|
2009
|
|
|
Obserbazio lirikoan apoiatzen da gehienbat eta ezaguna den Uriberen sentiberatasun poetiko erakargarria hor da liburuan zabal zabal, liluratzaile. Kontua da nahikoa al den hori, ala generoak irakurleongan sortzen dituen espektatibek ez ote zuten
|
eskatzen
beste «zerbait».
|
|
|
Jurgi Kintanak, bestalde, «euskal idazle galduaren bila» egiten duen bilaketan Iban Zalduak proposaturiko kimera baten ehizari ekiten dio, soil soil esanda 1810 eta 1940 artean euskal literaturan falta omen den poeta sinbolista edota nobelagile errealistaren bilaketari. Liburuak, Uribek
|
eskatu
bezala, etxeko ateak zabaltzen dizkio irakurleari eta ustezko txirotasun edota desordenu horren zioez hausnartzen. Hala dio idazle galdu hori izateko jaioa zatekeen Jean Etxeparez, «Alta, Aldudeko medikuak ere ezin izan zituen osoki saihestu testuinguruak ezarritako mugak eta euskal sistema literarioaren ahuleziak» (55 or.).
|
|
|
Eta bestetik Gigiren pertsonaia egin zait interesgarri, Lisak, batez ere, ordezka dezakeen tragediaren aurrean kontrapuntua delako, ezker abertzalearen munduarekiko duen distantzia ironikoarekin, erakusten duen energia eta bizitzeko gogoekin. Liburuan hunkitzen diren gaiek halako zerbait
|
eskatzen
zuten.
|
|
|
Johnekoak baino gehiago, eta Morris Hillekoak baino askoz gehiago», adierazi zuen Hardestyk. Elizetako artxiboetan baino informazio gehiago ematen zen, hala nola, heriotzaren kausa, hileta zerbitzuak
|
eskatu
zituen pertsonaren izena, ordaintzailearen izena, eta zerbitzuen kostu zehatza. Esaterako, Gibson hileta etxearen artxibategian «Jose María Maleschevarria» ren (sic) honako datu hauek agertzen dira:
|
|
|
Harrizko monumentuan azken hirurogeita bost horien izenak eta jaiotze nahiz heriotza datak grabatu eta, apaintzeko, Estatu Batuetako bandera eta ikurrina elkarturik eta lauburuak zizelkatu ziren. 2000ko uztailean Juan José Ibarretxe lehendakariak Boise bisitatu zuenean, Hardestyk hilerrian zehar eraman zezan eta egitasmoa azal ziezaion
|
eskatu
zuen, baita bisita horretaz profitatu ere. Liz Hardestyren aitonak, Mateo Arreguik, bere maizterrak bizitzan nahiz heriotzan zaintzen zituen moduan, bilobak haien oroimen iraunkorra ziurtatu zuen, hiru urte eman zituelarik artxiboak arakatzen eta ikertzen, espezialistei elkarrizketak egiten, eta boluntario talde bat gidatzen.
|
|
|
Ostatuko bezeroak ordaindu egiten zuten pertsonak ziren, baina baziren, halaber, lagun minak edo ahaideak bezain gertuko. Lantzean behin ostatariei zegokien bezeroarentzat medikuarenean hitzordua
|
eskatzea
edo, hildakoan, haren elizkizunetarako prestakuntzak antolatzea. Maiz, gaixo zeuden bezeroen gastuak ordaindu behar zituzten eta, une batean, euren gain hartu zituzten Idahon familiarik ez zuten euskaldunei elizkizunak eta ehorzketa kostuak ordaintzea:
|
|
|
Maiz, gaixo zeuden bezeroen gastuak ordaindu behar zituzten eta, une batean, euren gain hartu zituzten Idahon familiarik ez zuten euskaldunei elizkizunak eta ehorzketa kostuak ordaintzea: gorpua ikusteko moduan uzteko gastuak, ehortziaren jantziak, garraioa, hil autoa, etab. Xehetasun horiek topa daitezke ehorzketa zerbitzuak eskaintzen dituzten enpresen artxiboetan, han agertzen baitira zerbitzuak
|
eskatu
zituen pertsonaren izena eta hildakoaren ehorzketa ordaindu zuenaren izena ere. Boiseko hileta zerbitzuetako artxiboetan behin eta berriz azaltzen dira honako izen hauek:
|
|
|
«1992an Eusko Jaurlaritzako ordezkari Iñaki Goikoetxetak bisita ofiziala egin zion Boiseko euskal komunitateko Euzkaldunak, Inc. elkarteari, Gasteizko Lehendakaritzaren izenean. Horretaz gain, egonaldian zehar denbora nahikoa izatea
|
eskatu
zuen, norbere eginkizun moduan, Morris Hill hilerrian zetzan aitonaren hilobia bisitatzeko aukera izateko. Dolores Totoricak [Totoricagüenak] hainbat dei eta egun behar izan zituen hilobia bilatzeko, baina konturatu zen ez zegoela gizon honen oroitarririk eta, are gehiago, Morris Hilleko artxiboek erakusten zutenez, ehorzketa batzuetan hilarria erosteko diru faltan, hainbat euskaldun oroitarririk gabeak zirela.
