|
2008
|
|
|
Ildo berekoa izan da, izan ere, duela hiru urte Plazaberri albiste emaile elektronikoa sortzea eta garatzea. Gerokoak erakutsi duen bezala, horretan izan du Euskararen Akademiak agerbide berezia, web orriaren pizgarri eta eragile.Aldiek, hala ere, aurrera joatea
|
eskatzen
dute etengabe, eta horrek ekarri du, beste behin ere, emanaldi berri hau.
|
|
2009
|
|
|
Isilka eta bakarrik hasi zen lanean, oporraldian Loiolara edota Donostiara etortzen zenean. Baina haren lanaren oihartzuna zabaldu zen eta hitzaldi bat
|
eskatu
zioten, 1956ko irailaren 15ean, Arantzazun, Euskaltzaindiaren gerra osteko lehenengo batzar irekirako (Euskera, 1956). Eta bai hitz egin ere hark.
|
|
|
da Bortzirietako herri horren izen ofizial bakarra. Hala ebatzi du Nafarroako Auzitegi Nagusiak, Berako Udalak
|
eskatuta
, kaleratu duen epaian. Epai horrek jaso duenez, dokumentu historiko ugarik erakusten dute
|
|
|
Nafarroako Auzitegi Nagusiak arrazoia eman dio Berako Udalari. Hortaz, amaitutzat ematen da aspaldian hasi zen auzia, Berako Udalak 2008ko urtarrilean
|
eskatu
baitzion Nafarroako Gobernuari herriaren izen ofiziala euskarazkoa soilik izan zedin. Gobernuak, baina, ez zuen eskaera onartu, eta Nafarroako Euskararen Legea urratzen zuela argudiatuta, ezezkoa eman zion Udalari.
|
|
|
Gobernuak, baina, ez zuen eskaera onartu, eta Nafarroako Euskararen Legea urratzen zuela argudiatuta, ezezkoa eman zion Udalari. Hau auzitara joan zen, horretarako Euskaltzaindiaren iritzia
|
eskatu
zuelarik.
|
|
|
Epaian jaso denez, Akademiaren izenean, Andres Iñigo Nafarroako ordezkariak egin zuen txostena garrantzi handikoa izan da erabakia hartzeko orduan. Andres Iñigori
|
eskatu
zaitzaion, hain zuzen ere, adituaren txostena egitea.
|
|
|
Zeruko Argiaz gain, Jakin eta Aurrera aldizkarietako kolaboratzaile izan zen. Eguna egunkarian ere lan egin zuen, eta 1977az geroztik, Martin Ugalde zenak
|
eskatuta
, Deia egunkarian hasi zen lanean. Jubilatu ostean ere, hor jarraitu zuen idazten 2007 arte.
|
|
|
Jaurlaritzan, Euskara Aholku Batzordean eta Bidegileak bildumaren zuzendaritzan ere ezagutu nuen, azkeneko honetan, besteak beste, Jesus Mari Leizazola Lehendakari eta euskaltzain ohorezko izandakoaren omenezko Bidegilea niri enkargatu zidalako. Elkar lanerako adeitsua zen,
|
eskatzeko
ere.
|
|
|
1906an, apirilaren 25an, Bizkaiko Jauregi berrian Hegoaldeko lau Aldundiek egin zuten bilkura baliatuz, Adolfo Gabriel Urkixo Diputatu Nagusiak Akademia sortzeko proposamena aurkeztu zuen, horretarako lau erakundeen babes ekonomikoa
|
eskatuz
. Proposamen horren arabera, Akademia 12 kidek osatu behar zuten, eta euskalki guztiak ordezkatu behar zituzten.
|
|
|
Gaur ere, bere heriotzaren lehenengo urteurren honetan, gure omena aitormena egin nahi diogu Antoniori, bere lanari jarraipena ematen saiatzen garela esanez eta argi gaitzala
|
eskatuz
, dagoen tokitik.
|
|
2010
|
|
|
Baina jakingarria balitzateke ere gertakari horien bidezidorrei hobeki erreparatzea, han hemenka geratutako gutuneria arakatuz, geuk aurrera segituko dugu bidean. Gauzak ondo ondo egite aldera, hitzaurrea monsinore Paulo Gurpide Bilboko apezpikuari
|
eskatzen
zaio, baita lortu ere. Horrela, 1958ko abuztuaren 8an Patxi Etxeberriak bukatutzat jotzen du lana, azken orrian bi bertso eder paratuz; ez da ausartzen, dena den, bere izena oso osorik aitortzera, ez dakigu zuzen zergatik, baina erraz susma daiteke arrazoia, honela bukatzen baitu laster Txinara itzuliko zen jesuitak bere lehen bertsoa:
|
|
|
Argi esanda: Euskaltzaindia Aita Santuaren babesa
|
eskatzen
ari da, babesa euskararentzat, babesa itzultzaileentzat eta babesa itzulpen hori erabili nahi dutenentzat. Joan XXIII.a zen Aita Santu hori.
|
|
|
Sei hilabete lehenago, 1959ko urtarrilaren 25ean iragarri zuen Kontzilioa berria, Vatikano II.a? Galdera interesgarriak dira, erantzun zailak, ikerketa zehatzagoak
|
eskatzen
dutenak. Baina hortxe dago, beharbada, ondoko urteetan Eliza barruan Liturgiaren alorrean, eta beste hainbatetan, egin zen lan itzelaren hastapena.
|
|
|
Baina gure bidaiatxo honi bukaera emateko beste gutun bat ekarriko dugu hona, sei hilabete geroago Etxaide euskaltzainburuak Gurpide Bilboko apezpikuari igorria. Jakin du Euskaltzaindiak, bide pribatuetatik nonbait, Vatikanoak jaso duela oparia, eta oparia jasotzeaz gain beste hiru ale
|
eskatu
dituela. Eta ez hori bakarrik, jakin du, nonbait, Aita Santuak berak gutun bat igorri diola Euskaltzaindiari, Bilboko apezpikuaren bidez, hots, kasu honetan prozedura arruntari segituz.
