hutsik deitzen hasi nintzaion maisuari; zer zen ba hura maistra berria baino gehiago? Adelak,
|
etorri
eta berehala lortu zuen ikuskaritzak onar zezan mutilak eta neskak elkartzea, auzoko eskolako bi gelak batu eta adinen arabera bereiztea, nahiz eta Julio, mutilon maisua, kontra egon. Julio gurekin geratu zen, handienekin, baina Adelak erakusten zizkigun frantsesa, musika eta esku-lanak; horrez gain, batxilergoa institutura joan gabe egiten ari ginenoi egunero ordubete ematen zigun aparte, ezertxo ere kobratu gabe, eta Juliori ez zitzaion batere gustatzen hori, ikasleak kentzen baitzizkion egunero denoi batera eta diru truke eskaintzen zigun ordu" partikular" erako.
|
|
handik
|
etorri
eta joango baita beste heroi bat.
|
2006
|
|
–Bada, batzuentzat maitasun itxurako sentimendu hori sukarra bezalakoa delako. Gaur
|
etorri
eta bihar badoan. Zera, sentitu dun bizitza goitik behera aldatu nahi dunala?
|
|
Ni kalerako prestatzen hasi nintzen eta, une hartantxe, hotsak sentitu nituen berriro kanpoko atean, oraingoan deika ari zen norbaitenak. Harrituta nengoen hango bat bateko joan
|
etorriarekin
eta, bestalde, ez nekien atea ireki behar nuen ala ez, Angelok ez baitzidan horri buruzko argibiderik eman.
|
|
Artilearen lakartasuna eta animaliari zerion berotasuna sentitu nituen. Animalia otzan eta geldi geldi zegoen, ez zuen ezer egiten, ematen zuen bazekiela zer
|
zetorkion
eta onartzen zuela. Labankada emateko puntu egokia bilatzen hasi nintzaion altzairuaren puntaz.
|
|
ezin bestekoa du erretorika. Baina trumilka eta nahasian
|
datozkidan
eta bata bestearen atzetik ematen ari naizen oroitzapenotan munta duen kontua da gero eta gusturago nengoela, eta batez ere lasaiago, Umbertoren konpainian.
|
|
Tranbia baten zarata gailendu zitzaion euriarenari. Oso azkar
|
zetorren
eta, abiaduragatik, zabuak egiten zituen. Nire parera iristean, ordea, abiadura mantsotu zuen, bideak bihurgune itxi samarra egiten baitzuen.
|
|
Gorrien kamioiak iritsi ziren herrira. Besteek gure etxera
|
etorri
eta ganbaratik tiroka hartu zituzten. Mutil haietako bat Madrildik etorria zen.
|
|
Gutakoak dira, gure artean sortuak. Egia da, ziur asko, zenbait ezaugarritan gainerako ikasketen batezbestekoaz bereizten direla; alegia, pentsa liteke, gehiegi okertzeko beldurrik gabe, euskal filologoak oro har komunitate euskaldunetik
|
datozela
eta gizajende euskaltzalea direla, izate euskaltzaleak onartzen dituen ñabardura eta molde guztiekin?. Asko esatea da, baina apustu eginen nuke joera politiko abertzaleak ere nabarmen nagusi direla euskal filologoen artean.
|
2007
|
|
Lisak putz egin zion ile xerloari. Agurea begiak zabal zabalik zegoen, oroitzapen mingarri batzuk burura
|
etorri
eta, uxatzen saiatu ordez, gogo eman balie bezala.
|
|
Kanpoan, gelditzen den elur gutia oinezkoek lohiztatua dute. Ezin sinetsia gertatzen zait irratiak goizetik dioena, gutitan ezagutu izan den euri izoztu erauntsi ikaragarria
|
badatorrela
eta gau honetan hor izanen dugula.
|
|
Baina Zedroa
|
etorri
eta ereinotzak ihes egin dizu.