|
|
|
Idaztea hitza ez
|
eskatzea
da.
|
|
|
Ez dut sentitzen, bestalde, gizarteak idazleari
|
eskatzen
diona idaztea denik batere. Barka:
|
|
|
Barka: gizarteak idazleari ez dio «deus»
|
eskatzen
. Ziur aski, ez dio «deus eskatu izan sekula».
|
|
|
gizarteak idazleari ez dio «deus» eskatzen. Ziur aski, ez dio «deus
|
eskatu
izan sekula». Baina garai batean «espero» zuen edo «beldur» zen, idatzi egingo ote zuen.
|
|
|
Dura lex, sed lex. Hasian hasi, brokardo horrek ematen digu aukera literaturaren legeari buruz jarduteko, literaturak bere legeak baititu; beharbada, beharrena, legerik eza, horixe baita gizakiari
|
eska
dakiokeen lehen baldintza literatura egiteko.
|
|
|
–Zergatik ez nuen bidesaririk
|
eskatzen
galdetzen zidan jendeak, alegia zergatik ez nion jendeari ordainarazten hara igo eta begiratzeagatik, esan zigun?. Inoiz ez nuen horrelako asmorik izan.
|
|
|
Irrati txikia
|
eskatu
zigun ospitalean berriak entzuteko.
|
|
|
«konponduko al da gurea ni hil aurretik?». Egia da aitak irratia
|
eskatu
zigula ospitalerako eta, orobat, egia da den denok sentitzen dugula beldur handi hori gertuko norbait hiltzen zaigunean: bere ahotsaz ahazteko beldurra.
|
|
|
Belarririk gabeko gidoilariak garela ematen du? Dirulaguntzak
|
eskatzeko
egitasmo asko gaztelaniaz egin behar izaten ditugula ez aipatzeagatik, dirua eman edo ez eman deliberatu behar duten profesionalek askotan ez dakitelako euskaraz. Baina jakina, orain esan ohi den bezala:
|
|
|
Idazten ari naizen garaiko zalantzak, berriz, idazkuntzari berari buruzkoak izaten dira gehien kezkatzen nautenak. Zein da idatzi nahi dudanak
|
eskatzen
duen hizkera?, da galdera nagusia, eta ez dut lehendabiziko hiruzpalau paragrafoak osatu arteko onik izaten, haiek emango baitidate gero testuak izango duen tonu nagusia. Tramari edo pertsonaiei buruzko zalantzak beste maila batekoak izaten dira, xakean jokatzerakoan edo puzzle bat osatzerakoan egiten diren kalkuluak bezalakoak».
|
|
|
Moteltasuna lanean Kunderak txekiar entomologo zahar bati buruzko esketx bat idatzi zuen. Gizon hau bere izenaren idazkera apalki eta ia barkamena
|
eskatuz
zuzentzen ahalegintzen da Frantziara entomologoen biltzar batera heldu ondoren. Cechoripsky haren izena idaztean lehen letraren gaineko alderantzizko azentu zirkunflexua jan dute.
|
|
|
Beste batzuen jatorria topatzea errazagoa zait, berriz. Adibidez,«!» hitzena (zer arraio ari haiz?) edo «I want doesn, t get» delakoarena (gauzak, lortuko badira, gizatasunez
|
eskatu
behar). Esaera hauek guztiak burura datozkit; berriro erabiltzen ditut.
|
|
|
Gauzak horrela, ez zuen zentzu handirik gure haurrari ingeles hutsean egin ziezaion
|
eskatzea
Sumptari. Edozelan ere, ez nion inoiz entzun hainbeste katalan erabiltzen Julia jaio zen arte.
|
|
|
Harik eta hiru urte bete zuen arte, ez zen ohartu hizkuntza ezberdinak mintzatzen ari zela. Rita jaio zenerako, Julia hasia zen bere hitzak asmatzen, zentzugabeko mintzaira berezi eta propioa, eta gehienbat herriko norbaitek, berari entzutearren, ingelesez hitz egiteko
|
eskatzen
zionean erabili ohi zuen. Bere hizkerari, guk swahili bataiatu genuena?
|
|
|
digute ukatu euskara batuari izan diogun eta diogun leialtasuna. Zirkunstantziek hala
|
eskatzen
zuten. Zaindu dugu, baina gaixo bati ohi zaion erreparo guztiarekin.
|
|
|
Galtza hitzak baditu ahalmen batzuk praka hitzak ez dituenak; eta alderantziz. Perpaus baten kadentziak bi silabako hitz bat
|
eska
dezake, eta ez hirukoa; perpaus baten kadentzia hots gogorren baten premian egon liteke, eta ez leun batenean. Hitzen eta esaldien musikaltasunari eta erritmoari begiratzea ez da poeten egitekoa bakarrik.