|
|
|
Zer ote dio Aita Santuak gutun horretan? Hain adoretsu eta apal
|
eskatutako
babes haren aztarnaren bat, akaso. Ez dakigu, Euskaltzaindiak ez baitu oraingoz gutun hori jaso.
|
|
|
Beraz, ez da zuzena esatea «orain arte ez da agertu eta[...] ez da inoiz aipatua izan», haren kopia Euskaltzaindiak berak argitaratu baitzuen. Barkazioa
|
eskatzen
dizuegu nahigabeko hutsagatik.
|
|
|
Euskaltzaindiak berriz ere Frantses estatuari
|
eskatzen
dio euskarak izan dezan legezko antolamenduan, ezagutza osoa, nazioarteko hitzarmenei jarraikiz.
|
|
|
Horrek guztiak corpusgintzan lanean jarraitzea
|
eskatzen
du. Horretarako, Euskaltzaindiak Lexikoaren Behatokia izeneko egitasmoa jarri du abian.
|
|
|
Azaldu zuenaren arabera, bi arrazoi izan ziren nagusi, enpresa bati enkargua emateko orduan: Ikastola mugimendutik kanpo zegoen ikertzaile nahi zituen batetik, ikuspegi orekatu eta zorrotza izan zezan, eta komunitate zientifikora zuzendutako argitalpena egin ordez herritarrei bideratutakoa
|
eskatu
zion Ikastolen Elkarteak. Horiek horrela, bizirik zeuden lekukotzak, pertsonak eta eragileak elkarrizketatu, iturri idatzietan oinarritu eta, bereziki, ordura arte ezaguna zen bibliografia biltzea izan dira jarduera nagusiak.
|
|
|
Andres Urrutia euskaltzainburuak esan duenez, badu Euskaltzaindiak, argitalpen honen bidez, tresna berria, aldizka etortzen zaizkion aditu eta gainontzekoei gure olerkien albiste emateko eta munduan zehar gure kultura eta hizkuntzak barreiatzeko. Egungo mendeak eta egungo munduak hala
|
eskatzen
duela argi dago eta bide horretan jarraitzeko zalantzarik ez du Akademiak. Euskaltzainburuarkin batera, Pablo González de Langarica eta Sebastian Gartzia Trujillo lan honen paratzaileak izan dira, bai eta Bernardo Atxaga eta Blanca Sarasua olerkariak ere.
|
|
|
Haietako askok halaxe egin zuten 1998 eta 2000 bitartean. Halaber, Salvador Velillak era bereko aldarria
|
eskatu
zien eskualdeko kultur elkarte askori, baita Guardiako Bigarren Hezkuntzako Samaniego Institutuko irakaslegoari ere.
|
|
|
Arabako Batzar Nagusiek, gaia argitzen laguntzeko, Eusko Jaurlaritzako Hizkuntza Politikarako Sailburuordetzako bitartekaritza
|
eskatu
dute eta honek, Euskaltzaindiko Onomastika batzordeari txostena egin dezan eskatu dio, horretan Erakunde ofizial konpetentziaduna da eta.
|
|
|
Arabako Batzar Nagusiek, gaia argitzen laguntzeko, Eusko Jaurlaritzako Hizkuntza Politikarako Sailburuordetzako bitartekaritza eskatu dute eta honek, Euskaltzaindiko Onomastika batzordeari txostena egin dezan
|
eskatu
dio, horretan Erakunde ofizial konpetentziaduna da eta.
|
|
|
Bisitariek den dena interes handiz ikusi eta ikuspegi askori buruzko galderak egin zituzten, funtzionamenduaren xehetasunez batik bat, hizkuntza akademia baten barne jarduera ahalik eta ongienik jakiteko. Bisitak iraun zuen lau orduetan
|
eskatu
zuten informazio mota guztia eskaini zitzaien.
|
|
2011
|
|
|
Transmisioa: umeen hezkuntza elebiduna eta horrek
|
eskatzen
duen materiala sortzea (Martin Txilibitu, Xabiertxo...); eta helduei euskara irakastea (Gau Eskolak).
|
|
|
2000 urtean, Hizkuntzaren Galesko Kontseiluko kide izendatu zuen Galesko Batzar Nazionalak. 2010 urtean, Galesko hamalau taldek gutun irekia bidali zioten hango Kultura ministro Alun Ffred Jonesi, eta bertan
|
eskatzen
zioten galesa hizkuntza ofizial egiteko, eta hura eskoletan nahiz kalean bultzatzeko neurriak hartzeko. Sinatzaileen artean Colin Williams zegoen.
|
|
|
Joan den irailean, Bartzelonan egin zen Izenak eguneroko bizitzan izeneko ICOSen XXIV. kongresuan partaide izan ziren Italiako biltzarra antolatu dutenak. Hauek, bertan izan ziren Euskaltzaindiaren ordezkarien hitzaldiak entzun ostean, interesa erakutsi eta espresuki
|
eskatu
zioten Akademiari parte har zezan orain burutu berri den kongresuan. Hala bada, Mikel Gorrotxategi Nieto Onomastika batzordeko idazkaria hizlari izan da biltzarrean, eta La normalización de la toponimia en el País Vasco, estado actual y problemas (políticos, sociales, lingüísticos...) izeneko hitzaldia eman du.
|
|
2012
|
|
|
eskaria aurkeztea. Urtarrilaren 12an, ICANN erakundeak lehen mailako domeinuak
|
eskatzeko
epea ireki zuen, eta apirilaren 12 arte egongo da zabalik. Hori horrela, PuntuEus Elkartea eskaria biltzen duen dokumentua lantzen eta izapideak egiteko eginkizunetan buru belarri dabil.
