|
2000
|
|
|
Pentsa, Espainiako Konstituzioa bera 140 urte lehenago zegoen gatazka bati buruz ari da hizketan. Horrez gain, Estatutuaren Bigarren Xedapen gehigarriak dioenez, Estatutua onartzeak ez du
|
esan
nahi Euskal Herriak bere historian zehar izan dituen eskubideei uko egiten dienik. Indarkeriarik gabeko egoeran, alderdi politiko bakoitzak bere proiektu politikoak mahai gainean jarri eta, beharrezkoak izanez gero, egungo markoan aldaketak egiteko bide ematen zuen Ajuria Eneko Akordioak.
|
|
|
Lehen bietan, jakina, ezdira herri eta hiriburuetako albisteak nagusitzen, ez eta probintziakoak ere. Bainahonek ez du
|
esan
nahi Euskal Herriaren osotasuna islatzen dutenik, probintziareneta Euskal Herriaren arteko mailan geratzen baitira (gehienbat, geroago ikusikodugunez, Euskal Autonomia Erkidegoan eta, zenbait kasutan, Hegoaldeko EuskalHerrian). Bestalde, SUD OUEST herrien mailako informazioan fokatzen da, etahiriburuaz harantzagoko albisteak oso urriak dira bertan2.
|
|
2006
|
|
|
Oraintsu arte ez bezala, ezin dezakegu esan Euskal Herriak Unibertsidaderik ez duenik [orduko Bilbokoaz ari da]; honek, ordea, ez du
|
esan
nahi Euskal Unibersidadea ba dugula. [...] Urrengo urtetan, milaka euskaldun, euskera dun, erderazko unibersidadetatik pasako dira.
|
|
2008
|
|
|
Euskara da gure herriaren lurralde hizkuntza, ez besterik. Hemen gaur kanpoko bi hizkuntza horiek euskara baino errotuagoak eta hedatuagoak izateak ez du
|
esan
nahi Euskal Herria, herri eta nazio gisa, bi hizkuntza horien sorkaria denik. Sortzailea euskara delako, eta sorkaria, berriz, herri euskalduna.
|
|
|
Euskal herritarrik ez da izan aurten sarituen artean, baina horrek ez du
|
esan
nahi Euskal Herriko eta Nafarroako sukaldaritzak eta ardogintzak garrantzirik izan ez duenik aurtengo jaialdian.
|
|
2009
|
|
|
Ahul dabil Bizkaiko taldea, joko eta emaitza krisian murgilduta, eta izan zezakeen aurkari aproposena izango du ahulune hori sobera nabari ez dadin. Horrek ez du
|
esan
nahi euskal taldeak garaipena ziurtatua duenik, baina gaurko aurkaria F multzoko beste bi taldeetako bat izan balitz, San Petersburgoko Spartak edo Ankarako Turk Telecom, Txus Bidorretaren taldeak askoz urrunago izango luke garaipena. Charleroiko Spirou baita lau taldeetan ahulena, izen gutxien duena.
|
|
2010
|
|
|
[29] Euskadiko Autonomia Estatutuaren Xedapen Gehigarria: " Estatutu honetan finkatu den erregimen autonomikoaren onarpenak ez du
|
esan
nahi Euskal Herriari, herri gisa historian barrena dagozkiokeen eskubideei uko egiten zaienik, ordenamendu juridikoak erabakitzen duenaren arabera gaurkotu daitezkeelarik".
|
|
2012
|
|
|
Baina guzti honek ez du
|
esan
nahi euskal literatura kaso arraro eta lotsagarri bat denik Europako textoinguruan. Aitzitik, direlako, literatura nazional?
|
|
2014
|
|
|
Agerikoa da emakumeek gero eta askatasun gehiago dutela euren parte hartze proiektuak eta bizitza proiektuak garatu ahal izateko. Hala ere, horrek ez du esan nahi gizarte berdinzaleetan bizi garenik, hots, ez du
|
esan
nahi euskal gizartea berdinzalea denik. Nonahi daude emakumeen bizitza proiektuak baldintzatzen dituzten genero arauak, baita espazio demokratizatzaileetan ere.
|
|
2015
|
|
|
Ciorani irakurri nion aspaldi nola hizkuntza supererabilietan edozer gauza prosa bihurtzen den, eta nola frantseseraz poemak egitea oso zaila gertatuko litzaiokeen. ...go, tio" esateko" zer pasatzen da zurekin, osaba" ipintzea heroitasun bat da) eta, hitz batetan laburtzeko hizketa oso pobrea izanik, edo hizkuntzara pasa gabeak hizketaren bariaketak, oso zaila da edozein historia kontatzea garantia minimo batzurekin (beste exenplu bat ene irakurle maiteak, ez al duzue probatu inoiz zein zaila den euskaraz txiste bat kontatzea?) Honek guztiak ez du
|
esan
nahi euskal linguista askori entzun diodan bezala, bere esperientzia pertsonala kontatu didatenean gazteleraz izkribatzea errazagoa zaionik euskal idazle bati ere. Horrek esan nahi duena zera da, planteamendu literario bereziak egin dituela euskaraz nobela hori egiten hasterakoan, eta Bilboko subauzunetaz testu errealista bat egiteari adibidez utzi egin diola euskarak edo txukerak aldaketa handi bat ematen ez duen bitartean.