|
|
|
Esate baterako, Londreseko Dorrea ikustera, eta esaten zidan: galdetu eta esan mesedez esplikatzeko detaile askorekin dena, istorio osoa,
|
eskatu
, mesedez. Nik galdetzen nion:
|
|
|
Basque» nintzen anglosaxoien begietara. Amerikar Entziklopediak «Basque» sarrera eguneratu nahi izan zuenean ere, neuri
|
eskatu
zidan. Harrezkero leporaino egin dut bateko eta besteko entziklopedietan euskal eta euskal amerikar gaiez idazten.
|
|
|
Harrezkero leporaino egin dut bateko eta besteko entziklopedietan euskal eta euskal amerikar gaiez idazten. Kanadatik eta Australiatik ere
|
eskatu
izan dizkidate gisako kolaborazioak. Hamar bat entziklopediatan idatziko nuen.
|
|
|
Denok besteen ikasgaiak ikasteko prest eta gogoz bizi. Falta zaigun zentzumena beteaz inongo beldurrik gabe, besteei laguntza
|
eskatu
edo eskaintzeko prest.
|
|
2010
|
|
|
Azurmendik bere ohiko estilo bizi eta nekegabean idatzi duen saio luzeak irakurketa arretatsua eta batez ere patxadatsua
|
eskatzen
du. Tankera berezia hartzen zaio liburuari, zeren Gandiagaren idazle izaera eta pertsona tarteko, hontaz eta hartaz gogoeta egiteko abadagunea hartzen baitu, ardatz tematiko ugari batera darabiltzalarik.
|
|
|
Nik ere atsegin dut gai bat hartu eta muturrera eramateko duen gaitasun hori, idazkera zorrotz hori, motibo bat hartu eta akitzeraino zukutzen duena, kiskillosoa, obsesiboa ia. Kasu honetan ere, Herria eleberriak irakurketa exijentea
|
eskatzen
du, Darrieussecqi irakurri dizkiodan beste lan batzuek bezala, eta oso interesgarriak dira sorterriaz egiten diren hausnarketak, hiritarrak herria duela deskubritzen du, erroak, badela nongoa, pertenentzia, identitatea, horien harremana memoriarekin, familiarekin... Gero, deigarria da nola errepikatzen diren gauza batzuk idazlearen eleberri ia guztietan, hala nola, amatasuna, haurra, heriotza, besteen eta norbere absentzia, idazketa bera?
|
|
|
Nolanahi ere, hortxe, pertsonaien mintza jardunean aipatu litzateke egileak hautatu duen asmoaren eta errealizazioen arteko aldea: iruditzen zait pertsonaia batzuengan lortu duen sakontasun psikologikoa eta kontakizunak
|
eskatzen
zuena ez direla erabat ongi ezkontzen. Gerra garaian gazte zirenen barne gatazkaren korapiloak modu estilizatuan ikusten ditut liburuan.
|
|
|
Alde horretatik lan idorra da Londres kartoizkoa da irakurtzea, ez da samurra. Egilearekiko fideltasuna
|
eskatzen
du.
|
|
|
Bat nator, Kepa, Autokarabanaz esan duzunarekin: gisa horretako pertsonaia nagusi batek
|
eskatzen
du nobelan agertzen den idazkera hori, trakets antza, ez zuzena (korrekzioari dagokionez), baina estiloan zuzena, zikina (eta, azken hau esanda, burura etorri zait Dirty realism izendapen hura). Ezin esan, hortaz, emaitza sinesgarria ez denik.
|
|
|
Bertan irakur daitezkeen testuak ez dira edozein egunkaritan aurki ditzakegun testu horiek bezalakoak, kazetaritza estu, hotz eta despertsonalizatu batekoak. Alderantziz, irakurleari gertuagokoak egingo zaizkio, inplikazio handiagoa
|
eskatuko
diote, jar dezala bere partetik zerbait. Kepak aipatu du ia nobela baten gisan irakurri dituela erreportajeak, eta arrazoi du.
|
|
|
Aipatu ez den beste ipuin batera joanez, horixe da, nire iritziz, «Kapitalismoa» bezalako ipuinen kasuan gertatzen dena: pertsonaiek garapena, sakontasuna, perfilazioa
|
eskatzen
dute, zeren, bestela, estereotipo huts dira eta irakurleok eransten dizkiegu «serie»ko topikoak. Hala, interesa galtzen du istorioak, berez ipuin honetan bezala oso mintzagai interesgarriak proposaturik ere.
|
|
|
Akaso esan behar nuke «hausnarketa txiki asko» edo «ideia xendra ugari», asmo orohartzailerik gabeak, baina pentsarazleak, ez erosoak, sarri zaurira egiten dutenak. Ez dakit pertsonaiek garapen, sakontasun, perfilazio handiagoa
|
eskatzen
dutenetz, ez zait hori iruditu, adibidez, Jacinto eta Estik ekarri dituzten ipuinetan, «Katu jendea», «Hagina», «Omarren uda». Har dezagun, kasurako, «Hagina» ipuineko haginlaria.