|
2008
|
|
Oraindik ere, batzuetan, bakarrik sentitzen naizenean, etxera
|
etorri
eta inorekin hitz egiteko gogorik gabe, logelara etortzen naiz, musika malenkoniatsua jarri eta oroitzapenak astindu nahian (edo ezabatu nahian) papera hartu eta idazten hasten naiz. Ohe aurreko paretan itsatsiak ditudan argazkietan Berlin dago, eta Berlinen zu zaude elkarrekin pasatutako momentu guztiak oroituz.
|
|
Gaurkoaren antza handia duen egun bat deskribatu dizu: Itzalean eserita ezer egin gabe, norbait
|
dator
eta zerbait kontatzen du, ikuskizunetako batean musika jo, bainu bat hartu ez aspertzearren, zerbait jan... Gaurko egunaren oso antzekoa, finean.
|
|
Orduz geroztik, herrialde industrializatuen arteko garapen mailarik handienetakoa eskuratu du Euskal Herriak, nazioarteko estatistika guztiek behin eta berriro baieztatzen duten bezala. Berdintasuna eta elkartasuna dira nagusi gure herrian, kontatu diet ikasleei, eta, arazo txiki batzuk gorabehera, bizitzeko leku ederra dela azpimarratu diet.
|
Etorri
eta konta ezazu.
|
|
" Zuek ez duzue jakinen baina azken esaldi horretan katarsi hitza aipatzen du, eta horren harira orrialdeak eta orrialdeak idatzi dira. Katarsi hitza medikuntza alorretik
|
dator
eta arintzea, aisatzearekin batera, gogobetetzea adierazten du.
|
|
Zer den ere ez dakit nik hori. Burutazioak auskalo nondik
|
etorri
eta haiek, bestelakotuz eta desnaturalduz, letretan jartzea, hobeki ulertzen dudana da.
|
|
Ermitauak bere bizimoduari huts iritzi, atzera giza-artera
|
etorri
eta kopla hauxe zuen kantatzen tristerik:
|
2009
|
|
Une horretan, bere onera
|
etorri
eta frantsesez jarraitu zuen. Altxatzen laguntzeko eta kuxinetan etzanda jartzeko eskatu zuen, ahots leunez.
|
|
Txikitan, gauaren erdian esnatu eta, poliki poliki, gero eta handiagoa egiten zitzaion izua, harik eta zoro baten pare deika eta oihu bortitzak egiten hasten ez zen arte, horrexek baino ez baitzuen lasaitzen. Eta hala hasten zen oihuka, jakinik aita
|
etorri
eta jo egingo zuela.
|
|
Bestelakoa zen nire ametsa: zugana bisitan
|
etorri
eta kontatzea ondo zihoazela nire zientzia ikerketak, esan zuen Dariok irribarre bortxatua eginez, edo zuri aholku eskatzea etika profesionaleko kasuren bati buruz edo jakinaraztea suero berri bat aurkitu nuela.
|
|
Angeren aurpegi ilunak ironia islatu zuen, lotsagabea ia, eta horrek harrituta utzi zuen Daniel; hala ere, sukaldeburu ohiak, bere onera
|
etorri
eta honela erantzun zuen ahalik eta doinurik neutroenean:
|
|
Tira, beti egongo da baten bat prest besteen seme alabei esateko: " Zure aita txerpolari bat zen, mutiko levantetar horietako bat, hona goseak akabatzen
|
etorri
eta milioi askoren jabe joaten diren horietarikoa!". Joan egiten direla?
|
|
Nik ez dakit ezer. Dena den, bitxia da gauero
|
etortzea
eta orduak eta orduak ematea Wardes andrearekin egongelan, senarra han goian gaixorik zegoen bitartean... Wardesi dagokionez...
|
|
Itunari esker, sarriago etortzen hasi zen zutabegile ohia liburu dendara. Egiatan, hura
|
etorri
eta Claudio berriketa bizian hastea, biak bat izaten zen. Zalantzarik gabe, idazleak bizipoza ematen zion agureari.