|
|
|
Inkestagileak saiatu ziren erantzunak mugagabean (izen eta izenondoen kasuan) edo partizipio burutuaren forman (aditzen kasuan) jasotzen. Adibidez, erantzun gisa izen bat artikuluarekin bildu ondoan, lekukoari izen bera zenbatzaile batekin emateko
|
eskatzen
zitzaion, hitza mugagabean jaso ahal izateko.
|
|
|
Behin ordaindu ondoren, eroslearen eta saltzailearen helbide elektronikoetara mezu bana helduko da. Jarraian, Euskaltzaindiak bezeroari
|
eskatu
dion produktua eta ordain-agiria, hiru eguneko epean, helaraziko dio.
|
|
2013
|
|
|
Behin ordaindu ondoren, eroslearen eta saltzailearen helbide elektronikoetara mezu bana helduko da. Jarraian, Euskaltzaindiak bezeroari
|
eskatu
dion produktua eta ordain-agiria, hiru eguneko epean, helaraziko dio. Hala ere, orain arteko bideak hobesten dituen bezeroak, erakundearen telefonoa eta posta elektronikoa erabili ahal izango ditu.
|
|
|
Urtebete oso bat ebaluazio fasean eman ondoren, ICANN erakundeak Euskararen eta Euskal Kulturaren Komunitatearen. eus domeinua onartu du. PuntuEus Elkarteko kideen esanetan, iritsi da urteetako lana eta pazientzia
|
eskatu
duen prozesuaren emaitza. Euskararen herriaren nazioarteko aitortza:
|
|
|
Hortaz gain, kexu agertzen dira zenbaitetan aitortzen zaion meritu bakarra delako Resurreccion Maria Azkue euskaltzale handiaren aita izatearena. Eta ez omen da bidezkoa, haren bokazio literarioak eta idazlanek baliotze jasoago bat
|
eskatzen
dutelako. Badago zer jorratua, beraz, zer ikasia, zer hausnartua.
|
|
|
Badakigu gaineratu du horretarako esfortzu berezia
|
eskatu
behar diegula administrazio publikoei, batez ere aurrekontuak moldatzeko garaian. Eskertuta daude, bestalde, behin eta berriro lagundu dutelako gure ekintzabidea.
|
|
|
Eskertuta daude, bestalde, behin eta berriro lagundu dutelako gure ekintzabidea. Aurrerantzean ere hala gerta dadila
|
eskatzen
diogu gaur Eusko Jaurlaritzari, gure aldetik ere, zin zinezko engaiamendua hartzen dugula, alegia, gero eta gizarterago, gero eta balio gehiago eransteko euskal gizarteari, euskararen ikuspegitik.
|
|
|
Izan ere, Joxe Austin Arrietak EIZIEren bitartez izan zuen jardunaldien berri, eta euskara ez zegoela ordezkaturik ikustean, Akademiari zuzendu zitzaion, honek Pariseko antolatzaileekin mintza zedin
|
eskatuz
. Euskaltzaindiak hala egin zuen, eta Xabier Kintana idazkariak sinatutako gutuna bidali zuen, harridura adierazteko, batetik, eta Arrieta eta Orpustanen parte hartzea eskatzeko, bestetik.
|
|
|
Izan ere, Joxe Austin Arrietak EIZIEren bitartez izan zuen jardunaldien berri, eta euskara ez zegoela ordezkaturik ikustean, Akademiari zuzendu zitzaion, honek Pariseko antolatzaileekin mintza zedin eskatuz. Euskaltzaindiak hala egin zuen, eta Xabier Kintana idazkariak sinatutako gutuna bidali zuen, harridura adierazteko, batetik, eta Arrieta eta Orpustanen parte hartzea
|
eskatzeko
, bestetik. EIZIEk ere, Iñaki Inurrieta presidenteak izenpetutako gutuna bidali zuen, beste horrenbeste eskatuz.
|
|
|
Euskaltzaindiak hala egin zuen, eta Xabier Kintana idazkariak sinatutako gutuna bidali zuen, harridura adierazteko, batetik, eta Arrieta eta Orpustanen parte hartzea eskatzeko, bestetik. EIZIEk ere, Iñaki Inurrieta presidenteak izenpetutako gutuna bidali zuen, beste horrenbeste
|
eskatuz
.
|
|
|
Hala azpimarratu du Andres Urrutiak, eta, paperean eta euskarri informatikoan ez ezik, EHHAren lehen lau liburukiak Euskaltzaindiaren webgunean ere jarriak dituela gogora ekarri du: . Badaki Akademiak, horrela jokatuz, egitasmo honek duen balio estrategikoa berrindartzen duela eta aldi berean, egungo baliabideek
|
eskatzen
eta eskaintzen dutena beldurrik gabe erabiltzen duela, bere lanaren emaitzak egoki gizarteratuz?.
|
|
|
Inkestagileak saiatu ziren erantzunak mugagabean (izen eta izenondoen kasuan) edo partizipio burutuaren forman (aditzen kasuan) jasotzen. Adibidez, erantzun gisa izen bat artikuluarekin bildu ondoan, lekukoari izen bera zenbatzaile batekin emateko
|
eskatzen
zitzaion, hitza mugagabean jaso ahal izateko.
|
|
|
Aiarako toponimia nagusia/ Toponimia mayor de Ayala liburua Aiarako Udalak abian jarritako ekimen baten fruitua da. Izan ere, Udalak Euskaltzaindiko Onomastika batzordeari
|
eskatu
zion bertako auzo, etxe eta kaleen izenak aztertzeko eta idazteko proposamenak egin zitzan. Behin lana eginda, inolako azalpenik gabeko zerrenda hutsa egiteak gaizki ulertuak ekar zitzakeela eta, batzordeak pentsatu zuen egokia eta erabilgarria izango zela izenekin batera azalpen batzuk ematea eta aiarar guztiei helaraztea.