|
|
|
Kuraia apur bat besterik ez dut
|
eskatzen
suizidentzat,
|
|
|
Hiri setiatua idazteari ekin niolarik etorri zitzaidan Kavafis gogora, ez lehenago. Hasierako lerroek
|
eskatu
zidaten epopeiaren eta, beraz, narrazioaren kutsua, olerkian horrelakorik baldin bada behinik behin, haren oihartzuna delakoan nago. Hamasei urteko nerabea nintzenetik hona ez zait hark eragindako lilura inoiz apaldu.
|
|
|
Bazekien argitaratzeko, legeak dioen bezala, liburua Saudi Arabiako informazio ministeriora bidaltzen bazuen, zuela sekula argitaratu. Orduan, Libano liberalagoa denez, anaia zaharrenari bertara eraman zezala
|
eskatu
zion, han argitaratzeko.
|
|
|
Ez dio solasari arreta larregi jarri, baina hauspoa baretu eta ohiko bere arnasaldia berreskuratu orduko, taldean susmagarriegi ez suertatu eta taxuzko itxura emate aldera, erabaki du inguruan esaten ari direnekin nolabait sintonizatzea izango dela onena. Horretarako, ondoan eserita duen neska erneari
|
eskatu
dio Ilunbeak liburua. Irribarre batekin utzi dio.
|
|
|
Prostituta baten besoetan ezkutatzen zen iraultzaile hura, salbatzen ote zen azkenean poliziaren atzaparretatik? Maileguan
|
eskatu
duen liburua ostera ere bere ondoan eseritako neskaren magalean dago, maitaleen teorizazioa ehundu duen neska ernearen magalean, baina ez da azken orrialdea irakurri ahal izateko berriro eskatzera ausartzen. Eztabaidan dabiltzanak, berriz, sobera urrutiratuak dira liburuaren hari nagusitik eta apenas esaten duten ganorazkorik ezer.
|
|
|
Prostituta baten besoetan ezkutatzen zen iraultzaile hura, salbatzen ote zen azkenean poliziaren atzaparretatik? Maileguan eskatu duen liburua ostera ere bere ondoan eseritako neskaren magalean dago, maitaleen teorizazioa ehundu duen neska ernearen magalean, baina ez da azken orrialdea irakurri ahal izateko berriro
|
eskatzera
ausartzen. Eztabaidan dabiltzanak, berriz, sobera urrutiratuak dira liburuaren hari nagusitik eta apenas esaten duten ganorazkorik ezer.
|
|
|
Hauentzat ez da iruzurrik egon eta dena da (edo izan daiteke) egia. Beste aukera bat
|
eskatzen
dute, dena gehiago azter dadin eta jarraitu dezaten indusketarekin horrelako eta antzeko pieza gehiago (benetakoak) azalduko direlako, agian. Azaldu diren euskarazko testuak direla-eta, benetakotasuna defendatzen dutenen artean Juan Martin Elexpuru doktorea dago.
|
|
|
Ia 1.300 orrialde. Inork ez du euro bat ez
|
eskatu
eta ez kobratu lanagatik.
|
|
|
Ahotsa diodanean munduari begiratzeko modua, adierazteko modua, imaginarioa esan nahi dut. Literaturak denbora asko
|
eskatzen
du, barrura asko begiratzea, gelditzea eta egotea. Bertsoaren arriskua, aldiz, teknika hutsean gelditzea da.
|
|
|
Orain, adibidez, txapelketa nagusiak iraun duen bitartean, azken hiru hilabete hauetan esan nahi dut, ezin izan dut lerro bakar bat idatzi literaturan. Beste hainbat lan idatzi dut, baina nik nahi dudan horretan ezin izan dut ezer aurreratu, nire idazteko moduak patxada
|
eskatzen
didalako. Garaika funtzionatzen dut eta ez da kasualitatea hain juxtu Aulki bat elurretan Gipuzkoako Txapelketaren aurretik idatzi izana.
|
|
|
Finalerdia nuen larunbatean eta ostiralean entregatu nuen testua. Nobela batek burua horretan jarrita bizitzea
|
eskatzen
du eta, nire ustetan, bi generoak, literatura eta bertsoa, uztartzen zailak dira».
|
|
|
Adinez aurrera goazelako izan liteke, baina gero eta gehiago jotzen dugu, gogo bereko jendea lagun dugula, «osorik eta arduraz eta arretaz» irakurtzea
|
eskatzen
duten liburuak irakurri eta eztabaidatzera (Bacon-en Of Studies saiakerako aipua osatzearren), Liburuzain Handiak atea giltzatu arte.
|
|
|
Harrigarria da ikasle ongi samar prestatu bati ez
|
eskatzea
Antigonaz zerbait esateko, edo ez galdetzea zer den egloga bat, edo ez eskatzea Gil de Biedmaren poemaren batean topiko literario klasikoren bat atzemateko?
|
|
|
Harrigarria da ikasle ongi samar prestatu bati ez eskatzea Antigonaz zerbait esateko, edo ez galdetzea zer den egloga bat, edo ez
|
eskatzea
Gil de Biedmaren poemaren batean topiko literario klasikoren bat atzemateko?