|
|
Noski, horrela, abstraktuan, oso polita duk; baina errealitatea zikina eta kontraesanez betea zagok. Kanpotik
|
etorri
eta suntsitu egiten gaitiztek, gero euskaraz mintzatzea ere galarazi egiten zigutek, inorekin biltzeko eskubiderik ere ez zeukaagu, eta ideien kariaz espetxera garamatzatek. Hurrena, diktadura amaitu dela eta, ezer gertatu ez balitz bezala jokatu behar diagu; orain guztiok jatorrak gaituk, eta diktadurak sartu dizkigun golak ez ditiagu kontuan hartu behar, itsusia baita mendekuzale izatea.
|
|
Hurrengo egunean, biak aienatu ziren baserritik, arrastorik utzi gabe. Ohar labur batek azaltzen zuen elkar maite zutela eta elkarrekin bizitzera zihoazela norabait; bazekiten ez zutela baserrira itzultzerik izango denbora luzean, gauzak bere onera
|
etorri
eta" laidoa" ahaztu arte. Senargai kooperatibista, berriz, haien bila ibili zen inguruko mendietan egun batzuez, ehizako eskopetarekin.
|
|
Bernabeuren ertzak burlaizez begiratzen ziok. Behean autoak, dzu,
|
etorrian
eta joanean. Josetxok arropa erantzi dik, baita azpikoa ere, erabat biluzik geratu arte.
|
|
Akordatu naizenetan aipatzeko une egokirik ez dut aurkitu eta, gogora
|
etorri
eta gogotik joan ari zaidan notizia baten berri eman gura dizut. Orain dela bosten bat hilabete bota zuten baserriaren aurreko lizarra, harra egin omen zitzaiolako.
|
|
Paseoan hasi nintzen, alde batetik bestera, luzetara. Kontu handiarekin aditzen nien zaratei, bat batean
|
nonor
etorri eta han harrapatua ez izateko. Etxe bakoitzak bere zaratak dauzkala esan ohi da.
|
|
Polita da ikuspegia Talatik, batez ere gu egon garen alde hartatik: itsasoa besterik ez aurrez aurre, eta gu haren gainean; olatuak
|
etortzen
eta haitzen kontra apurtzen; kresalaren usaina... Ikuspegiak (denik ederrenak ere) berez ez du tristezia arintzen, beharrezkoa da hara ere poztasuna norberaren barruan eramatea gozatu ahal izateko.
|
|
Estatuen mugetatik harantzagoko hizkuntzek eta estatu hizkuntzek ingelesa baino apalago ikusten dute beren burua munduan zehar, eta partekatzen dituzten zenbait eremutan elkarren artean lehiatu ere lehiatzen dira, esate baterako Europako erakundeetan, non ingelesa eta frantsesa baitira lehen mailako hizkuntzak, alemanaren, gaztelaniaren, italieraren edo portugesaren aurretik. Hori gutxi ez eta, gainera, tokian tokiko hizkuntzak ere leku eske
|
datozkie
eta gero eta leku handiagoa partekatzen dute beraiekin.
|
|
Kapitalismoak langileentzat asmaturiko ideologia ahokada batean irentsitakoaren traza, alegia. Bere ingurune naturaletik at dirudi, kaleko jendearen joan
|
etorriek
eta autoen zaratek nahastua. Aurpegia gugana biratu eta galdera jaurti digu, begi kezkatuekin, inguruan ba ote dagoen ostaturik.
|
|
Eta, hori dela-eta, giza nortasuna eratzea errazagoa zen; bere zailean, prozesu sinpleagoa. Hein handi batean, emanda
|
zetorren
eta, behin jasota, estatikoagoa zen. Norbanakoaren ezaugarri psikologikoek baino garrantzia gehiago zuten herriak, baserriak, edo familiak.
|
|
Norbert Elias-en ustean, ideologia aurre industrial batek inspiratutako des zibilizazio mugimendua, nolabaiteko erregresio historikoa. Historiak beti ditu joan
|
etorriak
eta Holokaustoa aurrerapenaren bidean emandako atzerapausoa litzateke. Gezia une batez tronpatu dela, besterik ez.