|
|
|
Horri esker, aldaketak zeuden kasuetan, berauen zergatia ez ezik, udalerriko herri eta auzoen historia ere gehixeago ezagutzeko aukera izango zuten. Hala, bada, batzordeak
|
eskatuta
egin dute egileek lan hau.
|
|
|
batetik,, kanpotik etorri zirenen seme alabekin hitz egin nahi genuen. Batzuei
|
eskatu
nien lan bat, aldizkarian argitaratzeko?.
|
|
2014
|
|
|
–Ez du aitortzen frantsesa ez den beste hizkuntzarik, eta horrela Lapurdi, Nafarroa Behere eta Zuberoako milaka euskaldunen eskubideak urratzen ditu?. Hori dela-eta, europar instituzioei
|
eskatu
die, presioa egin diezaiotela frantses gobernuari, Hizkuntza Gutxituen Gutuna berresteko konpromisoa bete dezan?. Horretaz guztiaz hitz egin da gaur, otsailaren 21ean, Desagertzeko arriskua duten europar hizkuntzez eta hizkuntza aniztasuna Europar Batasunean izeneko mintegian, Euskaltzaindiak eta Sabino Arana Fundazioak antolatu dutena. Hainbat eurodiputatuk tartean Csaba Sándor Tabajdi eta François Alfonsi. Desagertzeko arriskuan dauden hizkuntzez eta Europar Batasuneko hizkuntza aniztasunari buruzko txostena, ren egileek eta Eusko Jaurlaritzako, Bizkaiko Foru Aldundiko eta euskararen, hezkuntzaren eta euskal kulturaren esparruan diharduten zenbait erakunde eta elkartetako ordezkariek parte hartu dute.Mintegia antolatu duten bi erakundeon buruek ere hitza hartu dute.
|
|
|
Batzorde horretako arduraduna den Andoni Sagarnaren esanetan,. Euskaltzaindiak garbi dauka gaur egun gizartearekiko harremanetarako ezinbestekoa dela informazio eta komunikazio teknologiak erabiltzea. Azken urteotan informazio teknologien erabiltzaileek noiznahi eta nonahi edukiak eskura izatea
|
eskatzen
dute gero eta gehiago?.
|
|
|
Bigarren fasea, abiarazte aldia, lehentasunezko fasea da eta. eus komunitateari hertsiki lotutako elkarte, enpresa eta instituzio publikoen domeinu izenei bideratua dago, euren domeinu izenak
|
eskatzeko
eta babesteko balioko duelarik. Azkenik, fase irekia izenekoak,. eus domeinuen erregistroa publiko orokorrari irekiko dio.
|
|
|
Eako herriaren memoria kolektiboa jasotzea xede, Bizkaiko herri horretako Udalak eta Euskaltzaindiak lankidetza hitzarmena sinatu dute. Jaso bakarrik ez, belaunaldien arteko transmisioa bermatu nahi du Udalak, eta horretarako Euskaltzaindiaren tutoretza akademikoa
|
eskatu
du. Akademiaren izenean, Euskararen Herri Hizkeren Atlaseko lantaldeak hartuko du ikerketa egiteko ardura, Adolfo Arejita egitasmoaren zuzendaria buru duela.
|
|
|
Hizkuntza aholkularitza. Herritarrei zerbitzu egokia eskaini ahal izateko, udal zerbitzuetatik
|
eskatzen
zaion hizkuntza aholkularitza emango du Euskaltzaindiak. Argitalpenak.
|
|
|
Arabari dagozkion gaiei buruzko argitalpenak sustatuko ditu Euskaltzaindiak. Euskaltzaindiak ematen jarraituko du hala herritarrek
|
eskaturiko
informazioa eta laguntza.
|
|
|
Bestalde, prentsaurrekoan gogoratu zutenez, aitzindarien Fasearen ondoren, abiarazte aldia etorriko da. Abiarazte aldian mota guztietako erakunde publiko, elkarte eta enpresek euren domeinu izenak
|
eskatu
ahal izango dituzte, lehentasunez, publiko orokorrera ireki aurretik. Gaur esan dezakegu, abiarazte aldia zehazki irailaren 16an hasi eta azaroaren 18an bukatuko dela.
|
|
|
Gaur esan dezakegu, abiarazte aldia zehazki irailaren 16an hasi eta azaroaren 18an bukatuko dela. Eta denbora tarte horretan
|
eskatzen
diren domeinu izen guztiak abenduaren 3an aktibatuko dira, Euskararen Nazioarteko Egunean. Eta esan bezala, era berean, egun berezi horretan. EUS Domeinuaren Fase Irekia edo Orokorra hasiko da.
|
|
|
Lanean jarraitzen dute ikerlariek. Hori dela-eta, bertso sorta honi lotutako informazioa izan lezakeen edonor eurekin harremanetan jartzea
|
eskatzen
dute. Batez ere adierazi dute hauek interesatzen zaizkigu:
|
|
|
Informazioa telefono zenbaki hauetan
|
eska
daiteke: /.
|
|
|
–Ez naiz soziolinguistikan aditua esan du baina oinarrizko ezagutza informatu batek sosegua eta gure oinarri teorikoen berrikuspena
|
eskatzen
duela esan dit. Borondateari garrantzi handia eman diogu, politikoari batik bat, baina asmoek gizarte testuinguruetan garatzen dira, eta hauetan zenbait helburu egingarri da eta beste hainbat ez?.
|
|
2015
|
|
|
nazioarteko saila zaindu, egunkariak herrietan zituen korrespontsalen kronikak bildu eta txukundu, kultura sailerako jasotzen zituenak bateratu? Euskal gizartea eta kulturaz egunero zutabe bat idatzi nahi zuela
|
eskatu
zion behinola zuzendari jaunari, eta hark: –Baina nahiko gai izango al duzu gero eguneroko zure zutabe hori betetzeko??.