|
|
|
Ez dakit ba, ni Xavier Rodríguez banintz, begiratuko nuke zeintzuk ziren alde batetik eta bestetik itzultzeko
|
eskatzen
ziotenak etengabe, badaezpada. Bestetik, Il Gattopardo agian ez da oso egokia Galizian, non nobela horren tesi nagusia, beharrezkoa da dena aldatzea deus alda ez dadin?
|
|
|
c) Horrekin batera, nahi izanez gero, jarri inprimagailu digital bat herritarren zerbitzuan (edo halakoa daukan inprimategi bati egin esleipena) eta bidali dohainik (edo bidalketa gastuen truke) bilduma horretako obraren bat
|
eskatzen
duenari: hamar bat urtean egingo diren eskaera guztiak asetzeko ez da gastatu gaur egun egiten diren tiradetan gastatzen denaren erdia ere.
|
|
|
EJren laguntza sistemak lausotzen du pixka bat errealitate gordina: literatur irakurleen «masa kritikoa» (edo literatura itzuliaren irakurleena behintzat) ez da behar adinakoa eta neurriz gaineko ahalegina
|
eskatzen
die kate horretako maila bakoitzean dihardutenei.
|
|
|
Begira nire kasua. Il Gatopardo itzultzeko
|
eskatzen
zidaten etengabe, alde batetik eta bestetik. Itzuli egin behar nuela, neu nintzela egokiena Italiako literatura ondo ezagutzen nuelako.
|
|
|
Postrearen unea heldu zen: krepeak
|
eskatu
nituen nik, basafruituen izozkia Marcusek. Kontua, adostu bezala, neuk ordaindu nuen.
|
|
|
Edozein modutan, eta aldez aurretik imajinatzen nuen bezala, euskaldunetik izena baizik ez zeukan: karta nazioarteko jatetxe frantses dotore samarretako tipikoa zen; tamalez, bertan ez zen inondik ageri Furstenberg suflerik, horixe
|
eskatu
nahi bainuen, ipuineko protagonistek bezala alegia, eta lekuaren dekorazioak, esan gabe doa, zer ikusi gutxi zeukan Capotek deskribatutakoarekin. «Arriskutsua da New Yorkera iraganeko arrastoen bila etortzea.
|
|
|
Nire adiskideak itsasoko fruituen risottoa
|
eskatu
zuen, eta nik, aukera capotearrena zein izan zitekeen asmatzeko itxaropenaz, xerra tartariarra txukrutarekin; hori guztia, kartan topatu genuen ardo frantses merkeenaz lagunduta. Marcusen istorioaren zain nengoen, eta ez zen asko berandutu.
|
|
|
Eta, orain, jendea ere eramaten ari dira. Kontatu didate gazteak Espainiara ezkutuan joan, klandestinitatean, han lan egin, paperak
|
eskatu
eta nagusiak esaten diela: «Agiriak eskuratzen badituzu, gehiago kobratuko didazu.
|
|
|
Produkzio etxekoak harremanetan jarri ziren. Telebistako elkarrizketa zer edo zer serioa da, ofiziala, eta dirua
|
eskatu
nuen. Lan egun bat galtzen dut horrelakoak direnean.
|
|
|
Altxa burua!». Zure telebistakoei dirua
|
eskatu
nik, eta haiek isilik, erantzunik ere ez. Horixe egia.
|
|
|
Atsoek hondartzako trasteak zaintzeko
|
eskatzen
dizuten adina da nirea. Hantxe zetorren lehena:
|
|
|
Jendetzaren artean toki bat egin eta petrilean eseri ginen. Egun hartan, toalla muturrarekin hondar ale guztiak kendu nizkion eta nik janzten uzteko
|
eskatu
nion.
|
|
|
Etxerako bidean, autoan, barkatzeko eskatu nion, behin eta berriz ahora zetorkidan hanburgesa zaporea ezin ahaztuz. Harrigarriena ordea berak ere barkamena
|
eskatzea
izan zen.
|
|
|
Zorretan nengoela jakin behar zuen hura
|
eskatzeko
.
|
|
|
Oilasko hegalak
|
eskatu
zituen berak eta hanburgesa bikoitza nik. Bost urte pasa ziren arren, zaporea aurreikus nezakeen.
|
|
|
Etxerako bidean, autoan, barkatzeko
|
eskatu
nion, behin eta berriz ahora zetorkidan hanburgesa zaporea ezin ahaztuz. Harrigarriena ordea berak ere barkamena eskatzea izan zen.