|
2010
|
|
Erdi biluzik, zeharo bustita eta toaja bat gaizki ipinita neukala ireki nuen atea, apur bat beldurturik polizien bisita gogoan. Ramon Etxezarreta eta Josetxo Lizartza ziren, hiru urte lehenago gure ikasgelara
|
etorri
eta Ustela argitaletxeko harpidedun egin behar genuela sermoitu gintuzten berberak. Harrituta gelditu nintzen.
|
|
Abertzaletasuna, berriz, Gurutzen amaren ekinbidearen aldetik zetorkien. Berorrek lortu zuen herriko elizan bere seme alabentzako euskarazko doktrina ematea, Leon XIII Aita Santuaren sasoitik
|
etorri
eta Itsasondon" doktriña berrie" izenez ezaguna zen doktrina herriko apaiza karlista erdaltzaleen gogo eta iritziaren aurka. Baserriz baserri ere ibili izan zen baserritarrek euren seme alabei euskarazko izenak ipin ziezazkieten ahaleginetan.
|
|
Zer ajola zait neri, olerkiak, Ekin aldizkariaren 1936ko urtarrileko alean argitaratuak, berebiziko garrantzia hartzen du, 1935 urtetik 36ra doan igarobidean daten hurrenkeran antzematen den hutsunea betetzera
|
dator
eta. Izan ere, urtarrileko El DÃan argitaratuak, orain arte ustez azkenak, urtarrilaren amaieran argitaratu zituen Lotsatik.
|
|
Hurrengo topaketan ezagutuko nituela esan zidan. Ez nion ulertu zer esan nahi zuen, Teresa sukaldetik
|
etorri
eta argitu zuen arte:
|
|
Urteak ziren horrelakorik gertatzen ez zitzaidala, izan nituen harremanak konpainiarik gabekoen artean sortzen direnetakoak, ongi
|
etorri
eta elkarrekin planak egiterainokoak, maitasunaren txinpartarik gabekoak, natural hasi eta natural bukatuak, sexu harremanen urritzeak muga jartzen zuen arte irauten zutenak. Hemen beste zerbait egon zitekeen, maitemina esaten dena ote zen?
|
|
Izan zitekeen. Nolanahi ere, printze orbangabeen mundutik hona
|
etorri
eta errealitateari aukera emateko beldurra galdu behar zuela erabaki zuen. Albertok Espainian behar zuen denbora pasatzeko eskaintza egin zionean burura etorri zitzaion lehenengo gauza Mariori proposamenaren berri emanez korreo elektronikoa bidaltzea izan zen, handik gutxira berriro elkar ikusi ahal izango zutela esanez.
|
|
Danielak berak nahi zuen guztia egiteko prest etorri zela erantzun zion eta bere pausoari jarraitu zion, inolako eragozpenik jarri gabe. Bidean hamar aldiz esan zion Nicolasek maite zuela bere errairik sakonenetatik, esperantza inoiz galdu ez bazuen ere, inauguraziora
|
etorri
eta izan zuen jokaera espero zuen azkena izango zela eta, hasierako aztorapena bortitz samarra egin baldin bazitzaion ere, berehala egokitu zela sortu zion egoera berrira baina hauxe zela gogoak eskatzen zion bakarra, atso eta agure ustel koadrilaz aldendu eta berarekin bakarrik egon, galdutako denbora irabazi, berarekin bat egin ahalik eta azkarren eta gehien.
|
|
–Badakigu. Baina ez dago arazorik, agintariak ostiralean
|
datoz
eta bera larunbatean ezkontzen da.
|
|
Berriro ere laster egingo dugu, hori baldin bada hark nahi duena. Baina esaiozu berehala
|
etortzeko
eta hitz egingo dugula.
|
|
Baten batek, nonbait, aitzakiatzat, zera esan omen zuen: Mayor Oreja ere, orduko Barne Ministroa,
|
bazetorrela
eta egitekotan, beharbada hobe izango zela elkarrizketa biei egitea. Baina ordurako hori ez zen posible eta egoera hartan nik Lehendakaria elkarrizketatzea zen egokiena.