|
|
|
Argi frogatu da, beraz, euskarak kultura eta zientziarako balio duela?. Hala ere, oztopo ugari dago oraindik. Bere esanetan,, aurreko politika zentralisten ondorioz, oraindik hor gelditzen zaigu, inertziaz, desafio berri bat, jende batzuek euskara erabiltzeko ohiturarik eza, eta elebitasun ofizialak horixe
|
eskatzen
du eguneroko jardunean: publikoki herritar guztiei berdintasunezko tratua eskaintzea.
|
|
|
Subjuntiboa nola egiten da
|
eskatu
aditzarekin: eskatu diote etor dadila edo eskatu diote etor dadin?
|
|
|
Subjuntiboa nola egiten da eskatu aditzarekin:
|
eskatu
diote etor dadila edo eskatu diote etor dadin. Eta proposatu, gomendatu eta aholkatu aditzekin?
|
|
|
Subjuntiboa nola egiten da eskatu aditzarekin: eskatu diote etor dadila edo
|
eskatu
diote etor dadin. Eta proposatu, gomendatu eta aholkatu aditzekin?
|
|
|
Lakarraren hitzetan,, bere burua linguistika historiko zientifikoa sortu zuten neogramatikoen jarraitzailetzat aitortu zuen eta Antoine Meilletek (1925)
|
eskatu
bezala, eskura zitezkeen teoria linguistiko hoberena eta filologiarik finena elkartu ziren haren jardunean?.
|
|
|
Europako hizkuntza aniztasunaren inguruko ezagutza eta errespetua sustatzea helburu, hizkuntza gutxituen akademien arteko elkarlana bultzatu nahi dute. Era berean, Europar Batasuneko erakundeei, sare horretako partaideen ordezkaritza onar dezaten
|
eskatu
nahi diete.
|
|
|
Lantokietako oinarrizko lanpostuetan (baina ez arduradun agintarien artean) eta salerosketan sarritan erabiltzen da frisiera, baita ezezagunekin ere, bertako nederlanderadunek frisiera gehienetan ulertzen baitute. Beste arloetan, batez ere idatzizko gaitasunak
|
eskatzen
dituztenetan, lorpenak aski apalak dira. Baina lorpenak dira, ez atzerapausoak.
|
|
2016
|
|
|
Ikastolari babesa ematearen aldeko proposamena 1966ko urtarrilaren 28an onartu zuen Euskaltzaindiak. Gero, Irigoienek Bizkaiko Foru Aldundiari ikastolaren aldeko agiria
|
eskatu
zion. Hori lortuta, maiatzaren 25ean idatzi zion Madrileko Hezkuntza Ministerioko Lehen Hezkuntza Zuzendari Nagusiari ikastola legeztatzeko arauzko eskabidea:
|
|
|
Onomastika batzordeak, EiTBk hala
|
eskatuta
, Iparraldea hartzen duten kantonamendu berrien euskal izendapenak finkatu ditu. Ezaguna denez, 2014an kantonamenduen berrantolaketa gauzatu zen Frantzian eta, horren ondorioz, Iparraldeko kantonamenduen kopurua 24tik 12ra jaitsi zen, 14ra Jestaze eta Eskiula hartzen dutenak kontuan edukiz gero.
|
|
|
Xalbadorren Odolaren Mintzoaren lehenengo hitzaurrea berak idatzi zuen. Antonio Zavalak bazekien Urepeleko artzaina ondo ezagutzen zuela Larrek, eta horregatik
|
eskatu
zion hitzaurrea. Harreman ona zuen Baxenabarreko bertsolari eta idazleekin, eta maisukiro idazten zituen bertsoak, eta ederki kantatzen.Gizon apala eta maitagarria zen.
|
|
|
Eta jakin genuen, baita, txakur antzerkilaria izan zela Batu, besteak beste, antzezpenetan parte hartu zuelako. Horren aitzakiaz, testu bat
|
eskatu
genion Lipusi, Baturi buruz idatz zezan, in memoriam bezalako bat. Eta elkarrizketak tonu poetiko zoragarria hartu du testu osagarri horrekin.
|
|
|
Beste adibide bat: sortzaileari bere poesia
|
eskatu
beharrean, gustatu zaigun poema bat hautatu eta jakin nahi dugu zer dagoen horren atzean. Horretaz idazteko eskatzen diogu idazleari.
|
|
|
sortzaileari bere poesia eskatu beharrean, gustatu zaigun poema bat hautatu eta jakin nahi dugu zer dagoen horren atzean. Horretaz idazteko
|
eskatzen
diogu idazleari. Maiz, poesia horren atzealdea literarioki hobea izaten da poema bera baino.
|
|
2017
|
|
|
Akordioarekin pozik dagoela nabarmendu du euskaltzainburuak: . Pentsatzen dugu azken hiru urte hauetan sekulako aurrerapausoa eman dela EiTBn, guri
|
eskatutako
gomendio, irizpide eta bestelakoak nola aplikatu diren ikusita. Baina ez hori bakarrik.
|
|
|
Hala ere, zerbait azpimarratzekotan, nabarmendu lirateke Akademiaren lana gizarteratzeko ahaleginak eta, gizarteratze horrekin batera, zerbitzua emateko pausoak, ikerketa eta teknologia berriak alboratu gabe. Urratsez urrats eta ezarian ezarian, Akademiak aurrera egin du bere ohiko zereginetan, alegia, Iker eta Jagon sailetan, euskarari bide berriak ireki nahian eta egungo gizarteak
|
eskatzen
dituen behar horiei erantzuna eman nahian.Gauza konkretu batzuk aipatu behar badira, besteak beste, Hiztegiaren argitaratzea eta digitalizazioa eta, horrekin batera, Euskararen Historia Soziala (EHS) egitasmoa eta berak ekarri duen metodologia berria. Krisialdiak krisialdi, kudeaketaren egonkortzea ere lortu dugu, eta, horrez gain, iaz Ipar Euskal Herrian eta Nafarroan euskara eta euskal kulturaren aitzinamendurako egindako ahaleginak nabarmenduko nituzke, hau da, Baionako Herriko Etxearekin lortutako akordio historikoa eta Nafarroako Gobernu eta Parlamentuarekin izandako hartu emana, hots, harreman instituzionalak sendotzea.