|
|
|
|
Eskatu
galdera guztien erantzuna,
|
|
|
Nire estutasunetan arrunt ezgauza sentitzen nintzelarik Osip Mandelstamek hogeita hamarreko hamarkadan sufritu zuen patuaren logika tragikoaren gainekoak irakurriz, erronka egiten zidatela sentitzen nuelarik, baina neure burua oso sendo sumatuz halere nire ez borrokalari estatusean, non aditzen dudan, esate baterako, bereziki atsegina zen eskola lagun bat juiziorik gabe espetxeratu dutela hilketa politiko batean zerikusia duelako susmoak daudelako. Nik desiratzen nuena ez zen hain zuzen ere egonkortasuna, erlatibotasunaren hondar mugikorretatik ihes egiteko bide aktibo bat, poesiari larritasunik gabe edo barkamena
|
eskatu
beharrik gabe izen ona emateko modua baizik.
|
|
|
...i, denak bildu ditut, nondik igo da ordea, nik zer dakit, ez nazazula mareatu, armairu gainekoak bildu al dituzu, kamioi zahar horretan ez da dena sartuko, begira zenbat traste oraindik, Benito, Jainkoaren izenean, lepoa hautsiko duzu hortik erorita, atzeko madariondotik aurrena, eta gero handik uraren kanalean goiti segurenik, hala pentsatu zuen mutikoak, ezinezkoa zen hura beretzat, hanka luzeak
|
eskatzen
zituen. Ezkutatu eginen zen, horixe ezkutatuko zela, santua baletor orain, edo alanbratzailea, haiekin alde egiteko Arantzazura, edo Petrak ezagutzen ez zuen zokoren batera.
|
|
|
Biztanle guztiak edatera gonbidatu zituen, pelikuletan bezala. Mickaleen kontratatu zuen giroa berotzeko, eta honek gitarraz lagunduko ote nion
|
eskatu
zidan. Benetan ohore bat niretzat.
|
|
|
Pinta bat erosi, eta barraren bazterretik kantu pare bat gutxienez entzun egin behar duzu. Gero, diskretuki musikariengana hurbildu eta, artean zutik zaudela, jotzen ari direna patxadaz entzuten jarraitu; eta, taldeko batek eurengana elkartzeko
|
eskatu arte
, itxaron. Zure instrumentua gitarra bada, ez ezazu espero interes edo berotasun handirik beraien aldetik.
|
|
2011
|
|
|
Ez dizu zuzenean erantzunen, gauza horren osagarriak deskribatuko dizkizu, forma, kolorea, eta hori aski iritzita, ez zaizu hasiko kausaren bilaketa abstraktuan. Baina Gidek adimen kontzeptuala edukitzea
|
eskatzen
dio galdekatzen duen laborari afrikar bati. Kolonialismo linguistikoari metropoliko klase sozial dominatzailearen hizkera gehitu zaio.
|
|
|
Londresen artikuluak eta kablegramak argitaratu zituen Excelsior egunkariak hegazkin bat alokatu zuen biak lehenbailehen ekartzeko: senarrak «dinamita hutsa» zela zioen Albert Londresen eskuizkribuaren bi kopia egina zen Suzanne Lang Willard makinan, Londresek berak hala
|
eskatuta
, zer gerta ere. Bata egilearendako, bestea berarendako.
|
|
|
Albert Londresek berrogeita bost urte betetakoan erretiratzea zeukan erabakia, erreportaiak
|
eskatzen
duen arintasunari utzi eta luma abiada pausatuago batean erabiltzeko, idazle izateko. André Gidek arrazoi?
|
|
|
Segur naiz bitarteko mailaren batean intertzeptatu dutela. Audientzia
|
eskatu
diot Kerr i. Ez nau hartu nahi.
|
|
|
nortasun ongi definitu batek gertakari kultural eta politikoen garatze kronologikoaren harira bere posizionamendua erakustea du xede. Ildo beretik, errelatoa egitearen justifikazio gisa, editorearen eskaera bat dela aitortzen du, Inazio Mujika Iraola eta Iñaki Aldekoa editore eta lagunek
|
eskatu
ziotela Panpinen Erreinua (2006) liburuari idatzi zion «Epilogo autobiografiko sentimentala» hedatzeko. Hala, «oroitzapen apetatsuen» modura aurkezturiko testu honek autobiografiak idatzi dituzten hainbat egilerekiko harremanetan jartzen du.
|
|
|
Horiek psikolinguistikaren arloari lotuak direnez, atzemangaitzago dira eta interpretagarriagoak ere bai, liburuko beste hainbat bezala. Susaren web orrian irakurri nuen lehenik, baina nire liburuen artera ekarri dut gerora, zeren gutako bakoitzak egin beharreko irakurketa sakonagoa
|
eskatzen
duten erreflexioei ematen die bidea. Iraganari bezala (Larramendi, Garibai, Munibe, Iturriaga?), garaikoen jarrerei egiten die erreferentzia.
|
|
|
Historia alternatiboa proposatzeak ez du esan nahi benetakoa ez denik edo izan ez daitekeenik; aitzitik, egilea pentsamendu hegemonikotik urrundu, eta historia beste ikuspuntu batetik (orain arte errepresentatua izan ez den ikuspuntua) azaltzen du. Aurreiritziez eta arrazakeriaz ari garelarik, iruditzen zait ezinbestekoa dela jarrera hori, baina, jakina, horrek ahalegin dekonstruktibo handia
|
eskatzen
du egilearen beraren aldetik, bere aurreiritziak mahai gainean jarri behar baititu lehenik. Barthesek eta Foucaultek egilearen heriotza aldarrikatu zuten, eta testuari erreparatzeko eskatu.