|
|
Bien bitartean, beste kargu bat eman zioten Jon Zubiaurreri, eta Andoni Areizaga jarri zuten EITBko zuzendari orokor postuan. Areizaga jauna enpresa mundutik
|
zetorren
eta politika munduan ere esperientzia handikoa zen.
|
|
Ez genuen handikeriarik nahi. Baziren zurrumurruak ordurako, teknika munduan aldaketa handiak
|
zetozela
eta zenbait naziotan, kezkatzen ari zirela eginiko gastuaz, Irrati telebista gehiegi handitu ondoren. Alemaniako Hamburg etxeak egin zuen Euskadirako proiektua.
|
|
Jesuita sartzeko beti ikasketa maila ona eskatzen zen; batxilerra gutxienez eta hamazazpi urtetik gorakoa izatea. Gehienak gure kolegio edo ikastetxeetatik
|
zetozen
eta klase sozial ertain edo goragoko familietakoak ziren gehienak.
|
|
Beraz, ez dago esaterik oraindik zenbaitek dioen bezala, krisialdi hori Aita Arrupek ekarri zuela edo bere erruz handitu edo areagotu zela. Bokazioen urritasuna aspalditik
|
dator
eta, gaur, lehen esan bezala, salbuespen bat ez bada, lekaide lekaime erlijiosoen erakunde guztiak daude krisialdi horretan.
|
|
Eta eskua zabalik nator, negoziatzeko eskua zabalik, negoziazio prozesua irekitzeko eskua zabalik, uste baitut Ganbera honek ezin diola inola ere ezezkoa eman Eusko Legebiltzarrari, aldez aurretik negoziatu egin behar dela onartu gabe. Negoziatzeko eskua zabalik
|
gatoz
eta espero dut, bihotzez espero, ez diozuela esku honi muzin egingo egunaren amaieran bototara jotzen dugunean.
|
|
Ama, Gaxuxa Mikeleperitzena, Beltzegikoa omen zuen Andrék, eta hara ezkondua 1900ean sortutako aita Batita. Handik gero herrirat
|
etorri
eta etxetiar bizitu omen ziren Aroztegian. Baina, orain Berindoagan bizi da André.
|
|
Eta horra beste Errekarte bat Ántson, Bidasoaz harunztik ikazkin
|
etorri
eta, izenik ere merezi izan ez duen sasikume batekin ezkondua. Eta begira, Iruñeko Eliz Artxiboko katalogoan, 20 liburuko 1438 oharra, 1705 urtean:
|
|
Hala eta guzi, auziarekin tinko jarraitu zuen Pedro Goizuetak Iruñean. Handik Goizuetara
|
etorri
eta 1750ko azaroaren 25eko ilunabarrean joanen zen Martin Josef Echeberria eskribaua al Caserio de Chamora en que avita dicho Yñarra, auziaren jarraipenaren berri ematera, baina, burdinazko aldaba zaharra kan kan kan! jo zuenean, Agustina Etxagarai emaztea atera omen zitzaiola, esanez Joxepe senarra avia ido al monte con los ganados y no sabia si bolberia aquella noche a la dicha Borda de Chamora o si pasaria a la de Berdabio.
|
|
Garai hartan Olajaundi baserrian bizi zen Juan de Iriarte 76 urteko bordariak [287], berriz, hauxe dio gure Fraixku zenaz: Tolosatik
|
etorri
eta que pasó a morar y avitar a la borda de Itzaiandienea próxima a la citada de Olajaundeguienea. Badirudi ezkondu aurretik Tolosa aldean bizituak zirela boladaren batean, eta handik Itzaiaundira etorri zirenean, ez omen zutela oilorik ere ekarri, eta auzoak harriturik, bizimodua nola ateratzea espero zuen [288] Fraixkuri galde egitean, erantzun omen ziotela Elama ondoan aurkitu zuen meatzetik bapo bizitzea espero zutela.