|
|
|
Eta zaharkituarena. Egia da euskaltzainak ez direla gazteak, baina euskaltzain izateak berak
|
eskatzen
du ibilbide eta jakintza bat, curriculum bat euskalgintzan. Hala diote gure arauek.
|
|
|
Beraz, alderantzizkoa ere guztiz egingarria da, alegia, euskaltzain oso batek bere izate horri uko egitea, horretarako Osoko bilkuraren aurrean bere eskabidea aurkeztuz. Gaur egun, bestalde, egingarria da, modu berean, euskaltzain oso izateari utzi nork bere eskabidez, eta euskaltzain ohorezko izatera igaro, hori
|
eskatzen
badu euskaltzain oso izandako horrek, hirurogeita hamar urte bete ondoren.
|
|
|
Bestelako kritikak ere badira, baina horrelakoetan, eta sarri ikusi den moduan, kritikatzen duena bere burua erakutsi nahian dabil. Kritikak kritika, Akademiak bere lanari eusten dio, euskal gizarte osoaren mesedetan, akatsetatik ikasi eta hobetzen ahaleginduz, ahal duen neurrian.Hori bai, batzuetan
|
eskatzen
zaio Akademiari ez dagozkion arloetan sartzea edo tematzea. Euskaltzaindia gizarte eragilea da, bai, baina dagokion esparruan, hau da, euskararen arloan.
|
|
|
Lau urte daramatzagu beste testuinguru bat bilatu nahian; lobby bezala funtzionatu nahi dugu, zentzu onean, hau da, ahots bateratu bezala funtzionatu nahi dugu administrazioaren aurrean, euskal hedabiderik gehienak oso txikiak direlako.Eta zer
|
eskatuko
diozue administrazio berriari?
|
|
|
Gure hedabide gehienen tamaina da ajeetako bat, euskara elkarteek sortuak direlako. Eta profesionaltasuna eta militantzia tartekatzen dute, baina, esaterako, berrikuntza estandarretara heltzea kosta egiten zaie, teknologia berriek dirua
|
eskatzen
dutelako (esaterako, eskuko telefonoetan presentzia izateko). Batuz gero, agian konpon daitezke kontu horiek.
|
|
|
Itun hori derrigorrezkoa da, lehenbailehen lortu beharreko zerbait. Bai, baina ituna planteatzen dugunean ez dugu bakarrik diru gehiago
|
eskatzen
, ez. Nahi duguna da begiratu kontsumoak nolakoak diren, jendeak zer eskatzen duen eta abar, igual egiten gabiltzan proiektuak ez direlako jendeak nahi dituenak.
|
|
|
Itun hori derrigorrezkoa da, lehenbailehen lortu beharreko zerbait. Bai, baina ituna planteatzen dugunean ez dugu bakarrik diru gehiago eskatzen, ez. Nahi duguna da begiratu kontsumoak nolakoak diren, jendeak zer
|
eskatzen
duen eta abar, igual egiten gabiltzan proiektuak ez direlako jendeak nahi dituenak. Edo bai, baina beste ikuspuntu batetik egin behar dira.
|
|
|
Jendeari begira egoteak baditu bere arriskuak, batez ere kazetaritza serioa edo duina egin nahi bada.Bai, baina entzun nahi dugu jendeak zer
|
eskatzen
duen, eta administrazioak esan nahi diguna jaso. Horren ostean ikusiko dugu zein bide jarraitu, zein produktu egin.
|
|
|
Lehendabizi, aitortza bat behar du sektoreak, eta hori elkarrizketatik etorriko da, guztiok urratsak ematen baditugu. Sektorea ematen ari da, eta orain administrazioari
|
eskatu
nahi diogu konpromisoa.
|
|
|
Charrittonek aterpetu zuen. Baina Baionako apezpikuak ordezkari baten bitartez, Txillardegiri
|
eskatu
zion ikastetxetik joan zedin, bestela Frantziako Gobernuak ikastetxe katolikoei ematen zizkien diru laguntzak galduko zituela Hazparnekoak. Eta Txillardegi joan zitzaigun.
|
|
|
Jean Louisek irekitze mintzaldia egiten du.Onartua izan zen txostenaren aitzinsolasean, hori irakur daiteke: . Batasunari buruz, euskaltzale guziei erabaki hauek betetzen hasteko
|
eskatzen
diegu, eta bereziki Euskaltzaindiari egiten diogu dei bat, bere aipamen guziaz gure erabaki hauek aztertu ondoren onar ditzan?. Euskararen batasunean Euskaltzaindiak zer paper erabakigarria izan lezakeen bazekiten.
|
|
|
Sarrera hitzaldian goraipatu egin du Euskaltzaindiak bere ibilbidean egindako, zaintza lana, baita ikerketa eta lege gramatikalen garapenean eginiko esfortzua, eta eskerrak eman dizkio Akademiari, hitz eta enuntziatuak biltzeko lan zehatza dagoelako gaur plazaratzen dugun hiztegi parlamentarioaren azpian?. Ildo beretik,, hizkuntzaren bitartez gure kultura sendotzen lagunduko duten? elkarlan gehiago sustatzera animatu ditu aurkezpenera hurbildu direnak; lehendakariak agerian jarri du Nafarroako Parlamentuak konpromisoa daukala, hizkuntza aniztasunaren errespetuaren alde, halaxe
|
eskatzen
baitu Europar Batasuneko Oinarrizko Eskubideen Gutunak, bereizkeriarik ezaren printzipioan oinarrituta?. Hain zuzen,, hizkuntza gutxituetako hiztunen eskubideak babestera, jotzen duten Europako politikekin bat etorriz, Ainhoa Aznarezek, hainbat faktore eta omisio maniobra?