|
|
|
Aurreiritziez eta arrazakeriaz ari garelarik, iruditzen zait ezinbestekoa dela jarrera hori, baina, jakina, horrek ahalegin dekonstruktibo handia eskatzen du egilearen beraren aldetik, bere aurreiritziak mahai gainean jarri behar baititu lehenik. Barthesek eta Foucaultek egilearen heriotza aldarrikatu zuten, eta testuari erreparatzeko
|
eskatu
. Nahiz eta jarrera horrekin ados nagoen, iruditzen zait Edward Saidek esandakoa gogoan izatea ere komenigarria dela.
|
|
|
Ez da denbora pasarako nobela, ez irakurketa nasai, barea eskaintzen duena. Alde horretatik, irakurle ezin aktiboagoa
|
eskatzen
du, dena etengabe zalantzan jartzen ariko dena, irakurketa esperientzia are biziagoa izateko aukera emanez.
|
|
|
60ko hamarkada hartan batzuek irabaziko zuten diru pixka bat, Maizek behintzat ez: «Banekien kanpotik zetozenei dieta batzuk ematen zitzaizkiela, nik 68an horrelako zerbait
|
eskatu
nuen, esanda zortzi egunetan entrenamendu latzak eginda nengoela. –Ezta pentsatu ere!?, esan zidaten Atletismoko Federaziokoek.
|
|
|
Bigarrena folio tamainako bando bat da, maiatzaren 17an Tolosako alkate Emilio Santosek kaleratua. Erdara hutsez dagoen idazki honetan, zirkulazioa debekatzen zen egun horretan Guadalupe fabrikaren eta Arzabalza baserriaren artean, eta tolosarrei
|
eskatzen
zitzaien Gobernu Zibilaren zirkularraren aginduak bete zitzaten. Baita, lasterketa ikustera zihoazenek besteen jabetzetan kalterik ez sortzeko eta inolako gehiegikeriarik ez egiteko.
|
|
|
«Dena dela, frantsesera bihurtzen dituelarik, halako artearekin berritzen ditu ezen frantses hizkuntzaren jenioa, leuntasunaren eta prestutasunaren hizkuntza baita frantsesa? errespetatzeaz batera, negro african hizkuntzen bertuteak ere gordetzen baititu.» Ingelesa, frantsesa eta portugesa gu erreskatatzera etorriak ziren eta guk esker onez hartu genuen
|
eskatu
gabeko oparia. Hala 1964an, Afrikar Idazlea eta Ingeles Hizkuntza izeneko hitzaldi batean, honela zioen Chinua Achebek:
|
|
|
...nik, ordea, bakeroen atzeko poltsikotik definitzen nauen txartelak erosoago egin zidan ni naizen hau gizartea den gu horretan egokitzea (lige exotikoaren kategoria galdu nuen, egia da, baina normala denak galdu baino amodio aferarako aukera gehiago irabazten ditu, eta exotikotasunean gutxi zen gidabaimen gabezia, gainera deserosoa epe luzera, umeekin autobus eta trenak ibili beharragatik, faboreak
|
eskatuz
garraio publikoa iristen ez denetan?, beltza edo begetarianoa izatea ez bezala) eta zergatik ez esan, irrazionala den mitoaren lilurak, motorraren mitoak, karrozeriarenak, abiadurarenak, kontrario indartsuenaren horma argumentuzkoak ere gaindi ditzake, inor ez da libratzen ideala sinesteak suposatzen duen plazebo beharraz.
|
|
|
Gaur nioke garraio publikoak
|
eskatzen
duen kortesiari eutsi, autoa bezain mekanikoa dirudien masak gaizki darama sufrimenduaren antzezpen groteskoa, nuke zotinka negar egin, egin dudan eran, bolantea sorbalda laguntzat, interbentziorik gabe, nahigabe egin dut, bat batean gauza asko ari naiz egiten gaur nahi gabe, brageta irekitzea bat, trenean nukeen zerbait, nahigabe eta oharkabean indarka hasi zaidanari lekua egiteko, sabela seinal... Euria ari du, bustitzen ari naiz eta trabaturik dago kristala igotzeko mekanismoa; honek dagoeneko ez du nire alkazar izaniko makina bera ematen, nire usaina aireztatzen du haize bustiak; teorian familiaren autoa zen, baita emaztearena eta semearena ere, baina ez dut halakorik sentitzerik lortu, harremana estuagoa da nire eta autoaren artean, sarri lehia bat, egia delako, goizero giltza jiratzen dudanean, motorrak baino hausten ez duen isiltasun goiztiarrean, ingurura begiratzen dudala, arriskuari arnasa hartzeko, batzuetan kikildu egiten nauena egun osorako, zakila loditzen didana bestela, ez egun osorako, baina bai egun osoari eraginez.