|
|
Eta bere bidean zihoala, ardoa eskaini ziotelakotz gelditu zela solasean. Eta handik ordu erdira, emakumea
|
etorri
eta, Baupta. Martitxoren zaldi gainean jarririk Elama aldera jo zuela; eta Klararekin hizketan zegoen gizona berriz:
|
|
Igande hau apartekoa izan baita, hemen bertakoontzat. Eta apartekoagoa, hainbat herri eta hirigunetatik aparteko apartegune honetara, elurguran, elur bila, elur amets
|
etorri
eta, aparkaleku faltan iratzarri direnentzat. Egun ona izango al zuten beste 200 eta gainezkako joan diren haiek.
|
|
Leo zeinuan egokitu zaio koska saltatzea ilargiari. Jator portatuko da, bake bidean eta bake asmoz omen
|
dator
eta. Atzo, ilbete betean zen puntuan, eklipsea eskaini zuen ilbetea ilunduz eta gordez, non izango eta Australian eta Asia ekialdeeneko paraje haietan.
|
|
Hau dena, goizean Berriako urteroko Akziodunen bileran izan eta gero, Martin Ugalde parkean, mendiko nire behatoki partikularrera
|
etorri
eta gero diot, arratsaldeko Kursaaleko festa handira ezin joanik (fraide eta Arantzazuko santutegiko beharrek lotuta utzi naute eta) albiste bila abiatu naizenean, papereko berriak bihar eta berandu etorriko direnez, eta gurera bihar eguerdi aldera iritsiko direla eta, EITBra jo dudalako bila, eguerdiko euskarazko emanaldira 14:00etan, eta gaztelerazkora 15:00etan. Banekien, jakinaren gainean nengoelako, gaur bost urte izan arren Berria lehenbizikoz irten zela, Egunkaria denok dakigun modu hartan itxi eta gero, banekien alegia, kamerarik ez dugula izan Andoainen eta, beraz, nekez emango zutela.
|
|
|
Zatoz
eta uffa itzazu gure zabarkeria guztiak:
|
|
–Eta zergatik ez Saturnino santua? Hori izan zuan, aspaldi hartan, Frantziako Tolosa aldetik
|
etorri
eta Iruñean biziz, bertako Fermin akolito gaztea bataiatu eta jakintza bideetan ipini zuena. Gero, gotzain izanik, meza beste eskaintzarik egin nahi ez eta, zezenari gertutik lotu eta han, oinak goian burua lurrean arrastaka hil zitean Saturnino, kaskezurra txiki txiki eginda.
|
|
Eta, pentsatzen nuen eran, honelatsu bota nuen: " Nik ez dut elurrik ikusten, udaberria
|
etorri
eta martxoaren azkeneko ilbetean sartu arte".
|
2011
|
|
Lehendabiziko aldiz, poliziaren ikerketa batean parte hartzera zihoan; benetako ikerketa batean, eta ez blogean egiten zituzten saio birtual horietan. Poliziaren kontuetarako grina hura gazte gaztetatik
|
zetorkion
eta aspaldikoa zen, baita ere, gai horiei buruz idazteko zaletasuna. Hamasei urterekin Pragatik alde egin, eta Dublinera joan zenean, era guztietako lanak egin behar izan zituen bizitza aurrera ateratzeko:
|
|
Testuaren itzulpena begiratzeko astirik izan gabe, bigarren mezu bat jaso zuen. Horretan ere, esaldi bat
|
zetorren
eta beste irudi bat:
|
|
Oinazezko garrasi lazgarri bat egin du neskak, dituen indar guztiekin. Gorpua urtzen ari zaio kandela legez, baina oraindik ez da hil; behetik ke handia
|
datorkio
eta ezin dezake arnasarik hartu; ito beharrean dabil eta harrapatutako arrainen moduan irekitzen du ahoa, ailegatzen ez zaion airearen bila.
|
|
Orain zuentzat prestatzera noa. Hori egin ondoren, berriro
|
etorri
eta neurekin eramango zaituztet, ni nagoen lekuan zuek ere egon zaitezten.