|
|
|
Bere aldetik, Sebas Gartzia Trujillok azaldu zuen asko errezatu behar izan duela azalpen arrazoigarriak aurkitzeko eta hitz hori erabiltzeko euskaltzainburuaren oneritzia
|
eskatu
zuen: –Liburu honetan aztertu ditudan hamaika lekukoetatik batek ere ez zion misterioari uko egin; nahi genuke holako jarrera gaur egungo indiferenteen aldetik?.
|
|
|
Hain zuzen ere, garai hartan ikastoletan eta irakaskuntzan oro har aritzeko beharrei erantzun nahian ezarri ziren titulu hauek. Hori bai, A titulua ematea erabaki bazen ere, ez zen inoiz gauzatu.Baina, ordutik, B titulu hori Ikaskuntza, Irakaskuntza eta Ebaluaziorako Europako Erreferentzia Markoaren zein mailarekin parekidetu daitekeen zehaztea falta izan da, eta hori bera
|
eskatu
zion Akademiak, aspaldi eta bere Jagon sailetik, Eusko Jaurlaritzari: hots, bere garaian B lortu zutenei baliokidetu ahal izatea egun indarrean dagoen C2 izenekoarekin.Eta hori da, hain zuzen ere, Eusko Jaurlaritzak aitortu duena onartu berri duen Baliokidetze Dekretuarekin.
|
|
|
Lesakako ikastolak antolatuko du urriaren 15ean ospatuko den Nafarroa Oinez. Nafarroako ikastolen festan lortutako diruarekin gela gehiago eraiki nahi dituzte, gaur egungo irakaskuntzak metodo berriak
|
eskatzen
dituelako, eta metodo horiek espazio berriak, Aitor Iratzoki Tantirumairuko zuzendariak Plazaberriri adierazi zion legez.
|
|
|
Euskaltzaindiaren ardura euskara bera ailegatzen den lekuraino heltzen da, izan Ipar edo Hego, Ekialde edo Mendebalde. Gure zerbitzu bokazioak
|
eskatzen
digu lan egitea herriarekin bat eginda, eta euskararen alde egiten duen orori laguntzea. Horregatik gaude hemen, Lesakan, Tantirumairu ikastolari babesa eskaintzen, hain zuzen, egunero euskararen alde egiten dutenekin, erakutsi nahi dugulako Euskaltzaindia herritik sortutako erakundea dela, bai, baina herriarekin bat dabilena ere bai, beti herriaren zerbitzura, apaltasunez baina arduraz.
|
|
|
Nafarroako idazleen elkartearekin eta Asociación de Escritores Vascos ekin ere estutu ditugu harremanak. Gainera, Estatu espainolean izandako Idazle Elkarteen lehen bileran jasotako dokumentuan, euskara ere gainerako hizkuntza ofizialekin parekatzea
|
eskatu
genuen, hasiera batean horrela ikusi ez bazen ere. Eskarietan Etxepare Institutua aintzat hartzea ere sartu genuen, Instituto Cervantes-en maila berean jarriz.EKKIren sorrera ere bultzatu zenuten... Bai, apustu handia izan zen, horretarako Cedrotik atera behar izan baikinen.
|
|
|
–Akademia euskalgintzaren parte aktiboa izan da betidanik. Eta oraingoan ere beste horrenbeste egin nahi dugu, Euskaraldiarekin bat eginez, nola ez, bere helburu eta asmoekin?.. Beraz, horixe bera
|
eskatuko
diet jatorriz euskaldun direnei, aktiba daitezela berehala; baina, horrezaz gain, abegikor eta ulerkor porta daitezela euskararen mundura etengabe hurreratzen diren horiekin, euren burua euskalduntzeko asmotan baitatoz eta beraiek baitira euskararen etorkizuna?. (Mikel Arregi, Elena Laka, Andres Urrutia, Bingen Zupiria, Esti Alkorta eta Miren Dobaran, gaurko agerraldian)
|
|
|
Euskaltzaindiak euskararen inguruan beti aldarrikatu izan duen batasuna erakusteko aukera paregabea izango dugu?.Euskaltzaindia, euskalgintzaren parte aktiboa, betidanikAndres Urrutia euskaltzainburuak Euskaraldian parte hartzeko deia egin die herritarrei, baina bestelako ñabardura garrantzitsuak ere aipatu ditu: ?
|
Eskatuko
diet jatorriz euskaldun direnei, aktiba daitezela berehala, egunero; baina, horrezaz gain eta hau garrantzitsua da abegikor eta ulerkor porta daitezela euskararen mundura etengabe hurreratzen diren horiekin, euren burua euskalduntzeko asmotan baitatoz eta beraiek baitira euskararen etorkizuna. Eta eskatuko nieke euskaldunei, baita, euskara batuarekin batzuetan agertzen duten mesfidantza baztertzeko; batuak, beste gauza askoren artean, euskaldunon arteko komunikazioa bermatzen duelako Euskal Herri zabalean, ez inkomunikazioa batzuk tarteka adierazten duten legez, batua ere geure egin behar dugulako baldin eta euskarak irautea nahi badugu, herrialdeetako euskarak ere aho mihietan ditugula?. Urrutiak gogoratu nahi izan du, baita, Akademiak euskalgintzan izan duen parte hartze aktiboa.
|
|
|
–Eskatuko diet jatorriz euskaldun direnei, aktiba daitezela berehala, egunero; baina, horrezaz gain eta hau garrantzitsua da abegikor eta ulerkor porta daitezela euskararen mundura etengabe hurreratzen diren horiekin, euren burua euskalduntzeko asmotan baitatoz eta beraiek baitira euskararen etorkizuna. Eta
|
eskatuko
nieke euskaldunei, baita, euskara batuarekin batzuetan agertzen duten mesfidantza baztertzeko; batuak, beste gauza askoren artean, euskaldunon arteko komunikazioa bermatzen duelako Euskal Herri zabalean, ez inkomunikazioa batzuk tarteka adierazten duten legez, batua ere geure egin behar dugulako baldin eta euskarak irautea nahi badugu, herrialdeetako euskarak ere aho mihietan ditugula?. Urrutiak ... –Helbururik behinena izan du, eta oraindik ere badu, euskararen batasuna.