|
|
|
Apirilaren 20 hartan Erramun Landak etxean gosaldu zuen, aurreneko aldiz Kafkaren kontakizunetik egotzia izan ondoren. Libre utzi zutenean, beste askori bezala, inork ez zion barkamenik
|
eskatu
. Prentsak ez zuen eragindako kalterik gozotu.
|
|
|
Behin kalean, erabaki nuen izeba Julietari egingo nion hurrengo bisitan ofizial alemanak oparitu zion brotxea
|
eskatu
behar niola, lau hostodun hirusta hura. Agindua zidan.
|
|
|
Eta aldaketa hori onerako edota, dirudienez, txarrerako izan al da? Kontuak horrela, aditu bati iritzia
|
eskatzera
joan naiz.
|
|
|
Negatibotasunean tematu zen arte behinena. Horixe da bere garaiko arte modernoari Adornok
|
eskatu
zion zinezko konpromisoa (Rothko, Pollock, Schönberg, Paul Celan edo Samuel Beckett). Ez zen hori berria erromantizismotik aurrera, artea krisian egon baita beti modernitatean.
|
|
|
Gainera, ez da plater bakarra izaten. Gauzak horrela, hotel txiroago batera aldatu nahi genuke.»
|
Eskatzen
zuena ez zen hain erraza, ordea, jende izugarri baitzebilen egun haietan Iruñean, eta ez baitzegoen gela librerik hirian. «Azkenean, kontatu digu Luis de Pablok?, soluzioa bururatu zitzaidan.
|
|
|
Norbaitek sartzeko baimena
|
eskatu
du kanpotik. Emakumea tentetu da Boko denda barnean ikustean.
|
|
|
Gizonaren bizkar gaina hertsatzetik gelditu gabe, emakumeak begiak bildu ditu, beldurrez eta berari ere erasanen ote dion goitika egiteko gogoak. Hamidi eta Bokori laguntza
|
eskatzekotan
dago, baina senarraren hats handituak adierazi dio okerrena iragana dela.
|
|
|
–Zerorrek ere
|
eskatu
behar zenukeen halako Mombasa bat. On handia eginen lizuke.
|
|
|
«Orduan, zer esaten duk, behiek inguratzen uzten diotela?» Gizonaren adiskideek istorioaren berri bazuten, eta xehetasunak
|
eskatzen
zizkioten. «Hori bakarrik ez, erantzun zien berak?.
|
|
2012
|
|
|
Ohiko zintzotasunez,
|
eskatutako
zehaztapenak eta are gehiago emanez, Goikoetxeak kaseteen lehen jabea Manuel Román Rivas zela jakinarazi zidan, «Kolo Román», eta berak Alemanian ezagutu zuela.
|
|
|
(Padre, vamos saliendo). Aita lurretik altxatu, eta bere Brebiarioa eta Ama Birjinaren Irudia jasotzeko
|
eskatu
zion bere Misioko Indioari, eta muinoartetik ateratzen hasi ziren Ignacio eta biak.
|
|
|
Horren ordez, idazteko paper batean zer nahi zuen, haien artean bazela-eta irakurtzeko gai zenik, eta era horretan arriskurik gabe lortuko zuela nahi zuena. Aitak aholkua onartu zuen, idazteko tresnak bazituen-eta, baina idazten hasi orduko haietako batek besotik heldu zion bat batean, eta Aitak kolkoan zeraman Jainkoaren izenean askatzeko
|
eskatu
zionean, halaxe erantzun zion hark, ongi ebakitako hitzekin: –Hementxe akabatu behar duk, gezurtia!?.
|
|
|
–Hementxe akabatu behar duk, gezurtia!?. Hura entzutean, bere arima Jaungoikoari gomendatzera irauli zuen Aitak bere barru guztia, eta gisa hartan estutzen zuenaren arimarentzat errukia
|
eskatzera
.
|
|
|
»Askatu gabe, dohakabe hark laguntza
|
eskatu
zien bere alderdiko hiruzpalauri Aita pikondo makatz batetik zintzilikatzeko, halako baten gerizpean baitzeuden?, eta bizia kendu arte geziz josteko. Hartan, Ignacio Indioak hartu bere armak eta, gezia arkuan jarrita, Aita defendatzen laguntzeko eskatu zien bere alderdikoei, eta bizia kendu nahi ziotenak mehatxatu zituen.
|
|
|
»Askatu gabe, dohakabe hark laguntza eskatu zien bere alderdiko hiruzpalauri Aita pikondo makatz batetik zintzilikatzeko, halako baten gerizpean baitzeuden?, eta bizia kendu arte geziz josteko. Hartan, Ignacio Indioak hartu bere armak eta, gezia arkuan jarrita, Aita defendatzen laguntzeko
|
eskatu
zien bere alderdikoei, eta bizia kendu nahi ziotenak mehatxatu zituen. Haren alboan jarri zen, eta beste horrenbeste egin zuen Aitarekin joandako batek, armarik ez bazeraman ere.
|