|
|
|
Eskoziako eta Kataluniako kasuek erakusten dute estrategia politiko militarrik gabeko mugimendu sezesionistak baldintzak sor ditzakeela independentzia posibilitate erreala bihur dadin. Jakina, honek ez du
|
esan
nahi Euskal Herria orain Kataluniaren egoeran egongo litzatekeenik ETAk, demagun, Frankismoaren ostean utzi izan balu borroka armatua. Eskoziako eta Kataluniako esperientziek ez dute baliogabetzen borroka armatuaren eraginkortasun politikoari buruzko diskurtsoa, baina balioa ematen diote borroka armaturik gabeko estrategien eraginkortasunari buruzko diskurtsoari.
|
|
2017
|
|
|
Bartzelonak, momentuz, gustatzen zaizkidan gauza batzuk ematen dizkit, batez ere, kultura mugimendu handia dagoelako. Horrek ez du
|
esan
nahi Euskal Herrian ez dagoenik, baina hiri batean bizitasuna ematen dit. Gauza bat sumatzen dut gehienbat faltan Euskal Herritik:
|
|
2018
|
|
|
Ez dago, era berean, hutsune hori betetzeko tankera akademikoko zentsuraren inguruko bestelako teorizazio diziplinartekorik ere, literaturarako baliagarria izan litekeen kultur eta komunikazio ikuspegi zabal batetik egindako ekarpen teoriko kritikorik, alegia. Horrek ez du
|
esan
nahi euskal literaturaren, kulturaren eta, oro har, komunikazioaren eremuan zentsurarik existitzen ez denik, ez eta fenomeno horri buruzko azterketa bat ere argitaratu ez denik ere, kopuruaren txikitasuna nabarmena izanagatik. Laburbilduz, euskal testuinguruko zentsurari buruzko ikerketen gabeziaren abiapuntua edo horietariko bat, behintzat, honako hau da:
|
|
2020
|
|
|
Istorio horietako asko epikoak dira. Horrek ez du
|
esan
nahi euskal ekintzaileen balentriei uko egin behar diezunik: politikaren ikuspegi primario bat adierazten dute, bi indarren arteko talka itsua, baina horrelakoak dira gure herri kirolak ere, Sisiforen ariketak.
|
|
2021
|
|
|
Bai, Homeless home eta Ehiza dira bi filmak. Azpimarratu behar da, halere, bertan egoteak ez duela
|
esan
nahi euskal produkzioak direlako aukeratu direnik: maila oso oneko lanak direlako daude hor.
|
|
|
Ez dut
|
esan
nahi euskal literaturak mugimendu feministaren esanetara egon behar duenik, ezta agenda feminista behar duenik ere, horrek ez duelako zentzurik eta nahita ere lizatekeelako literatura horrela erabili. Baina liburu feministak behar ditugu, harreman problematikoak normalizatzen edo goresten ez dituztenak, emakumearen ukazioan eta gizonaren gorespenean oinarritzen ez direnak, misoginoak ez direnak, antisentimentalistak ez direnak, gorputza ukatzen ez dutenak.
|
|
2022
|
|
|
Datorkidan lehen ideia da ziurgabetasun sentsazioa. Horrek ez du
|
esan
nahi Euskal Herria gaizki ikusten dudanik, baina herritarrok daukagun sentsazioa ziurgabetasunarena da. Gurean, eremu batzuetan areagotu egiten da; txikiak garelako, testuinguru jakin batean bizi garelako.
|
|
2023
|
|
|
Gainera, materialen aprobetxamendu handia behar da, eta Euskal Herriak ez du gaitasun teknikorik eta energetikorik horretarako. Horrek guztiak ez du
|
esan
nahi Euskal Herrian ezin denik industriarik egon, baina ezinbestekoa da gutxitzea eta moldatzea. Ekoizpen kate globaletatik kanpo dagoen industria bat ere garatu daiteke, tokikoagoa eta dibertsifikatuagoa; adibidez, altzariena eta elikagaiena.
|
|
|
" Egia da, arazo honetan interesa duten alderdi guztiek gaur egun indarrean dagoen 2002ko Kontzertu Ekonomikoaren 48.5 artikuluaren aipamen berezia egin dutela, eta honela dio artikuluak: " Toki erakundeen inguruan Estatuak gauzatzen dituen finantza zaintzaren ahalmenak Euskal Autonomia Erkidegoan eskumena duten erakundeei dagozkie; hala ere, horrek ez du
|
esan
nahi Euskal Autonomiako Toki erakundeek erregimen arruntekoek baino maila txikiagoa dutenik". Aurreko Kontzertu Ekonomikoaren (1990 urtean eraldatu zen 1988ko Estatuko Toki ogasunen Legera egokitzeko) 45 artikuluan du aurrekaria manu horrek, baina haren kokapena eta edukina aldatzen du (alderdietako bakoitzak berak egiten duen interpretazioa justifikatzeko erabiltzen ditu aldaketa horiek).
|