|
|
2018
|
|
|
Euskaltzaindiak
|
eskatuko
dio Espainiako Ministerioari malguago joka dezan euskal izendegiarekin.
|
|
|
Orain, antzerako bidetik ekin nahi dio Akademiak, eta Espainiako Justizia Ministerioari
|
eskatuko
dio malguago joka dezan euskal izendegiarekin. Euskaltzaindiak, erakunde aholku emaile ofiziala denez, legeriaren arabera jokatu behar du izendegiari dagokionez, Erregistro Zibilarekiko ahalmenak akademiatik kanpo baitaude.
|
|
|
2018an Euskal Herriko Ipar zein Hegoaldean munta handiko ekintza eta jaialdiak antolatuko direla ikusirik, Euskaltzaindiak zenbait gutun bidali zizkien urtarrilean hainbat egitasmotan ardurak izango dituzten antolatzaile eta sustatzaileei, tartean, Christian Prudhomme Frantziako Tourreko zuzendari nagusiari. Gutun horretan, Frantziako Itzulian euskarari dagokion tokia emateko
|
eskatzen
zitzaion Prudhomme jaunari, hots, har zitzala kontuan euskal herritarren hizkuntza eskubideak; zeregin horretan laguntzeko prest azaldu zen Akademia.
|
|
|
Euskaltzaindiak euskaltzain berriak izendatu ditu gaur. Goizean, Iruñean egin den Osoko bilkuran, euskaltzain osoek bozketa egin dute Patxi Uribarren eta Joan Mari Torrealdai emeritu izatearen ondorioz sortutako hutsuneak betetzeko, eta Miriam Urkiak eta Roberto González de Viñasprek lortu dute Euskaltzaindiaren Arautegiak
|
eskatzen
duen gehiengo osoa.
|
|
|
Aurten ikusiko dugu Euskaltzaindia aurrera doala, eta bide onetik, esango nuke.Aurten Euskaltzaindiaren mendeurreneko ospakizunak hasiko dira. Zer
|
eskatuko
zenioke Akademiari, mende berriari begira. Hartu duen bideari eusteko, eta jarraitzeko. Mendeurrena erakusleiho ederra izango da Akademiaren jarduna, kezkak eta aurrera begirako asmoak ezagutzeko, teknologia berrietan buru belarri murgildu dela erakusteko, gauza praktikoak egiten dituela erakusteko... eta Euskal Herri osora iritsiko da.
|
|
|
Aurten Xabier Kintana euskaltzain osoaren biografiari ekingo zaio. Aurtengo udazkenean berriro egingo da Astelehen Buruzuria, formatu akustikoan egiten den musika errezitaldien zikloa. Gainera, urtean zehar euskal kulturaren zabalkundearekin lotura duten hitzaldiak, erakusketak eta kultur jarduerak antolatuko dira Euskaltzaindiaren egoitzan (Plaza Barria, 15). Euskaltzaindiak bere egoitzako zerbitzu orokorren bidez, herritarrek
|
eskatzen
dizkioten informazioa, aholkularitza eta laguntza eskainiko ditu. Euskaltzaindiak Bilboko Plaza Barriko 15ean duen egoitzako zerbitzuak eta azpiegiturak eskainiko ditu kultur hedapenerako ekintzak, ikastaroak, hitzaldiak, erakusketak, liburuen aurkezpenak, kultur ekintzei buruzko prentsa-aurrekoak eta bestelako ekimenak burutzeko, herri erakunde eta elkarteekin elkarlanean. Euskaltzaindiak hizkun... euskararen transmisioa, erabilera soziala eta hizkuntzaren kalitatea.
|
|
|
Errealitate hauek guztiak ondo gogoan ditu Akademiak, eta horiek kontuan hartuz, erabaki garrantzitsuak hartu ditu azkenaldian. Besteak beste, familia harremanetako gaurko errealitatera moldatu ditu Hiztegiko hainbat definizio; dinastia kontuetan ere egin dira aldaketak; Espainiako Justizia Ministerioari euskal izendegiarekin malguago jokatzeko
|
eskatu
zitzaion eta abar.
|
|
|
Euskaltzaindiak, besteak beste, Euskaltzaindiaren Hiztegia elikatzen duen Lexikoaren Behatokia elikatzeko baliatuko du euskarazko testu masa hori.Era berean, Ortzadar LGBT elkarteak Euskaltzaindiari aholkularitza eskainiko dio herritarren berdintasuna, bizikidetza, sexu askatasuna eta giza eskubideak Euskaltzaindiaren Hiztegian zein bestelako hizkuntza baliabideetan are hobeto islatuta ager daitezen.Errealitate hauek guztiak ondo gogoan ditu Akademiak, eta horiek kontuan hartuz, erabaki garrantzitsuak hartu ditu azkenaldian. Besteak beste, familia harremanetako gaurko errealitatera moldatu ditu Hiztegiko hainbat definizio; dinastia kontuetan ere egin dira aldaketak; Espainiako Justizia Ministerioari euskal izendegiarekin malguago jokatzeko
|
eskatu
zitzaion eta abar. Andres Urrutia pozik agertu da sinatutako hitzarmen berriarekin:
|
|
|
Euskara Nafarroa osoaren eta nafar guztien eta bakoitzaren hizkuntza denez gero, euskararekiko nafar guztiek duten eskubidea, berdintasuna eta askatasuna bermatzea
|
eskatzen
dio lege berriari Euskaltzaindiak.
|
|
|
|
Eskatzen
hasita,, urratsak ematerakoan, intonazio irizpideak ematea, eskatu zion Euskaltzaindiari Arritxu Iribar kazetariak.
|