|
|
Beso biluziek, heze eta gorriztak, urre koloreko biloz estaliak, eguzkitan distiratzen zuten. Oiloei jaten ematetik
|
zetorren
eta eskutik zintzilik zeukan oraindik metalezko baldea. Bi mutil gazte, laneko arropekin jantziak, abarkak erantzi eta atarian utzi ondoren, hitzik esan gabe mahaira hurbildu ziren.
|
|
Isildu egin zen, ez hitz egokia falta zuelako, bai zera, halako ugaritasunez
|
zetozkion
eta haietako bakoitza hain zen ederra ze horrexek behartzen zuen isiltzera, nahi ala ez, hautaketa egin ahal izateko, harribitxien artean bakar batzuk aukeratzen direnean bezala. (Batzuk halako edo halako eleberritarako gordeko zituenak, beste batzuk, oraintxe botako zituenak, baldarrenak" Rhineko errekarriak", berak deitzen zien bezala, beste batzuk bere amoranteentzat eta, azkenik, beste batzuk, denetan preziatuenak, beretzat gordeko zituen gauero gauero eraikitzen ari zuen bere barne ametserako...).
|
|
Mutilak mahaiak jasotzen ari ziren. Rémy andrea
|
etorri
eta Serten ondoan eseri zen.
|
|
Itzulerakoan, etxe aurreko okindegian sartu zen ogia erostera ni atean utzita. Txakur bat ikusi zuen nigana
|
zetorrela
eta, izuaren izuz, korrika irten zen dendatik, beldurrez zakurrak niri zer egingo. Han hurbil maniobratzen ari zen janari banaketako furgoneta batek bota zuen, eta kolpe handia hartu zuen aldaka batean.
|
|
Horretarako, goian dagoenaren borondatearekin bat etortzeko sena izan behar. Bat
|
etorri
eta, gainera, buruzagiak berak baino ausart sutsuago jokatu buruzagiaren balizko asmoak asmatu eta betetzen. Susmatzen nuen ibiltzear nengoen bide hark bidaideen arteko isiltasunen esklabo bihurtuko ninduela.
|
|
Herren herrenka
|
etorri
eta beste garagardo bat atera dit Agustinek. Oraingoan berak ireki du.
|
|
Nire tabernara
|
etorri
eta eskura eman zidan, irakurtzeko lana hartzen banuen akaso damurik ez nuela izango esanda. Txantxaren bat ere egin niola uste dut komertzialtasunari buruz, zeken samarrak izaten direla gaur egungo argitaletxeak, eta orri batzuk kentzeko aholkatuko ziotela.
|
|
Borrokaren baldintzak alde bietatik errespetatuko zirela ziurtaturik, Iñigo Ezkerra dorretik jaitsi zen eta denen aurrean erakutsi zuen bakarrik
|
zetorrela
eta armarik gabe. Zaldi gainean eseri zen, burdinarik gabeko lantza eskuan hartu zuen eta aitari begira jarri zen.
|
|
Liburu honetan bildu ditugun istorioak, kronika horietatik jasotako ipuinak edo narrazio mitikoak dira," euskal imajinario historikoa" osatzera
|
datozenak
eta Europako Erdi Aroko errege, zaldun eta gainerako heroien mundu fantastikoan koka daitezkeenak, aldeak alde eta distantziak distantzia.
|
|
Aldarte oneko zegoenean, eta hala egon ohi zen gehienetan?, bertsotan erantzuten zuen. Atzerritarren bat
|
etorri
eta berbaren bat euskaraz nola esaten ote zen itauntzen zuenean, ez zuen onartzen edozein erdarakada. Barre egiten zuen gure erantzunak entzunda.
|
|
Leku agerian gauden hemen. Egin kontu Filipu edo umeak
|
etorri
eta honela ikusten gaituztela!
|
|
Hogei urte bete nituenerako haregaz ezkondu ninduan. Franciscoren familia behartsua duk, baina jende zuzena eta zintzoa eta, ezkondu ginenean, hona
|
etortzeko
eta hemen errementeria zabaltzeko dirua eman zigutean ene gurasoek. Dena dela, errementeria ene izenean zagok eta Francisco, azken batean, ene behargina duk, errementeriaren ardura daukana.
|